احتمالاً در فیلمهای سینمایی سربازانی را دیدهاید که روی تفنگها یا عینکشان، از تکنولوژی پیچیدهای استفاده میکنند که به آنها اجازه میدهد از پشت دیوار، افراد حاضر در یک اتاق را ببینند. تصاویر این افراد معمولاً به شکلی محو از شبحی نارنجی و قرمز در زمینهای آبی دیده میشود و سربازان به ناگهان، وارد اتاق میشوند و مجرمین را دستگیر میکنند. این تصویر (احتمالاً کمی اغراق شده) از یک دوربین حرارتی است. اگر نمیدانید دوربین حرارتی چیست یا چگونه کار میکند در این مقاله با ما باشید.
دوربینهای تصویربرداری حرارتی که گاهی اوقات آنها را ترموویژن هم مینامند، دستگاههای الکترونیکی پیشرفتهای هستند که معمولاً یک نمایشگر روی آنها قرار دارد و در این نمایشگر میتوان تفاوتهای انرژی گرمایی محیط را به صورت بصری مشاهده کرد.
تکنولوژی کلیدی موجود در این دوربینها، نوعی حسگر حساس به گرما است که به نوع خاصی از لنز دوربین متصل است و برای کار در کنار تکنولوژیهای ضبط و نمایش تصویر سازگار شدهاند. این تکنولوژی به مهندسین و به سربازان این امکان را میدهد تا در هنگام بازرسی ساختمانها یا مناطقی که در آنها نشت انرژی گرمایی وجود دارد، محدودههای گرمتر را به راحتی مشاهده کنند.
همه ما با دوربینهای معمولی که میتوانند نور مرئی را دریافت و تبدیل به پیکسلهای تصویر کنند آشنا هستیم. در واقع نور مرئی فقط قسمت کوچکی از طیف الکترومغناطیسی را تشکیل میدهد. یعنی اگر طیف نور موجود در جهان را به عنوان امواج الکترومغناطیسی در نظر بگیریم، چشم ما انسانها برای دیدن بخش بسیار کوچکی از میانه این طیف سازگاری پیدا کرده است. به همین دلیل مثلاً ما نمیتوانیم امواج رادیویی را ببینیم یا وقتی امواجی از یک جسم گرم ساطع میشود برای ما غیر قابل تشخیص است.
اما جالب است بدانید که جسمی که گرم میشود از خودش نور مادون قرمز ساطع میکند که تقریباً بین نور مرئی و امواج ماکروویو قرار دارد. دوربینهای حرارتی میتوانند این امواج را دریافت و مشاهده کنند.
امواج مادون قرمز در دوربینهای حرارتی که گاهی اوقات به عنوان دوربینهای مادون قرمز هم شناخته میشوند قابل دریافت است. البته دقت این دوربینها و تفاوت دما در محدودههایی که میبیند، مانند آنچه که ما از دنیای مرئی انتظار داریم دقیق نیست و به همین دلیل، تصویر این دوربینهای ترموگرافی رنگی به صورت نقشهای از تفاوتهای دمایی محیط اطراف شامل رنگهای قرمز و زرد و نارنجی برای محدودههای گرمتر تا بنفش و آبی برای محدودههای هم دمای محیط و سردتر نمایش داده میشود. رنگ سبز معمولاً مناطقی را نشان می دهد که تقریباً در دمای اتاق قرار دارند.
البته در برخی از دوربینهای حرارتی هنوز هم نمایشگرهای سیاه و سفید وجود دارد که چون میتوانند تصاویر خلوتتری را نمایش دهند، همچنان مورد علاقه برخی از تکنسینها هستند. به عنوان مثال برای یافتن موجودات زنده در یک جنگل در دل شب!
شاید فکر کنید که دوربینهای ترموویژن صرفاً کاربرد صنعتی یا نظامی دارند. اما امروزه دوربینهای حرارتی در کشورهای مختلف شامل دوربینهای کاملاً صنعتی با کاربرد خاص تا دوربینهایی با طراحیهای کاربر پسند برای عموم مردم ساخته و عرضه میشوند. به عنوان مثال دوربینهای حرارتی شکاری یکی از بازارهای هدف بسیار موفق است که در صنایع نظامی و تفنگهای شکاری به کار میرود.
همه اجسام دارای یک امضای حرارتی هستند. در واقع این همان مقدار تشعشع مادون قرمزی است که توسط آنها تابیده شده و میبایست توسط دوربین حرارتی اندازهگیری و تشخیص داده شود.
برای این کار باید ابتدا دوربین را به لنزی مجهز کرد که بتواند فرکانسهای مادون قرمز را دریافت کند و سپس بتواند این فرکانسها را روی حسگر ویژهای بتاباند که آن حسگر هم به نوبه خود امکان شناسایی و خوانش این فرکانسها را داشته باشد. یعنی دقیقاً مانند همان کاری که دوربینهای عادی با فرکانسهای مرئی انجام میدهند. هر پیکسل از این حسگر، به مقدار نور مادون قرمزی که دریافت میکند حساسیت نشان میدهد و این حساسیت به پالسهای الکتریکی تبدیل میشود که در مجموع، تصویر نقشه حرارتی را میسازد. دیگر پس از ساخته شدن تصویر نقشه حرارتی، کار پیچیدهای انجام نمیشود و نمایشگر دوربین همین تصویر ساخته شده را نمایش میدهد.
اما خیلی از دوربینهای حرارتی علاوه بر حسگر مادون قرمز، دارای یک حسگر حساس به نور مرئی هم هستند که میتوانند به صورت همزمان، تصویر استاندارد کادر روبرو را هم نمایش دهند. دقیقاً مانند دوربینهای عادی یا گوشیهای موبایل. این قابلیت به این خاطر است که کاربر بتواند تصویر حرارتی را با تصویر عادی صحنه مطابقت دهد و محل نشت حرارتی را روی صحنه ببیند.
برخی از واقعیتها درباره دوربینهای حرارتی ناشناخته ماندهاند و همچنین برخی شایعات درباره استفاده از این تکنولوژیهای مدرن در پشت فیلمها و عکس هایی که در آنها اغراق شدهاند پنهان شدهاند. در این بخش میخواهیم مهمترین سوالاتی را که درباره دوربینهای حرارتی پرسیده میشود پاسخ دهیم تا با این تجهیزات بیشتر آشنا شوید.
حتما در فیلمهای تجاری دیدهاید که دوربین حرارتی نظامی را در شب به سوی دشمنان نشانه میروند. چرا از آنها در روز استفاده نمیکنند؟ به این خاطر که دوربینهای حرارتی در شب عملکرد بهتری از خودشان نشان میدهند. اما این موضوع هیچ ارتباطی به تاریک یا روشن بودن محیط کار آنها ندارد. بلکه در شب، معمولاً دمای محیط کمتر است و از همه مهمتر اینکه دمای اجسام هم در شب پایینتر میآید و به همین دلیل هم نشت حرارتی یا خصوصاً دمای بدن موجودات زنده (مانند انسانها یا حیوانات) نسبت به دمای محیط کنتراست بیشتری پیدا میکند. به همین دلیل هم اصولاً تفاوت آنها در ماژول دوربین حرارتی با دقت بیشتری تشخیص داده میشود.
ممکن است فکر کنید که وقتی در محیطهای داخلی هستید اصولاً نور روز در محل کار شما نمیتابد و تأثیری روی دوربین ندارد. اما دقیقاً مانند روشنایی روز که حتی در روزهای ابری هم به داخل خانه نفوذ میکند، گرمای هوا، حتی در روزهای نسبتاً خنک هم روی همه چیز، از ساختمانها و جادهها و گیاهان گرفته تا ابزارآلات موجود در محل عکسبرداری تأثیر میگذارد و باید کمتر شدن کنتراست تصویر (فاصله بین رنگهای آبی و بنفش با قرمز و زرد و نارنجی) میشود. حتی به ازای یک درجه تفاوت دمای کمتر بین محیط و سوژه شما، تصویری که میگیرید تفاوت رنگی کمتری را نمایش میدهد.
به همین دلیل هم مهندسینی که کار نشتیابی حرارتی را انجام میدهند ترجیح میدهند ساعات کاری شبانه را انتخاب کنند تا راحتتر و دقیق تر بتوانند کار کنند. حتی اگر هم ساعات کاری روزانه را پیشنهاد دهند، معمولاً نخستین ساعات روز، شرایط بهتری نسبت به بعد از ظهر دارد.
با توجه به تصوری که ما از دوربینهای عادی که با پرتوهای نور کار میکنند داریم، احتمالاً برایتان عجیب است که بدانید دوربینهای حرارتی معمولاً از پشت شیشه به درستی کار نمیکنند!
توضیح دلیل علمی این پدیده کمی پیچیدهتر از آن است که بتوان در این مقاله توضیح داد، اما به طور خلاصه اینطور است که شیشه میتواند نور مرئی را به خوبی از خود عبور دهد، اما در برابر طول موج مادون قرمز تقریباً مانند یک آینه عمل میکند. به همین دلیل هم هست که دوربینهای عکاسی که برای عکاسی مادون قرمز طراحی میشوند، از لنزهای شیشهای استفاده نمیکنند و لنزهای آنها از ژرمانیوم یا سلنید مس ساخته میشود.
به همین دلیل مثلاً اگر یک دوربین حرارتی را از پشت شیشه رو به چند نفر بگیرید، نه تنها نمیفهمید که چند نفر در آنجا هستند، بلکه حتی متوجه نمیشوید که این تشعشات رنگی مربوط به یک موجود زنده است یا صرفاً ابری در هم ریخته از رنگها هستند! در چنین مواقعی شاید حتی تصویری گنگ و مبهم از خودتان را (فردی با یک دوربین در دست) در تصویر ببینید که بازتابی از طول موجهای منعکس شده است.
البته این یک قانون کلی و بی چون و چرا نیست. برخی از فرکانسهای مشخص مادون قرمز میتوانند از شیشه عبور کنند و طبیعتاً برخی از دوربینهای حرارتی خاص هم هستند که میتوانند این طول موجهای مشخص را دریافت کرده و نمایش دهند. یا مثلاً دیدن تصویر از پشت شیشه اتومبیل به مراتب بهتر از شیشههای پنجرههای خانگی است.
اما بههرحال در اغلب موارد تصویری که دریافت میشود با تصویری که از جهت اشتباه بازتاب داده شده آمیخته میشود و تصویر نهایی، بسیار گنگ و در هم ریخته نمایش داده میشود که فاقد جزئیات و کنتراست کافی برای تشخیص است. به طور خلاصه باید قید استفاده از پشت شیشه را بزنید.
اگر به دنبال خرید دوربین حرارتی ضد آب هستید که بتوانند در شرایط نامساعد آب و هوایی کار کنند، قطعاً میتوانید برخی از مدلهای موجود در بازار را پیدا کنید که عایقبندی بالاتری نسبت به دوربینهای عادی دارند. اما اگر منظورتان دوربینهای حرارتی است که زیر آب کار کنند، احتمالاً گزینه مناسبی را پیدا نخواهید کرد. دلیل آن هم تا حدودی به همان مواردی که در بالا گفتیم ارتباط پیدا میکند.
آب همانطور که جلوی بخش زیادی از نور مرئی را سد میکند و تصویری مات و گنگ از فاصله دور دیده میشود، بخش زیادی از امواج مادون قرمز را هم مسدود میکند. دقیقاً به همان دلیلی که تابش رنگها در پشت حجم زیادی از آب از بین میرود، سنسورهای دوربینهای مادون قرمز هم نمیتوانند به راحتی از میان حجم زیاد آب عبور کنند. اما این تنها چالشی نیست که دوربینهای حرارتی در زیر آب دارند. مورد دیگر به بر هم زدن جهت هدایت گرمایشی یا در واقع همان جهت گرما مربوط میشود. برای تغییر دما در حد 1 درجه در آب، به حدود چهار برابر انرژی بیشتر در مقایسه با هوا نیاز داریم. یعنی حسگرهای دوربین باید با چهار برابر حساسیت بیشتر کار کنند تا بتوانند همان تصویری را نشان دهند که در حالت عادی نمایش میدهند.
در دنیای واقعی، اجسام در آب، گرمای خود را چندین برابر سریعتر از هوا از دست میدهند و این موجب پایینتر آمدن دقت امواج دریافتی میشود. به همین دلیل تصویری که از آن نمایش داده میشود، دقت بسیار کمتری هم دارد و امکان جابجایی مکانی آنها وجود دارد.
حتما در خیلی از فیلمهای هالیوودی دیدهاید که دوربین حرارتی شکاری روی تفنگهایی که دارند، تعداد و شکل اندام سربازانی که در پشت دیوار هستند را به دقت نشان میدهد و حتی میبینید که شخصی که گروگان گرفتهاند هم کاملاً با دستهای بسته روی صندلی بسته شده است! اما این تصویر بسیار دور از واقعیت و اغراق شده است. اصولاً دوربینهای حرارتی، نه تنها از پشت دیوار، بلکه از پشت هیچ چیزی نمیتوانند تشخیص درستی بدهند.
این دوربینها، کاملاً تحت تأثیر دمای مانعی هستند که در جهت دید آنها قرار میگیرد. بنابراین وقتی آن را به سمت یک دیوار قرار میگیرید، دمای دیوار را به عنوان سوژه نمایش میدهند. از آنجا که اغلب دیوارها، طوری مهندسی میشوند که عایق دمایی هم باشند، طبیعتاً دمای سوژههایی که در پشت آن قرار دارند، تأثیر بسیار بسیار اندکی روی سطح دیگر دیوار میگذارد. اما در اینجا استثناهایی هم وجود دارد. به عنوان مثال دوربینهای حرارتی میتوانند آتش سوزی (یا وجود شعله زیاد) را در آنسوی دیوار تشخیص دهند. چون بههرحال باعث گرم شدن دیوار میشوند.
به طور مشابه، برخی از دوربینهای حرارتی حساسیت بالا به اندازه +/- 0.01 درجه سانتیگراد حساسیت دارند و میتوانند دمای بدن شخصی که در سمت دیگر یک دیوار نازک و کاملاً سرد ایستاده را تشخیص دهند. اما به این شرط که شخص آنقدر در جای خود ثابت بایستد که بتواند دمای آن بخش از دیوار را به اندازه کافی گرم کند که دوربین بتواند آن را تشخیص دهد. طبیعتاً وقتی فاصله زیادی با دیوار دارد یا به سرعت از برابر دیوار حرکت میکند، امکان تشخیص آن وجود ندارد.
به جز کاربردهای مهندسی که معمولاً برای تشخیص نشت حرارتی در ساختمانها و تاسیسات استفاده میشوند، کاربردهای دیگری هم برای دوربینهای حرارتی وجود دارد. در اینجا به برخی از آشناترین و معمولترین موقعیتهایی که استفاده از دوربینهای حرارتی موجب پیشرفت در کار میشود اشاره میکنیم.
امروزه بخش بزرگی از عملیاتهای نجات توسط دوربینهای حرارتی که روی پهپادها یا درونها نصب شدهاند انجام میشود. اگرچه بسیاری از پهپادهای تجاری عمومی مانند محصولات هوایی DJI فاقد این قابلیت هستند، اما تقریباً همه پهپادهای تیمهای نجات و پهپادهای پلیس از این تکنولوژی برای تشخیص خطر و وجود افراد زنده در یک منطقه استفاده میکنند.
تیمهای جستجو در کوهستانها، با کمک همین دوربینها میتوانند کوهنوردانی را که در بهمن و برف و بوران گرفتار شدهاند پیدا کند یا یافتن کودکانی که در جنگل گم شدهاند با این دوربینها بسیار موثرتر و دقیقتر انجام میشود. البته استفاده از این دوربینها، به دلیل اطلاعات تاکتیکی نظامی که میتوانند ارائه دهند، در بسیاری از کشورها نیاز به مجوزهای قانونی دارد و معمولاً در دسترس عموم نیست.
پیدا کردن حریق در محیطهای طبیعی صعبالعبور هم از موقعیتهایی است که استفاده از دوربینهای حرارتی بسیار مؤثر است. خصوصاً اینکه وقتی مثلاً در جایی مانند یک جنگل آتشسوزی اتفاق میافتد، دود و غبار و آلایندهها به حدی هستند که یافتن افراد زنده در پشت منطقه آتش ناممکن میشود. این دوربینها میتوانند نه تنها افراد زنده را در پس آتش تشخیص دهند، بلکه میتوانند نقاط داغ یا در حال سوختن را در مکانهای غیر منتظره (مثلاً در زیر زمین یا حتی درون غارها) کشف کنند.
عکاسی و فیلمبرداری حیات وحش یکی از شاخههای بسیار مورد توجه در دنیای تصویرگری محسوب میشود. اما میدانیم که بسیاری از گونههای جانوری به ندرت در دید انسانها قرار میگیرند و عکاسی از آنها به سختی ممکن است. امروزه عکاسی از حیات وحش، ردیابی حیوانات و نظارت بر محیط زیست حیوانات، از مواردی هستند که فناوریهای دوربینهای حرارتی میتواند به کمک ما بیایند تا دقیقتر کار کنیم.
دوربینهای مادون قرمز مجهز به حسگرهای هوشمند میتوانند در زیستگاههای طبیعی قرار گرفته و روی حالت خودکار تنظیم شوند تا به محض تشخیص تحرک در منطقه شروع به کار کنند. این کار نظارت بسیار جامعتری را بر رفتار گونههای جانوری ممکن میکند.
همچنین قرار دادن این دوربینها در مناطقی که محل عبور شکارچیان غیر مجاز است، میتواند از شکار غیر قانونی حیوانات جلوگیری کرده و به حفظ گونههای در خطر انقراض کمک کند.
اگرچه گفتیم که علیرغم پیشرفت تکنولوژی، عملکرد دوربینهای حرارتی در زیر آب بسیار محدود میشود، اما یکی از پرکاربردترین موارد استفاده از این تجهیزات، در شناورها و زیردریاییها است. قایقرانی در شب، در مه یا در هوای طوفانی و نامساعد، یکی از خطرناکترین موارد در شناورهای دریایی محسوب میشود.
به همین دلیل استفاده از دوربینهایی که روی شناورها نصب میشوند بسیار معمول شده است و تقریباً همه کشتیهای جدید، اعم از نظامی، مسافرتی و تفریحی و همچنین تمامی زیردریاییهای نظامی به این دوربینها مجهز هستند تا بتوانند موانع زیستی مانند نهنگها و کوسهها و مرجانها و موانع طبیعی مانند کوههای یخی را به سرعت تشخیص دهند.
این روزها تقریباً هر نوع مکان تجاری، از دفاتر اداری گرفته تا انبارها و فروشگاهها، به یکی از انواع دوربینهای امنیتی مجهز شدهاند. دوربینهای امنیتی هم برای جلوگیری از سرقت و دسترسیهای غیر مجاز و هم برای تشخیص و مرور حوادث پس از اتفاق کاربرد زیادی دارند. اما دوربینهای حرارتی در مناطق کمنور که دید ضعیفی در اطراف محدوده دید وجود دارد، بسیار قویتر عمل میکنند. خصوصاً در مناطقی که استتار بصری (مانند شاخ و برگهای متراکم) وجود دارد، استفاده از این دوربینها میتواند سریعتر و دقیقتر از دوربینهای نظارتی باشد.
علاوه بر این دوربینهای مداربسته با امکان تصویربرداری حرارتی معمولاً با سنسورهای هوشمند و فناوریهای پیشرفته تجزیه و تحلیل اطلاعات ترکیب میشوند تا تعداد هشدارهای اشتباه را به حداقل برسانند. به این ترتیب، این دوربینها میتوانند قویتر از دوربینهایی که صرفاً روی حرکت حساس هستند عمل کنند و دقت بالاتری دارند.
نهایتاً اینکه دوربینهای حرارتی مبتنی بر تشخیص حرارت، نسبت به دوربینهای امنیتی استاندارد برای کارآیی در شب دقیقتر و سادهتر هستند و از نظر مالی هم ارزانتر تمام میشوند. چون دوربینهای دید در شب برای دقت بالا به نور نیاز دارند و طبیعتاً باید به طور پیوسته از منابع نوری در کنار آنها استفاده کرد. ضمن اینکه سارقان به راحتی میتوانند محدودههای تاریکتر را دور بزنند، در حالی که دوربینهای حرارتی را نمیتوان به راحتی فریب داد و دور زدن یک دوربین حرارتی برای یک موجود زنده غیر ممکن است.
استفاده از این دوربینها روی تلفنهای همراه موارد استفاده بسیار زیادی دارد. امروزه تقریباً همه افراد به تلفنهای همراه دسترسی دارند و قرار گرفتن یک دوربین حرارتی روی تلفن همراه به ما این امکان را میدهد که تمامی مواردی را که در بالا ذکر شد، برای استفاده سریع از دوربین حرارتی موبایل هم در نظر بگیریم. برای این کار گزینههای متعددی اختیار ما قرار دارد که بسته به شرایط میتوانیم هر کدام از آنها را انتخاب کنیم.
شرکت FLIR یکی از معتبرترین شرکتهای سازنده دوربینهای حرارتی است و راهکار این شرکت برای دوربینهای حرارتی موبایل ابزاری بسیار کاربردی و پیشرفته محسوب میشود. دوربین Flir One یک دوربین حرارتی مخصوص موبایل است که میتواند روی گوشی موبایل نصب شده و از صفحه نمایش گوشی به عنوان نمایشگر استفاده کند.
این دوربین دارای قابلیت ویژهای است که آن را از دیگر دوربینهای حرارتی موبایل متمایز میکند و به گونهای عمل میکند که علاوه بر امواج حرارتی، لبههای بخشهایی که دارای کنتراست حرارتی زیاد هستند را با خطوطی به رنگ سیاه نشان میدهد (مثلاً دورتادور یک سوژه انسانی را با خطوط تیره به شکل نقاشی نشان میدهد). به این ترتیب شما میتوانید تصویر بخش هایی که رنگی هستند را با شکلی واضحتر ببینید.
متأسفانه نسخه اولیه این دوربین رزولوشن چندان بالایی نداشت. اما شرکت Flir، مدل جدیدتری از این دوربین را معرفی کرده است که نسخه Pro نام دارد و علاوه بر کیفیت بالاتر نمایش تصویر، از پردازش تصویر VividIR هم پشتیبانی میکند. این مدل دارای یک اپلیکیشن اختصاصی هم هست که در قابلیتهای بیشتری را در دسترس کاربر قرار میدهد، از جمله امکان دنبال کردن سوژههایی که دارای کنتراست حرارتی بیشتر هستند یا انتخاب دمایی خاص برای نمایش که میتوانید آن را روی تصویر انتخاب کنید.
دوربین حرارتی موبایل SEEK Thermal
دوربین Seek Thermal هم یک وسیله جانبی مخصوص تلفنهای همراه است که میتوانید آن را روی گوشیهای هوشمند نصب و استفاده کنید. اما توجه داشته باشید که Seek Thermal صرفاً برای گوشیهای آیفون ساخته شده است و نمیتوانید از آن روی گوشیهای اندرویدی استفاده کنید.
این دوربین حرارتی دارای 4 مد مختلف است که میتواند هم به عنوان یک دوربین عادی و هم به عنوان یک دوربین حرارتی مورد استفاده قرار بگیرد و میتوانید از آن در نور کم هم به عنوان یک دوربین با حساسیت بالا استفاده کنید.
Cat S60 یک دوربین حرارتی موبایل واقعی
گوشی Cat S60 یک گوشی موبایل ساخت شرکت کاترپیلار است که دارای یک دوربین حرارتی هم میباشد. گوشیهای این شرکت که معمولاً برای استفادههای صنعتی و نظامی طراحی میشوند دارای ساختاری بسیار مقاوم در برابر شرایط بد آب و هوایی طراحی میشوند. گوشی Cat S60 هم مانند دیگر محصولات کاترپیلار بسیار مقاوم بوده و میتواند تا عمق 5 متر زیر آب غوطهور شود.
تکنولوژی حرارتی دوربین این گوشی از شرکت Flir خریداری شده است و با زدن یک دکمه روی گوشی که میکروفون صدا و اسپیکر گوشی را قطع میکند، گوشی را روی حالت حرارتی میبرد که در این حالت تصویر حرارتی صحنه با تصویر عادی صحنه که با خطوط ترسیم شده ترکیب میشود و دقتی به مراتب بالاتر از دوربینهای حرارتی عادی را ارائه میدهد.
اپلیکیشن دوربین حرارتی برای موبایل
با یک جستجوی کوتاه در مارکتهای نرمافزاری گوشی های هوشمند به اپلیکیشنهایی برمیخورید که مدعی هستند میتوانند دوربین شما را به یک دوربین حرارتی تبدیل کنند.
توجه داشته باشید که اغلب این برنامههای دوربینهای حرارتی در واقع صرفاً یک فیلتر نرمافزاری هستند که میتوانند تصویر دوربین اصلی دوربین را بر اساس طول موج رنگها، به تصویری شبیه به دوربین حرارتی تبدیل کنند و عملاً کاربرد چندانی به عنوان دوربین حرارتیاب ندارند. یعنی ما انتظار داریم که در تصویر، بخش هایی را که گرمای بیشتر دارند به دقت تشخیص دهیم. اما این برنامهها عملاً گرما را تشخیص نمیدهند و صرفاً میتوانند طول موج رنگها را تبدیل کنند.
نمونهای پر طرفدار از این برنامهها را میتوانید در اینجا ببینید.
همانطور که گفتیم، دوربینهای عکاسی دارای فیلتر حذف اشعه مادون قرمز هستند. این فیلتر اشعه IR را به طور حذف میکنند تا روی حسگر تأثیر نگذارد. پس به طور تئوری با حذف این فیلتر میتوانید دوربین گوشی را تبدیل به دوربین حرارتی کنید.
در اینترنت سایتهای زیادی هستند که درباره روشهای سختافزاری این کار توضیح دادهاند. اگرچه برای انجام این کار باید مهارت کافی برای تعمیر گوشی موبایل داشته باشید، و پیشنهاد میکنیم حتما قبل از استفاده از این روش روی یک گوشی پیشرفته، حتما روی یک گوشی قدیمی با یک دوربین نه چندان قوی، این روش را آزمایش کنید. البته عکاسان حرفهای که به عکاسی مادون قرمز علاقه دارند، حتی از تبدیل دوربینهای DSLR به دوربینهای مادون قرمز هم بهره میبرند که درباره آن در مقاله عکاسی مادون قرمز توضیح دادهایم.
توجه داشته باشید که این کار، یک نوع تغییر بیبازگشت است. یعنی نمیتوانید بعدا آن را مجددا تغییر دهید و مهمتر از همه اینکه، اصولاً دوربینهایی که به این روش تغییر میکنند، برای تشخیص حرارت ساخته نشدهاند و طبیعتاً نوع تصویری که در آنها میبینید با یک دوربین حرارتی واقعی متفاوت است.