دکتر فریبا عرب گل، کارشناس روانشناسی کودک و از اعضای هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی در این گفتگو با ما گفت:
دکتر خانم! چرا هنگام خرید اسباب بازی برای کودکان حساس و محتاط باشیم؟ آیا اسباب بازی ها نیز در تربیت و شکل گیری شخصیت ما نقش دارند؟
بله، به طور کلی بازی نقش مهمی در ابراز و ابراز احساسات، برقراری ارتباط با دیگران و شکل گیری شخصیت کودک دارد. انتخاب یک اسباب بازی نیز بخش مهمی از بازی است. انتخاب و خرید اسباب بازی هدفی دارد. به عنوان مثال، برخی از اسباب بازی ها در افزایش تمرکز و قدرت تمرکز موثر هستند. برخی باعث افزایش خلاقیت و هوش کودک شما می شود. برخی اطلاعات کلی را به کودکان اضافه می کنند، برخی مهارت های حرکتی را تقویت می کنند. گاهی اوقات ممکن است اسباب بازی هایی برای لذت و شادی کودکان خریداری شود. صرف نظر از این، انتخاب اسباب بازی مناسب، خلاقیت کودک شما را پرورش می دهد، توانایی های فرزند شما را افزایش می دهد، روابط او را با دیگران گسترش می دهد و او را برای نقش های واقعی در زندگی آینده اش آماده می کند. به عنوان مثال، وقتی برای یک دختر بچه عروسک می‌خریم، او را به سمت نقش‌هایی هدایت می‌کنیم که متناسب با جنسیت او باشد. هنگام بازی با عروسک خود رفتار بزرگسالان را تقلید می کند، می گوید عروسک من سرد، گرسنه یا خواب آلود است و باید به او غذا بدهم یا بخوابانم. او در این بازی به نوعی نقش مادری را تجربه می کند که در آینده در زندگی واقعی بازی خواهد کرد.
بله، ما برای پسرها عروسک نمی خریم زیرا نمی خواهیم او در آینده مردی باشد که نقش مادر را بازی کند. او در آینده قرار است بابا شود و حتی اگر پسری را ببینیم که به اسباب بازی های دخترانه علاقه مند است، با دختری بازی می کند یا لباس دخترانه می پوشد، باید بیشتر به وضعیت او توجه کنیم.
بهتر است خرید اسباب‌بازی‌هایی را محدود کنید که هیچ ارزش آموزشی ندارند، به کودک در تخلیه احساسات کمک نمی‌کنند و از برقراری ارتباط با دیگران جلوگیری می‌کنند.
بله، اگر کودک به سادگی این نوع اسباب بازی ها را نداشته باشد و همیشه مشتاق تجربه یکی از آنها باشد، ممکن است مشکلاتی ایجاد شود. به عنوان مثال، یک ماشین کنترلی را در نظر بگیرید. این اسباب بازی به خلاقیت کودک کمک نمی کند و ارزش آموزشی زیادی ندارد، اما اگر کودک این اسباب بازی را نداشته باشد ممکن است تعجب کند که چرا دیگران آن را دارند و او ندارند یا ممکن است در مورد ماشین کنترل شده تعجب کند. . چگونه کار می کند؟
دسته بندی خاصی وجود ندارد، اما در سن 2 سالگی باید از اسباب بازی هایی که تحریک حسی و حرکتی را فراهم می کنند بیشتر استفاده شود. به عنوان مثال، یک جغجغه می تواند سیستم شنوایی کودک شما را تحریک کند یا یک اسباب بازی رنگارنگ که بالای تخت کودک شما قرار داده می شود می تواند بینایی کودک شما را تحریک کند. اما در عین حال باید ایمن باشد. ایمن به این معنی است که تیز نیست، تیز نیست و رنگ و مواد آن باعث آسیب فیزیکی یا مسمومیت نمی شود.
برای دو سال و بالاتر، اسباب‌بازی‌ها بهترین استفاده را برای تقویت خلاقیت، مهارت‌های حل مسئله و تمرین نقش‌های بزرگسالان دارند؛ به عنوان مثال، خرید آجر لگو یا مصالح ساختمانی ممکن است برای آنها مهم باشد. البته وقتی والدین می بینند که بچه هایشان نمی توانند از این اسباب بازی ها استفاده کنند، نباید خودشان این کار را انجام دهند. آنها باید بر استفاده خودش از این اسباب بازی ها نظارت کنند.
اما این روزها تنوع اسباب بازی ها زیاد شده است! انواع اسباب بازی ها را برای بچه هایتان بخرید و اتاق را پر از اسباب بازی کنید، درست است؟
نه منظورم این نبود اگر این کار را انجام دهید، کودک وقت کافی برای بازی با اسباب بازی های خود و یادگیری نحوه استفاده از آنها نخواهد داشت. خرید اسباب بازی برای کودکان باید تشویق شود. کودک باید سخت کار کند و با صبر و حوصله به خواسته هایش برسد. اگر ببیند که همه چیز به راحتی و با کمی تلاش همیشه در دسترس اوست، در آینده نیز همین انتظارات را خواهد داشت.
گاهی اوقات وقتی بچه‌ها اسباب‌بازی‌هایی را در ویترین مغازه‌ها می‌بینند، اصرار به خرید آنها دارند. در این مواقع باید با کودکان چگونه رفتار کرد؟
خواه خریدن اسباب بازی باشد یا هر چیز دیگری، اصل کلی این است که اگر درخواست کودک معقول باشد و اعتراف کنیم که به آن نیاز دارد، آن را برای او می خریم، اما اگر ببینیم که او چه می خواهد یا اگر درخواست او غیرمنطقی است، پس باید او را نادیده بگیریم.
توصیه نهایی
والدین باید زمانی را با فرزندان خود بگذرانند و طوری با آنها بازی کنند که انگار خودشان کودک هستند. این باعث تقویت رابطه والد و فرزند می شود و به کودک اجازه می دهد در مواقع لزوم به حرف های والدین گوش دهد.
