قهوه روبوستا چیست؟
قهوه روبوستا نوعی قهوه است که از دانه (میوه) گیاه Coffea canephora تهیه میشود.
روبوستا، از نواحی مرکزی و غربی صحرای آفریقای جنوبی سرچشمه گرفته است و حدود 40 درصد از تولید قهوه در جهان را تشکیل میدهد.
قهوه روبوستا، پس از قهوه عربیکا که از گیاه Coffea Arabica تهیه میشود، مقام دوم را در جهان دارد. قهوه عربیکا حدود 60 درصد بازار قهوه در جهان را نصیب خود کرده است.
اما قهوه روبوستا از کجا میآید؟
قهوه روبوستا به طور عمده در نیمکره شرقی و عمدتاً در آفریقا و اندونزی کشت میشود. بزرگترین تولید کننده قهوه روبوستا در جهان کشور ویتنام است.
واژه "Coffea robusta"، مترادف واژه Coffea canephora است که معرف دو گونه اصلی قهوه یعنی قهوه روبوستا (C. c. robusta) و قهوه انگاندا (C. c. nganda) است و این دو گونه معمولاً به عنوان قهوه روبوستا شناخته میشوند.
از قهوه روبوستا معمولا در تهیه قهوه فوری و ترکیبات مختلف قهوه اسپرسو استفاده میشود. پس اگر قصد داشتید قهوه را در منزل درست کنید، بهترین روش تهیه نوشیدنی با قهوه روبوستا، استفاده از روش تهیه قهوه اسپرسو است.
قهوه روبوستا چه طعمی دارد؟
قهوه روبوستا طعم خاکی دارد و اغلب گفته میشود که دارای طعمی کمی تلخ، مزه مقداری شبیه پلاستیک است و پس از نوشیدن آن، مزه شبیه بادام زمینی را بجا میگذارد.
طعم آن جذاب به نظر میرسد، اگرچه ممکن است مقداری با ذائقه شما خوشایند نباشد، ولی این سبک از طعم همیشه در ذائقه روزانه ما وجود ندارد و امتحان آن لذت بخش خواهد بود.
طعم قهوه روبوستا، وابستگی زیادی به کیفیت دانههای قهوه و شیوه رست کردن آن دارد. برای نمونه، با دانههای قهوه روبوستای کانیبال (Cannonball Coffee robusta) بوی خاک همانند سیب زمینی خام را به مشام میرساند در صورتی که پس از دم آوری آن، طعم خاک مانند از بین میرود و مزه ای ملایم احساس میشود. البته همچان طعم آن تلخ است و اگر شما از طرفداران شکلات تلخ هستید، مزه این نوشیدنی همان چیزی است که به دنبال آن هستید.
دانههای قهوه روبوستا حاوی کافئین و قند کمتری نسبت به دانههای قهوه عربیکا بوده و به همین دلیل دارای طعم قویتر و تندتر از عربیکا را دارد.
آیا قهوه روبوستا برای شما مناسب است؟
ممکن است تعجب کنید که بگوییم قهوه روبوستا طعم خوبی دارد، البته قهوه روبوستا با کیفیت بالا طعمی خوب را به نوشیدنی مخلوط روبوستا و عربیکا میدهد و همینطور فوم مخصوص و خوشمزهای را به قهوه اسپرسو اضافه میکند. ولی قهوه روبوستای بی کیفیت ممکن است طعمی مانند پلاستیک سوخته دهد.
در سرزمین نوشیدنی اسپرسو (کشور ایتالیا)، قهوه روبوستا با کیفیت بالا به دلیل ایجاد فوم و طعم خوشمزه به اسپرسو، یکی از محبوب ترین نوشیندیها است.
بنابراین اگر مزه و طعم تندتر و خشنتر در نوشیدنی را میپسندید، کمی قهوه روبوستا را به نوشیدنی خود اضافه نمایید. و یا اگر به دنبال ایجاد یک فوم خوب و خوشمزه در قهوه اسپرسو خود هستید، یک روبوستای با کیفیت همان چیزی است که به آن نیاز دارید.
همه چیز درباره گیاه قهوه روبوستا
درخت روبوستا، یک گیاه کوچک و مقاوم است. در برابر دمای گرم (30 درجه سانتیگراد و بالاتر) و آفتاب مستقیم مقاومت میکند. این درخت دوستدار آب بوده و برای سلامتی و رشد به آبیاری زیاد نیاز دارد.
در ارتفاع کم و در حدود 600 متری از سطح دریا رشد میکند و در برابر حشرات و بیماریها نیز مقاوم است.
ارتفاع آن در طبیعت به ده متر نیز میرسد ولی درصورتی که برای مصارف تجاری آن را پرورش دهند، ارتفاع درخت را تا حدود 5 متر نگه میدارند تا چیدن محصول آسانتر باشد.
گلهای آن به رنگ سفید بوده و بویی شیرین مانند گل یاس دارند.
هرچه میوه گیاه روبوستا رسیدهتر شود، رنگ آن به قرمز سیر تغییر مینماید و برای رسیده شدن به 6 تا 8 ماه زمان نیاز دارد. تمامی میوهها در یک زمان رسیده نمیشوند و همانند میوه بلوبری، در زمانهای مختلفی از یک درخت چیده میشود. معمولاً در هر میوه روبوستا، دو دانه قهوه وجود دارد.
چه مقدار کافئین در قهوه روبوستا وجود دارد؟
اگر شنیده اید که کافئین بیشتری در روبوستا به نسبت عربیکا وجود دارد، درست شنیدهاید. میزان کافئین موجود در روبوستا حدود دو برابر بیشتر از قهوه عربیکا است.
میزان کافئین موجود در قهوه روبوستا حدود 2.2 تا 2.7 درصد بوده در حالی که این میزان در قهوه عربیکا حدود 1.2 تا 1.5 درصد است.
بالاتر بودن میزان کافئین در قهوه روبوستا باعث حفاظت گیاه در برابر آفت و بیماریها میشود. آفت ها طعم تلخ آن را دوست نداشته و بیماریها از خواص ضد میکروبی کافئین خوششان نمیآید.
کافئین بالاتر در قهوه روبوستا همچنین باعث ایجاد طعم تلختر در قهوه دم آوری شده میشود و یک فنجان نوشیدنی روبوستا حاوی تقریبا دو برابر کافئین به نسبت یک فنجان قهوه عربیکا است.
قهوه روبوستا کجا پرورش مییابد؟
همانطور که در بالا ذکر شد، گیاه روبوستا بیشتر در نیمکره شرقی رشد میکند، اما در برخی از مناطق آمریکای جنوبی و مرکزی نیز دیده میشود.
13 تولیدکننده برتر قهوه روبوستا در جهان
در ادامه برخی از بزرگترین تولیدکنندگان قهوه روبوستا در جهان آورده شده است:
اگر میبینید نام کشورهای بالا به عنوان تولیدکننده بر روی بسته قهوه ای که خریداری میکنید ذکر شده است (مخصوصاً کشورهایی که در آفریقا و آسیا وجود دارد) ممکن است درصد زیادی از حجم موجود قهوه، از نوع قهوه روبوستا باشد (مگر اینکه بر روی بسته نوشته شده باشد که این قهوه 100 درصد حاوی قهوه عربیکا است). به خصوص اگر طعم تلخ و دودی مانند در نوشیدنی تان احساس می کنید.
دانههای روبوستا گاهی اوقات به عنوان پرکننده (برای صرفه جویی در هزینه) و یا متعادل کننده طعم و دستیابی به مزه مطلوب به کیسههای قهوه عربیکا اضافه میشود.
مانند این کیسه (تصویر زیر) که از کنگو آمده است، با توجه به شکل دانهها و طعم آن، میتوان مطمئن بود که این ترکیب، مخلوطی از روبوستا و عربیکا است. اما وقتی با وارد کننده یا تهیه کننده آن تماس گرفته شد، آنان اذعان کردند که این محصول ترکیبی نبوده و 100 درصد قهوه عربیکا است. در تصویر زیر، اشکال مختلفی از دانههای قهوه را مشاهده میکنید، ابتدا با توجه به تفاوت در شکل آنها به نظر میرسید که 2 نوع مختلف قهوه هستند ولی معلوم شد که این دانهها، دانههای قهوه عربیکا با کیفیتهای متفاوت هستند.