زبان فارسی در اینترنت به دلایل گوناگونی پرکاربرد ولی مهجور بوده است. اما ...
زبان فارسی بعد از هماهنگسازی فونتها (یونیکد) و خوانایی بهتر آنها با جستجوگرها، همزمان با ایجاد موج اول وبلاگنویسی حضوری پررنگ داشته است. زمانی از آن به عنوان زبان سوم وبلاگنویسی سخن گفته میشد.
در میان نزاعهای سیاسی و اقتصادی، از وقایع دههها پیش و تحریمهای اقتصادی تاکنون و ممیزیهای محتوایی، همواره راه را برای گسترش سودزای واژههای فارسی آنلاین سد میکند. هنوز هم اکثریت قریب به اتفاق فرصتهای اینچنینی بر روی محتوای فارسی، به ویژه محتوای متنی بسته است.
هنوز هم، پس از سالها وجودِ نیاز، فرصتهای بومی در این زمینه وجود ندارد اما به نظر میرسد اقدامهای اخیر غولهای فناوری، روزنهای برای زبان فارسی باز کند.
در میان منازعهای که مبارزه در قفس میان ایلان ماسک و مارک زوکربرگ، مالکان توییتر و متا (اینستاگرام و …) آغاز شده است، بال تازهای برای زبان فارسی گشوده میشود.
هرچه اینستاگرام و محصولات دیگر متا، به سمت تبدیل شدن به پلتفرمی شبیه به توییتر میرود، از آن سو توییتر همزمان به یک فیسبوک، اینستاگرام و یوتیوب مدرنتر میشود. و البته رقیبی برای مدیوم، سرویس وبلاگنویسی درآمدزایی که البته هیچگاه با فارسی مهربان نبوده است.
ایلان ماسک از فردا درآمدزایی را روی توییتر فعال میکند. پیششرطهایی که برایش فراهم شده هنوز نیاز به عبور از سد تحریمها دارد (مثل خرید اکانت توییتر بلو/ متصل بودن به سیستمهای مالی برای دریافت و …) اما با این حال در آن سخنی از تحریم زبان فارسی (برخلاف آنچه در گوگل ادسنس، سرویس پرداخت گوگل) وجود دارد نیست.
ظواهر امر نشان میدهد که اتفاقات فعلی به این معناست که اگر ایرانیان بتوانند دسترسیهای خود را از طرف توییتر، برای درآمدزایی فعال کنند، میتوان علاوه بر محتوای متنی، از طریق صدای فارسی که هیچ، از طریق محتوای متنی فارسی هم درآمد کسب کرد. این نخستین بار در تاریخ اینترنت است که یک سرویسی چنین خدماتی را حاضر است به ایرانیان، البته برای مثال مقیم خارج از ایران ( یا کاربران داخلیِ تایید شده با شماره خارجی) ارائه میکند.
شاید خود ایلان ماسک هم به این موضوع نیاندیشیده باشد، اما مسلم است با چنین رویکردی، شبکههای اجتماعی که در حال حاضر به سمت عدم تمرکز میروند، تولید محتوای فارسی را به صرفهتر از پیش خواهند کرد. نیاز به تایید فرادستی ندارد و ساختار سلسلهمراتبی انتشار واژه فارسی را بیش از پیش متحول میکند.
چند و چون درآمدها هنوز مشخص نیست، موانع هم یکی دو تا نیست. اما در انتهای این تونل، برای زبان مستقل فارسی، دنیای روشنتری در چشمانداز است.