نیلا فیلم
نیلا فیلم
خواندن ۳ دقیقه·۳ سال پیش

تحلیل و تفسیر "ببر به نام خداوندت" محسن چاوشی

خلاصه: آنچه در این متن خواهید خواند تحلیل و تفسیری از قطعه "ببر به نام خداوندت" از آلبوم "ابراهیم" محسن چاوشی است.


  • نام آهنگ: «ببر به نام خداوندت» یا «ابراهیم»
  • شاعر: حسین صفا
  • خواننده: محسن چاووشی
  • آلبوم: قطعه اول آلبوم «ابراهیم» منشتر شده در سال 1397
  • آهنگساز: محسن چاووشی



ببر بنام خداوندت
که لطف خنجر ابراهیم به تیز بودن احکام است

من (عاشق) مثل حضرت اسماعیل هستم که خالصانه دست از جان خودم کشیده‌ و در برابر تو زانو زده‌ام و آماده قربانی شدن هستم

  • تلمیح به داستان حضرت ابراهیم و قربانی کردن حضرت اسماعیل
  • یادآور آهنگ «دزیره» در آلبوم «پاروی بی قایق» و عبارت " بهترین تصویر عمرم، عکس زانو زدنم بود"
نبخش مرتکبانت را
تو حکم واجب‌الاجرایی
و عشق جوخه‌ی اعدام است

آن‌هایی که عاشقت شده‌اند (چشم‌هایم، قلبم، سرم، دست‌هایم و پاهایم) را نبخش که گریزی جز این نبوده است. مثل دستور خداوند به حضرت ابراهیم که باید انجام می‌شد (واجب الاجرا) تو هم قربانی کن

  • جوخه، واحد شمارش نظامی و متشکل از 4 و 6 و 8 نفر است و به شکل خلاقانه‌ای، جوخه با مرتکبان به عشق (اعضای بدن) ارتباط داده شده است.


به دستِ آه بسوزانم!
که شعله ور شدنم دود است
کفن به سرفه بپوشانم
که سر به سر بدنم دود است
و نخ به نخ دهنم دود است
غمت غلیظ ترین کام است

من در حسرتِ نرسیدن به تو می‌سوزم و چنان آهی از نهادم برمی‌خیزد که شعله‌ای پر از دود می‌شوم و همه تنم را فرامی‌گیرد. غمِ از دست دادنِ تو بزرگ‌ترین دلیل این دود شدن است (پشت سر هم سیگار کشیدن برای آرام شدن)


سرنگ‌ها همگان قرمز
و رنگ‌ها همگان قرمز
سماعِ مولویان قرمز
جهان کران به کران قرمز
که نقشی از رژ گلگونت
هنوز بر لب این جام است

چنان نقشی از رنگ لبانت بر روی دنیایِ من باقی‌مانده که همه‌چیز برایم به رنگ قرمز است. تمام رنگ‌ها قرمزند. تو دنیای منی، تمام جهانِ منی و این یعنی تمامِ جهان، قرمز می‌شود.

  • قرمز رنگ عشق است
  • سماع نوعی از رقص صوفیه شامل چرخش بدن همراه با حالت خلسه برای اهداف معنوی است

بگو ستاره‌ی دردانه
در انزوایِ رصدخانه
کدام کوزه شکست آن روز
که با گذشتن نهصد سال
هنوز حلقه‌ی دستانش
به دورِ گردن خیام است؟

تو تنها کسی بودی که در دیده‌ام جای داده‌ام

  • نهصد سال: خیام نهصد سال پیش زندگی می‌کرده است
  • رصدخانه: اشاره به حرفه اصلی خیام
  • کوزه در شعر خیام: دلایل اهمیت کوزه در شعر خیام به دلایل زیر برمیگردد: انسان و کوزه هر دو از خاک‌اند و به خاک برمی‌گردند. کوزه خالی است و انسان هم. ارزش هر دو به آن چیزی است که درون آن‌هاست. انسان و کوزه هر دو خام هستد که پخته می‌شوند و در نهایت دوباره به خاک برمی‌گردند.


ببین چقدر اسیرم من!
چنان بُکش که پس از مردن
هزاربار بمیرم من
دسیسه‌های تو می‌بینی؟
وریدِ پاک امیرم من
که در تدارک حمّام است

ببین چقدر مطیعِ حکم توأم. می‌توانی مرا چنان بکُشی که رنجِ آن حتی پس از مردنم همراهم باشد. حال، به هدف و خواسته‌ات رسیده‌ای! من همچون رگِ پاکِ امیرکبیر، در تدارک کشتنِ خودم هستم.

  • تلمیح: داستان کشتن امیرکبیر در حمام فین کاشان با دسیسه درباریان
  • استفاده از 10 بار حرف "ر" به‌عنوان نماد لرزان بودن و بی‌ثباتی


چه حکمتی است در این مُردن
در عاشقانه‌ترین مُردن
و مغز را به فضا بردن
و گریه را به خلاء بردن
چه حکمتیست که در آغاز
نگاه من به سرانجام است

فقط یک سؤال باقی می‌ماند: حکمتِ این‌گونه مردن چیست؟ حکمت این مردنِ عاشقانه، که مغز را به عالی‌ترین مکان و گریه را به پست‌ترین مکان می بَرَد چیست؟ چه حکمتی دارد که از همان ابتدا، به فکر پایانِ آن بودم؟


منابع و ارجاعات:

  • تفسیری بر قطعه ببر به نام خداوندت، وبلاگ پوریا عباسی [لینک]
  • کدام کوزه شکست آن روز؟(بررسی مفهوم کوزه در شعر خیام)، علیرضا برجعلی، ویرگول [لینک]


#بی‌تفاوت_نباشید :) این نوشتار بصورت ترویجی است.لطفا از طریق نظرات همین نوشته، ایرادات و اصلاحات را برای کامل شدن بفرمایید.

آلبوم ابراهیمحسین صفامحسن چاوشی
یک وبلاگ برای هنر، فرهنگ و رسانه
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید