سلام من نیلوفر اقوامی هستم و در این مقاله میخوایم درمورد تخلفاتی که درهنگام معاملات ممکنه ندانسته انجام بدید و دچار مشکل بشید مینویسم:
در سال 1398 دستورالعمل اجرایی معاملات برخط توسط هیات مدیره سازمان بورس تصویب شد که طبق ماده 12 این دستورالعمل اختیاراتی به سازمان بورس و کارگزاری ها برای ایجاد محدودیت معامله گران هنگام تخلفات معاملاتی داده شد.
میزان و مهم بودن تخلف با واحدهای نظارتی سازمان بورس هست که با استفاده از سامانه های نظارتی و الگوریتم های شناسایی همه سفارشات قبل،بعد و هنگام معامله بررسی میکنند.
انواع تخلف:
1- هجوم در جهت مثبت / منفی قیمتی
می‌دانیم ثبت سفارشهای خرید و فروش با قیمت‌هایی بالاتر یا پایین‌تر از مظنه‌های جاری بازار ممکن است منجر به ایجاد یک روند صعودی یا نزولی در قیمت سهم شود. در صورتی که شخص بخواهد از این طریق برای خود یا سایرین منفعتی ایجاد کند، این عمل وی دستکاری قیمت شناخته شده و تخلف محسوب می‌شود.
به عنوان مثال فرض کنید بهترین قیمت (مظنه) فروش ۸۴۹۲ ریال و مجموع حجم سفارشهای فروشی که دیده می‌شود، ۲۲۳۷۰ سهم است. در این شرایط اگر فردی سفارش یا سفارشهای خریدی با حجم قابل توجه (مثلا با حجم ۵۰ هزار سهم) به قیمت ۸۹۳۰ وارد کند، ظن دستکاری در قیمت به وجود می‌آید. چرا که علی‌‌رغم وجود سفارشهای فروش با قیمتهای پایین‌تر، سفارشهای خرید وی تماماً با قیمت حداکثر آستانه قیمتی مجاز وارد شده است و منجر به تغییر قیمت از منفی یک به مثبت ۵ درصد (۶ درصد نوسان مثبت) شده است.
به حذف یا ویرایش تمام یا بخشی از سفارش‌ها، سفارش‌چینی گفته می‌شود. این عمل ممکن است منجر به تاثیرگذاری بر قیمت مانند قیمت آغازین یا پایانی شود. همچنین اقدام مکرر به ثبت و حذف سفارش از طریق سامانه‌های معاملاتی آنلاین نیز ممکن است تاثیر مشابه داشته باشد. به همین دلیل این اقدامات توسط ناظر بازار دستکاری قیمت تلقی شده و شخص متخلف شناخته شود.
به عنوان مثال فرض کنید شخصی در دقایق اولیه پیش گشایش یک نماد، سفارشهای خریدی با حجم بسیار بالا و در سقف قیمتی مجاز ثبت کند و چند دقیقه قبل از اتمام پیش‌گشایش و شروع معاملات، کلیه سفارشهای خود را حذف کند و این عمل وی منجر به تغییر قابل ملاحظه قیمت سرخطی قابل مشاهده در عمق بازار شود. این فعالیت یا فعالیت مشابه در سمت فروش، مصداق این تخلف محسوب می‌شود.
سفارش‌چینی در جهت ترغیب دیگران و حذف سفارش وارده پس از ورود سفارشهای سایر اشخاص و اقدام به انجام معامله در سمت دیگر، توسط یک یا چند شخص به صورت هماهنگ نیز تخلف محسوب می‌شود. در ادامه در دو بخش، این موضوع را بررسی خواهیم کرد.
اقدامات زیر را در نظر بگیرید:
۱) ارسال سفارش فروش برای یک نماد در ساعت ۸:۴۷ با مجموع حجم بالا در حداقل آستانه قیمت مجاز (که این کار منجر به کاهش چشمگیر قیمت نظری گشایش نماد می‌شود).
۲) حذف سفارشهای فروش ارسال شده تا ساعت ۸:۵۵.
۳) خرید همین نماد پس از آغاز زمان معاملات و راس ساعت ۹:۰۴:۰۵.
چنین عملیاتی مصداق دستکاری قیمت بازگشایی و معامله در سمت خرید بوده و تخلف محسوب می‌شود.
انجام اقداماتی مشابه مثال قبل و در طرف مقابل یعنی ثبت سفارش خرید با هدف افزایش چشمگیر قیمت نظری گشایش نماد و به دنبال آن حذف سفارش قبل از آغاز معاملات و فروش همین نماد در آغاز معاملات نیز مصداق دستکاری قیمت در بازگشایی و معامله در سمت فروش بوده و تخلف محسوب می‌شود.
لازم به ذکر است چنین اقداماتی در بازگشایی نماد در هر زمانی حتی در زمان فعالیت بازار نیز مشمول این مورد شده و تخلف محسوب می‌شود.
فرض کنید شخصی با هدف رونق بخشیدن به تابلوی معاملاتی یک نماد، به جای اقدام به ارسال یک سفارش با حجم ۱۰۰،۰۰۰ برگه سهم، اقدام به ارسال ۱۰۰ سفارش به تعداد ۱۰۰۰برگه سهم در هر سفارش کند. چنین اقدامی که منجر به افزایش تصنعی تعداد معاملات شده و باعث می‌شود فرد یا افرادی از این تغییر به نفع خود یا دیگران بهره ببرند، تخلف محسوب می‌شود.
همچنین ارسال سفارش با اعداد خاص مانند ۹۹۹، ۱۱۱۱، ۱۲۳۴ و… که می‌تواند نشان‌دهنده پیام یا منظوری خاص باشد نیز ممکن است از دید ناظر بازار دستکاری قیمت و تخلف محسوب شود.
فرض کنید فرد یا افرادی (در مظنه ۵ام قسمت خرید) سفارش با حجم سنگین ۲۵۰،۰۰۰ و به قیمت ۸۴۰۰ قرار داده‌اند. بعد از کاهش قیمت آخرین معامله به اعداد نزدیک به ۸۴۰۰ اقدام به حذف سفارش خود می‌نمایند. چنین اقدامی نیز تخلف محسوب می‌شود.
فرض کنید نمادی دارای صف خرید با حجم ۵۰ میلیون برگه سهم است. فرد یا افرادی با وارد کردن سفارش‌هایی این صف را ۱۰ میلیون سنگین‌تر کرده است. بعد از نزدیک تر شدن صف به سفارش این افراد، اقدام به حذف یا ویرایش آن میکنند. چنین اقدامی نیز تخلف محسوب می‌شود.
چنانچه اضافه کردن سفارش در صف در ساعات پایانی جلسه معاملاتی باشد، موجب ظن بیشتر ناظر جهت دستکاری می‌گردد.
انجام معاملاتی بدون تغییر مالکیت نهایی با اهدافی مانند ایجاد قیمتهای ساختگی یا القای رونق یا رکود در بازار نیز می‌تواند ظن دستکاری ایجاد کند.
معامله با خود نیز تخلف محسوب می‌شود.
اقدامات زیر نیز تخلف محسوب می‌شوند:
با توجه به بند ۱۹ ماده ۱۰ مکرر «دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات اوراق بهادار در فرابورس ایران» آن دسته از سهامدار سهامداران عمده‌ای كه مالكيت ۱ تا ۲۵ درصد از سهام يك ناشر در بازار پايه فرابورس را دارند، براي عرضه هر ميزان از سهام تحت مالكيت يا كنترل يا نفوذ خود در بازار عادي بايد نسبت به اخذ تاييديه كميته درج اقدام کنند.
همچنين عرضه سهام توسط سهامدار/سهامداران عمده ناشر در بازار بلوك بازار پايه فرابورس، صرفاً پس از اخذ تاييديه كميته درج و حسب مورد ارائه تعهد خريدار يا خريداران جديد امكان پذير است. در صورت عدم رعايت اين ماده، مديرعامل فرابورس مي‌تواند معاملات انجام‌شده را تأييد نکند.
* برای درک بهتر موارد بالا ، میتوانید به پادکست nilufaraghvami در اپلیکیشن های کست باکس یا گوگل کست مراجعه نمایید یا پست های اینستاگرام با آیدیnilufaraghvami را دنبال کنید.
پرسود باشید.
