200 سال پیش: ظهور اسب بخار
واگن قطارهای اولیه شبیه دلیجان هایی ساخته می شد، که انسان ها انس طولانی مدتی با آن داشتند. دلیجان هایی که اسب نیروی محرکه آن بود. به همین دلیل وقتی خواستند برای این نیروی جدید و ناشناخته اسمی انتخاب کنند، از نام «اسب بخار» استفاده کردند. یعنی موجودی که کار اسب را انجام می دهد اما اسب نیست.
ذهنِ طرح واره ای انسان توان فهم پدیده های جدید را بدون ارجاع به گذشته ندارد. چون ذهن ما با پیشینه خود مانوس است، و موضوعِ جدید ناشناخته را بر اساس موضوعِ قدیمی و آشنا فهم می کند.
اسب بخار، به مرور زمان اسب سواری را تبدیل کرد به کاری تفننی و زینتی. و ضرورت استفاده از نیروی آن را بی اعتبار ساخت. محیط شغلی جدیدی ساخت. زندگی کشاورز را دگرگون کرد و موجی از مهاجرت به شهرها را رقم زد. این اسب بخار اسمی است که روستایی و کشاورز زاده قرن نوزدهمی برای پدیده ای انتخاب کرد که امروز به آن می گوییم انقلاب صنعتی.
امروز: ظهور هوش مصنوعی
همچون دویست سال گذشته وقتی با یک نیروی مرموز و ناشناخته رو به رو می شویم برای نام گذاری اش رجوع می کنیم به گذشته خودمان و مفاهیم نام آشنایی که با آن مانوس بودیم. در مواجهه با نیروی نوپدید و جدید، ما انسان های ساده و کارمند/کارخانه دار/کارگرزاده ای که سال ها در مدرسه و دانشگاه درس خواندیم و محاسبات پیچیده ذهنی را تمرین کردیم، از عبارت «هوش مصنوعی» بهره می گیریم. یعنی موجودی که محاسبات پیچیده ذهنی را انجام می دهد ولی انسان نیست. مصنوعی است.
فلذا مشابه بند بالا می توانیم بنویسیم، هوش مصنوعی به مرور زمان محاسبات ذهنی را تبدیل می کند به کاری تفننی و زینتی. هوش مصنوعی محیط شغلی جدیدی می سازد که نیازهای قدیمی را خودبه خود و با اتکا به ظرفیت پردازش خارق العاده اش برطرف خواهد کرد. و زندگی همه ما را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
دنیایی که در آن می توان معادلات پیچیده ریاضی را با سرعتی ماورای تصور انسان ها حل کرد، می توان مقاله مروری را با یک توصیف از یک مسئله بدست آورد، می توان تصویرسازی یک شخصیت خیالی را با توصیف متنی کشید، و هزاران هنرنمایی دیگری که هنوز هوش مصنوعی زیر کت جادویی اش پنهان کرده است. به نظر میرسد، شباهت چندانی به امروز ما ندارد.
آیا برای این تغییر آماده ایم؟
آیا فرزندان مان را برای زندگی کردن در دنیای آینده آماده کرده ایم؟
