داستانکوتاه در ایران با افول زودهنگام رمان نویسی که پیشینه کمتر و تاریخ کوتاهتری نسبت به حیات رمان در مغرب زمین دارد، با تاریخی نهچندان دور و دراز، در سال ۱۳۰۰ با «یکی بود، یکی نبود» محمدعلی جمالزاده، پا به عرصه گذاشت.
بدون تردید رابطه داستاننویسان با راهی شدن به فرنگ و آشنایی با ادبیات غرب بیتأثیر نبوده است. محمدعلی جمالزاده و صادق هدایت هر دو در فرنگ زندگی کردند و اندیشه و سبک نوشتن را از جهان مدرنیته غرب وام گرفتند و به ایران آوردند.
بنابراین در گرماگرم جنگ دوم جهانی و دهه ۲۰ خورشیدی دوره اوج داستان کوتاه است که بیتکراران داستان کوتاه را یک جا در خود جمع کرده است. دهه ۲۰ سالهایی است که محمدعلی جمالزاده، صادق هدایت، صادق چوبک، بزرگ علوی، بهرام صادقی، ابراهیم گلستان روند داستان کوتاهنویسی را بهطورجدی پی گرفتند و اگر چه در کارنامه خود گاها در رمان نیز طبعآزمایی کردهاند، اما بهطور مشخص در داستان کوتاه قلم زدند و در این دایره شناخته میشوند.
دهه ۲۰ سالهای سرنوشت داستان کوتاه در ایران است تا پیشگامان داستان مدرن در ادبیات ایران بنایی محکم از داستانکوتاه بهجا بگذارند و کارنامه قابل دفاعی برای بازخوانی آیندگان داشته باشند و بدون تردید سرآغاز سبکی نو در داستاننویسی شدند تا پیروان آنها در نسلهای بعد همچنان در چارچوب داستان کوتاه بنویسند و این نهضت صرفا جنبشی زودگذر در عرصه داستان نباشد.
کمااینکه پیروان صادق هدایت نه تنها داستان کوتاه را هنوز به شیوه او مینویسند، بلکه سبک و سیاق و فضا و شخصیتهای هدایت همچنان سایه سنگینش را بر داستان کوتاه و البته داستان بلند انداخته است تا داستاننویسان همچنان در فضاهایی خاکستری و وهمآلود و یأسآور با سایه خودشان حرف بزنند.
بنابراین بررسی شصت سال داستاننویسی در ایران برای تمام کسانی که میخواهند در این عرصه قدم بگذارند، ضرورت دارد. چرا که داستاننویسان امروز باید بر شانههای داستاننویسان گذشته بایستند و با حافظه تاریخی داستاننویسی مدرن در ایران، راه خود را بیابند و طرحی نو دراندازند. از این روی کارگاه «بررسی شصت سال داستاننویسی در ایران» به واکاوی و بررسی داستاننویسان و داستانهایی از پیشگامان این عرصه خواهد پرداخت تا داستاننویسان امروز بتوانند راه خود را بازیابند.
کارگاه آموزش داستان کوتاه با دکتر حمید عبداللهیان، نویسنده، منتقد و عضو هیأت علمی دانشگاه روزهای شنبه از ساعت 17:30 تا 19 در مؤسسه فرهنگی هنری اوسان برگزار میشود.
موسسه فرهنگی هنری اوسان با هدف شاهنامهپژوهی و شناخت حکیم فردوسی توسی، پایه و ریشههای زبان فارسی و شعر فارسی فعالیت خود را آغاز کرده است. مؤسسه اوسان شناخت شاهنامه چه از لحاظ زبانی و چه از لحاظ تاریخی و سیاسی و اسطوره شناسی و از لحاظ قدرت شعری را ضرورت امروز ایرانیان میداند. در پی این ضرورت، پرداختن به ادبیات فاخر در زمینه رمان نویسی، داستان کوتاه، ترجمه از زبانهای گوناگون، فیلمنامه نویسی که پایه و قوت سینما به آن وابسته است، نمایشنامهنویسی و بررسی تاریخ ادبیات ایران و جهان در دستور کار قرار گرفت تا در این آشفتهبازار «هر دم از باغ بری میرسد»، آن بخش از ادبیات که جریانساز و راهگشاست، جانی دوباره یابد. از این روی موسسه اوسان اقدام به برگزاری دورههایی در این زمینهها با مدرسان و بزرگانی از هر حوزه کرده است تا بتواند گامی مؤثر در بهبود شرایط ادبیات امروز بردارد و از زمان تأسیس تاکنون توانسته فارغالتحصیلانی در این رشتهها داشته باشد که بلافاصله وارد بدنه اصلی ادبیات شدهاند و به فعالیت مشغول شدهاند.
واژه اوسان به معنی افسانه و قصه است؛ قصههایی که ریشه در واقعیت دارند و پایه اصلی شاهنامه را میسازند. انتخاب این واژه با تلفظ باستانی آن، نگاهی معطوف به اصالت و ریشه طولانی قصهگویی در فرهنگ ایران باستان دارد.