مسعود بختیاری زاده ۲۵ آبان ۱۳۲۰ تهران نظامی بازنشسته، مدرس دانشگاه و نویسنده ایرانی است، که در خلال جنگ ایران و عراق از فرماندهان ارشد ارتش جمهوری اسلامی ایران بود و ریاست عملیات نیروی زمینی ارتش را برعهده داشت.بختیاری فعالیت در ارتش شاهنشاهی ایران را از سال ۱۳۳۸ آغاز کرد. او از طراحان عملیات بیتالمقدس بود.
اساساً مسئله دفاع در آموزههای دینی ما یک امر مقدسی است. وقتی ما میگوییم دفاع مقدس نگاهی به مقوله دینی ماست. در کنار آن ما در شرایط دشوار پس از انقلاب مواجه با تهاجم عراق شدیم و علیرغم تصور دشمن توانستیم از خودمان دفاع کنیم؛ پس بنابراین این دفاع امری مقدس است که توانستیم مقابل هجوم دشمن مقاومت کنیم و دشمن را از تهاجم باز بداریم و بعد از یک سال از مناطق اشغالی بیرون کنیم.
جنگ دوران خاص خود را داشت و شرایط سخت و دشواری برای همه کسانی که چه در جنگ شرکت داشتند و چه حضور نداشتند وجود داشت. نمیشود جنگ را یک دوران طبیعی و عادی قلمداد کرد زیرا دورانی است که انسانها با جان، مال، زندگی و تمام هستی خود دارند کار میکنند اما همینقدر که ملت توانست این کار دشوار را انجام دهد و تهاجم دشمن را دفع و تمامیت ارضی کشور را حفظ کند، علیرغم هزینه بسیار سنگینی که بابت این کار پرداخت شد، سربلند بیرون آمدیم و از این بابت دوران خوبی است.
ولی خود دوران جنگ را با توجه به سختی و مشکلات معیشتی که وجود داشت نمیتوان دوران راحتی و آسایش دانست.
همین که هیچ قسمتی از خاک سرزمین در دست دشمن باقی نماند دستاورد بزرگی است. ما برای این مهم در همه بخشها هزینه سنگینی پرداخت کردیم. همینقدر که توانستیم در مقابل دشمن بایستیم و ثابت کنیم که ایرانی همیشه در مقابل تهاجم دشمن میایستد و تهاجم را نمیپذیرد و در مقابل زور سر خم نمیکند، قابل توجه، احترام و تقدیس است.
نقش ارتش در جنگ تحمیلی کمرنگ جلوه داده شده است درصورتی که ارتش در تمام طول هشت سال جنگ نقش محوری و فعالی داشته است. ارتش تنها یک واحد پیاده نظام نیست بلکه مجموعه نیروهای دریایی، هوایی و زمینی به همراه تجهیزات بسیار مهم و پیشرفتهای بوده است. بنابراین نقش پراهمیت و اساسی داشته ولی کمرنگ نشان داده شده که مسئلهای نیست. زیرا به مرور مورخین، پژوهشگران و مردم متوجه نقش محوری و اساسی ارتش شدند و خواهند شد. ولی رسانهها خیلی دیر و کند وارد این مرحله شدند.\
میتوان به مقاومت در مقابل تهاجم دشمن خارجی و درس اتحاد و همدلی مردم و پشتیبانی آنها از سیاستهای نظامی کشور اشاره کرد. دروس دیگری را هم میشود گرفت که چگونه اقتصاد را سخت اداره کرد. درسی که از جنگ گرفته میشود در واقع درس استقامت در مقابل سختیها و مشکلات است.
همچنین درسهای دیگری در سطوح نظامی و تکنولوژی نظامی برای ما داشت که مسائل تخصصی است. اما درس اصلی همان همدلی و تحمل مردم در مقابل مشکلات است. نمیشود گفت مشکلات ناشی از جنگ به مردم عادی منتقل نشد؛ بالاخره شرایط جنگی و مناطقی که در صحنه جنگی بودند مشکلات فراوانی را متحمل شدند اما تحملی که مردم کردند درسی است که گرفته میشود.
این اتفاقات وظایفی را بر دوش نظام میگذارد که در مقابل همدلی و استقامتی که مردم نشان دادند تلاش کند تا آنها را بیجواب نگذارد و مشکلات آنها برطرف کند و مردم روزگار بهتری را بتوانند در زندگی خود تجربه کنند.
اگر بخواهم بدون تعصب و سازمانگرایی بگویم، میگویم که ارتش در شرایط مشکل، وظیفه ملی و نظامی خود را به خوبی انجام داد و مردم ما هم نشان دادند که تا چه حد فداکار، متحد و صبور در مقابل مشکلات هستند.
این درسی است که برای دولتها و حکومتها میماند که هرچه میتوانند در خدمت این مردم باشند و از هرکاری برای آسایش و رفاه آنها دریغ نکنند چرا که آنها این محبت را بیپاسخ نخواهند گذاشت.
امیر سرتیپ بختیاری: تنها خود امام و حداکثر یک یا دو نفر دیگر مثل مقام معظم رهبری که نماینده امام در ارتش شدند، با ابقای ارتش موافق بودند و حتی مخالفان طرحی تهیه کرده بودند با عنوانی چون «نیروی پایداری» یا «ارتش ملی» که جایگزین ارتش آن زمان شود که امام فرموده بودند، ارتش فعلی مناسب است و افراد ناباب ارتش خارج شوند و ارتش پاکسازی شود و مشکل دیگری وجود ندارد.
نویسنده: نیما احسانی
اشنایی با دفاع مقدس
استاد راهنما : استاد علی اکبر حسنوند
دانشگاه ازاد اسلامی تهران مرکز
