پدربزرگم عاشق رادیو بود! همینکه پشت فرمان ماشینش می‌نشست، رادیو را روشن می‌کرد، روی موج مورد نظرش قرار می‌داد و به آن گوش می‌کرد. برنامه‌های خاصی را ترجیح می‌داد و برای شنیدنشان لازم بود تا ساعت پخش آن‌ها صبر کند.
من هم اخلاق مشابهی دارم. با این تفاوت که به جای رادیو پادکست های محبوبم را، هر زمانی که بخواهم می‌توانم گوش بدهم و نیازی نیست تا ساعت خاصی صبر کنم. اگر پدربزرگم زنده بود حتی نمی‌دانست پادکست چیست!
در این مقاله درمورد همین موضوع صحبت می‌کنیم و توضیح می‌دهیم که پادکست یعنی چی و بهترین پادکست ها را معرفی می‌کنیم.
اگر بخواهیم به زبان خیلی ساده توضیح بدهیم که پادکست چیست، می‌توانیم بگوییم: پادکست یک برنامه شنیدنی است! اما این توضیح کافی نیست.
پادکست اپیزودهایی از یک برنامه است که مخاطبان می‌توانند آن را دانلود کنند و به‌صورت آفلاین گوش بدهند.
به‌طور کلی تعاریف بسیاری برای پادکست وجود دارد اما می‌توان آن را نوعی محتوای صوتی دانست که با هدفی خاص آماده می‌شود و در اختیار شنونده قرار می‌گیرد. تولید پادکست چارچوب خاصی ندارد؛ موضوع، گوینده، ساختار و مدت زمان آن وابسته به تولیدکننده است. با این حال پادکست‌ها در چند مورد اشتراک دارند:
پادکست‌ها را می‌توان براساس موضوع و سبک اجرا دسته‌بندی کرد. این رسانه‌های صوتی در موضوعات گوناگون از پادکست‌های کتاب و کتاب‌خوانی، پزشکی و روانشناسی تا موضوعات تاریخی، زبان، موسیقی، سیاسی، جنایی، کمدی، نمایشی و… تولید می‌شوند.
اگر بخواهیم پادکست را براساس نوع اجرا دسته‌بندی کنیم، انواع زیر را می‌توانیم نام ببریم:
پادکست مونولوگ
در پادکست مونولوگ یا تک‌نفره، یک گوینده وجود دارد که درباره موضوع پادکست صحبت می‌کند.
پادکست مکالمه‌ای
این نوع از پادکست‌ها دو میزبان دارند و معمولا به‌صورت تبادل نظر بین دو نفر در موقعیت مشابه ضبط می‌شوند.
پادکست مصاحبه‌ای
در این شکل از پادکست‌ها، پادکستر با یک یا چند مهمان مصاحبه می‌کند و در مورد مسائل گوناگون و بعضا تخصصی، نظر آن‌ها را جویا می‌شود.
پادکست پنل یا گفتمان
گاهی چند نفر دور هم جمع می‌شوند و در مورد مسئله خاصی صحبت می‌کنند. به این نوع از پادکست، گفتمان می‌گوییم.
پادکست روایتی (داستانی یا غیر داستانی)
وقتی پادکستر یک اتفاق را روایت می‌کند یا داستانی را بازگو می‌کند نتیجه آن یک پادکستی با این فرمت خواهد بود.
محتوای مجدد
در این نوع از پادکست، محتوایی که قبلا در قالب‌های دیگری وجود داشته، اکنون توسط پادکستر به‌صورت پادکست ارائه داده می‌شود.
پادکست ترکیبی از پاد (قسمت دوم کلمه آی‌پاد) و کست (قسمت دوم واژه Broadcast به معنی شبکه و پخش) است؛ اما مثل خیلی از نوآوری‌های بشر، پادکست هم قبل از آن که نامش ساخته بشود تولید شده بود!
در سال 1980 محتوای صوتی با ساختاری شبیه به پادکست و با نام Audioblog به معنی رسانه صوتی تولید می‌شد. بعدها دسترسی به پهنای باند اینترنت بیشتر شد و ابزار کاربردی مانند آی‌پاد (Ipod) به بازار آمد. این امکانات جدید دست به دست هم دادند و پادکست در سال 2004 متولد شد.
رادیو، پادکست و کتاب‌های صوتی هر کدام طرفداران خودشان را دارند و خیلی‌ها فکر می‌کنند هر سه این‌ها یک چیز است. اما آیا واقعا پادکست همان رادیو یا کتاب صوتی است؟ خیر! پادکست تفاوت‌های قابل توجهی با این دو دارد:
تا اینجا فهمیدیم که پادکست چیست، حالا نوبت معرفی اپلیکیشن‌هایی برای گوش دادن به پادکست است. بعضی از پادکست‌ها لینک دانلود هر اپیزود را در کانال‌های ارتباطی خود مانند وبسایت یا کانال تلگرام قرار می‌دهند. اما بهترین و سرراست‌ترین راه گوش دادن به آن‌ها استفاده از اپلیکیشن‌های پادکست است.
کست‌باکس یک اپلیکیشن ساده و کاربردی برای گوش دادن به پادکست است. برای پیدا کردن فایلی که می‌خواهید می‌توانید نام پادکست، کتاب صوتی، نام اپیزود، گوینده و سایر مشخصات آن را جستجو کنید. همچنین قابلیت اشتراک (subscribe) در یک پادکست مشخص نیز وجود دارد. با روشن کردن نوتیفیکیشن پادکست، در جریان انتشار قسمت‌های جدید قرار می‌گیرید.
این اپلیکیشن به دلیل سهولت استفاده، مورد توجه و پرطرفدار است. همچنین قابلیت‌هایی مانند افزایش سرعت صدا، رد کردن قسمت‌های سکوت گوینده و دانلود خودکار قسمت‌های جدید پادکست در آن وجود دارد. گوگل پادکست بر اساس علایق شما، پیشنهادهای جدیدی نیز پیش رویتان می‌گذارد.
استیتچر قابلیت ساختن پلی‌لیست از پادکست‌های مورد علاقه‌تان را دارد. کار کردن با آن ساده است و پیچ و خم خاصی ندارد. برای وارد شدن به برنامه پادکست استیتچر نیاز به ایمیل، اکانت فیسبوک یا اکانت گوگل دارید. با تمام این‌ها به نظر می‌رسد استیتچر در آخرین آپدیت‌های خود مشکلاتی در به‌روزرسانی پادکست‌ها داشته است و با اعتراض کاربران مواجه شده است.
با استفاده از پاکت‌کست می‌توانید با جستجوی موضوع و ژانر مورد نظرتان، پادکست‌های مرتبط را پیدا کنید. یک ویژگی جذاب دیگر پاکت‌کست، دسترسی هم‌زمان از طریق آن به آخرین سریال‌ها و فیلم‌های روز دنیاست. محیط کاربری پاکت‌کست شاد، رنگی و ساده است.
این اپلیکیشن هم قابلیت تنظیم سرعت پخش را دارد. می‌توانید نسخه رایگان آن را دریافت کنید یا نسخه کاملش را بخرید. همچنین پلیر اف‌ام دارای نسخه وب است.
حتی اگر هیچ‌یک از اپلیکیشن‌های معرفی‌شده را نمی‌شناختید بعید می‌دانم حداقل نام این یکی به گوشتان نخورده باشد. اسپاتیفای یکی از محبوب‌ترین اپلیکیشن‌های گوش دادن به موسیقی است. این برنامه در نسخه اندروید، ios و همین‌طور وب ارائه شده است. بسیاری از پادکست‌ها از طریق اسپاتیفای قابل دسترسی هستند.
یک برنامه کامل و عالی مناسب عاشقان واقعی پادکست! اپلیکیشن پادکست ادیکت پر از کتاب صوتی، پادکست و حتی کانال‌های یوتیوب است. این اپلیکیشن همچنین امکان پخش زنده رادیو را دارد. پادکست ادیکت تبلیغات دارد اما آزاردهنده نیست و البته می‌توانید نسخه کامل و بدون تبلیغ آن را بخرید.
کارکردن با این اپلیکیشن بسیار ساده است و بر روی تمامی دستگاه‌های اپل قابلیت اجرا دارد.
اورکست یکی دیگر از اپلیکیشن‌های پادکست‌خوان است که تنها برای اپل موجود است. این اپلیکیشن از پخش پادکست بر روی اپل‌واچ نیز پشتیبانی می‌کند. قابلیت تنظیم ساعت خواب برای خاموشی خودکار نیز از ویژگی‌های این اپلیکیشن است.
برای اینکه پادکست مورد نظرتان را پیدا کنید پیش از هر چیز باید موضوعات مورد علاقه‌تان را مشخص کنید. تعداد پادکست‌های فارسی هر روز بیشتر می‌شود. این تنوع بالا، انتخاب را سخت می‌کند، معرفی را سخت‌تر! با این حال در این قسمت 10 پادکست فارسی را بر اساس میزان شهرت و محبوبیتشان معرفی کرده‌ایم. ممکن است پادکست مورد علاقه شما در این لیست نباشد. توجه داشته باشید که انتخاب پادکست کاملا سلیقه‌ای است.
به نظر می‌رسد این دو پادکست از علی بندری، از شناخته‌شده‌ترین پادکست‌های فارسی باشند. ساختار دو پادکست بسیار متفاوت است. در چنل بی، علی بندری در هر اپیزود یک رویداد واقعی را با آب و تاب روایت می‌کند و به انتها می‌رساند. اما در بی‌پلاس موضوع کاملا متفاوت است. این پادکست، در هر اپیزود به معرفی یک کتاب برای افرادی که می‌خواهند آن را مطالعه کنند یا صرفا می‌خواهند خلاصه‌ای جامع از آن را بدانند پرداخته است.
پادکست رخ
هر اپیزود پادکست رخ، به بررسی زندگی و معرفی کامل زندگی یک شخص می‌پردازد. اشخاصی که قسمتی از تاریخ ایران و جهان را رقم زده‌اند.
پادکست رادیو دیو
پادکستی پر از موسیقی، گاهی شاد و گاهی غمگین. می‌توانید چشمانتان را ببندید و همراه رادیو دیو سفر کنید. دیو یک پادکست فرهنگی-هنری است که شما را در فرهنگ‌های مختلف و اشعار و ادبیاتی دلچسب غرق می‌کند.
پادکست رادیو نیست
رادیو نیست شما را به مکان‌هایی می‌برد که روزگاری کاربرد دیگری داشتند و داستان‌های بسیاری در دل دارند اما امروز به جای دیگری تبدیل شده‌اند.
پادکست دایجست
دایجست (Digest) یعنی هضم کردن. پادکست دایجست نیز همین هدف را دارد. این پادکست مسائل پیچیده روز را برایتان ساده‌سازی می‌کند.
پادکست ساگا
این پادکست به اساطیر و افسانه‌ها و قصه‌ها اختصاص دارد.
پادکست رادیو مرز
رادیو مرز به مسائل اجتماعی می‌پردازد. این پادکست با افراد گوناگون مصاحبه می‌کند و به ما کمک می‌کند دنیا را از نگاه دیگران ببینیم. دیگرانی که، کم یا زیاد، با ما متفاوت هستند.
پادکست آلبوم
همان‌طور که از اسم پادکست آلبوم مشخص است، ماجرای ساخت و اجرای آلبوم‌های موسیقی خاص و پرحاشیه را بررسی می‌کند.
پادکست فوتبالی رادیو آفساید
از مهم‌ترین تا کم‌اهمیت‌ترین اخبار فوتبالی در رادیو آفساید بررسی و موشکافی می‌شوند و درباره آن‌ها بحث و گفتگو صورت می‌گیرد.
پادکست یکی بود یکی نبود
این پادکست پر از داستان‌های گوناگون و جذاب است. اگرچه برای کودکان پادکست مناسبی محسوب می‌شود اما بزرگسالان هم می‌توانند از شنیدن آن لذت ببرند.
بله البته! راه‌های متنوعی برای کسب درآمد از تولید پادکست وجود دارد:
اگر تجربه شنیدن پادکست‌های حرفه‌ای‌تر را داشته باشید حتما با این گزینه مواجه شده‌اید. وقتی یک برند یا یک مجموعه خاص اسپانسر شما می‌شود، بخشی از هزینه تولید پادکست شما را بر عهده می‌گیرد یا هزینه‌ای به شما می‌پردازد و شما در ازای آن، برند مورد نظر را در پادکست خود معرفی می‌کنید.
معرفی اسپانسر ممکن است در وسط یک پادکست یا در انتهای آن انجام شود. همان‌طور که می‌توانید پیش‌بینی کنید، معرفی برند در میانه پادکست شنونده بیشتری دارد و موثرتر است. هدف از اسپانسرشیپ، لزوما تبلیغ یک محصول خاص نیست. گاهی یک برند می‌خواهد سرمایه‌گذاری بلندمدت کند و خودش را به شنوندگان بشناساند.
دونیشن یا اهدا، آسان‌ترین روش کسب درآمد از پادکست است. در این روش مستقیما از شنوندگانتان می‌خواهید در هزینه‌های تولید پادکست از شما حمایت کنند. البته میزان مبلغی که از این طریق به پادکست شما اهدا می‌شود به مسائل مختلفی وابسته است. باید مراقب باشید که چگونه این درخواست را مطرح می‌کنید، تعداد شنوندگان شما در مجموع چقدر است و محتوای شما چقدر برای آن‌ها جذابیت دارد.
گاهی می‌توانید یک لینک اختصاصی برای تهیه آنلاین محصولی خاص داشته باشید تا با هر بار خرید از آن لینک خاص، درصدی به‌عنوان مشارکت در فروش، به حساب شما واریز شود. افیلیت درواقع عملکردی مشابه با اسپانسرشیپ دارد اما در این حالت دریافتی شما درصدی از فروش است نه یک مبلغ مشخص از پیش تعیین‌شده!
در صورتی‌که از این روش استفاده کردید حتما حواستان باشد لینکی که از اسپانسرتان می‌گیرید تمام یا بخشی از نام پادکست شما را در خود جای بدهد و تعدادی حروف و عدد بی‌معنا نداشته باشد.
محصولات مکمل شامل هر محصولی است که مرتبط با موضوع پادکست شما و تکمیل‌کننده آن است. مثلا اگر یک پادکست روانشناسی را تولید می‌کنید این محصول می‌تواند کارگاه‌های آموزشی، خدمات مشاوره یا سی‌دی‌ها و کتاب‌های تکمیلی باشد.
به‌عنوان شنونده، اگر طرفدار پروپاقرص یک پادکست خاص باشید احتمالا از اینکه لوازمی با لوگوی خاص آن پادکست داشته باشید لذت می‌برید. مثلا یک ماگ، تیشرت، ساک پارچه‌ای یا ماوس‌پد که روی آن شخصیت اصلی پادکستی که گوش می‌کنید نقش بسته باشد. تولید و فروش چنین وسایلی، یکی دیگر از راه‌های کسب درآمد یک پادکست است.
برای ساخت پادکست پیش از هر چیز لازم است موضوع مناسبی انتخاب کنیم. موضوع ما باید گسترده باشد تا بتوانیم سوژه‌ای برای تولید قسمت‌های بعدی آن پیدا کنیم. همچنین برای ضبط صدا، لازم است اول به فکر خرید خرید میکروفون باکیفیت و مناسب باشید. حالا می‌توانید درمورد موضوعی که در آن تخصص دارید صحبت کنید و پادکست خود را به اشتراک بگذارید.
گوش دادن به پادکست آسان است
برای گوش دادن به پادکست با یک گوشی هوشمند و خرید هدفون یا هندزفری باکیفیت می‌توانید هر کجا که باشید به پادکست مورد نظرتان گوش بدهید.
کیفیت بالا پادکست
فضای رقابتی فعلی میان پادکست‌های فارسی، مخاطب را سختگیرتر کرده است. پادکسترها برای هم‌سو شدن با معیارهای مخاطبانشان، ناچارند بهترین موضوعات را با بالاترین کیفیت عرضه کنند. البته در قسمت‌های ابتدایی هر پادکستی عادی است که مدتی کیفیت به میزان مطلوب نباشد. اما در پادکست‌های موفق معمولا این دوره کوتاه است.
انتخاب پادکست با شماست
شما می‌توانید به هر موضوعی که دوست دارید گوش بدهید. تنوع و قدرت انتخاب شما بسیار بالاست و این شاید مهم‌ترین دلیل محبوبیت پادکست باشد.
لحن صمیمی و دوستانه پادکست‌ها
بعضی از پادکست‌ها را که گوش می‌کنم احساس می‌کنم گوینده روبرویم نشسته و دارد دوستانه برایم مطلبی را توضیح می‌دهد. البته این هنر پادکستر است که چطور بتواند با شنونده‌اش ارتباط بگیرد. ولی حقیقت این است که بعضی از آن‌ها بسیار وارد و کاربلد هستند، در حدی که پدر من پادکستر محبوبش را به نام کوچک صدا می‌کند. انگار که سال‌هاست دوست اوست!
پادکست، صحبت مشترک می‌آورد
این مورد را فقط زمانی به خوبی درک می‌کنید که در جمعی دوستانه نشسته باشید، اعضای این جمع در مورد یک قسمت از پادکست خاصی صحبت کنند و شما چون آن را نشنیده‌اید نتوانید همراهی‌شان کنید. در نقطه مقابل آن، وقتی که یک جمع دوستانه پادکست مشترکی را دنبال می‌کنند حرف‌های مشترک بیشتری دارند.
در این مقاله همه چیز را درمورد پادکست‌ها یادگرفتیم؛ اینکه پادکست چیست، چه انواعی دارد، بهترین پادکست‌ها و اپلیکیشن‌ها برای گوش کردن به پادکست کدام‌اند و… . حالا می‌توانید پادکست‌های محبوب خود را پیدا کرده و از آن‌ها لذت ببرید.
