هیدروکن، سنگ‌شکن مخروطیاز دستگاه‌های کاربردی خطوط معادن شن و ماسه می‌باشد، به‌ویژه در مراحل ثانویه خردایش سنگ‌هاست که به هیدروکن ماسه ساز نیز معروف است. این دستگاه با کارایی آسان از قطعاتی با طول عمر بالا ساخته می‌شود. بار ورودی و خروجی این دستگاه بالاست که استفاده از این دستگاه را محدود کرده و نیاز به استفاده چندباره برای بار ورودی مشابه با سایر دستگاه‌ها را کاهش میدهد. دلایل مذکور از مهم‌ترین علل محبوبیت بیش‌ازحد این دستگاه هستند. اگرچه استفادهسنگ شکن هیدروکن آسان است و نحوه کار با این دستگاه ساده به نظر می‌رسد اما درون آن از قطعات بسیاری استفاده می‌شود و پیچیدگی درونی بالایی دارد. ویژگی‌ها، مزایا و قطعات هیدروکن را در این مطلب بررسی خواهیم کرد.
هیدروکن ماسه ساز یا سنگ شکن هیدروکن که در بین صنعت معادن‌داران با نام‌های دیگری نیز معروف می‌باشد، در مراحل مختلف خردایش سنگ معادن به‌ویژه مراحل ثانویه کاربرد دارد. خردایش سنگ‌ها در هیدروکن ماسه ساز با اعمال فشار بر روی بار ورودی انجام می‌شود. بار از بالای دستگاه و به شکاف میان قطعات مختلف دستگاه به نام منتل کانکیو واردشده و تحت‌فشار خرد می‌شوند. در تعریف دیگر، هیدروکن، از نوع سنگ‌شکن‌های ژیراتوری است که به‌عنوان بهترین ماسه‌سازها شناخته می‌شوند. زاویه رأس هسته مخروطی در سنگ‌شکن‌های مخروطی تا 100 درجه افزایش می‌یابد و انحنای داخلی بدنه تغییر می‌کند. تفاوت سنگ‌شکن مخروطی با ژیراتوری متحرک بودن هسته و ثابت بودن سطح داخلی بدنه است.
قطعات و فضای درونی دستگاه، ساخته‌شده از جنس فولاد منگنز‌دار یا فولاد منگنز مولیبدن‌دار است. این جنس ضد سایش است و از خرابی سریع قطعات داخلی دستگاه جلوگیری می‌کند. به دلیل ارتباط بالایی که بار ورودی با قطعات داخلی دارند احتمال سایش بالا می‌رود به همین علت استفاده از ماده‌ای با مقاومت به سایش بالا الزامی است. استفاده از قطعات مستحکم استفاده از دستگاه برای خردایش سنگ‌های سخت چون سنگ‌آهن را ممکن می‌کند. سنگ شکن هیدروکن توانایی خردایش سنگ‌ها به ابعاد بسیار ریز را دارد.
در این سنگ‌شکن در میان منتل کانکیو هیدروکن که درون دو محفظه تاپ شل و باتمشل قرار دارند، شکافی قرارگرفته است. بار ورودی از بالا و از میان بازوهای بالایی وارد می‌شود. با حرکت دورانی و اکستنریک خارج از محور و لنگ است که با انجام آن فضای مابین این دو قطعه بسته می‌شود و بار ورودی قرارگرفته مابین منتل کانکیو فشرده و تحت‌فشار خرد می‌شود. در این سنگ‌شکن ثانویه، شکاف به کمک بوش اکستنریک که در پایین شفت اصلی قرار دارد بسته می‌شود. شفت اصلی به کمک بوش اکستنریک می‌چرخد و باز و بسته شدن شکاف را انجام میدهد. با تغییر سرعت عبور بار ورودی و تغییر اندازه‌های دهانه ورودی می‌توان بار خروجی را تنظیم کرد. برای تغییر اندازه دهانه میان منتل و کانکیو، از جک بالابرده استفاده می‌شود. تغییر اندازه بار ورودی حجم بار خروجی را تحت تأثیر قرار میدهد. برای تغییر اندازه بار خروجی و سرعت عبور بار سایر اکستنریک را باید تغییر داد.
متناسب با نوع منتل و تاپ شل مورداستفاده انواع هیدروکن وجود دارد:
· سنگ‌شکن هیدروکن مدل ۳۶-۲ با منتل ۲، تاپ شل ۴
· سنگ‌شکن هیدروکن مدل ۳۶-۴ با منتل ۴، تاپ شل ۴
· سنگ‌شکن هیدروکن مدل ۳۶-۵ با منتل ۴، تاپ شل ۵/۵
· سنگ‌شکن هیدروکن مدل ۳۶-۶/۵ با منتل ۴، تاپ شل ۶/۵
· سنگ‌شکن هیدروکن مدل ۳۶-۸ با منتل ۴، تاپ شل ۸
عدد اول نوع هیدروکن، نشان‌دهنده سایز دهانه ورودی و عدد دوم قطر هدسنتر قرارگرفته ر روی شفت اصلی را نشان میدهد. منتل استفاده‌شده در این قطعه جایگزین چکش و سندان شده است.
در صورت تغییر قطعات مختلفی چون منتل، تاپ شل و کانکیو دستگاه می‌توان سنگ‌شکن را به هیدروکن ریزشکن، هیدروکن قلوه‌شکن یا هیدروکن سوپریور تقسیم بندی کرد. هیدروکن با استفاده از منتل 2 و کانکیو 2 یا کانکیو 4 به ماسه ساز، با استفاده از منتل 4 و کانکیو ۴، کانکیو ۵، کانکیو ۶/5، کانکیو ۷ یا کانکیو ۸ به درشت‌شکن و با استفاده از انواع تاپ شل به قلوه‌شکن یا سنگ‌شکن اولیه تبدیل می‌شود.
سنگ‌شکن هیدروکن، تولید و بازدهی بالا، نگهداری و کاربری آسان و استهلاک پایینی دارد. این مزایا موجب محبوبیت بیش‌ازحد هیدروکن در میان معدن‌داران شده است. هیدروکن نسبت به رطوبت حساس است و توصیه می‌شود برای سنگ‌های مرطوب مورداستفاده قرار نگیرد.
ویژگی‌ها و مزایای مختلف سنگ‌شکن هیدروکن موجب شده‌اند که معدن‌داران بسیاری به استفاده از آن روی بیاورند. ازجمله مزایای این دستگاه عبارت‌اند از:
· کارکرد ساده و راحت استفاده از آن راحتی برای اپراتورهای کم‌تجربه ساده کرده است.
· سیستم ایمنی مطلوبی دارد که از صدمات وارد بر دستگاه جلوگیری می‌نماید.
· سیستم کنترل اتوماتیک دهانه خروجی جهت تنظیم ابعاد محصول به‌دست‌آمده.
· هزینه‌های نگهداری از هیدروکن بسیار ناچیز است.
هیدروکن به دلیل ویژگی‌ها و کارکردی که دارد از انواع حرفه‌ای و مدرن سنگ‌شکن است و امروزه به‌عنوان سنگ‌شکن‌های پرکاربرد شناخته می‌شود. ویژگی‌های خاص این دستگاه، افزایش بار خروجی تولیدی و ... از علل محبوبیت آن هستند. این دستگاه حجمی برابر با سایر سنگ‌شکن‌ها را در دفعات کمتری خرد می‌کند و حجم بالایی از سنگریزه را در یک بار استفاده عرضه می‌کند. کنترل خودکار و اتوماتیک دستگاه قابل تنظیم به‌سادگی است و از آسیب رسیدن به دستگاه جلوگیری می‌کند. استفاده از قطعاتی با طول عمر بالا و از جنس ضد سایش استهلاک و خرابی دستگاه را به حداقل میزان خود می‌رساند. این دستگاه نسبت به سایر سنگ‌شکن‌ها نیاز کمتری به سرویس شدن دوره‌ای دارد و خرابی آن کمتر است. هزینه‌های ناشی از نگهداری و تعمیر سنگ‌شکن هیدروکن به‌مراتب کمتر از سایر دستگاه‌ها است. استفاده از دستگاه نیاز به اطلاعات خاصی نداشته و به‌سادگی می‌توان آن را به کار گرفت.
برای استفاده از سنگ‌شکن هیدروکن باید به‌سادگی تنظیمات آن را تغییر داده و ظرفیت بار ورودی و سرعت را تنظیم کرد و کیفیت بار خروجی را به‌آسانی افزایش داد. حجم بار خروجی به دلیل ظرفیت بالای دستگاه بالا است. با کاهش دفعات استفاده استهلاک دستگاه کاهش می‌یابد. بنابراین باید بدانیم که هیدروکن دستگاهی با قطعات بسیار و پیچیدگی‌های درونی زیاد است که استفاده از آن آسان است.
ویژگی دیگر این دستگاه، قابلیت روغن‌کاری خودکار است که نگهداری از قطعات را بهتر انجام داده و به کاهش خرابی‌های دستگاه منجر می‌شود. سیستم روغن‌کاری خودکار این دستگاه به حفاظت هر چه بیشتر دستگاه کمک می‌کند. این سیستم خودکار دخالت انسان در نگهداری از دستگاه را حذف کرده است. هیدروکن مناسب برای استفاده در مناطق خشک است و برای افزایش عملکرد و کارایی آن بهتر است در مناطق مرطوب از آن استفاده نشود.
عمر بالای این دستگاه به علت استفاده از قطعاتی با عمر بالا و ساخته‌شده از فولاد منگنزی یا فولاد منگنز مولیبدن‌دار است. استفاده از این آلیاژ امکان آسیب رسیدن به قطعات و خرابی حین سایش را کاهش میدهد دستگاه را برای خردایش سنگ‌های سخت مناسب می‌کند. با این ویژگی‌ها بدون دانش خاصی تا سالیان سال قادر به استفاده از این دستگاه خواهید بود.
همان‌طور که پیش‌ازاین ذکر شد، هیدروکن کاربری آسانی داشته و بی‌نیاز از آموزش‌های مختلف برای استفاده است. بااین‌حال این دستگاه دارای قطعاتی بسیار و پیچیدگی‌های درونی مختلف است. هر یک از قطعات این دستگاه با کاربری مختلف و با هدفی خاص مورداستفاده قرار می‌گیرند. خرابی هر یک از قطعات مهم دستگاه عدم کارایی درست و از کارافتادگی را به‌دنبال دارد. از مهم‌ترین قطعات این دستگاه موارد زیر هستند:
تاپ شل هیدروکن، یکی از مهم‌ترین قطعات هیدروکن تاپ شل هیدروکن است که از فولاد کربنی ساخته می‌شود. این قطعه که وزن بالایی دارد در قسمت بالایی دستگاه قرارگرفته و در زیر آن باتمشل با 12 پیچ به آن متصل می‌شود. از میان بازوهای اطراف تاپ شل و از قسمت فوقانی دستگاه بار وارد دستگاه می‌شود تاپشل را می‌توان از متریال مختلفی دیگر چون فولاد منگنزی یا فولاد منگنز مولیبدن‌دار نیز ساخت که موجب سختی و ضد سایش بودن قطعه می‌شود.
باتمشل هیدروکن، قطعه مهم دیگری است که در زیر تاپ شل قرار می‌گیرد. خردایش سنگ‌ها در این قسمت دستگاه انجام می‌شود. باتمشل، محل قرارگیری کانکیو به‌عنوان قطعه‌ای مهم در خردایش است. منتل و کانکیو مابین خود شکافی دارند که محل قرارگیری بار ورودی است. بار از میان بازوهای بالایی وارد این شکاف شده، تحت‌فشار قرارگرفته و خرد می‌شوند. خردایش در این محل با بسته شدن شکاف انجام می‌شود.
کانکیو منتل هیدروکن قطعه دیگری است که به کمک منتل فاصله‌ای برای قرارگیری بار ایجاد می‌کند. با تنظیم دستگاه منتل به‌صورت خودکار شروع به کار کرده و عملیات خردایش را آغاز می‌کند. عملیات خردایش در دستگاه برای قطعات ریز تا درشت به کمک کانکیو هیدروکن با بازدهی بالا امکان‌پذیر است. کانکیو ضد سایش مولیبدن‌دار عرضه‌شده توسط نوین‌کراشر از احتمال خرابی قطعه و دستگاه جلوگیری می‌کند.
قطعه دیگر، منتل هیدروکن است که با قرارگیری در کنار کانکیو فرآیند فاصله‌اندازی و خردایش را انجام میدهد. منتل ضد سایش مولیبدن‌دار عرضه‌شده توسط نوین کراشر با مقاومت بالایی که دارد بازدهی و توان دستگاه را تا حد زیادی افزایش میدهد. فاصله قرارگرفته مابین منتل و کانکیو با حرکت دورانی شفت اصلی بسته می‌شود و بدین‌صورت به بار ورودی فشار وارد کرده و خردایش انجام می‌شود.
متناسب با نوع منتل، کانکیو و تاپ شل مورداستفاده در دستگاه نوع هیدروکن تغییر خواهد کرد:
· هیدروکن مدل 2/36 با منتل 2 کانکیو 2 و تاپ شل 4
· هیدروکن مدل 3/36 با منتل 2 کانکیو 4 و تاپ شل 4
· هیدروکن مدل 4/36 با منتل 4 کانکیو 4 و تاپ شل 4
· هیدروکن مدل 5/36با منتل 4 کانکیو 5 و تاپ شل 5
· هیدروکن مدل 6.5/36 با منتل 4 کانکیو 6/5 و تاپ شل 6/5
· هیدروکن مدل 8/36 با منتل 4 کانکیو 8 و تاپ شل
فرآیند باز و بسته شدن شکاف میان منتل و کانکیو هیدروکن که ازجمله مهم‌ترین قطعات هستند و فرآیند خردایش را انجام می‌دهند به کمک شفت اصلی هیدروکن انجام می‌شود. شفت اصلی به کمک بوش اکستنریک به حرکت می‌آید. شفت هیدروکن همچنین وظیفه کنترل جک را بر عهده دارد. هوزینگ ازجمله قطعات بسیار مؤثر بر شفت هیدروکن در اندازه‌های کوچک و از جنس چدن یا فولاد ساخته می‌شود. قطعه مهم دیگر غلاف شفت است که به‌صورت پشتیبان شفت اصلی مورداستفاده قرارگرفته و توسط پمپ شفت حرکت می‌کند.
در مراحل میانی خردایش توسط هیدروکن، هدسنتر به‌عنوان قطعه‌ای مهم شناخته می‌شود که مقاومت بالایی در برابر سایش دارد. این قطعه که به شکل مخروط ساخته می‌شود قرارگرفته بر روی شفت اصلی است. مجموعه هدسنتر، منتل و شفت اصلی انرژی خود را با استفاده از دینامی با 125 اسب بخار تأمین می‌کنند.
انواع بوش در دستگاه وظیفه روان کنندگی را بر عهده دارند. بوش برنجی، بوش فولادی و بوش اسپایدر از این انواع هستند. بوش برنجی قطعه‌ای روان کننده کار در سنگ‌شکن است که بر زمان استفاده از دستگاه و کاهش هزینه‌ها تأثیرگذار است. بوش برنجی یا بوش اسپایدر کوتاه و بلند در زمینه ایجاد اصطکاک مناسب و افزایش سرعت کار دستگاه تأثیر مثبت دارد. این قطعه بارپذیری در سنگ‌شکن، حجم بار ورودی و درنتیجه حجم بار خروجی را افزایش میدهد. بوش فولادی نیز همانند این قطعه با تفاوت در ضریب اصطکاک عمل می‌کند. سختی بوش فولادی بالاست و مقاومت بیشتری در برابر سنگ‌های سخت دارد. بوش اسپایدر نیز با عملکردی مشابه در معادن خاص استفاده می‌شود و استفاده از آن گسترده نیست. قطعات روان کننده تحمل بار دستگاه را افزایش و درجه خطای منفی را کاهش می‌دهند. این امکانات به افزایش عمر دستگاه کمک می‌کند.
انواع کفگرد قطعات دیگری هستند. کف گرد برنجی قطعه‌ای مهم برای جلوگیری از سایش است که بازدهی و سرعت کار را افزایش میدهد. کف گرد تخت از آسیب مصالح حین کار با دستگاه جلوگیری می‌کند. کف گرد تخت این کار را به کمک گلدانی انجام میدهد. این قطعات موظف‌اند آسیب قطعات سخت به‌ویژه قطعات کوچک را خنثی کنند. کف گرد استیل نیز قطعه‌ای است که در روان‌سازی کاربرد بسیاری دارد.
دنده کرانویل پینیون قطعه‌ای سنگ‌شکن است که با استفاده از قطعه فیبر تخت انتقال نیرو را انجام میدهد. رینگ کران ویل از جنس سخت است و مانعی برای آسیب به عملیات انتقال نیرو به بازوان سنگ‌شکن و در رینگ گردگیر چدنی است. این قطعه همچنین وظیفه کاهش صدا را بر عهده دارد.
قطعات مختلفی در دستگاه قرار دارند که با هدف حفاظت و نگهداری از دستگاه مورداستفاده قرار می‌گیرند. تانک روغن‌کاری یکی از این قطعات است که کارایی دستگاه را افزایش داده، هزینه‌های نگهداری را کاهش داده و موجب مراقبت از قطعات سنگ‌شکن می‌شود. این قطعه با کمک مهره سرشیفت عمل می‌کند و از بلبرینگ عملکردی مستقل دارد. روغن‌رسانی به قطعات دستگاه توسط درپوش‌های هوزینگ انجام می‌شوند.
پمپ روغن هیدروکن قطعه دیگری است که با ایجاد عملکرد بهینه وظیفه محافظت از دستگاه را بر عهده دارد. قطعات هر چه روانی بیشتری داشته باشند، عملکرد بهتری خواهند داشت. وظیفه روان کردن قطعات بر عهده پمپ روغن است. هیدروکن قطعه دیگری به نام فشارشکن دارد که بدون استفاده از پمپ روغن هیدروکن مختل می‌شود. بوش اسپایدر که خود قطعه‌ای روان کننده است به سیستم روغن‌کاری کمک می‌کند تا عملکرد قطعات به بهترین شکل ممکن انجام شود.
محافظت از قطعات دستگاه به کمک قطعه دیگری به نام خنک کننده یا کولر هیدروکن انجام می‌شود. دستگاه حرارت بسیار بالایی تولید می‌کند که عامل مهمی در خرابی دستگاه می‌تواند باشد. باوجوداین قطعه قطعات خنک شده و از خرابی بسیاری از آن‌ها مانند ذوب شدن کنترل پمپ جک هیدروکن جلوگیری می‌شود.
در ساخت قطعات مختلف هیدروکن از 4 آلیاژ پرکاربرد استفاده می‌شود.
فولاد کربنی: جنس پوسته اصلی دستگاه که ساخته‌شده از دو قطعه تاپ شل و باتمشل است از فولاد کربنی است. تاپ شل به‌عنوان قطعه‌ای بسیار مهم با استفاده از 12 پیچ به باتمشل متصل است. درون این قطعه کانکیو قرار دارد، در قسمت فوقانی آن اسپایدر بسته می‌شود و بار ورودی با استفاده از بازوهای قرارگرفته در دو طرف تاپ شل از طریق آن به درون دستگاه وارد می‌شوند.
فولاد MO40: از فولاد MO40 در ساخت قطعات مختلفی استفاده می‌شود. شفت اصلی هیدروکن ساخته‌شده از این ماده است. شفت با حرکت دورانی خود تغییر زاویه بین منتل و کانکیو و باز و بسته شدن فضای خالی مابین آن‌ها برای خردایش سنگ‌ها را بر عهده دارد. فولاد MO40 با مقاومت به سایش و سختی‌پذیری بالایی که دارد مناسب برای ساخت این قطعات و بوش فولادی قرارگرفته درون کران ویل هیدروکن است.
فولاد منگنزی: در ساخت قطعاتی که بیشترین ارتباط و برخورد را با بار ورودی دارند باید از قطعاتی استفاده شود که در برابر سایش مقاوم هستند. استفاده از فولاد منگنزی یا فولاد منگنز مولیبدن‌دار مقاومت به سایش و سختی‌پذیری را افزایش میدهد. در ساخت قطعاتی چون منتل و کانکیو که بیشترین برخورد با بار ورودی را دارند از این ماده استفاده می‌شود.
آلیاژ برنج: از آلیاژ برنج نیز برای ساخت قطعات مختلفی چون بوش اکسنتریک (بوش لنگ) و بوش کنگره‌ای دستگاه هیدروکن، کف گرد عدسی بسته شده در ته شفت و کف گرد تخت استفاده می‌شود.
هیدروکن دستگاهی بالا امکانات متنوع و ساختار پیچیده در عین حال کاربری ساده است. این دستگاه کاربرد بسیار بالایی در مراحل میانی خردایش سنگ‌ها دارد. ازجمله علل محبوبیت آن طول عمر بالا و عملکرد با بازدهی بالای آن است.
از اینکه نظرات خود را در مورد مطالب ما بیان کنید خوشحال می‌شویم
