هوش طبیعت گرا چیست و چطور می‌توانیم آن را در کودکان تقویت کنیم؟
شما نیز حتماً همچون اغلب معلمان و والدین با نظریه هوارد گاردنر در خصوص هوش های چندگانه آشنایید. این نظریه می‌گوید هشت نوع هوش مختلف وجود دارد. این هوش‌ها کودکان را در مسیر یادگیری و پردازش اطلاعات را هدایت می‌کنند. آن‌چه که بسیاری از افراد با آن آشنا نیستند و درباره آن نیاز به راهنمایی دارند، این است که چه رویکردی در تربیت و آموزش انواع این هوش‌ها در خانه و مدرسه داشته باشند. یکی از انواع این هوش‌ها، هوش طبیعت‌گراست. هوش طبیعت گرا تعاریف و مباحث خاص مربوط به خود را دارد که در این مطلب قصد داریم به بررسی آنها بپردازیم. همچنین خواهید دید که چه فعالیت‌هایی برای تقویت این هوش در کودکان مناسبند. در ادامه نیز با تاثیر چند اسباب بازیفکری و بازی هایی که برای تقویت هوش طبیعت گرا هستند آشنا خواهید شد.
هوش طبیعت گرای کودک چیست؟
تعریف هوش طبیعت گرا را می‌توان از نام آن حدس زد. دانش آموزان و کودکانی با این هوش، افرادی عاشق طبیعت و دنیای طبیعی هستند. آنها دوست دارند وقت بیشتری در محیط‌های طبیعی بگذرانند و مهارت‌های مربوط به آن را یاد بگیرند. آنها در طبیعت احساس آرامش و اطمینان می‌کنند. همه‌ی ما بچه‌هایی را می‌شناسیم که به چیزهای طبیعی علاقه‌ی جالبی بسیاری دارند. دانش آموزانی که همه چیز را درباره دایناسورها می‌دانند. بچه‌هایی که علاقه‌ی زیادی به پروانه‌ها دارند و اطلاعات زیادی را درباره‌ی آن جمع‌آوری می‌کنند. کودکانی که به سگ‌ها علاقه‌مند هستند و احساس نزدیکی و صمیمیت بسیاری با آنها می‌کنند. آنها به شدت به چیزهایی که در طبیعت هستند علاقه دارند و در مسیر تبدیل شدن به یک متخصص در آن زمینه قرار دارند.
ویژگی‌های کودکان دارای هوش طبیعت گرا
برای شناخت بیشتر کودکانی دارای این هوش، می‌توانیم به بررسی ویژگی‌های آنها بپردازیم (همچنین قبلا به طور کلی درباره تقویت هوش کودک مفصلا صحبت کردیم). در زیر مهم‌ترین خصوصیات این کودکان را معرفی می‌کنیم
این کودکان در خارج از منزل احساس بهتری دارند: در واقع می‌توان گفت ماندن در خانه و گذراندن زمان زیادی در فضای بسته می‌تواند بر روحیه‌ی آنها تاثیر منفی بگذارد.
همدلی زیادی با طبیعت و موجودات دیگر نشان می‌دهند: این کودکان علاقه‌ی بسیاری به حیوانات و گیاهان نشان می‌دهند. دلسوزی در مقابل حیوانات یکی از بارزه‌های افراد دارای هوش طبیعت گرا است.
احساس مسئولیت شدید نسبت به محیط زیست دارند: آنها نسبت به حفظ محیط زیست احساس مسئولیت بسیار زیادی دارند. آزار حیوانات، ریختن زباله، آسیب به گل‌ها و … رفتارهایی‌ست که از این کودکان نخواهید دید.
حساسیت نسبت به رفتارهای ضد طبیعت: یکی از ویژگی‌های این افراد مقابله با رفتارهایی مخرب از جمله حیوان آزاری و آسیب به طبیعت است. در واقع آنها علاوه بر آن‌که خودشان چنین رفتارهایی نشان نمی‌دهند، در مقابل رفتارهای دیگران نیز حساسند و اغلب واکنش نشان می‌دهند. در صورت بدرفتاری با طبیعت احتمالا از این کودکان تذکر خواهید گرفت.
علاقه به کاوش، ماجراجویی و تجربیات جدید در طبیعت.
دلبستگی عجیب به حیوانات خانگی.
چگونه به طبیعت گرا بودن کودک پی ببریم؟
قبل از هر چیز می توانید از تست هوش گاردنر رایگان سایت فرفرک میزان تقریبی هوش طبیعت گرای فرزند خود را بسنجید. اما به جز تست نیز به راحتی و با توجه به فعالیت‌ها و علایق کودک خواهید توانست به این‌که کدام یک از انواع هوش در آنها غلبه دارد پی ببرید. به رفتارها و بازی‌های مورد علاقه‌ی کودک نگاه کنید. اگر کودکتان ویژگی‌های زیر را دارد می‌توان گفت که هوش طبیعت گرای او بالاست.
خاک بازی و بازی کردن در پارک و باغچه از بازی‌های مورد علاقه‌ی اوست.
به کارتون‌هایی و داستان‌هایی که شخصیت‌هایشان حیوانات هستند علاقه‌ی بسیاری نشان می‌دهد.
بیشتر نقاشی‌هایش از مناظر طبیعی و حیوانات است.
در هنگام حضور در خانه و یا درون ماشین از پنجره به بیرون نگاه می‌کند.
دوست دارد در باغ وحش کار کنند یا با گیاهان سر و کار داشته باشد.
پیک نیک در طبیعت، آتش روشن کردن و حضور در فضای آزاد یکی از خواسته‌های همیشگی اوست.
در فروشگاه اسباب بازی، عروسک‌ها و اسباب‌بازی‌هایشان را بیشتر از بین حیوانات انتخاب می‌کند.
در دوران تحصیل در درس‌هایی همچون زیست‌شناسی، علوم، ادبیات و مطالعات اجتماعی قوی‌تر عمل می‌کند.
به کمک هوش طبیعت گرا به یادگیری بیشتر فرزندتان کمک کنید
به کمک هوش طبیعیت گرا در برخی از کودکان می‌توانید روش‌هایی را برای یادگیری موثرتر آنها به کار ببرید. ایجاد ارتباط بین مطالب آموزشی با طبیعت و موضوعات آن می‌تواند این کودکان را به یادگرفتن بیشتر ترغیب کند. در زیر نکاتی را می‌گوییم که می‌توانید در این مسیر به کار ببندید:
به کودک کمک کنید درک کند آن‌چه یاد می‌گیرد می‌تواند به نحوی بر جهان تاثیر بگذارد. به این طریق او انگیزه‌ی بیشتری برای یادگیری و گذاشتن تاثیر مثبت بر جهان خواهد داشت.
با استفاده از روش‌هایی همچون دسته‌بندی، طبقه‌بندی انواع یک چیز، توجه به ویژگی‌ها، قوانین و … در یادگیری و یادآوری اطلاعات به آنها کمک کنید. چرا که ذهن آنها به این الگو بهتر پاسخ می‌دهد.
از طریق ابزارهای مختلف علمی آنها را به علوم مختلف علاقه‌مند کنید.
در آینده چگونه یادگیری هر درس را برای این کودکان جذاب کنیم?
همان‌طور که گفتیم شما می‌توانید با گره زدن درس یا موضوعی خاص با طبیعت جذابیت آن را برای کودک بیشتر کنید. در ادامه چند درس مهم را مثال زده و راه‌هایی را برای ایجاد علاقه در کودک برای یادگیری هر یک از آنها پیشنهاد می‌کنیم.
ریاضیات: در این درس سعی کنید مفاهیم را به نوعی به حقایق طبیعی ربط بدهید. برای مثال پیشرفت و یادگیری در ریاضی را به رشد گیاهان مرتبط کنید. نمودارها و اعداد را به شکل گیاهان و حیوانات مختلف بکشید. مفاهیم ریاضی را در طبیعت جست‌وجو کنید. برای مثال اشکال مختلف هندسی را در بخش‌های مختلف طبیعت یافته و از طریق آنها این اشکال را به کودک بیاموزید.
علوم پایه: ارتباط میان طبیعت و علوم را برای کودک واضح و روشن توضیح دهید. برای مثال درباره انرژی‌ها که از طبیعت گرفته می‌شوند توضیح دهید. از قوانین مختلف فیزیک برایشان بگویید. برایشان توضیح دهید که برای حفظ طبیعت باید با آسیب‌های برخی مواد آشنا شوند. درخصوص سیاره‌ها و ستاره‌ها و سیستم‌شان به عنوان بخشی از طبیعت صحبت کنید. همه‌ی این مفاهیم را از دید یک علاقه‌مند به طبیعت توضیح دهید.
جغرافیا: کودکان دارای هوش طبیعت گرا به خودی خود به درس‌هایی این‌چنینی علاقه نشان می‌دهند. تنها کافی‌ست مسیر درستی را برای آموزش به آنها انتخاب کنید.
تاریخ: کودکان را با اتفاقات مربوط به طبیعت در طول تاریخ به این درس علاقه‌مند کنید. شیوع انواع بیماری‌ها، انقراض دایناسورها، تغییر در طبیعت، تاثیر انسان در دوران مختلف بر محیط زیست و … موضوعاتی هستند که می‌توانند تاریخ را به درسی جذاب برای کودکان تبدیل کنند
بهترین هدیه برای کودک با هوش طبیعت گرا
اگر می‌خواهید برای کودکی که دارای هوش طبیعت گراست یک هدیه‌ی خوب بخرید، باید سعی کنید هدیه‌ی مورد نظر ارتباط نزدیکی با علاقه‌مندی‌های او داشته باشد. در زیر لیستی از بهترین گزینه‌ها برای خرید را برایتان فراهم کرده‌ایم که با توجه به دیگر شرایط می‌توانید به سراغ‌شان بروید.
ذره‌بین
تلسکوپ
میکروسکوپ
کتاب‌های دانستنی و مرجع درباره‌ی گیاهان و انواع آنها
کتاب‌های جذاب و دانستی درباره‌ی حیوانات
کتاب‌های تاریخی
دفترچه‌ها و برچسب‌هایی با موضوعات مورد علاقه‌ی آنها.
فعالیت‌های مناسب برای کودکانی با هوش طبیعت گرا
اگر کودکتان هوش طبیعت گرای سرشاری دارد، بهتر است به او کمک کنید فعالیت‌هایی را که دوست دارد انجام دهد. این مسئله باعث تقویت این هوش در کودک شده و باعث می‌شود اززندگی لذت بیشتری ببرد.. البته این فعالیت‌ها محدود به این کودکان نمی‌شود. انجام چنین فعالیت‌هایی باعث تعامل بیشتر کودک با طبیعت و احساس هم‌بستگی بیشتر بین او و محیط پیرامونش می‌شود.
مطالعه و تحقیق درباره حیواناتی مثل حلزون، پروانه و …
غذا دادن به مرغ‌ها، گنجشک‌ها و …
مراقبت از گربه‌ها و دیگر حیوانات خانگی
بالا رفتن از درخت
انجام ورزش‌ها و بازی‌های گروهی
آواز خواندن دسته‌جمعی
فعالیت‌های مناسب خانه
با یکدیگر در محیط اطراف خانه قدم بزنید و درباره چیزهایی که می‌بینید حرف بزنید. اجازه دهید کودک نام درختان و گل‌ها را به شما بگوید. اگر چیزی را دوست دارد و نمی‌شناسد اطلاعاتی را درباره آن به او بدهید.
با کودک کارهای مربوط به باغچه را انجام دهید.
درباره‌ی ویژگی‌ها، نیازها، نام‌ها و دیگر مسائل مربوط به گیاهان حرف بزنید.
کاشت نهال و مراقبت از آن.
رفتن به باغ وحش و آشنا شدن با حیوانات مختلف.
جمع‌آوری اشیاء، تصاویر و کتاب‌های مربوط به حیوانات. مواردی همچون سنگ، پوست درخت، برگ، دانه‌ها و … می‌توانند گزینه‌های مناسبی باشند.
به پیاده روی شبانه بروید.
در فصل‌های مختلف سال بیرون رفته و اجازه دهید کودک طبیعت و تغییرات آن را درک کند. برف بازی در زمستان، ساحل در تابستان و … .
فعالیت‌هایی مناسب نوجوانان دارای هوش طبیعت گرا
به سفرهای کمپینگ و ماهیگیری بروید.
اجازه دهید در درست کردن کباب کمک‌تان کنند.
بگذارید درست کردن آتش را تجربه کنند.
با فرزندتان به کوهنوردی بروید
کودکان طبیعت گرا به چه شغل‌هایی گرایش دارند؟
یکی از نکات مهم در بررسی هوش‌های هشت‌گانه، بررسی آینده‌ی شغلی کودکان است. هر نوع هوش کودک را به سمت یک زمینه‌ی شغلی سوق می‌دهد. کودکان طبیعت گرا در صورتی که به این هوش‌شان به خوبی توجه نشان داده شود تا این هوش را پرورش دهند، اغلب در آینده در یکی از زمینه های زیر فعالیت خواهند داشت.
