سالمندی یا دوران پیری بخش متفاوتی از زندگی یک انسان است. در این دوره از زندگی توانایی جسمی فرد محدود می‌شود اما فرد از لحاظ تجربه و نگرش در سطح بالایی قرار دارد. امروزه با گسترش شهرنشینی و صنعتی شدن شهرها، سطح بهداشتی و درمانی افراد بهبود یافته و منجر به افزایش طول عمر شده است.
در کشور ما طبق آخرین آمار بیش از هشت میلیون سالمند زندگی می‌کند. طی سالهای آینده تعداد سالمندان در کشور ما بیش از این نیز افزایش خواهد یافت. این آمار لزوم توجه بیشتر به سالمندان و دوره سالمندی را ضروری می‌سازد. دوره سالمندی دوره ناامیدی و افسردگی نیست. در این دوران فرد باید با روحیه‌ای سرشار به زندگی ادامه دهد، تجارب خود را در اختیار دیگران قرار دهد و راه و رسم زندگی را به آنان بیاموزد.
بدن یک سالمند توانایی محدودی در زمینه تجدید قوا دارد. افزون بر اینکه سالمندان بیش از سایر افراد در مقابل بیماری‌ها آسیب پذیر هستند. این بیماری ها می‌تواند جسمی یا ذهنی باشد. پارکینسون و آلزایمر دو مورد از بیماری‌های رایج دوران سالمندی هستند. یکی دیگر از مشکلات رایج سالمندان تنهایی و نیاز از مراقبت از آنهاست. در بعضی از مواقع شرایط سلامتی یا ذهنی سالمند به گونه‌ای است که نیاز به مراقبت پیوسته دارد. برای مراقبت صحیح از سالمندان باید نیازهای آنها را بشناسیم و جدی بگیریم.
اطرافیان یک سالمند وظیفه مراقبت و توجه به مشکلات او را برعهده دارند. علاوه بر این، باید رژیم غذایی سالم، استراحت کافی و مراقبت‌های پزشکی نیز برای سالمندان نیز مورد توجه قرار گیرد. اگر وضعیت جسمی سالمند به گونه‌ای است که برای انجام کارهای شخصی خود به مراقبت و پرستاری نیاز دارد و اطرافیان توانایی و یا فرصت کافی برای پرداختن به امور او را ندارند باید فردی را برای مراقبت از سالمند استخدام کنند.
اگر تصمیم به مراقبت از سالمند داریم باید بدانیم چه مکانی برای مراقبت از او بهتر است!؟
این پرسشی است که اکثر افرادی که با سالمندان ارتباط دارند، به آن می اندیشند.
طبق بررسی های انجام شده، بهترین مکان برای مراقبت از سالمندان، منزل خود فرد سالمند است.
مراقبت از سالمند در منزل حس آرامش را به او برمی‌گرداند. در صورت بیماری نیز، او سریع‌تر روند بهبودی را طی می‌کند.
مراقبت از سالمند در منزل مزایای فراوانی دارد.
چند مورد آن را در ادامه برای شما بیان خواهیم کرد.
بهترین مکان برای مراقبت از سالمندان، منزل خود فرد سالمند است.
مهم‌ترین مزایای مراقبت از سالمند در منزل موارد زیر می‌باشد:
آیا خانه سالمندان مکان مناسبی برای نگهداری از سالمند است؟
پس از گسترش شهرنشینی و صنعتی شدن شهرها سرای سالمندان برای نگهداری از سالمندان ایجاد شد. با این حال اکثر سالمندان ترجیح می‌دهند که با وجود سختی‌ها در خانه‌ای زندگی کنند که سالهای متمادی در آنجا بوده و شاهد بزرگ شدن و رشد فرزندان خود بوده اند. عده‌ی زیادی از افراد بین دوراهی سپردن بزرگسالانشان به خانه سالمندان و نگهداری از آنها در خانه گزینه‌ی اول را انتخاب می‌کنند.زیرا اطمینان و آرامش‌خاطر بیشتری نصیبشان خواهد شد. البته که هر خانواده و هر شخص طبق نیازهای خود انتخابی خواهد داشت اما احتمالا از آسیب‌های سپردن آنها به خانه سالمندان آگاهی ندارید.
در ادامه به چند نمونه از این آسیب‌ها اشاره خواهیم کرد.
محققان پیشنهاد می‌کنند که بهتر است از سالمندان درمنزل مراقبت و نگهداری شود. در صورت وجود نیاز به مراقبت ویژه از سالمندان و نداشتن زمان یا توان کافی می‌توانید از پرستار سالمند کمک بگیرید.
پرستاری یکی از رشته‌های پیراپزشکی موجود در دانشگاه‌های علوم پزشکی است. در واقع رشته پرستاری سالمند یکی از مقاطع کارشناسی ارشد رشته پرستاری است. پرستاران با تحصیل در این رشته و مقطع از سالمندان که گروهی بسیار خاص و عزیز در بین انسان‌ها هستند مراقبت خواهند کرد.
به دلیل حساسیت بالای سلامت افراد سالمند آنها معمولا نیاز به مراقبت‌های ویژه دارند؛ به‌خصوص آن که مورد کوچکی می‌تواند سریعا سلامتی این افراد را به خطر بندازد. به پرستار سالمند، پرستار پیری‌شناسی نیز می‌گویند. این افراد آموزش‌های لازم را در خصوص پرستاری از سالمندان فراگرفته‌اند.
میزان هزینه‌های پرستار سالمند وابسته به میزان توانایی‌ها، بیماری، نوع ناتوانی، ساعات کاری و تعداد روزهای هفته خواهد بود. این موارد وابسته به این هستند که خانواده‌ی سالمند چه انتظاراتی از پرستار دارند. با توجه به وظایفی را برعهده‌ی پرستار می‌‌گذارند، حقوق پرستار سالمند در منزل نیز متفاوت خواهد بود.
یکی از مهم ترین مسائل در تعیین هزینه پرستار، تعیین سطح سلامتی سالمند است.
برای تعیین هزینه پرسش‌هایی است که باید درباره وضعیت سالمند از خود بپرسید:
آیا سالمند از لحاظ بدنی و فیزیکی در وضعیت قابل قبولی است؟
آیا فرد سالمند بیمار است و این که بیماری او از چه نوعی است؟
آیا بیماری فرد سالمند مزمن است؟
بیماری باعث از کار افتادن همه یا بخشی از بدن وی شده است یا خیر؟
آیا سالمند قادر به انجام کارهای اولیه مانند غذا خوردن و رفتن به توالت می‌باشد یا خیر؟
واضح است که افزایش ناتوانی‌های فرد سالمند ارتباط مستقیمی با افزایش هزینه‌های پرستار دارد.
به بیان دیگر هر چه وظایف خواسته شده از پرستار بیشتر باشد، دستمزد او هم افزایش خواهد یافت.
برای مثال سالمندانی که قادر به انجام هیچ گونه حرکت و راه رفتن نیستند، باید ساعات طولانی و احتمالا تمام طول روز و شب را بر روی تخت خود بگذرانند. در این صورت وظایف پرستار به صورتی است که باید هر روز و در چند نوبت سالمند را جا به جا کرده تا از بروز زخم بستر جلوگیری شود.
در صورت وجود بیماری‌های قلبی در سالمند پرستار باید با دوره‌های احیای قلب و کمک‌های اولیه آشنا باشد تا در صورت بروز حمله قلبی، پیش از رسیدن اورژانس و یا مراجعه به پزشک اقدامات لازم را انجام دهد.
برخی از سالمندان دچار بیماری‌های روحی و روانی هستند و ممکن است به همین خاطر لجاجت کند. اکثرا این سالمندان در برابر خوردن غذای مناسب یا دارو مقاومت می‌کنند. طبیعی است که نگهداری از این گونه افراد سخت تر خواهد بود. و به تبع آن ازدر این شرایط پرستار برای نگهداری از سالمند انرژی بیشتری باید صرف کند.
در صورت وجود بیماری‌هایی مانند فشار خون و قند خون که عموما در میان سالمندان شایع می‌باشد، پرستار باید مراقب تغذیه و نحوه‌ی تهیه خوراک سالمند هم باشد.
ساعات پرستاری سالمند در صورتی که از توانمندی‌های لازم برخورد دار باشد در 6 روز در هفته و به مدت 8 ساعت انجام خواهد شد. در این ساعات، پرستار اقدام به استحمام، طبخ غذا، یادآوری دارو، سرگرمی، نظافت خانه، شست و شوی لباس، خرید و … خواهد کرد. در صورتی که سالمند بیمار باشد و همواره بر روی تخت قرار گرفته باشد نیاز به مراقبت 24 ساعته و برای 7 روز هفته خواهد بود که قیمت نگهداری سالمند بالاتر خواهد رفت. بیمارانی که مبتلا به آلزایمر هستند نیز نیاز به مراقبت 24 ساعته و هر هفت روز هفته دارند تا از بروز خطرات جلوگیری شود.
صبور بودن از الزامات شغل پرستاری می‌باشد و فرق نمی‌کند که پرستار سالمند یا پرستار کودک باشد. اما هنگامی‌که صحبت از پرستاری از سالمند می‌شود، صبر اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.
زمانی که یک پرستار تصمیم به کار با سالمندان می گیرد باید توانایی صحبت کردن و گوش دادن به سالمندانی که ممکن است بسیار آرام و آهسته صحبت کنند یا دچار پریشانی حواس باشند را دارا باشد. ممکن است خانواده بیمار به دلیل اینکه عزیزشان به مراقبت احتیاج دارد، شرایط روحی خوبی نداشته باشند. پس پرستار سالمند باید در برخورد با اعضای خانواده سالمند نیز صبور باشد.
ممکن است سالمندان بیمار نتوانند به تنهایی حمام کنند. در بعضی مواقع سالمندان دچار بی‌اختیاری هستند. اما آنها احساس غرور، خجالت و نیاز به استقلال نیاز دارند. بنابراین یک پرستار سالمند ، باید حس دلسوزی و مهربانی داشته باشد. او باید در برخورد با سالمندان متواضعانه رفتار کند ، حتی اگر سالمند هنگام دریافت کمک دست به پرخاشگری بزند.
مراقبت پیشگیرانه از خصوصیات اصلی پرستار سالمند می‌باشد. به علت اینکه سالمندان نسبت به افراد جوان تر، بیشتر در خطر برای ابتلا به بیماری های جدی مانند پوکی استخوان و آلزایمر هستند، بنابراین ضروری بوده که پرستار سالمند در منزل به حال بیمار توجه نماید، تا بتواند از به وجود آمدن مشکلات جدی پیشگیری نماید.
یکی از چالش های پرستار سالمند در منزل، کار با سالمندانی است که دچار زوال عقل شده‌اند. در این مورد خاص پرستار سالمند باید تفکر خلاقانه ای داشته باشد تا بتواند به خوبی از پس تامین نیازهای عاطفی و جسمی این بیماران برآید،
علاوه بر آن بتواند با نوع مراقبت خود روند پیشرفت بیماری را کند نماید. مثلا طبق تحقیقات انجام شده برخی از افراد که دچار زوال عقل هستند، به خوبی به هنر درمانی پاسخ می‌دهند. یک پرستار سالمند خلاق ممکن است به نقاشی و رنگ آمیزی با یک سالمند مبتلا به زوال عقل بپردازد.
پرستار سالمند باید رفتار منظم و یکپارچه ای داشته باشد. پرستار رفتارهای خود را به طور مداوم تغییر نمی دهد و دارای یک ثبات عاطفی بوده ، حس اطمینان و آرامش بیشترو بهتری را به سالمند منتقل می‌کند. این امر سبب می‌شود که سالمند با مسائل و مشکلات پزشکی خود ، راحت تر برخورد کند.
