این ویرگول قراره یه راهنما باشه برای کسایی که:
۱.کندی RAMاشون داره آزارشون میده و قصد دارن ارتقاش بدن
۲.اونایی که میخوان سیستم اسمبل کنند
3.اونایی که میخوان دانششون رو زیاد کنند
4. ....
رم یا RAM مخفف Random Access Memory یا دسترسی تصادفی به حافظه است.
حالا این یعنی چی؟
بگذارید یه مثال بزنم:
فرض کنید یه پاساژ دارید با 100تا مغازه داخلش.هر مغازه یه شماره مخصوص به خودش رو داره.یه نفر میاد میگه من مغازه میخوام شما میگی برو تو مغازه 12،نفر بعد میاد همینو میگه و شما بهش مغازه 20 رو میدید و الی آخر...هیچ محدودیتی هم نمیزارید.بهشون میگید اگه هرکودوم از مغازه ها پر بود، بگردید یه مغازه خالی پیدا کنید و....
حالا اگه پاساژ شما بیشتر از یه طبقه باشه مسلما مغازه داره های بیشتری داخلش جا میگیرن و این به نفع شماست.
ساختار داخلی رم هم به همین صورته.در داخل رم(پاساژ) تراشه هایی وجود داره و در داخل این تراشه ها کلی سلول(مغازه)خالی هست که داده ها(مغازه دار) میتونن به صورت تصادفی توی سلول های خالی جا بگیرن و پردازش بشن.هرچقدر ظرفیت(طبقات) رم که به GBبیان میشه بیشتر باشه،پردازش CPU سریعتر میشه و سرعت پردازش داده هارو بهبود میبخشه.
برای مثال یه رم 4GB حاوی 4میلیارد سلوله و به این ترتیب یه رم 8GB هم دارای 8 میلیارد سلوله.این اعداد بصورت 2x ادامه پیدا میکنند.
ولی ظرفیت همه چیز نیست.مؤلفه های دیگه ای نظیر فرکانس و نوع رم هم دخیل هستنند که در ادامه بهشون میپردازیم.
رم دارای فرکانس یا سرعت مشخصیه.فرکانس رم با واحد مگاهرتز(MHz)بیان میشه.تو زبان بازاری بهش <<باس>>هم میگن که نمیدونم چرا!(اینو یه دوست عزیزی توی توییتر بنام محمد بهم گفت که از همینجا ازش تشکر میکنم.)
هرچقدر سرعت رم بیشتر باشه داده های بیشتری بین RAM و CPU مبادله میشن و دستورات شما سریعتر پردازش میشه.
همین فرکانس ها باعث تفاوت بین رم های nGB میشه.برای مثال این دوتا رو رو درنظر بگیرید :
کودمشون بهتره؟
مسلما رم شماره 2 بهتره چرا؟چون فرکانسش بالاتره و میتونه حجم داده های بیشتری رو پردازش کنه.درسته ظرفیت هردوتاشون یکیه اما فرکانسشون باهم فرق داره و همین باعث کم و زیاد شدن سرعت پردازش میشه.
اSDR رم هایی بود که قبل از سال 2000 استفاده میشد و الان دیگه کاربردی ندارند.
اDDR در سال 2002 میلادی روانه بازار شد.و جایگزین نسل قبلی خودش یعنی SDR شد.
اDDR2 در اواسط سال 2002 روانه بازار شد و خیلی سریع تونست جای DDR رو بگیره.DDR2 تونست 4/5 سال سرعت بخش سیستم های اون دوره باشه.
اDDR3 در سال 2007 روانه بازار شد و نسل قبل خودش رو بازنشسته کرد.DDR3 تا سال 2014 نفوذ زیادی توی سیستم های کامپیوتری داشت و استفاده میشد.
اDDR4 در سال 2014 روانه بازار شد و خیلی سریع تونست خودشو تو دل همه جا کنه و مهمون سیستم های ما بشه.
اDDR5 نسل تازه نفسه رم هاست.14جولای همین امسال یعنی 2020 روانه بازار شده.چون DDR5 تازه وارد بازار شده مادربردهای شما نمیتونن ازش پشتیبانی کنن پس نیازی نیست که دنبالش برید.
مسلما هرچقدر عدد کناریش بیشتر باشه بهتره.البته انتخاب نوع رم به مادربردتون بستگی داره و باید بتونه از اون مدل پشتیبانی کنه.
زمانی که یک مدل جدیدی از رم معرفی میشه شرکت ها تا وقتی که اون رم تولید بشه سازگار با اون رم، مادربرد تولید میکنن تا وقتی که نسل بعد بیاد.
توجه داشت باشید که هر مادربرد تنها میتونه از یک نوع رم مثلا DDR3 پشتیبانی کنه و نمیتونه نسل قبل یا بعد از خودش رو پشتیبانی کنه.
تایمینگ(Timeing) زمان پیدا کردن سلول خالی توی حافظه RAM.به عبارت ساده تر یعنی مقدار زمانی که طول میکشه تا مغازه دار(داده)مغازه(سلول) خالی پیدا کنه :).این زمان به نانوثانیه(ns) بیان میشه.
موقع خرید رم یه همچین عددی رو توی مشخصات رم میبینید 24-6-6-6 مهم ترین عدد،چپ ترین عدده که تو این مثال عدد 6.این عدد رو به چهار روش توی مشخصات رم نمایش میدن:
پس اگه هر کودوم از مدل های نوشتاری بالا رو دیدید بدونید همشون دارن یک چیز رو نمایش میدن.
برای اینکه تایمینگ رم رو بدست بیارید باید از این فرمول استفاده کنید:
(CL*2000) / Mhz
برای مثال:
طبق فرمول بالا تایمینگ رم های بالا بدین صورته:
میبینید که تایمینگ رم دوم کمتره و سرعت پاسخ دهیش سریعتره.اما در عوض رم اول ظرفیت بیشتری داره و توی محاسبات حجیم تر خیلی بهتر از رم دوم عمل میکنه.
بزارید خیالتون رو راحت کنم،مقوله تایمینگ چیزی نیست که بخواهید بهش اهمیت زیادی بدید و تمرکز کنید روش.میبیند که اختلاف ها در حد نانوثانیه است و شما اصلا متوجه این اختلاف سرعت نمیشید.بهتره تمرکزتون رو بزارید روی موارد دیگه.
این مطلب رو هم گفتم چون توی مشخصات رم بهش اشاره میشه و بهتره که بدونید این حروف و عدد نشان دهنده چی هستنند.
اما چیزی نیست که بخواهید روش حساس بشید. همین که بدونید چی هستنند کفایت میکنه.
ولی اگه حق انتخاب های متعددی دارید مسلما اونی که CL کمتری داره رو انتخاب کنید.
این ها تمام اطلاعات لازمی بود که باید راجب چگونگی کارکرد رم میدونستید
حالا بریم سراغ انتخاب رم مناسب برای سیستمتون :)
تمام مطالبی که بالا بهشون اشاره کردم توسط یه مانع محدود و انتخاب هاتون رو فیلتر میکنه.این مانع اسمش مادربرده و شما باید طبق اون رم مناسب سیستمتون رو پیدا کنید.پس نیاز به یکسری اطلاعات از مادربردتون هستید.
اطلاعاتی که لازم دارید این هاست:
میتونید از روی جعبه مادربرد اسم کاملش رو پیدا کنید.اگه بهش دسترسی ندارید هیچ اشکالی نداره.چندتا ابزار هست که کمکتون میکنه.
برای لینوکس داران:
sudo dmidecode -t 2
برای ویندوز داران:
برنامه ی cpu z رو دانلود و نصب کنید.از سربرگ mainborad میتونید نام و مدل مادربردتون رو ببینید.
حالا که اسم مادربرد و مدلش رو پیدا کردید برید توی این سایت و مدل کامل مادربردتون رو پیدا کنید
میتونید اینجوری توی گوگل سرچ کنید:
Motherboard model + pc-specs
و سایت pc-specs رو پیدا و روش کلیک کنید
برای مثال مدل مادربرد من GA-970A-UD3. با فرمول بالا من باید اینجوری سرچ کنم:
GA-970A-UD3 pc-specs
این سایت اطلاعات جامع و کاملی بهتون میده.توی عکس پایین کامل توضیح میدم
1.این قسمت بهتون نوع رم و ظرفیتی که میتونه ساپورت کنه رو میگه.موقع خرید رم باید به این عدد توجه کنید.مجموع ظرفیت رم هاتون باید این عدد و یا کمتر باشه.
2.بهتون تعداد اسلات و نوع رم رو میگه.
مادربرد من چهارتا اسلات از نوع DDR3 داره.
3.این قسمت فرکانس(سرعت)هایی که مادربرد میتونه ساپورت کنه رو بهتون میگه.حداکثر سرعتتون همونیه که اینجا نوشته.فرکانس بیشتر از اون نگیرید.
مثلا اگه حداکثر سرعت 1866MHz شما نباید 2000هرتز بگیرید چون درنهایت مادربرد از سرعت 1866هرتز فراتر نمیره.پس الکی پولتون رو هدر ندید.
خیلی مهمه که هر تعداد رم که میگیرید سرعت هاشون یکی باشه.
مثلا اگه nعدد رم میگیرید فرکانس هاشون حتما باید 1600MHz باشه.یکی 1333 نباشه یکی 1600.
اگه یکی نباشن تمام رم ها سرعتشون رو میارن روی سرعت پایین ترین رم و عملا سرعت رم های دیگه اتون بی استفاده میشه .پس با دقت رم های یک سرعت خریداری کنید تا ضرر نکنید.
ساده ترین راه برای فهمیدن مشخصات RAMاتون اینه که برچسب روش رو بخونید.
یامیتونید از این ابزار ها استفاده کنید.
برای لینوکس داران:
برنامه inxi رو از این لینک نصب کنید و بعد دستور پایین رو در ترمینال وارد کنید
sudo inxi -m
ممکنه تو قسمت capacity عددی که نشان دهنده GBکل هست با اونی که تو مادربردتون دیدید فرق داشته باشه.توصیه من اینه به عددی که اینجا میبینید اعتماد کنید
برای ویندوز داران:
برنامه ی cpu z رو دانلود و نصب کنید.از سربرگ memory و SPD میتونید اطلاعات مورد نیاز رو مشاهده کنید.
با استفاده از اطلاعات این بخش میتونید رم مناسب مادربردتون رو پیدا کنید ;)
شاید شنیده باشید که میگن اگه میخوای یه رم 8گیگ بگیری بهتره 2تا 4گیگ بگیری تا سرعتت بیشتر شه.اما چرا این حرف رو میزنن؟
اگر به اسلات های مادربردتون نگاه کنید میبیند که داری دو رنگ متفاوتن.مثلا دوتا آبی و دوتا سفید(میتونه هررنگی باشه).این رنگ ها نشون دهنده اینه که مادربردتون دارای تکنولوژی dual channelیا کانال دوتایی هست.
قبل از این تکنولوژی، سیستم فقط میتونست 64بیت داده رو تو یه چرخه انتقال داده منتقل کنه.اما با این تکنولوژی سرعت انتقال داده تو هر چرخه به 128بیت میرسه یعنی دو برابر میشه.
بزارید یه مثال بزنم:
شما اگه یه رم 8 گیگ با 1600هرتز فرکانس داشته باشید این رم تو هر چرخه فقط میتونه 64بیت اطلاعات منتقل کنه.برای بدست آوردن حجم اطلاعاتی که رم میتونه تو هرچرخه منتقل کنه از این فرمول باید استفاده کرد.
8 * فرکانس رم
طبق این فرمول و مثال بالا:
8 * 1600 = 12800MB
یعنی این رم تو هر چرخه نزدیک به 13 گیگ داده جابجا میکنه.
حالا اگه دوتا رم 4گیگ با فرکانس 1600 بگیرید چی میشه؟
(1600*2) * 8 = 25600Mb
حجم انتقال داده به 25گیگ میرسه و عدد قابل توجه ای هم هست.
اگه دوست دارید تو این موضوع عمیق شید رو این لینک کلیک کنید.
بهتره که از این قابلیت به نحواحسن استفاده کنید :))
راحته، کافیه دوتا رم یکسان رو توی اسلات های هم رنگ بزارید.مثلا هر دوتا رم رو بزارید تو رنگ آبی یا سفید.به همین راحتی :)))
فقط دقت داشته باشید که کنار اسلات های رم شماره درج شده به این صورت:
میبنید 1 با 2 و 3 با 4 همرنگ هستنند :))
بهتره که وقتی از این قابلیت استفاده میکنید و دوتا رم یکسان تهیه میکنید، باید شماره های 1 و 2 رو پر کنید و 3و4 رو پر نکنید.این قسمت داخل دفترچه راهنمای مادربرد خودم نوشته شده بود و خیلیم تاکید داشت روش ولی دلیلی براش ارائه نداده بود.
اگه اطلاعی از این موضوع دارید حتما توی کامنت ها بگید ;)
با رفتن تو این سایت و وارد کردن مشخصات مادربردتون بهتون رم هایی که با سیستمتون سازگار هستنند رو نمایش میده
این لینک هم برای یه برنامه(ویندوز و مک ) است که خودش سیستم رو اسکن میکنه و رم سازگار رو بهتون نمایش میده.
این دوتا لینک هیچ فرقی با هم دیگه ندارن و نتایج یکسانه.
دوتا لینک بالا برای کمپانی Crucial هست و مسلما رم های شرکت خودش رو بهتون پینشهاد میده :)
جواب این سوال رو خودتون باید پیدا کنید اما چندتا نکته رو موقع خرید مد نظر داشته باشید:
بهتره که مارک های مطرح مثل:
بخرید.
اگه مارک خوب دیگه ای میشناسید تو کامنتا بگید :)
من متخصص سخت افزار نیستم و این مطلب نتیجه تحقیقاتیه که طی انتخاب رم مناسب برای سیستم خودم به دست آوردم و چون خودم خیلی گشتم و اطلاعاتی که به دست آوردم منسجم نبودند تصمیم گرفتم توی یه مطلب راجب همشون بنویسم تا کسایی که مثل من میخوان به هر دلیلی RAM تهیه کنند اطلاعات موردنیازشون رو یک جا بدست بیارن.
امیدوارم این مطلب براتون مفید واقع بشه و بتونه بهتون توی خرید RAM کمک کنه :))))