اتریوم دومین ارز دیجیتال بزرگ جهان از نظر ارزش بازار است و تنها بیت کوین از آن بزرگتر است. با اینکه محبوبیت آن در دنیای کریپتو همیشه بسیار بالاتر از سایر ارزهای کوچکتر بوده، اما حتی یک‌بار توانست جای بیت کوین را به عنوان رهبر این صنعت بگیرد و به پرجستجوترین کلمه‌ی ارز دیجیتال در گوگل تبدیل شود. با افزایش تعداد ولیدیتورهایی که به سمت استخراج اتریوم روی آورده‌اند، بسیاری از آنها اطلاعات کافی درباره‌ی اتریوم ندارند. اتریوم چیست و استخراج آن چگونه انجام می‌شود؟ امروز بیایید نگاهی به این موضوع بیندازیم.
قبل از اینکه به توضیح اتریوم بپردازم، می‌خواهم یک شخص را معرفی کنم. نام او ویتالیک بوترین است، بنیان‌گذار اتریوم که در چین به او لقب "خدای V" داده‌اند. همان‌طور که همه می‌دانند، نوابغ معمولاً از سنین پایین استعدادهای فوق‌العاده‌ای نشان می‌دهند. ویتالیک بوترین نیز از این قاعده مستثنی نیست. او در حالی که دیگر کودکان در گل بازی می‌کردند، در سن چهار سالگی برنامه‌نویسی را آغاز کرد. در سن هفت سالگی، او کامپیوتر خود را با نمودارهای پیچیده ریاضی پر کرده بود. پنج سال بعد، او توانست بازی‌های خودش را در زبان C++ بسازد. در حالی که یک دانش‌آموز دبیرستانی ۱۷ ساله بود، با بیت‌کوین آشنا شد و برای کسب بیت‌کوین مقالاتی برای یک نشریه نوشت. بوترین در سن نوزده سالگی وارد دانشگاه واترلو شد، اما پس از تنها هشت ماه آن را ترک کرد. این موضوع ما را به یاد بیل گیتس، بافت و مارک زاکربرگ می‌اندازد. واقعاً نوابغ تجربیات شگفت‌انگیز و مشابهی دارند. در سال ۲۰۱۳، بوترین استدلال کرد که بیت‌کوین به یک زبان اسکریپت‌نویسی برای توسعه برنامه‌های کاربردی نیاز دارد. با این حال، وقتی ایده او در جامعه بیت‌کوین توافقی کسب نکرد، او پیشنهاد توسعه یک پلتفرم جدید با یک زبان اسکریپت‌نویسی را داد. تا پایان سال ۲۰۱۳، وایت‌پیپر اتریوم با عنوانی چشم‌گیر ظاهر شد: "اتریوم: پلتفرم نسل بعدی قرارداد هوشمند و برنامه‌های کاربردی غیرمتمرکز". از آن زمان به بعد، اتریوم تحت رهبری ویتالیک بوترین به تدریج به عنوان دومین ارز دیجیتال بزرگ جهان از نظر ارزش بازار جایگاه محکمی پیدا کرد.
اما اتریوم دقیقاً چیست؟ چه چیزی آن را از رقبای متعدد شکست داده و به دومین ارز دیجیتال بزرگ جهان تبدیل کرده است؟ اتریوم یک پلتفرم بلاکچین باز است که به هر کاربری اجازه می‌دهد تا برنامه‌های غیرمتمرکز مبتنی بر فناوری بلاکچین را ایجاد و بهره‌برداری کند. مانند بیت‌کوین، اتریوم نیز یک پروژه منبع‌باز و غیرمتمرکز است که توسط تمام کاربران به صورت مشترک ایجاد شده است. تفاوت بین این دو ارز دیجیتال در این است که اتریوم بیشتر یک پلتفرم است که در آن همه می‌توانند برنامه‌های مختلفی را توسعه دهند؛ در حالی که بیت‌کوین به عنوان یک سیستم پرداخت همتا به همتا شناخته می‌شود که بیشتر شبیه طلا، یعنی یک ذخیره ارزش است.
در سیستم بیت‌کوین، سکه‌ها باید استخراج شوند و در شبکه اتریوم هم همین‌طور است. مشابه بیت‌کوین، اتریوم نیز از مکانیزم اجماع اثبات کار (PoW) استفاده می‌کند که در آن درآمد استخراج به عنوان مجموع پاداش بلوک‌ها، درآمد از کارمزد تراکنش‌ها و پاداش بلوک‌های عمو محاسبه می‌شود. مانند سیستم بیت‌کوین، ماینرهای اتریوم باید با استفاده از دستگاه‌های استخراج، معماهایی را حل کنند تا پاداش بلوک‌ها را دریافت کنند. با این حال، نرخ تولید بلوک‌ها در اتریوم بسیار سریع‌تر از بیت‌کوین است. در اتریوم، هر ۱۲ تا ۱۵ ثانیه یک بلوک استخراج می‌شود و تنظیم دشواری در الگوریتم به گونه‌ای کدنویسی شده است که به صورت خودکار انجام شود و زمان استخراج بلوک‌ها را در حدود ۱۲ ثانیه نگه دارد. ماینرها برای هر بلوک ۲ اتریوم به عنوان پاداش دریافت می‌کنند و اتریوم محدودیتی در عرضه ندارد. درآمد از کارمزد تراکنش‌ها مبلغ کوچکی است که کاربران به شبکه اتریوم پرداخت می‌کنند تا تراکنش‌های خود را تکمیل کنند. برخلاف دو نوع درآمد مذکور که در سیستم بیت‌کوین نیز وجود دارند، پاداش بلوک‌های عمو یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد اتریوم است. در سیستم اتریوم، اگر چندین ماینر بلوک‌های جدیدی را در یک ارتفاع بلوکی مشابه استخراج کنند، تنها یکی از این بلوک‌ها معتبر شناخته می‌شود و سایر بلوک‌ها اگر توسط بلوک‌های آینده مرجع شوند، بلوک‌های عمو نامیده می‌شوند. بلوک‌های عمو نیز پاداش دریافت می‌کنند. یک بلوک معمولی می‌تواند تا دو بلوک عمو را در خود جای دهد و ماینرها به ازای هر بلوک عمو شامل شده، ۱/۳۲ پاداش دریافت می‌کنند. در مورد شبکه بیت‌کوین، بلوک‌های یتیم، بلوک‌هایی هستند که به طور موقت فورک شده و در زنجیره اصلی (بلندترین زنجیره) قرار ندارند. استخراج بلوک‌های یتیم در سیستم بیت‌کوین هیچ پاداشی ندارد.
برای مقابله با روند تمرکزگرایی که توسط استفاده از ماینرهای مدار مجتمع مخصوص برنامه (ASIC) در سیستم بیت‌کوین ایجاد می‌شود، اتریوم از یک الگوریتم خاص برای اثبات کار به نام "ethash" استفاده می‌کند که نیاز به پشتیبانی حافظه قوی دارد تا از تولید بلوک‌های زیاد توسط تعداد کمی از نودهای قدرتمند جلوگیری کند. این یک بهبود در اتریوم نسبت به بیت‌کوین نیز به شمار می‌رود.
خوشبختانه، اتریوم 2.0 که از مکانیزم اجماع اثبات سهام (PoS) استفاده می‌کند، در حال توسعه مداوم است و فعال شده است. در مقایسه با مکانیزم دشوار و ناکارآمد اثبات کار (PoW)، مکانیزم اثبات سهام (PoS) روشی مناسب برای دستیابی به اجماع توزیع‌شده با استفاده از منابع کمتر خواهد بود. با این حال، برخی از کارشناسان صنعت در مورد اینکه آیا اتریوم در ادامه ارتقاء به مکانیزم PoS می‌تواند به طور روان عمل کند یا خیر، تردید دارند. راه‌اندازی اتریوم 2.0 هم فرصتی و هم چالشی برای ماینرها به همراه داشته است که از جمله آنها میتوان به افزایش بی سابقه سختی دیگر رمزارزها که با ریگ ماین می شدند اشاره کرد.
