رژیم و آداب غذایی مردم کشور مجارستان به عنوان یکی از پربارترین و غنیترین رژیمهای غذایی و همینطور به واسطهی تنوع بینظیری از انواع غذاهای گوشتی، شیرینیها و خوراکیهای بومی در سرتاسر جهان مشهور است.
کشور مجارستان یکی از سرزمینهای واقع در اروپای مرکزی است که دارای تاریخی غنی و فرهنگی کهن است. برای سفر به مجارستان و شهر بوداپست، باید حتما ویزای شینگن دریافت نمود. این کشور در طول تاریخ با فراز و نشیبهای فراوانی مواجه بوده و رخدادهای متعددی را در فصلنامهی تاریخی خود، به ثبت رسانده است.
برخورداری از تاریخی کهن با پیشینهای متعلق به قرن نهم میلادی، یکی از مهمترین دلایل رشد فرهنگ و آداب غذایی مردم این سرزمین است که این رژیم غذایی این کشور را به یکی از محبوبترین رژیمهایی غذایی در سراسر جهان تبدیل ساخته و طرفداران بسیاری را در این کرهی خاکی، به فراگیری فنون آشپزی سنتی و مدرن، جذب کرده است. حضور تنوع بینظیری از ادویهها و چاشنیهای بومی بویژه فلفل و گوشت قرمز، ظرف غذاهای مجارستان مخصوصا خورشتهای ناب و بکر آن را شهرتی جهانی بخشیده است.
برای درک و تفسیر فرهنگ غذایی مردم کشور مجارستان، ورق زدن تاریخ و مرور در گذشته تنها راه ممکن خواهد بود. قطعا علت این امر تاریخ کهن و پیشینهی طولانی این کشور کوچک اروپای مرکزی است که با گذشت زمان و حضور عناصر مختلف، تاثیراث عمیق و قابل توجهی را در برنامهی غذایی ایشان ایجاد کرده است. در واقع میتوان رژیم غذایی امروز مردم مجارستان را نشات گرفته از ترکیب رژیم غذایی آسیای کهن با سه رژیم غذایی مردم آلمان، ایتالیا و اسلاوی معرفی کرد. همچنین میتوان اظهار کرد که غذاهای تهیه شده در برنامهی غذایی مردم این سرزمین آمیزهای ابتکاری از یک رژیم اصیل مجاری با ترکیبی از تهیهی غذاهای غیر بومی و غیر مجاری است که امروزه به فرهنگ غذایی مورد پسند مردم این سرزمین، تبدیل شده است.
حضور برخی از مواد اولیهی غذایی در تهیه و طبخ غذاهای اصیل و بومی مردم مجارستان، نسبت به سایر مواد اولیه، تاثیری شگرف از تاریخ و تمدن این سرزمین گرفته است. به عنوان نمونه میتوان به رژیم غذایی عشایر و چادرنشینان در ادوار گذشتهی کشور مجارستان اشاره کرد که بر پایهی انواع گوشتهای سفید و قرمز همچون گوشت مرغ، گوشت گاو و گوشت خوک تهیه و آماده میشد. در این نوع برنامهی غذایی که به رژیم غذایی عشایری شهرت دارد، ظروف غذای متعددی را میتوان یافت که مادهی اولیهی مورد استفاده شده در طبخ آنها را عمدتا گوشت تشکیل داده است. گولاش (Goulash) و تعداد بسیاری از غذاهای آبکی مثل سوپ و انواع آش و آبگوشت، از جمله این غذاهای بومی و سنتی در رژیم غذایی سنتی مجارستان است. در قرن ۱۵ میلادی، پادشاه وقت ماتیاس (Matthias) و همسر ناپلی (Naples) وی، استفاده از برخی مواد اولیه در طبخ غذاها را به مردم این سرزمین معرفی کرد. سیر و پیاز از جمله این مواد بودند که امروزه حتی تصور طبخ غذاهای مجاری بدون استفاده از این مواد، غیر قابل تصور خواهد بود. پس از آن استفاده از دیگر مواد غذایی جدید، همانند رسم و عادتی مقبول در بین مردم مجارستان شد و تعداد زیادی از ساکسونها (Saxons)، ایتالیاییها، یهودیان، ارامنه و صربها بسیاری از دستورالعملهای غذایی سرزمینهای خود را وارد رژیم غذایی مردم این کشور کردند.
در زمان حکومت عثمانیها نیز رژیم غذایی مردم مجارستان با تغییراتی رو به رو و غذاهای جدیدی از رژیم غذایی سنتی عثمانی (ترکی) وارد آن شد. در این میان میتوان به برخی از خوراکیهای بومی و باستانی عثمانی مانند Bejgli (نوعی شیرینی که به صورت کیک تهیه میشود) و دلمهی کلم برگ (Töltött Káposztaُُ، یک نوع غذای تهیه شده از بادمجان، فلفل و کلم) اشاره کرد.
همانگونه که پیشتر بیان شد، در دورهای از تاریخ مجارستان، این کشور تحت سلطهی برخی از امپراتوریهای قدرتمند از جمله عثمانی قرار داشت و بسیاری از کارشناسان غذایی معتقدند که این دوران، یکی از بهترین زمانهای ممکن برای پیشرفت و شکلگیری فرهنگ غذای مجارستان محسوب میشود. به گونهای که در این مدت، رژیم غذایی ایشان در معرض تاثیرپذیری از دیگر رژیمها مخصوصا رژیم غذایی عثمانی قرار گرفته است. اصلی که مردم مجارستان هر چند به سختی، اما به آن اعتراف و اذعان کرده و حضور بسیاری از مواد غذایی اولیه و خوراکهای تهیه شده در برنامهی غذایی خود را برگرفته از رژیم غذایی عثمانی میدانند. اما باور بومی نبودن استرودل مجاری (Hungarian Strudel، نوعی نان پهن و رل شده که معمولا شیرین بوده و گاهی اوقات داخل آن را با گوشت طعمدار شده پر میکنند. این نوع خوراکی معمولا با خمیر فیلو از مواد اصلی باقلوا، تهیه میشود)، که یکی از محبوبترین خوراکیهای مجارستان است، سخت و غیر ممکن است. برخیها معتقدند که اشترودل مجاری با الهامگیری از باقلوای معروف ترکیهای اختراع و به رژیم غذایی مردم مجارستان افزوده شده است. و جالبتر آن که احتمال میرود، باقلوا نیز با تاثیرپذیری از غذاهای بومی مردم یونان وارد برنامهی غذایی مردم ترکیه شده است. در رژیم غذایی مدرن و امروزی مردم مجارستان، میتوان تنوع جالبی از انواع غذاهای بومی و منطقهای را مشاهده کرد که توسط بسیاری از آشپزها و بانوان مجارستانی طبخ و مصرف میشود. همین تنوع و فراوانی ظرف غذاها در کشور مجارستان، باعث شده است که گردشگران خارجی و علاقهمندان به غذا هنگام حضور در این کشور با شور و هیجان به امتحان کردن طعم غذاهای مختلف بپردازند.
در طول تاریخ، بخشهای شمالی کشور مجارستان، همواره به داشتن غذاهای خوشمزه و لذیذ مشهور بوده و در این منطقه از این سرزمین میتوان به وفور شاهد طبخ گولاش (Goulash) معروفترین غذای تهیه شده در برنامهی غذایی مردم این سرزمین بود که اصلیترین و ارزشمندترین غذای عشایر و چوپانان بومی در تاریخ گذشتهی این کشور محسوب میشود. غذایی با پیشینهای حدود ۲۰۰ سال که با کمی دخل و تصرف در نحوهی تهیهی آن، به صورت امروزی طبخ شده و قطعا نمیتوان در سرزمین دیگر نظیرش را یافت.
همچنین در این منطقه از کشور مجارستان میتوان خوراک بومی و اصیل دیگری را یافت که به «Hortobágyi» شهرت دارد. این خوراکی لذیذ در واقع نوعی نان نازک و پهن است که داخل آن را با گوشت گوسالهی ادویه زده پر میکنند. غذایی که در رژیم غذایی امروز مردم مجارستان، به عنوان دسر و پیشغذا مصرف میشود. «slambuc» غذای مشهور و پرطرفدار دیگری است که در رژیم غذایی شمال کشور مجارستان استفاده میشود. آشپزهای مجاری این غذا را روی آتش تهیه کرده و با استفاده از سیبزمینی پخته شده و رشتهفرنگی و گوشت نمک زده و ادویهدار شده تهیه میکنند.
تاسکباب بره یا خورشت گوسفند، یکی از معروفترین غذاهای طبخ شده در منطقهی پیرامون دریاچهی تیسزا (Tisza) است که در سراسر جهان از شهرت و محبوبیتی قابل توجه برخوردار است. این غذا را با اکثر قسمتهای بدن بره طبخ میکنند که میتوان به سر، پا، دل، قلوه، جگر و … اشاره کرد. در ایام خاصی از سال، جشنوارههای طبخ این غذای بومی برگزار شده و شرکت کنندگان بسیاری برای هنرنمایی در آشپزی در آن شرکت میکنند. این غذا معمولا درون ظرف گود و بزرگ و روی آتش طبخ میشود. هضم این غذا برای بسیاری از مردم سنگین خواهد بود و برای رفع این مشکل و کم به هضم آسانتر خورشت گوسفند، معمولا از خوراکیهای ترش، مانند انواع گیلاس، آلبالو، آلوچه و… پس از خوردن غذا، استفاده میشود.
در بخش جنوبی مجارستان نیز میتوان غذاها و خوراکیهای بومی متعددی را مشاهده کرد. در این منطقه که بیشتر به استفاده از گیاهان و سبزیهای بومی شهرت دارد، استفاده از مرغوبترین سبزیها، فلفل تند پاپریکا (فلفل قرمز چیلی)، پیاز، فلفل سبز و سیر در طبخ غذاهای محلی و سنتی به وفور صورت میپذیرد. همچنین در این منطقه از کشور مجارستان دو نوع از محبوبترین و در عین حال خوشمزهترین سوسیسهای موجود در رژیم غذایی مردم این سرزمین تولید میشود که متعلق به دو منطقهی گیولا (Gyula) و کسابا (Csaba) است. همچنین کالباس خشک و مشهور سالامی نیز در این ناحیه از مجارستان تهیه میشود.
مردم مجارستان، از علاقهمندان بی چون و چرای سوپها در سراسر جهان به شمار میروند. سوپ مرغ یکی از محبوبترین غذاهایی است که معمولا در روزهای یکشنبه و هنگام وعدهی ناهار تهیه و سرو میشود. سوپ جوجه یکی دیگر از غذاهای محبوب مردم این سرزمین کوچک اروپایی است که با ترکیبی از انواع سبزیجات، برشهای کوچکی از مرغ و رشتهفرنگی تهیه میشود. غذایی که معمولا محبوب گیاهخواران است و طرفداران بسیاری در این نوع رژیم غذایی کسب کرده است.
در ناحیهی پیرامون دریاچهی بالاتون (Balaton) نیز میتوان تنوع بینظیری از ظرفهای غذای دریایی یافت که با استفاده از انواع آبزیان تهیه میشود. سوپهای لذیذی همچون سوپ ماهی، سوپ گربهماهی با گالوشکا (Galuska نوعی نودل تهیه شده با تخممرغ که در رژیم غذایی مردم اتریش، مجارستان و آلمان یافت میشود)، خوراک ماهی ترش و نوشیدنیهای تهیه شده از اسطوخودوس از دیگر خوراکیهای مشهور در این منطقه از کشور مجارستان است.
سوپ گوجه و فلفل کشور مجارستان، ظرف غذایی است نشات گرفته از منطقهی بالکان (Balkan شبه جزیرهای در جنوب شرقی اروپا) که به بخش جداییناپذیر رژیم غذایی مردم این سرزمین تبدیل شده است. غذایی که زندگی هر مجاری بدون آن قابل تصور نخواهد بود. غذایی مخصوص فصل گرم تابستان که با استفاده از گوجهفرنگیهای شیرین و آبدار، فلفلهای قرمز و تازه و پیاز تهیه میشود. البته در رژیم غذایی مردم مجارستان، تنوع قابل توجهی از این غذا طبخ و مورد استفاده قرار میگیرد که در برخی اوقات با ترکیب برشهایی از سوسیس و تخممرغ نیز تهیه میشود.
یکی از بارزترین ویژگیهای عادات غذایی مردم کشور مجارستان، علاقه و عشق بسیار آنها به انواع شیرینی است. به گونهای که در سراسر جهان آنها را به مردمانی شیریندندان یا شیرینیدوست میشناسند. بدیهی است که چنین افرادی در طبخ و تهیهی شیرینیهای خوشمزه و لذیذ مهارت فوقالعادهای داشته و نمیتوان نقص یا کاستی در ظرف شیرینیهای تهیه شده در رژیم غذایی آنها مشاهده کرد. عطر و بوی شیرینیهای بومی و محلی در اکثر نقاط کشور به مشام میرسد و گردشگران و مسافرانی که برای نخستین بار وارد این سرزمین میشوند، ناخودآگاه جذب تنوع خارقالعادهای از انواع شیرینی میشوند. از نمونههای مشهور این خوراکی لذیذ و پرطرفدار میتوان به چورتوش کالا (Kürtős Kalács) یک شیرینی سنتی و بومی اشاره کرد که به کیک دودکش نیز شهرت دارد. شیرینی که اغلب در ایام کریسمس طبخ و استفاده میشود.
یکی دیگر از شیرینیهای مشهور و پرطرفدار کشور مجارستان، کیک اسفنجی با رویهای شکلاتی است که روی آن را با لایهای از خامه و مغز گردو میپوشانند. این خوراکی لذیذ و محبوب را به عنوان دسر سرو کرده و میتوان آن را در اکثر رستورانهای معتبر این کشور یافت. این شیرینیها و خوراکیهای وسوسهانگیز و اشتهاآور کشور مجارستان را میتوان هنرمندی تمام عیار آشپزان این سرزمین دانست که با ترکیب مواد اولیه و بهرهمندی از ذوق و هنر آشپزی به طبخ دسرها و شیرینیهایی خارقالعاده پرداخته که کمتر نمونهای از آنها را میتوان در سراسر جهان مشاهده کرد.
صبحانه یکی از اصلیترین وعدههای غذایی در رژیم غذایی مردم کشور مجارستان است که ظروف غذای سرو شده در این وعده، نسبت به سایر وعدهها بیشتر، بزرگتر و به اصطلاح باشکوهتر است. آنها به طور معمول از ساندویچ، نان تازه، نان تست، کره، پنیر، غذاهای سرد مانند ژامبون، پودینگ سیاه، جگر ماهی، بیکن، کالباس، گوشت زبان گاو، مارتادلا، نوعی سوسیس بومی، تخممرغ به صورتهای نیمرو یا آبپز، سبزیجاتی همچون فلفل، گوجهفرنگی، تربچه، ترهفرنگی و خیار، نان تست فرانسوی در هنگام صبحانه میل میکنند.
البته گاهی اوقات نیز میتوان یک فنجان شیر، چای یا قهوه را با تکهای از شیرینی تازه در کنار عسل، میوه و غلات را در وعدهی صبحانهی ایشان مشاهده کرد. کودکان نیز برای صبحانه از پودینگ برنج، شربت میوه و نوشیدنیهای گرم استفاده میکنند. نوع دیگری از صبحانه که اغلب در روزهای تعطیل در خانوادههای مجارستانی سرو میشود، صبحانه با چنگال (Villásreggeli) است. یک صبحانهی کاملا شیک که متشکل از تخممرغ، استیک، سالاد سرد، ماهی قزل آلا، املت، پنکیک، خاویار، جگر، سالاد میوه، کمپوت، ماست میوهای، آب میوه، شیرینی، کیک و کلوچه است. این صبحانه علاوه بر روزهای تعطیل، هنگام حضور میهمان نیز استفاده میشود.
مهمترین وعدهی غذایی در کشور مجارستان، ناهار است. مردم این کشور، این وعدهی غذایی را در چند مرحله مثلا غذاهای گرم یا سرد، میل میکنند. به عنوان مثال برای ناهار از ماهی، تخممرغ و جگر گوسفند استفاده میکنند و پس از آن برای اعضا خانواده سوپ سرو میشود. سالاد ظرف غذایی است که همواره در کنار غذاهای گوشتی قرار دارد و معمولا نیز با استفاده از کاهو، گوجه فرنگی، خیار و پیاز تهیه میشود. سالاد الویه نیز میتواند به عنوان یکی از غذاهای فرعی در کنار غذای اصلی مصرف شود. البته گاهی اوقات از این خوراکی لذیذ به عنوان پیشغذا و در برخی موارد نیز به عنوان غذای اصلی استفاده میشود. غذای اصلی را نیز ظرف غذایی متشکل از گوشت، سالاد و سوپ است که معمولا پس از صرف کردن آن، دسر را سرو میکنند.
در برخی از خانوادههای مجارستانی، کودکان و برخی از مردم از میانوعده استفاده میکنند. این میانوعده شامل ساندویچ، شیرینی، یک برش از میوه یا کیک است.
آخرین وعدی غذایی در کشور مجارستان، شام است که به مراتب دارای اهمیت کمتری نسبت به ناهار است. در این وعدی غذایی معمولا از یک ساندویچ، ماست، هات داگ، در برخی موارد کیک و به ندرت نیز از پنکیک تشکیل میشود.
اگر تجربه گرفتن ویزای شنگن رو ندارید، مطلب تجربه دریافت ویزای شینگن میتونه خیلی براتون مفید باشه و سوالات شما رو پیش ار اقدام پاسخ بده.