طرح توانمندسازی موسسه خیریه نورالزهرا (س) در شش پروژه تعریف شده و در حال پیاده سازی است که به تعریف هرکدام می پردازیم:
اولین پروژه، توسعه توانمندسازی منجر به شغل با محوریت مشاغل روز (آی‌تی محور) می‌باشد. مفهوم بوت‌کمپ اولین بار در سال 1888 توسط ارتش آمریکا برای تربیت نیروهای جوان در طی دوره‌های آموزشی بسیار فشرده و در عین حال کاربردی به وجود آمد. این آموزش‌های پایه، افراد استخدام شده را برای خدمات در همه زمینه‌های فیزیکی، ذهنی و عاطفی آماده می‌کرد. این مفهوم امروزه در برگزاری انواع دوره‌های فشرده کاربرد دارد و در زمینه آی‌تی نقش پررنگ‌تری دارد. افراد با شرکت در دوره‌هایی که در بوت‌کمپ‌ها برگزار می‌شود، با مفاهیم کاربردی و نیاز بازار آشنا شده و به سرعت وارد بازار کار می‌شوند. دوره‌های بوت‌کمپ در زمینه‌های گوناگون مانند طراحی وب‌سایت، برنامه‌نویسی موبایل، گرافیک و... برگزار می‌شود که هرکدام بسته به ماهیت آن دوره، زمان متفاوتی بین 3 تا 9 ماه دارد. بوت‌کمپ به دلیل حذف مباحث غیر ضروری آکادمیک باعث صرفه‌جویی در زمان مهارت‌آموزان می‌شود و به دلیل تناسب کامل با نیاز بازار کار، مسیر اشتغال آنان را نیز تسهیل می‌کند.
به‌طور خلاصه، بوت‌کمپ یک برنامه آموزشی کوتاه مدت و فشرده است که به دانش آموزان، مهارت‌های فنی و عملی بازار کار را آموزش می‌دهد. بوت‌کمپ‌ها ارزان‌تر و سریع‌تر از آموزش‌های سنتی هستند و اغلب شامل حمایت شغلی برای فارغ‌التحصیلان نیز می‌شوند.
موسسه کاریار یک استارت‌آپ فعال اجتماعی غیرانتفاعی است که اقدام به برگزاری دوره‌های آنلاین در قالب بوت‌کمپ کرده است و یک مدرسه آنلاین برنامه‌نویسی متصل به بازار کار می‌باشد. ما در خیریه نورالزهرا (س) با موسسه کاریار یک تفاهم‌نامه دوجانبه امضا کرده‌ایم که نیروهای مستعد را شناسایی و به کاریار معرفی کنیم. این افراد یا از خانواده‌های تحت پوشش خیریه و یا از افراد تحت پوشش خیریه‌های دیگر می‌باشند که خیریه نورالزهرا (س) مسیر ورود آن‌ها به بوت‌کمپ را تسهیل می‌کند. افراد بعد از گذراندن مراحل مصاحبه و استعدادسنجی، در سه دوره سه ماهه شرکت می‌کنند که خروجی هر دوره، پیش‌نیاز دوره بعدی است و موسسه کاریار، افراد را با توجه به نمرات آزمون‌های سه ماهه و نظرات اساتید دوره‌ها در دسته‌های برنامه نویس، امور اداری، پشتیانی و... غربال می‌کند. بعد از گذراندن دوره‌ها نیز افراد مستعد یا به مراکز شغلی مرتبط معرفی می‌شوند و یا در استودیوی کاریار جذب می‌شوند. لازم به ذکر است کاریار یک موسسه غیر انتفاعی بوده و تنها پنج درصد هزینه دوره‌ها را در ابتدا دریافت می‌کند و مابقی در زمان ورود مهارت‌آموز به بازار کار تسویه می‌شود.
دومین پروژه‌ای که در طرح توسعه توانمندسازی اجرا می‌شود، توانمندسازی فرد محور است. برای اطمینان از خروج افراد فقیر جامعه از فقر باید مسیر اشتغال آنان هموار شود. خدمت به فقرا موجب عزت خداوند است و کمک به فقرا، بخشیدن به خداوند برای تجلیل از خیر او در زندگی ماست. بهترین نوع کمک این است که فرد نیازمند به نقطه‌ای برسد که بتواند روی پای خودش بایستد و کرامت و عزت نفس او حفظ شود.
در همین راستا، افرادی که مهارت لازم را برای ورود به بازار کار دارا بوده ولی ابزار کار مناسب و یا کارگاهی برای عرضه و پیشرفت ندارند در این پروژه قرار می‌گیرند. خیریه نورالزهرا (س) بعد از اعتبارسنجی افراد و نیازسنجی بازار، شرایط و موقعیت مناسبی برای آنان فراهم می‌کند و مسیر پیشرفت آنان را تسهیل می‌کند. افرادی که صاحب کارگاه می‌شوند اگر بتوانند نیروهای جدید بیشتری جذب کنند از حمایت بیشتری توسط موسسه نورالزهرا (س) برخوردار می‌شوند. موسسه سعی دارد تا مسیر کارآفرینی را با پشتیبانی مالی و حمایت فکری هموار کند و این افراد، نه تنها خودشان به استقلال مالی و فکری برسند، بلکه دیگران را نیز با خود همراه کرده و کارگاه خود را توسعه ببخشند.
موسسه در این پروژه با هدف ایجاد وضوح و سازگاری بیشتر در مورد توسعه شغلی، مجموعه ای از پروتکل‌ها و اصول راهنمای توسعه شغلی را ایجاد کرده است. متخصصان حرفه‌ای تشویق می شوند تا از این سند به طور گسترده استفاده کنند و به اشتراک بگذارند. این اصول راهنما منعکس کننده تجربیات متعدد سایر کارآفرینان و نیز تجربیات موسسه می‌باشد و به عنوان نقطه شروعی برای حفظ و دوام کارگاه در نظر گرفته شده است. از جمله این اصول می‌توان به عدم موازی کاری، پرهیز از درجا زدن و ایجاد یک مسیر توسعه شغلی کوتاه مدت و بلند مدت و... اشاره کرد. دایره حمایتی موسسه برای افرادی که خلاقیت بیشتری داشته باشند، پیشرفت در کار را در طی ادوار زمانی نمایش دهند و خود را با تکنولوژی‌های روز تطبیق دهند گسترده‌تر خواهد بود.
پروژه سوم، توسعه توانمندسازی منجر به شغل به صورت گروه محور می‌باشد. برای درک بهتر موضوع، ابتدا تعریفی از تامین مالی خرد (Micro Finance) ارائه می‌دهیم.
تامین مالی خرد که به آن اعتبار خرد نیز می‌گویند، نوعی خدمات بانکی است که به افراد یا گروه‌های کم درآمدی ارائه می‌شود که در غیر این صورت به خدمات مالی دسترسی نداشتند. در حالی که موسسات مشارکت کننده در تامین مالی خرد اغلب وام می‌دهند، وام‌های خرد مبالغ چندان بالایی ندارند. با این وجود، تامین مالی خرد شامل خدمات اضافی مانند حساب‌های چک و پس انداز و هم‌چنین محصولات بیمه خرد می‌شود و فرصت توانمندسازی افراد در حساب و کتاب‌های مالی را فراهم می‌کند و حتی آموزش‌های مالی و تجاری نیز شامل این طرح می‌شود. هدف تامین مالی خرد این است که در نهایت به افراد فقیر فرصتی برای خودکفایی بدهد.
تامین مالی خرد به مردم این امکان را می دهد که وام‌های معقول کسب و کار کوچک را با خیال راحت دریافت کنند. به شیوه‌ای که با شیوه‌های وام‌دهی اخلاقی سازگار باشد.
موسسه نورالزهرا (س) در این زمینه اقدام به پیاده‌سازی طرح تامین مالی خرد در سطح استان تهران کرده است و افراد تحت گروه‌های 15 الی 25 نفره بعد از گذراندن آموزش‌های لازم به بانک عامل معرفی می‌شوند و وام‌های خرد دریافت می‌کنند. بزرگترین گروه مشتری هدف تامین مالی خرد زنان و پس از آن جوانان، سالمندان، بیکاران و مهاجران هستند. هدف از اجرای این طرح، توانمندسازی افراد آسیب‌پذیر و ایجاد فرصت شغلی می‌باشد. با وجود اینکه تامین مالی خرد به‌عنوان ابزاری برای کمک به کارآفرینان گروه‌های محروم و فاقد دسترسی به امکانات، به‌سرعت رشد کرده است تا به منابع مالی دسترسی پیدا کنند، اما موسسه نورالزهرا (س) در تلاش است تا این طرح را در جوامع شهری و با مدلی متفاوت از مدل روستا پیاده‌سازی کند تا افراد علاوه بر دریافت وام خرد و توانمندسازی از جهت بانک‌پذیری و آموزش‌های مالی، از جهات دیگر نیز نظیر ایجاد اشتغال و توسعه مشاغل تقویت شوند و نهایتا با حمایت مالی و فکری گسترده و طولانی مدت موسسه به خودکفایی برسند.
پروژه چهارم، توسعه توانمندسازی منجر به شغل با نگاه حمایتی است. دسته‌ای از افراد تحت پوشش به اندازه‌ای زمین‌گیر و ناتوان هستند که یا توانایی انجام کار را ندارند و یا به دلیل کهولت سن و امراض گوناگون، فرصتی برای توانمندسازی از طریق آموزش‌های فنی حرفه‌ای و آکادمیک را ندارند. موسسه خیریه نورالزهرا (س) با نگاه پرهیز از تن‌پروری و عدم پرداخت قرض‌الحسنه‌های بی‌هدف، ابزارهای مناسبی را برای توانمندسازی و حفظ کرامت انسانی این افراد فراهم می‌کند و راه را برای پیشروی آن‌ها در زندگی هموار می‌سازد. در این راستا یک تفاهم‌نامه دوجانبه بین موسسه و سرپرست خانواده منعقد می‌شود و موسسه حمایت خود را مشروط به رعایت مفاد تفاهم‌نامه می‌سازد. ایده این است که این تفاهم‌نامه‌ها باعث شود بسته‌های معیشتی با حفظ کرامت افراد به آن‌ها اعطا شود. علاوه بر آن، موسسه در خلال توزیع کمک‌های حمایتی، به کشف استعداد درونی این افراد نیز می‌پردازد تا آن‌هایی که قادر به آموختن مهارتی هستند و یا ذاتا مستعد انجام کاری می‌باشند، با نگاه تشویقی به شکوفایی برسند.
برخی از بندهای تفاهم‌نامه به شرح زیر می‌باشد:
· آشنایی اعضای خانواده با آشپزی و نظافت
· استفاده بهینه از آب، برق، گاز و تلفن
· برنامه صحیح غذایی و آشنایی با اصول تغذیه
· تشخیص زودهنگام بیماری و تلاش برای درمان
· حمام گرفتن منظم اعضای خانواده
· داشتن بیمه درمانی، سهام عدالت، یارانه و بهزیستی
· مسواک زدن، گرفتن ناخن و مرتب نگه‌داشتن مو
پروژه پنجم، توسعه توانمندسازی منجر به شغل با توصیه موسسه است. موسسه نورالزهرا (س) در طول فعالیت 27 ساله خود همواره تلاش در ایجاد اشتغال افراد داشته و در طول این سال‌ها، همواره افرادی را به مراکز گوناگون جهت اشتغال معرفی کرده است. افرادی که دارای مهارت هستند و یا مدرک مناسبی برای اخذ شغل مربوطه را دارند و تنها با سفارش موسسه و به ضمانت سابقه و اعتبار موسسه در شرکت‌ها و بخش‌های گوناگونی مشغول به کار شده‌اند در این دسته قرار می‌گیرند. موسسه با استعدادسنجی شغلی و ضمانت سلامت روحی و فکری، این افراد را به مراکز مختلف توصیه کرده است.
فرآیند موسسه برای اشتغال افراد توصیه محور به این صورت است که یک مشکل تجاری فعلی را تعریف می‌کند و مهارت‌های آن شخص را با آن مساله تطبیق می‌دهد. سپس از اعتبار خود استفاده کرده و شخص را معرفی می‌کند.
موسسه با تجارب گوناگون خود به این نتیجه رسیده است که بهترین شغل، شغلی است که شخص در آن از مهارت‌هایی استفاده کند که از آن لذت می‌برد. اما لازم نیست هر شغلی به تمام علایق افراد رسیدگی کند.
هر فرد جویای کاری که به موسسه مراجعه می‌کند، دری بالقوه به سمت یک فرصت جدید است زیرا این افراد اگر در مسیر درست قرار بگیرند و به اشتغال پایدار برسند، در تصویر بزرگ‌تر در موفقیت موسسه نیز نقش خواهند داشت.
برخی از مراکزی که افراد به واسطه اعتبار و توصیه موسسه در آن‌ها مشغول به کار شده‌اند، عبارتند از:
· شرکت نفت
· مترو
· تولیدی‌های پوشاک
· قوه قضائیه
· و ...
پروژه ششم، توسعه توانمندسازی منجر به شغل با رویکرد آموزش مهارت است. ما اعتقاد داریم در عصر کنونی اگر کسی فاقد مهارت خاصی باشد، نمی‌تواند روی پای خودش بایستد و دائما محتاج دیگران خواهد بود. افراد فاقد مهارت برای ورود به بازار کار با لیستی از مهارت‌های گوناگون مواجه‌اند که انتخاب بهترین و کارآمدترین مهارت شاید کمی دشوار به نظر برسد. موسسه خیریه نورالزهرا (س) با تاسیس مرکزی تحت عنوان مرکز توانمندسازی نور (متن) سعی بر این دارد تا افراد را به سمت آموزش مهارت‌هایی سوق دهد که هم با روح و روان شخص هم‌خوانی داشته باشد و هم متناسب با نیاز بازار کار باشد. افراد آسیب‌دیده در این زمینه از سایر افراد کمی عقب‌تر هستند و باید علاوه بر آموزش مهارت، به حل مشکلات ناشی از ابزار کار نیز پرداخته شود. پروسه توانمندسازی کمی پیچیده و دشوار است. چرا که برخی انسان‌ها با توجه به مشکلات و چالش‌های زندگی خود، شرایط نرمال برای توانمندشدن را ندارند. آن‌ها خود را افرادی بی‌ثمر می‌دانند که این خود، نشان از نداشتن اعتمادبه‌نفس این عزیزان است.
ما مسیری متفاوت تعریف کرده‌ایم. یک راه سخت و پر چالش را انتخاب کرده و با همراهان خود در آن قدم گذاشته‌ایم. راهی طولانی که فقط با روحیه‌ی سخت‌کوشی و تعهد می‌توان آن را طی کرد و به پیش رفت. ما در این مسیر، به نیازمندان فقط ماهی نمی‌دهیم. چوب ماهی‌گیری می‌دهیم، آموزش ماهی‌گیری هم می‌دهیم و کمک می‌کنیم آن‌ها ماهی‌های خود را بفروشند. آنقدر در ماهی گرفتن و فروش ماهی‌ها قوی بشوند که دیگر به کمک هیچکس نیازی نداشته باشند و حتی بتوانند دست دیگران را بگیرند و به آن‌ها ماهی‌گیری یاد بدهند.
مجموع فعالیت‌های متن در موارد زیر خلاصه می‌شود:
· ایجاد بسترهای مشاوره روانی وکمک به بازگشت افراد به جامعه
· بهبود کیفیت زندگی افراد برای رفع خلأهای موجود و ارزش آفرینی به منظور ایجاد اعتماد به نفس
· ایجاد بستر برای توسعه فروش محصولات و تسهیل شرایط مهارت آموزی و ایجاد اشتغال برای افراد
· حمایت مالی و تخصصی از توانمندی‌ها و استعدادهای افراد، ایجاد فرصت برای افراد مستعد، ایجاد بسترهای تعاملی و اجتماعی و انگیزشی در افراد به جهت بالا بردن کیفیت زندگی
برای کسب اطلاعات بیشتر به سایت متن مراجعه کنید
