وجود خال قهوهای یا لکههای تیره روی دندان میتواند نگرانکننده باشد و ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود. اما در بسیاری از موارد این مشکل بیضرر است. این لکهها میتوانند به صورت نقطهای یا پراکنده روی سطح دندان ظاهر شوند و گاهی با مشکلات زیبایی یا حتی نگرانیهای مرتبط با سلامت دهان همراه باشند. در ادامه، به بررسی علل اصلی ایجاد لکه قهوهای روی دندان، روشهای پیشگیری، درمان و پاسخ به سوالات متداول مرتبط میپردازیم.
در ادامه عوامل مهم در ایجاد این لکهها را بررسی میکنیم:
یکی از شایعترین علل ایجاد خال قهوهای روی دندان، پوسیدگی اولیه است. پوسیدگی زمانی رخ میدهد که باکتریهای موجود در پلاک دندانی اسیدهایی تولید کنند که مینای دندان را تخریب میکنند. این تخریب ممکن است ابتدا به صورت لکههای قهوهای یا سیاه روی سطح دندان ظاهر شود. این پوسیدگی معمولاً در نواحی بین دندانی، شیارهای دندانهای آسیاب یا نزدیک لثه دیده میشود. اگر این پوسیدگی درمان نشوند، لکههای قهوهای ممکن است به حفرههای عمیقتر تبدیل شوند و نیاز به پر کردن یا حتی درمان ریشه داشته باشند.
مصرف مداوم غذاها و نوشیدنیهایی مانند قهوه، چای، نوشابههای تیره، شراب قرمز و برخی غذاهای رنگی میتواند باعث ایجاد لکههای قهوهای روی دندانها شود. این لکهها معمولاً سطحی هستند و به مینای دندان نفوذ نمیکنند. بنابراین رعایت بهداشت دهانی، مانند مسواک زدن به صورت منظم و استفاده از خمیردندانهای سفیدکننده، میتواند به کاهش این لکهها کمک کند. با این حال، در صورت تداوم ایجاد این لکهها، مراجعه به دندانپزشک و جرمگیری حرفهای توسط دندانپزشک توصیه میشود.
سیگار، قلیان و انواع دخانیات حاوی نیکوتین و قطران هستند که میتوانند لکههای قهوهای یا زرد روی دندانهای شما ایجاد کنند. این لکهها به مرور زمان مقاومتر شده و ممکن است به جرمگیری حرفهای یا روشهای سفید کردن دندان نیاز داشته باشند. بنابراین ترک دخانیات علاوه بر افزایش سلامت عمومی شما و سلامت دهان و دندانها، به کاهش این لکهها کمک میکند.
جرم یا تارتار تجمع شده روی دندانهای شما میتواند به صورت لکههای قهوهای یا زرد ظاهر شود. این لکهها بهویژه در نزدیکی خط لثه و به دلیل عدم رعایت بهداشت دهانی کافی ایجاد میشود و نمیتوان آن را با مسواک زدن معمولی برطرف کرد. جرمگیری حرفهای توسط دندانپزشک متخصص برای حذف این لکهها ضروری است.
برخی افراد ممکن است به دلیل نقصهای مادرزادی یا اکتسابی در ساختار مینای دندان، لکههای قهوهای روی دندانهایشان مشاهده کنند. این نقصها میتوانند به دلیل کمبود مواد معدنی (مانند کلسیم) در دوران رشد دندانها یا بیماریهایی مانند هیپوپلازی مینای دندان ایجاد شوند. در این موارد لکههای قهوهای معمولاً دائمی هستند و با درمانهای زیبایی مانند ونیر یا باندینگ برطرف میشوند.
مصرف طولانیمدت برخی داروها، مانند تتراسایکلین یا داکسیسایکلین بهویژه در دوران کودکی یا در دوران بارداری، میتواند باعث ایجاد لکههای قهوهای یا خاکستری روی دندانها شود. این لکهها معمولاً داخلی هستند و به مینای دندان نفوذ میکنند، بنابراین با روشهای معمولی سفید کردن قابلحذف نیستند. در این موارد، درمانهای زیبایی مانند کامپوزیت یا لمینت دندان توصیه میشود.
ضربه به دندان میتواند باعث مرگ عصب دندان یا خونریزی داخلی در پالپ دندان شود، که ممکن است به صورت لکههای قهوهای یا سیاه روی دندان ظاهر شود. این مشکل معمولاً با تغییر رنگ تدریجی دندان همراه است و نیاز به معاینه دندانپزشکی برای بررسی سلامت عصب و درمانهایی مانند عصبکشی دارد.
در موارد نادر، لکههای قهوهای روی دندان ممکن است نشانهای از بیماریهای سیستمیک مانند بیماریهای کبدی یا کمبودهای تغذیهای شدید باشند. به عنوان مثال، کمبود ویتامین D یا کلسیم میتواند بر سلامت دندانها تأثیر بگذارد و باعث تغییر رنگ آنها شود. در این موارد، مشاوره با پزشک و دندانپزشک برای بررسی علل زمینهای ضروری است.
برای پیشگیری و درمان خال قهوهای روی دندان، اقداماتی وجود دارد. اولین اقدام توصیه شده توسط دندانپزشکان رعایت بهداشت دهان و دندان است. مسواک زدن به صورت منظم با خمیردندان حاوی فلوراید، استفاده از نخ دندان و دهانشویه ضدباکتری میتواند از تجمع پلاک و جرم جلوگیری کند. همچنین ترک سیگار و انواع دخانیات میتواند از ایجاد لکههای قهوهای روی دندان و زردی دندان جلوگیری کند.
مراجعه منظم به دندانپزشکی از دیگر راههای پیشگیری از ایجاد خالهای قهوهای روی دندان است. چکاپهای منظم و دورهای، همچنین جرمگیری حرفهای میتواند لکههای سطحی را برطرف کرده و از پیشرفت پوسیدگی جلوگیری کند. ایجاد رژیم غذایی سالم و کاهش مصرف مواد غذایی و نوشیدنیهای رنگی از دیگر اقدامات پیشگیری از لکههای قهوهای دندان است. افزایش مصرف مواد غذایی غنی از کلسیم و ویتامین D نیز میتواند به سلامت دندانها کمک کند.
همانطور که گفته شد، بهتر است با اصلاح سبک زندگی، رعایت رژیم غذایی سالم و بهداشت دهان و دندان از بروز لکه قهوه ای روی دندان پیشگیری کنید؛ اما در صورت بروز در مراحل اولیه میتوان از درمانهای خانگی برای از بین بردن آن استفاده کنید. در ادامه محبوبترین درمانهای خانگی از بین بردن لکه روی دندان را بررسی میکنیم:
دندانها را هر چند روز یکبار با مخلوط جوش شیرین و آب مسواک بزنید.
هر روز یا هر چند روز یکبار دهان را با محلول پراکسیدهیدروژن رقیقشده شستشو دهید. همیشه بعد از آن دهان را با آب بشویید.
دهانشویهها و شویندههای سفیدکننده
خمیردندانهای سفیدکننده
نوارهای سفیدکننده
خال قهوهای روی دندان در بسیاری از موارد بیضرر است، بهویژه اگر ناشی از لکههای سطحی یا جرم باشد. با این حال، اگر لکه نشانه پوسیدگی، آسیب به عصب یا بیماری سیستمیک باشد، باید فوراً توسط دندانپزشک بررسی شود. معاینه حرفهای میتواند خطرناک بودن یا نبودن آن را مشخص کند.
بله، خال قهوهای روی دندان کودکان میتواند به دلایل مختلفی مانند پوسیدگی زودرس، مصرف دارو، نقص مینای دندان یا تجمع پلاک ایجاد شود. معاینه زودهنگام توسط دندانپزشک کودکان برای تشخیص و درمان این مشکل ضروری است.
تشخیص دقیق علت خال قهوهای روی دندان و درمان مناسب آن نیازمند معاینه توسط دندانپزشک است. کلینیک دندانپزشکی نوتاش با بهرهگیری از متخصصان مجرب و فناوریهای پیشرفته، خدمات تشخیصی و درمانی جامعی از جمله جرمگیری، سفید کردن دندان و درمانهای زیبایی ارائه میدهد. این کلینیک میتواند به شما در رفع لکههای قهوهای و بهبود ظاهر و سلامت دندانهایتان کمک کند.
خال قهوهای روی دندان میتواند ناشی از عوامل مختلفی مانند پوسیدگی، لکههای سطحی، مصرف دخانیات یا مشکلات سیستمیک باشد. در حالی که برخی از این لکهها بیضرر هستند، برخی دیگر ممکن است نشانهای از مشکلات جدیتر باشند. رعایت بهداشت دهانی، معاینات منظم دندانپزشکی و در صورت لزوم درمانهای حرفهای میتوانند به رفع این مشکل و حفظ سلامت دهان کمک کنند. برای مشاوره و درمان تخصصی، کلینیک دندانپزشکی نوتاش گزینهای مناسب برای دریافت خدمات با کیفیت است.
