دلم میخواد یکبار برای همیشه شاخص های اقتصادی پرکاربردی که در بازار های مالی پر تکرار هستند رو به زبان ساده بیان کنم .
دماسنج هایی هستند که حال و روز اقتصاد یک کشور یا حتی جهان رو نشون میدن.
این شاخص ها اعداد و اطلاعاتی هستند که به ما کمک میکنند بفهمیم اقتصاد چطور داره کار میکنه.
مثلا:
آیا مردم بیشتر دارن خرید میکنن؟
آیا بیکاری زیاده؟
قیمت ها دارن بالا میرن؟
هر شاخص یک بخشی از یک اقتصاد رو نشون میده ولی وقتی کنار هم قرار میگیرن یه تصویر کامل تر از وضعیت اقتصادی بهمون میدن.
تورم چیه؟
تورم یعنی سرعت افزایش قیمت کالاها و خدمات.
مثلا اگر امروز با 100 هزار تومن میتونی یه سبد خرید پر کنی ولی سال دیگه همون سبد 120 هزار تومن هزینه داره که این یعنی تورم اتفاق افتاده.
چطور اندازه گیری میشه؟
معمولا با شاخص قیمت مصرف کننده (CPI) که قیمت یک سبد مشخص از کالاها (مثل نون و بنزین و اجاره خونه و....) رو بررسی میکنه.
چرا مهمه؟
اگر تورم خیلی بالا باشه پول اون کشور ارزشش کم میشه و زندگی گرون تر میشه و اما بالعکس اگر خیلی پایین باشه نشون میده اقتصاد راکده و مردم خرید نمی کنن.
واضح است که وقتی ازرش پول یک کشور روز به روز کمتر بشه و قیمت اجناس روز به روز بیشتر بشه مردم شروع میکنند به تبادل کالا با کالا و به طور کلی پول اون کشور از چرخه معاملات حذف میشه.
نرخ بیکاری چیه؟
این شاخص نشون میده چند درصد از افرادی که دنبال کار هستن نمیتونن شغل پیدا کنن.
چطور اندازه گیری میشه؟
از تعداد افرادی که بیکارن ولی دنبال کار هستن ( نه کسایی که دنبال کار نیستن) تقسیم بر کل نیروی کار.
چرا مهمه؟
اگر بیکاری بالا باشه یعنی مردم درآمد کمتری دارن و کمتر خرج میکنن که میتونه اقتصاد رو ضعیف کنه
تولید ناخالص داخلی چیه؟
این شاخص نشون میده کل ارزش کالاها و خدماتی که داخل یک کشور تو یه مدت مشخص ( مثلا یک سال ) تولید شده چقدره. مثل اینه که ببینی یه کشور چقدر پول درآورده.
چطور اندازه گیری میشه؟
با جمع کردن ارزش تمام چیز هایی که تولید شده ( مثل ماشین و خدمات بانکی و کشاورزی و ....)
چرا مهمه؟
اگر GDP رشد کنه یعنی اقتصاد داره بزرگ تر میشه و احتمالا مردم وضع بهتری دارن.
اگر کم بشه ممکنه اقتصاد در رکود باشه
نرخ بهره چیه؟
هزینه ای که بابت قرض گرفتن پول میدی.
مثلا اگر وام بگیری بانک ازت درصد اضافه ای میگیره.
چطور اندازه گیری میشه؟
معمولا بانک مرکزی نرخ بهره رو تنظیم میکنه
چرا مهمه؟
اگر نرخ بهره بالا باشه مردم کمتر وام میگیرن و کمتر خرج میکنن. اگر پایین باشه وام گرفتن و سرمایه گذاری بیشتر میشه.
تورم و نرخ بهره:
اگر تورم بالا بره بانک مرکزی ممکنه نرخ بهره رو بالا ببره تا مردم کمتر خرج کنن و قیمت ها آروم تر بالا برن.
نرخ بیکاری و GDP:
اگه بیکاری زیاد باشه مردم کمتر پول خرج میکنن و این باعث میشه GDP رشد نکنه یا حتی کم بشه
تورم و بیکاری:
این دوتا معمولا برعکس هم حرکت میکنن. اگر بیکاری کم بشه مردم پول بیشتری دارن و تقاضا برای کالا ها زیاد میشه که میتونه تورم رو بالا ببره
و همچنین در حالتی که تورم بالا باشه میتونیم شاهد رشد نرخ بیکاری باشیم چون در این حالت بنگاه ها ترجیح میدن تعدیل نیرو داشته باشن و افرادی رو استخدام کنند که چند مهارتی هستند.
طی این مقاله کوتاه من سعی کردم به کوتاه ترین و ساده ترین حالت ممکن این شاخص های اقتصادی رو تعریف کنم
امیدوارم لذت برده باشید
