یکی از اصلی ترین شروط ورود به پروژه ها، تمکن مالی شرکت پیمانکار است. مجموعه ای که پول اجرای عملیات را نداشته باشد مسلما با ورود به آن، شکست می خورد. علاوه بر آن؛ بسیاری از پروژه ها به صورت مناقصه واگذاری می شوند. یعنی شرکت های مختلف با کمک مهندس مترور خود که کار برآورد هزینه های پروژه با استفاده از جدول فهرست بها را پیش بینی می کنند و برای آن قیمت پیشنهادی خود را اعلام می کنند. همین قیمت پیشنهادی عامل بسیار مهمی برای گرفتن پروژه است و اعداد باید به نحوی مهندسی شده باشند که هم قیمت پایینی برای بردن مناقصه ارائه شود و هم در این عدد، سود شرکت هم لحاظ شود. پس دقت بالایی برای محاسبه ی آن لازم است و به همین دلیل مهندسین مترور نقش مهمی در شرکت های عمرانی و سازمان های پیمانکار دارند. یکی از مهم ترین عوامل موفقیت در بازار کار متره و برآورد همین اهمیت وجود آن است.
متره و براورد در واقع یکی از مهمترین دروس مهندسین عمران است که در رشته های معماری و شهرسازی هم کاربرد زیادی دارد؛ اما متره در لغت به معنی اندازه گیری و در اصطلاح مهندسی به محاسبه احجام، اندازه گیری های سازه ای و تخمین مقدار مصالح مورد نیاز در پروژه ها، پیش از آغاز آن گفته می شود.
البته که این متره فقط مختص به پروژه های عمرانی نیست و هر عملیاتی که در آن نیاز به تخمین و محاسبه اندازه ها باشد ( مثل خطوط انتقال آب، خرید و فروش، … ) به متره کردن و مهندس مترور نیاز دارد. ( مترور به مهندسینی که وظیفه‌ی متره کردن را بر عهده دارند، گفته می شود). همچنین کلمه ی برآورد برای تخمین هزینه های ساخت آن پروژه پیش از استارت، استفاده می شود که این مساله از چند جهت دارای اهمیت است:
متره ها به دو نوع بسته و باز تقسیم می شوند. یکی از اصلی ترین ابزار های مهندس مترور، جداول فهرست بهای هر سال است. این جداول کمی کار مهندسین متره را ساده تر کرده و کافی است تا با ضرب متراژ های مورد نظر در ردیف مربوطه، عدد نهایی هر بخش را بدست آورید. به این کار متره بسته می گویند که در این نوع متره در ضرایب فهرست بها، جزئیات هر کار هم در نظر گرفته شده است. اما در متره باز، بدون توجه به فهرست بها، باید هر عملیات به طور جداگانه محاسبه شود و جزئیات آن ( مثلا استهلاک ماشین آلات، کارگران، … ) هم در هر محاسبه لحاظ شود. طبیعتا متره باز کار دشوارتری است و بسیاری از مهندسین مگر در صورت لزوم، به سراغ آن نمی روند. ( به این متره، تجزیه یا آنالیز بها نیز می گویند)
برای اینکه یک مهندس مترور موفق باشید، لازم است بعضی نکات مهم این رشته را بدانید:
علاوه بر اصطلاحاتی که کاملا تخصصی در فهرست بها برای متره و براورد وجود دارد، برخی عبارات و اصطلاحات به طور معمول و روزمره به کار مهندسین خواهد آمد:
دستورکار ابلاغ یک عملیات است که از طرف مهندس مشاور و کارفرما می رسد و شامل شماره و تاریخ و موضوع و امضا است.
صورت جلسه در واقع تاییدیه صحبت های یک جلسه است که نتایج آن توسط افراد حاضر در جلسه به امضا می رسد و شامل شماره، تاریخ، نام و سمت اعضاست.
برای محاسبات لازم در متره و براورد پروژه ها، نیاز به یک جدول برای یادداشت و بایگانی اعداد محاسبه شده است. به کمک این جدول، به صورت شخصی سازه شده میتوان حجم مصالح لازم مثل میلگرد، بتن و … را به دست آورد. همچنین جدول خلاصه متره و جداول مالی هم در این رشته کاربرد دارد که جدول های مورد نیاز متره و براورد را تشکیل می دهند.
دفترچه شرایط عمومی پیمان شامل، مجموعه قوانینی است که به صورت تیپ و عمومی، توسط سازمان برنامه و بودجه شده است. این شرایط شامل تعاریف اولیه اصطلاحات ، تعهدات دو طرف پیمانکار و کارفرما،امور مالی، حوادث قهری و … است
در آموزش متره و براورد فرمولهای مختلفی وجود دارد که لزومی به حفظ کردن آنها نیست. با در اختیار داشتن دفترچه فرمول های متره براورد، مهندس مترور می تواند به محاسبات خود رسیدگی کند. این فرمولها شامل محاسبه طول، محیط، مساحت و حجم می باشد که با واحدهای مختلفی از جمله متر، وزن و تعداد برای المان های مختلف لوله کشی، بتن ریزی، آزماتور بندی، عایق کاری، سنگ چینی، ادوات برقی یا فلزی و … سر و کار دارد.
پیش‌بینی مقادیر مختلف در اجرای پروژه مورد نظر، که معمولاً برای هزینه‌های یک طرح، منابع آن و زمان اجرای طرح کاربرد دارد. این براورد می تواند شامل برآورد مقادیر ( ریز مقادیر ) ، براورد مقدماتی ( اندازه گیریهای کلی و اجمالی ) ، براورد اولیه ( اولین گام در براورد با خطای حدود ۲۰ درصد ) ، براورد تقریبی ( بدون دقت بالا و بر اساس اطلاعات ناقص اولیه ) ، برآورد تعیین کننده ( بعد از مهندسی اولیه با خطای حدود ۱۰ درصد ) ، براورد تفضیلی ( پس از اتمام تمام مراحل مهندسی و نهایی شده با خطای زیر ۹ درصد ) و سایر براوردها مانند هزینه، اجرای کار، عملیات و … باشد
اصطلاحات بیشمار دیگری نیز در این رشته وجود دارد که برای یادگیری هر کدام و موفقیت در متره براورد، کافی است از طریق سایت نوین پندار ( قدیمی ترین مرجع پکیج های آموزش غیر حضوری ایران ) ، بسته ی آموزش متره و برآورد را تهیه کرده و مهم ترین گام را برای شروع مسیر رشد در صنعت عمران بردارید.
این پست باز نشر از مطلب زیر میباشد :
https://blog.npshop.net/what-is-quantity-surveying-and-estimating/
