نیم‌نگاهی به مرگ تخصص

کتاب مرگ تخصص رو اگه در یک خط خلاصه بکنیم، از ما مخاطبان درخواست میکنه که نظرات غیرکارشناسی رو دور بریزیم و به متخصصان رجوع بکنیم!

من از مطالعه‌ی این کتاب که استاد دانشگاهی محافظه‌کار نوشته، بسیار آموختم: این که جریان فکریِ راست دنیا رو چگونه می‌بینه، و چه ارزش‌هایی در سر داره. در واقع، دیدگاه‌های آقای تام نیکولز یه نمونه عملی بود از محتوای کتاب چپ و راست که اخیراً دکتر آذرخش مکری شرح داد.

این کتاب نگرانی‌هایی رو در خصوص سطحی و کم‌ارزش شدن بسیاری مفاهیم مثل مدرک و تحصیلات دانشگاهی، رسانه، جریان اطلاعات و دموکراسی مطرح میکنه. مخاطبش جامعه آمریکاست، ولی اغلب مباحث به چشم خواننده ایرانی کاملاً آشنا به نظر میاد. از جمله چند خطی که در تصویر زیر می‌بینید.

یکی از محورهای کتاب، آسیب‌شناسی همین خلاصه یک خطی‌ست که در ابتدای متن نوشتم، یعنی مراجعه به متخصصان چه چالش‌هایی رو میتونه در پی داشته باشه. با این حال، طبق برداشت من دو چالش مهم در کتاب چندان واکاوی نشده:

•  متخصصان به علت رانت اطلاعاتی که در مسیر کسب تخصص و حضور در شبکه ارتباطی ازش برخوردار شدن، بیشتر از غیرمتخصصان به بایاس یا حتی منافع شخصی ممکنه دچار بشن.
•  تخصص یک بُرداره نه متغیر عددی. مثلاً من ممکنه در زمینه هوش مصنوعی متخصص باشم، اما در زمینه‌های دیگه نه. حتی هوش مصنوعی هم خودش شاخه‌های متعدد داره، مثلاً میشه فرض کرد یک مهندسِ کاردرست درکی از فلسفه‌ی هوش و یادگیری نداشته باشه و نظراتش در این زمینه شبیه مردم عادی باشه. کتاب رو که میخونی، احساس می‌کنی دنیا به دو دسته متخصص‌ها و آدم‌های عادی تقسیم شده.