برای اولین بار در تاریخ کتاب های To Kill a Mockingbird و The Scarlet Letter که هر چند جز کتاب های اصلی آموزشی دوره های خود بودند که تحت عنوان کتاب های “بد نام” یا همان “کتاب ممنوعه” در سال های ۱۸۵۰ و ۱۹۶۰ شناخته و ممنوع شدند.
بعد از گذشت چند قرن باور این که هنوز هم در این عصر و در این سطح از فرهنگ هنوز کتاب ها ممنوع و فیلتر میشوند سخت و بعضا غیر قابل باور است.
ما در یکی دیگر از تاپ تن های سلسله به معرفی ۱۰ تا از کتاب های ممنوعه معروف دنیا در قرن ۲۱ میپردازیم. در ادامه با سلسله همراه باشید.
دانش روابط جنسی موضوعی بسیار بحث برانگیر با انبوهی از حامیان و سرکوب کنندگان، در هر دو طرف بحث که معمولا سازمان های مذهبی در طرف مخالفان ترویج این دانش بوده اند.
این کتاب یکی از کتابهای معروف جنسی بود که در قرن ۲۱ به چاپ رسید و به دنبال پاسخ به سوالات رایج مسائل جنسی بود که نسبت به آنها در کتاب مقدس صحبت شده بود. کتاب You: An Introduction نوشته Michael Jensen قبل از اینکه توسط وزارت آموزش و پرورش New South Wale به عنوان کتاب ممنوعه در سال ۲۰۱۵ معرفی شود، به عنوان یکی از کتاب های بخش آموزشی شناخته میشد
انتشاراتی مانند The Diary of Anne Frank با انتشار کتاب پرسپولیس نشان دادن که چگونه میتوان فارق از دید مالی به چاپ کتاب، کتاب هایی را در اختیار مردم و دانش آموزان و دانشجویان مدرسه قرار داد که حتی بیشتر از دروس آموزشی میتوانند سازنده باشد.
Persepolis خاطرات مرجان ساتراپی است که جزئیات زندگی او مثل بزرگ شدن او در اواسط انقلاب ایران را نشان میدهد.
Persepolis در قالب یک رمان گرافیکی ، شامل تعدادی قطعه ناراحت کننده نوشته شده که روش های شکنجه در مورد مخالفان ایران را نشان می دهد.
در سال ۲۰۱۳ ، به دلیل قدردانی دانش آموران از این کتاب مسئولان احساس نگرانی کردند و در مدارس دولتی شیکاگو کتاب را از کلاس هفتم برداشتند، هر چند که شاید به ظاهر این دلیلی بود که ذکر کردند، اما …
با این وجود انجمن کتابخانه های آمریکا (ALA) “حذف سانسور” را از بین برد. ALA به این واقعیت پی برد که این کتاب موضوعاتی مانند منع دسترسی به تحصیلات و اختیارات مسئولان را مورد بحث قرار میدهند و در آن زمان که مدارس دولتی منطقه در حال تعطیل شدن بود تمام کتاب هارا حذف کردند.
Love Comes Later رمانی از Mohanalakshmi Rajakumar یک استاد انگیلیسی در دانشگاهی در قطر است. این کتاب در خارج از قطر در سال ۲۰۱۵ منتشر شد اما دولت چاپ و توزیع Love Comes Later در خود قطر هم ممنوع کرد. این رمان روایت داستان مرد قطری است که پس از مرگ همسر اولش با پسرعموی خود نامزد میکند. هر دو آنها وصلت کردن را کتمان میکنند اما همچنین میخواهند به سنت ها پایبند باشند. این درگیری کلید برخورد و نقطه عطف در این کتاب است.
در دولت قطر دلیل ممنوع اعلام کردن کتاب را بوسیدن زنی توسط یکی از شخصیت های کتاب اعلام کردند، هرچند که این دلیل به هیچ وجه مردم را قانع نکرد. بعد ها درخواست سانسور و بازنشر کتاب را مجددا به دولت قطر دادن اما باز هم مورد قبول واقع نشد.
کتاب The Cover-Up General کتاب اسرار و فاش اسرار و پنهان کردن قتل عام های جنگ بوسنی است. این کتاب در سال ۲۰۱۸ با تلا دولت هلند برای پنهان کردن قتل عام Srebrenic در جنگ بوسنی است که در آن بیشتر از ۸۰۰۰ نفر از مردان و پسران نظامی کشته شدند است.
در سال بعد یعنی سال ۲۰۱۵ طی شکایت یک جاسوس مبنی بر ادعا های دوروغین در این کتاب درخواست ممنوعیت چاپ این کتاب را کرد که توسط یکی از دادگاه های کشور هلند این ادعا رد شد، اما سال ۲۰۱۶ مجددا به موجب پیگیری شکایت بعدی این کتاب در هلند جز کتاب های ممنوعه شناخته شد.
The Da Vinci Code با تقریبا ۸۰ ملیون نسخه فروش و چاپ در سال ۲۰۰۳ در دنیا را میتوان یکی از پر فروش ترین کتاب های قرنمعرفی و طبقه بندی کرد.
این کتاب با اوج محبوبیت خود در بین مردم باز هم نتوانست جلوی انتقاد شدید بسیاری از ارگان های دولتی را بگیرد و نهایتا بعد از ۵ ماه انتشار، مرکز اطلاعات کاتولیک (CIC) چاپ و انتشار این کتاب را ممنوع اعلام کرد.
با تقریبا ۸۰ میلیون نسخه فروش در سراسر جهان ، رمان ۲۰۰۳ Dan Brown ، The Da Vinci Code به راحتی به عنوان پرفروش ترین میتواند طبقه بندی شود. به هرحال محبوب بودن هم جلوی انتقاد شدید بسیاری از سازمان های دولتی را نگرفت. در واقع ، مرکز اطلاعات کاتولیک (CIC) پس از پنج ماه انتشار، آن را ممنوع کرد.
The Da Vinci Code داستان یک نماد و رمز نگاری برای حل یکان ازدواج عیسی مسیح با رمز تاریخی باستانی بود.
در این کتاب یک جایگزینی و واژگونی تاریخ مذهبی وجود دارد و Mary Magdalene و بچه دار شدن آنها است. مرکز اطلاعات کاتولیک (CIC) طبق باینیه ای مبتی بر اظهار نظر اشتباه در مورد رابطه جنسی عیسی سیح، کتاب را توهین به مسیحیت اعلام کرد و بر همین مبنی چاپ و توضیح این کتاب ابتداعا در لبنان و پس در بعضی از کشور ها ممنوع اعلام شد.
کتاب هایی که قصد افشای اسرار را دارند همیشه در خطر انتقاد سنگین افرادی که می خواهند اسرار را حفظ کنند قرار میگیرند. داستان سانسور Operation Dark Heart مقدار تمایل مردم به حفاظت از اطلاعات مشخص، از افشا شدن را نشان میدهد.
خاطرات Operation Dark Heart درباره تجربه Anthony Shaffer افسر ارشد ارتش که یک گروه سیاه پوش را در سال ۲۰۰۳ در افغانستان رهبری میکرد است. زمانی که سراغ انتشار کتاب رفت، از طرف دولت آمریکا خلع سلاح شد تا نشان دهد وسایلی که در کتاب ذکر شده محرمانه نبودند. با توجه به این تفکر او این کتاب را در تاریخ ۳۱ اوت ۲۰۱۰ منتشر کرد.
تقریبا بلافاصله پس از انتشار کتاب، سه سازمان اطلاعاتی دولتی( آژانس اطلاعات دولتی، سازمان امنیت ملی و سازمان سیا) به این نتیجه رسیدند که این دست نوشته حاوی اطلاعات بسیار حساس میباشد و تا ۲۰ ام سپتامبر ۲۰۱۰ وزارت دفاع ایالات متحده بیش از ۴۷٫۰۰۰ دلار برای خرید و نابودی ۹٫۵۰۰ کپی صرف کرده و این کتاب را جز کتاب های ممنوعه اعلام کرد.
متاسفانه، وزارت دفاع توانایی استفاده از هر نسخه از کتاب پیشنهادی را نداشت. هرچند Operation Dark Heart با مقدار قابل توجهی از اطلاعات ویرایش شد، دوباره منتشر شده و همه صفحات اصلی این کتاب به صورت آنلاین در دسترس هستند.
Bhumibol Adulyadej پادشاه تایلند که به عنوان جهانی طولانی ترین خدمت پادشاهی دنیا معروف بود در پایان حکومتش در اکتبر سال ۲۰۱۶، تصویری از مهربانی و خیرخواهی و شخصی علاقمند به سیاست را در بین مردم خود به جای گذاشته بود، در پایان زندگی او و پس از مرگش اولین بیوگرافی او یک بیو گرافی متسقل از شخصیت واقعی خود و روی دیگر آن را نشان داده شده بود.
به هرحال، پس از مرگ ، اولین بیوگرافی مستقل ، او را در قالب دیگری نشان داد. Paul M. Handley نویسنده و روزنامه نگار تایلندی درباره The King Never Smiles استدلال کرده بود که Bhumibol درواقع نظم را نسبت به گسترش دموکراسی ترجیح میداده است.
در پی تلاش های جدی دولت تایلند برای نار گذاشته شدن و عدم اجازه چاپ کتاب پس از فشار های فراوان به ناشر این کتاب جلو چاپ را گرفته و حتی پس از باز نشر کتاب در سال ۲۰۰۶ قبل از فروش حتی یک نسخه از این کتاب، جلوی فروش آن را گرفته و این کتاب را به لیست کتاب های ممنوعه قرن ۲۱ فرستادند.
بسیاری ا رمان هایی که برای رده سنی بزرگسالان در دنیا منتشر میشود معمولا به مسائل مشابهی مانند آزار و اذیت های جنسی و تعلق خاطر و… میپردازند که هر چند همین موضوع ها در اکثر مواقع موجب محبوبیت این کتاب ها میشود، اما همین مسائل است که گاها برای این کتاب ها مشکل می آفریند.
Into the River اثر Ted Dawe داستان نوجوانی به اسم ماریو است، پسری که باید با تغییر ناگهانی از زندگی روستایی آرامبخش خود به مدرسه در شهر، کنار بیاید. کتاب تمام تجربیات پسر ها – خوب، بد ، و بین این دو را توضیح میدهد. میان این تجربه ها مواد مخدر و روابط جنسی نیز دیده می شود.
این صحنه باعث شد در مرحله اول خانواده یک گروه لابی گر محافظه کار، به این کتاب اعتراض کند. هیئت بررسی فیلم و ادبی New Zealand به سرعت به دنبال این موضوع دستور محدودیت در این کتاب را صادر کرد. در طول دو سال بعد از محدودیت، این کتاب دوبار طبقه بندی شده و با هربار تغییر در گروه های سنی این کتاب در دسترس میشد.
تمام محدودیت ها در سال ۲۰۱۵ لغو شد.
تعداد بسیار کمی از کتاب هایی که منتشر شده اند به اندازه Fifty Shades trilogy(پنجاه طیف خاکستری) اثر E.L. James’s نویسنده بریتانیایی جنجالی و خبرساز بوده است. اولین جلد از سه گانه عاشقانه های وابسته به عشق شهوانی و اروتیک که در ۱۱ هفته، بیش از یک میلیون نسخه کاغذی را فروخت و رکورد ۳۶ هفته را که در دست مجموعه داستان های هری پاتر بود را شکست.
Fifty Shades of Grey بر ارتباط بین یک دانشجوی دختر جوان و باکره و مدیرعامل غنی یک شرکت تمرکز دارد.
این کتاب مملو از صحنه های صریح و بی پرده جنسی، که بسیاری از آنها حاوی عناصر BDSM (رفتارهای سادیستی، مازوخیستی) می باشد، است.
بیرون از جامعه ی BDSM ها بسیاری از گروه های محافظه کار واخلاق گرا نیز با رمان به مشکل چگونگی تاثیر محتوای آن بر جوانان و بزرگسالان بر خوردند.
بسیاری از کتابخانه های عمومی و دانشگاه ها در ایالات متحده از نام گذاری و طبقه بندی کتاب با عنوان ” پورنوگرافی” سرباز زدند.
تمام کشور ها از جمله مالزی، تمام جلد ها و همچنین فیلم های اقتباس شده از آن را ممنوع و آن هارا ” تهدید برای مسائل اخلاقی” نامیدند.
علاوه بر مخالفت ها و ممنوعیت ها کتاب از جوانب بسیاری بر روی خوانندگانش تاثیر گذار بود، مثلا کتاب در میان زنان و دختران جوان محبوبیت فوق العاده زیادی یافت به طوری که فروش چشم بند، دست بند و شلاق در سکس شاپ های بریتانیا و ایالت متحده آمریکا افزایش ۳۰ درصدی داشت.
The Peaceful Pill Handbook یا همان کتابچه راهنمای خودکشی آسان کاری به سیاست، مسائل جنسی یا اسرار دولت ندارد، با این حال درمورد خودکشی صحبت میکند.
به طور دقیق تر، این کتاب جزییاتی در مورد انتخاب بهترین روش فردی برای خودکشی معرفی و عنوان می کند و تعدادی از گزینه ها، از جمله انسولین یا مصرف بیش از حد مواد مخدر را مورد بحث قرار میدهد.
در بسیاری از کشورها، خودکشی و کمک به خودکشی هر دو غیرقانونی است. اما Philip Nitschke (فیلیپ نیچک) نویسنده کتاب، استدلال میکند که مردم حق زندگی خود، از جمله انتخاب زمان برای پایان دادن به آن را دارند.
او به بخشی از کتاب که درمورد چگونگی ساخت Nembutal که آرامبخشی قوی است در منزل و نحوه تهیه آن با هدف مرگ آسان نوشته شده بود رجوع می کند.
در استرالیا دولت کتاب را با توجه به مخاطبان بالقوه خود که می توانست مورد سو تعبیر قرار گیرد خرید و فروش The Peaceful Pill Handbook رو در همه جای کشور جرم اعلام کرد هم چنین در زلاندنو هم کتاب پس از مدتی که دچار ممنوعیت چاپ شد با اعمال تغییراتی و طبقه بندی سنی و مهر سانسور اجازه چاپ و انتشار یافت.
Nitschke کتاب را برای درمان بیماری های ناپایدار در نظر گرفته بود، اما سایر جمعیت در معرض خطر مانند افسردگی های بالینی نیز به کتاب دسترسی پیدا میکنند که اطلاعاتی را در مورد روش های آسان و بدون درد در انجام خودکشی ارائه میدهد.
