زردی نوزادان تازه به دنیا آمده، بیماری نسبتاً شایعی است. شاید درست باشد که بگوییم تقریباً نیمی از نوزادان ترم (نوزادانی که در هفته 38 و بعد از آن به دنیا آمده اند) به زردی مبتلا می شوند.
به زبان ساده زردی نوزاد یا یرقان یا ایکتر نوزادی نتیجه دفع نشدن کافی بیلی روبین خون نوزاد می باشد.
بیلی روبین یکی از رنگدانه های زرد رنگ صفراوی است که در نتیجه شکست هموگلوبین ایجاد میشود و عامل زردی ادرار و مدفوع است.
وقتی بیلی روبین در خون شکسته نشود، موجب زردی نوزاد میشود. زردی نوزاد بیماری خطرناکی نیست، اما حتماً باید درمان شود.
زردی نوزاد در ابتدا از سر و صورت نوزاد و سفیدی چشم های نوزاد شروع می شود , سپس به شانه ها و در نهایت به پاها سرایت پیدا می کند. اگر زردی شدید باشد کف دست ها و زیر زانوها هم زرد می شود.
تشخیص دقیق زردی به بوسیله دستگاه بیلی روبین چک و توسط پزشک انجام میشود. دستگاه بیلی روبین چک روی پوست نوزاد قرار می گیرد و زردی پوست را درجه بندی می کند.
دستگاه بیلی روبین چک در نوزادانی که پوست تیره رنگ دارند، ممکن است خطا داشته باشد.
تشخیص دقیق تر با آزمایش بیلی روبین انجام میگیرد. در این آزمایش زردی نوزاد به صورت دقیق تشخیص داده می شود.
نوزاد شما به صورت نرمال در روز اول زایمان و سپس احتمالاً در سه روزگی توسط پزشک اطفال معاینه می شود و در این حین اگر ابتلا به زردی وجود داشته باشد نیز تشخیص داده می شود.
با اینحال پس از این معاینات نیز شما باید حواستان به وضعیت نوزاد باشد و در صورت مشاهده موارد مشکوک به پزشک تماس بگیرید و یا نوزاد را برای معاینه نزد پزشک ببرید.
زردی نوزاد در هر نوزادی ممکن است پیش بیاید، اما با اینحال بر اساس گزارشات و تحقیقات صورت گرفته، برخی از گروه های نوزادی بیشتر در معرض ابتلاء به زردی هستند:
زردی نوزاد به سه روش و بر اساس تشخیص پزشک درمان می شود.
پزشک معمولاً بر اساس تجربه و با استناد به نتایج آزمایشات و همچنین نگاه به نموگرام زردی نوزاد (نموداری که بر اساس ساعت تولد و همچنین میزان بیلی روبین مشاهده شده در خون، شدت زردی را مشخص می کند)، تصمیم میگیرد که نوزاد با چه روشی درمان شود.
در مورد تفاوت های فتوتراپی در بیمارستان در منزل باید گفت که فتوتراپی در بیمارستان معمولاً شامل هزینه های بالا و همچنین خطر ابتلا به آلودگی های بیمارستانی است و البته مزیت استفاده از تیم پزشکی مجرب را به والدین هدیه می دهد. همچنین در فتوتراپی در منزل هزینه ها بسیار کمتر است و خطر عفونت بیمارستانی نیز وجود ندارد، ولی در عوض پدر و مادر خود وظیفه پرستاری را به عهده می گیرند.
در هر صورت تشخیص اینکه نوزاد در منزل درمان شود و یا فتوتراپی در بیمارستان باشد، با پزشک است و والدین نباید خودسر در این زمینه تصمیم بگیرند.
در بسیاری از کشورها علی الخصوص ایران ما، وقتی حرف مریضی پیش میآید، معمولاً پای درمان های گیاهی هم پیش می آید.
متأسفانه درمورد درمان زردی یا همان یرقان از گذشته تا به امروز باورهای اشتباهی شکل گرفته است که به عنوان پدر و مادر اگر با زردی نوزاد مواجه شده باشید، حتماً از قدیمی های خانواده این باورها را شنیده اید و شاید شما را مجبور به انجام آنها کرده اند.
از بزرگترین اشتباهات درمان گیاهی زردی، استفاده از ترنجبین و شیرخشت است که میتواند به شدت به نوزاد ضربه بزند. ترنجبین و شیرخشت در شرایط غیربهداشتی آماده می شوند و به دلیل شرایط محیط پرورش و عمل آمدن آنها، عموماً حشرات از آنها تغذیه کرده اند و حاوی شته نیز می باشند و همه اینها می تواند به نوزاد چند روزه شما آسیب جدی وارد کند.
حتی خوردن این قبیل مواد گیاهی توسط مادر نیز می تواند مشکلات را زیاد کند و از طریق شیردهی روی نوزاد تأثیر بگذارد.
در این میان یک قطره گیاهی نیز بر اساس این باورها تولید شده است که گرچه دارای مجوز می باشد، اما باز هم بسیاری از پزشکان با استفاده از آن مخالفت دارند.
بنابراین هرگز بدون توصیه پزشک، روی به درمان گیاهی نیاورید و هرگز پزشک را برای ارائه تأییدیه برای استفاده از آنها تحت فشار نگذارید!
اگر فتوتراپی در بیمارستان انجام بگیرد، پزشکان و پرستاران همه شرایط لازم را فراهم می کنند. اما در فتوتراپی در خانه باید برخی از موارد را رعایت کنید:
زردی نوزاد یا یرقان بیماری شایعی هست که می تواند برای هر نوزادی پیش بیاید و براحتی قابل درمان است، درمان شامل تعویض خون و یا فتوتراپی در منزل یا بیمارستان است.
درمان های گیاهی برای درمان زردی مناسب نیستند و بهتر است از آنها استفاده نشود.