اگر قصد خرید کامپیوتر دارید، قبا از هر چیز باید با انواع سیستمهای موجود در بازار آشنا شوید. در این مطلب قصد داریم به معرفی کامپیوتر workstation و تفاوت آن با PC و رایانههای گیمینگ بپردازیم. اگر قصد خرید لپتاپ یا کامپیوتر حرفهای دارید، در ادامه این مطلب همراه ما باشید.
کامپیوتر ورک استیشن (workstation) به کامپیوترهای رومیزی گفته میشود که برای انجام کارهای سنگین محاسباتی مانند کارهای سهبعدی، ویرایش فیلم و طراحی شده است.
تفاوت اصلی کامپیوترهای ورک استیشن امروزی با کامپیوترهای قابل اسمبل (PC) در آماده بودن کیس و اسمبل توسط برندی خاص است.
برای مثال، برند HP کیسهای آمادهای را با نام ورک استیشن به بازار عرضه میکند که البته تفاوت آنچنانی از نظر قدرت سختافزاری با سایر انواع کامپیوترها و لپتاپهای موجود در بازار ندارند.
پس در کل کامپیوترهای ورک استیشن تنوع زیادی دارند و لزوما ورک استیشن بودن به معنی بهتر بودن یا قویتر بودن نیست.
کامپیوتر workstation صنعتی از PC های خانگی بهتر هستند و از همان ابتدا با تمام سختافزارهای قدرتمندی که نیاز دارد، به صورت پکیج و یکپارچه در اختیار کاربر قرار میگیرد.
این نوع کامپیوتر رومیزی، سختافزارهای پیشرفتهتری مانند CPU و GPU سریعتر، حافظه و RAM بیشتر، قابلیت افزایش فضای ذخیره، امکان کار با نرمافزارهای سنگین رندرینگ و قابلیت مقاومت در برابر کار و روشن بودن به مدت طولانی را دارد.
کامپیوترهای workstation را در اندازهها و با قدرت و توانمندیهای مختلفی پیدا خواهید کرد؛ اما در مجموع به سه دسته با نامهای Tower، Small Form و Mini از یکدیگر تفکیک میشوند.
نوع Tower به طور عموم برای مهندسی و کارهای محاسباتی استفاده میشود. Small Form اندازه کوچکی دارد و برای بازی و گیمینگ گزینه خوبی است. نوع Mini آن نیز معمولاً به صورت جعبهای افقی و کوچکتر از Small Form طراحی شده و بسیار فضای کمی اشغال میکند.
برای بازیهای جدید به یک کامپیوتر شخصی قدرتمند نیاز دارید و خرید کامپیوتر یا لپتاپ ساده کفایت نمیکند؛ زیرا بازیهای مدرن امروزی به مشخصات فنی بالاتری به نسبت سیستمهای PC یا لپتاپ دارند.
مهم ترین تفاوت بین این دو سیستم، CPU آنهاست. پردازنده هایی مانند Intel Xeon یا AMD Threadripper اغلب فراتر از نیاز یک کامپیوتر گیمینگ هستند. برای یک کامپیوتر گیمینگ پردازنده 4 تا 6 هستهای کفایت می کند اما معمولاً برای workstation، از پردازندههای 32 هستهای استفاده میشود.
هر دو کامپیوترهای workstation و گیمینگ به کارت گرافیک قوی نیاز دارند. دو برند AMD و NVidia در بازار رقیب یکدیگر و تولیدکننده بهترین کارتهای گرافیکی هستند. این دو برند، دو نمونه کارت گرافیکی برای کامپیوتر workstation تولید میکنند که بتواند کیفیت ویدئویی و سرعت فوقالعاده بالایی در اختیار کاربر قرار دهد.
معمولا کامپیوترهای ورک استیشن قوی هم از کارتهای گرافیک خوبی برخوردار هستند.
برای یک کامپیوتر بازی، نیازی به حافظه داخلی یا RAM بالا نیست؛ با 8 گیگابایت حافظه داخلی استاندارد هم میتوان یک سیستم گیمینگ عالی داشت. در مقابل، کامپیوتر workstation نیاز به RAM بالاتر از 32 گیگابایت برای پردازش دادههای سنگین دارند.
کامپیوتر workstation به خاطر قطعات بزرگتر، سنگینتر و … معمولا از pc گرانتر هستند.
البته کامپیوترهای workstation امروزی، از فناوریهایی استفاده میکنند تا وزن و هزینه بسیاری از قطعات را کاهش دهند و در نتیجه امکان دارد حتی در کامپیوترهای پایین یا میان رده هزینه خرید ورک استیشن کمتر هم باشد.
کامپیوتر workstation عموماً یک یا دو CPU از برندهایی مانند Intel® i7 or i9, Xeon, AMD Ryzen, یا Threadripper هستند. 8 هستهای برای کامپیوترهای workstation ابتدایی، 16 هستهای برای میان ردهها، 28 تا 64 هستهای هم برای سوپرورکاستیشنها هستند.
کارت گرافیک (GPU) یکی دیگر از تفاوتهای PC و کامپیوتر workstation است. اگرچه برند کارت گرافیک در هر دو NVIDIA® یا AMD® است.
فضای ذخیرهسازی در این نوع کامپیوترها، قابل تغییر بوده و مثل PC به راحتی میتوان ارتقا داد.
برای آشنایی با ویژگیهای یک کامپیوتر workstation بهتر است مقایسهای با امکانات لپتاپها و PCهای رومیزی داشته باشیم.
این کامپیوترهای قدرتمند معمولاً و حداقل 16 گیگابایت رم دارند که ممکن است بیشتر از همتایان استاندارد آنها باشد. هنگام انجام کارهای پرقدرت و سنگین، حافظه بسیار درگیر شده و گاهی کشش انجام این کارها را ندارد. در این مواقع خطر ایجاد خطای حافظه سیستم افزایش مییابد که میتواند منجر به BSOD یا سیاه شدن صفحهنمایش و قطع شدن برنامه شود. برای به حداقل رساندن این نوع خطاها، در کامپیوتر workstation از رمی مخصوص به نام ECC استفاده میکنند.
همهٔ کامپیوترهای workstation دارای پردازنده چند هستهای هستند که به آنها اجازه میدهد چندین برنامه را به صورت همزمان اجرا کنند. این قابلیت برای اجرای برنامههای مدلسازی و رندر سهبعدی مانند 3Ds Max، اتوکد یا نرمافزارهای ویرایش فیلم مانند Premier و EDIUS و داشتن سرعت لازم بدون فشار وارد شده به سیستم لازم است. یک پردازنده 8 هستهای اینتل i7 میتواند برای چنین سیستمی مناسب باشد.
همانطور که قبلاً گفتیم، کامپیوتر workstation اغلب برای کارهایی مانند ویرایش ویدئو، گرافیک سهبعدی، طراحی مهندسی و محاسبات علمی پیچیده داده استفاده میشود، بنابراین کارتهای پردازش گرافیکی آنها اهمیت دارد. پردازندههای گرافیکی پیشرفته به طور خاص برای کارهای CAD و رندر سهبعدی مهندسی ساخته شدهاند.
در کامپیوتر workstation از تکنولوژی حافظه RAID استفاده میشود. به این معنی که چندین کارت حافظه وجود دارد و با بکآپگیری یا Mirror روی هارد دیگر، خطر از دست رفتن اطلاعات وجود ندارد. در صورت سوختن یک هارد درایور، دیگر هاردها به کار خود ادامه داده و اطلاعات را ذخیره میکنند.
هارد درایورهای SSD برای کامپیوتر workstation ضروری است. این نوع هارد درایورها، بخش متحرک و چرخان همانند هاردهای معمول ندارند و در آنها از تکنولوژی فلشها استفاده شده است. به همین دلیل، انرژی و برق کمتری استفاده میکنند و سرعت انتقال بالاتر و مطمئنتری دارند.
تنها ایرادی که در حال حاضر میتوان به این هارد درایورهای SSD وارد کرد، گنجایش پایین آنها به نسبت هارد درایورهای دارای فن و قطعات متحرک است. به طور مثال در یک کامپیوتر ورک استیشن با حافظه یک ترابایتی، در کنار هارد هیبریدی، چندین هارد SSD هم وجود دارد.
کامپیوتر workstation به نسبت لپتاپها و کامپیوترهای دسکتاپها دوام بیشتری دارد؛ چرا که از قطعات باکیفیتتری در آن استفاده شده است. نوع آکبند این کامپیوترها، تحت آزمایشهای مختلف قرار میگیرد تا بتوانند به راحتی سختترین محاسبات و سنگینترین نرمافزارها را برای مدتی طولانی و بدون خاموش کردن دستگاه، انجام دهند.
آزمایشهایی مانند قراردادن دستگاه در برابر رطوبت، دمای شدید، لرزش، ورود شن و گردوخاک و افتادن از ارتفاع روی کامپیوتر workstation برند HP انجام میشود. البته HP ادعا دارد که این آزمایشهای را روی تمامی محصولات خود انجام میدهد؛ حتی لپتاپهای او نیز از چنین آسیبهایی نجات مییابند!
یکی از مهمترین ویژگیهای این نوع کامپیوترها، قابلیت روشن بودن برای روزهای پیدرپی و بدون خرابی است. یکی از ایراداتی که به کامپیوترهای PC یا لپتاپها گرفته میشود، این است که پس از چند ساعت کار، داغ شده و نیاز دارند تا خاموش شوند.