حالا دیگه همه با بیماری حاصل از فعالیت یکی از گونه های کروناویروس جدید آشنا هستیم و همه کم و بیش با آن درگیریم. هرکس به نوعی.اما اگر دقیقتر و رسمی‌تر بخواهیم این ویروس و بیماری حاصل از آن را نام ببریم و یا در یک متن علمی،آموزشی و ... آنها را صدا کنیم چطوری و با چه مشخصاتی باید آنرا بنویسیم و ثبت و ضبط کنیم؟
در روزهای نخست که بیماری و ویروس عامل آن کشف شده بود و یواش یواش داشت اسم و رسمی بین بیماریها و همه‌گیریهای جهان پیدا میکرد ،ویروس را “2019novel coronavirus” می‌نامیدند. اما امروزه نام رسمی این ویروس SARS-CoV-2 است که مخفف severe acute respiratory syndrome coronavirus2 (به معنی سندرم حاد تنفسی کروناویروس-2 است) و بیماری حاصل از ورود و فعالیت این ویروس در بدن انسان را COVID19 می‌دانیم که در حقیقت خلاصه شده ای از Corona Virus Disease سال 2019 است (به معنی بیماری کروناویروس سال 2019).
همچون بسیاری از نامگذاری های دیگر در دنیای علم و دانشگران،برای نام‌گذاری‌های موارد مرتبط با علم و محصولات و یا رویدادهای علم ، کمیته های نامگذاری وجود دارد. این کمیته‌ها قواعد و ساختارهایی را درنظر می‌گیرند که بتوانند اصولی یکدست و یکنواخت را برای نامگذاریها بسازند که علاوه بر "درست"بودن توجه به "همه‌ی جوانب"و "ملاحظات" علمی،اجتماعی،فرهنگی و حتی اقتصادی داشته و نیز از چندگانگی نامگذاریها هم جلوگیری کند.
مثلا در دنیای نجوم کمیته نامگذاری در "اتحادیه بین‌الملی ستاره‌شناسی"وجود دارد که نام سیارات و اجرام نجومی تازه کشف شده را در آن پیشنهاد و تایید و اعلام می‌کنند و علاوه بر این قواعد نامگذاری را تصویب می‌کنند.
در مورد ویروسها و بیماریها هم چنین همبستگی و روالی وجود دارد.
نامگذاری ویروسها برعهده "کمیته بین‌المللی طبقه‌بندی ویروسها" (ICTV) است. کمیته‌ای مستقل که از سال 1345 ش(1966 م.) آغاز به فعالیت کرده است. برای نامگذاری ویروسها عمدتا به ساختار و خصوصیات ژنتیکی ویروسها توجه می‌شود تا کاربستی مناسب برای شناسایی ویروسها و همینطور فعالیت ویروس‌شناسان در حوزهی درمان و تولید واکسن و ... ایجاد شود.
اما نامگذاری بیماریها(بیماری‌های ویروسی یا هر نوع بیماری دیگر) بر عهده‌ی "سازمان جهانی بهداشت" (who) است.این کار منطبق بر "رده‌بندی بین‌المللی بیماریها" (ICD) انجام می‌گیرد.نامگذاری بیماریها برای این انجام می‌شود که ابزار و امکان مناسب و یکنواختی در شناسایی بیماری و تلاش‌های مرتبط با آن همچون روش‌های درمان و همه‌گیری و ...ایجاد شود.
در مورد ویروس کرونای جدید ، ICTV در تاریخ 22 بهمن 1398(11 فوریه 2020 )تصمیم گرفت تا اسم SARS-CoV-2 را برایش انتخاب کند. مهمترین دلیل برای این انتخاب این بود که حدود 17 سال پیش از آن(یعنی 1381 ش. 2003 م.) بیماری سارس (SARS- سندرم حاد تنفسی شدید) همه‌گیری یافته بود و ویروس عامل هردوی این بیماریها از منظر ژنتیکی با هم مشابهت‌های فراوانی داشتند هرچند که در عمل دو ویروس مستقل از هم محسوب می‌شوند.
در همان تاریخ سازمان جهانی بهداشت هم نام بیماری را COVID-19 انتخاب و اعلام کرد و در 25 بهمن1398(14 فوریه 2020) رسما از آن در گزارش‌هایش استفاده کرد.تا پیش از این در گزارش‌های سازمان جهانی بهداشت از نام‌های nCoV 2019 و نیز 2019 Novel coronavirus استفاده می‌کردند.
اما این وسط یک مشکل کوچک وجودداشت.همانطور که گفته شد نامگذاری بیماریها جدا از اهمیت علمی و بیولوژیکی می‌بایست در حوزهی اجتماعی هم دقت‌های بسیاری را شامل می‌شد. برای همین درباره‌ی کاربرد کلمه‌ی سارس حساسیت‌هایی وجود داشت. در سال 1381 که بیماری سارس به همه‌گیری(اپیدمی) رسیده بود مردم زیادی در برخی از جوامع با آن درگیر شدند. برای همین کارشناسان WHO حدس زدند که شاید تاکید بر این نام در ویروس جدید و بیماری حاصل از آن باعث ایجاد ترسی ناخواسته در بین برخی مردم آن نواحی که خاطرات بدی داشتند بشود(هرچند احتمالا حدس نمی‌زدند که ویروس جدید هراس‌انگیزتر از آن باشد جوری که همه‌ی مردمان کرده‌ی زمین درگیر خود کند و به پاندمی یا جهان‌گیری تبدیل گردد)به همین دلیل توصیه‌ی سازمان جهانی بهداشت این است که به خصوص وقتی با عموم مردم روبرو هستیم و درمورد این ویروس برای آنها می‌نویسیم و می‌گوییم بهتر است از سارس و مشتقات مربوط به آن کمتر بگوییم. بنابراین بهتر است از :"ویروس عامل کووید-19" یا به اختصار"ویروسِ کووید-19" استفاده شود و البته تاکید شده که هیچ یک از این دو نام(یا هر نام دیگر)جایگزین نام رسمی این ویروس نخواهد بود.
با اینکه استفاده از نام‌های غیر رسمی فوق غلط نیست ،اما به نظر می‌آید که در جوامعی چون ایران که خاطره‌ی جمعی واضح و مشخصی از سارس (به خصوص خاطره‌ی بدو ناگوار)وجود ندارد ، می‌توانیم برای اینکه دقیقتر باشیم از نام‌های رسمی این ویروس که همان " سارس-کوو-2" است استفاده کنیم.
