موسسه اوسان
موسسه اوسان
خواندن ۴ دقیقه·۴ سال پیش

کارگاه آشنایی با داستان کوتاه

کارگاه آشنایی با داستان کوتاه
کارگاه آشنایی با داستان کوتاه


داستان‌کوتاه در ایران با افول زودهنگام رمان ‌نویسی که پیشینه کمتر و تاریخ کوتاه‌تری نسبت به حیات رمان در مغرب زمین دارد، با تاریخی نه‌چندان دور و دراز، در سال ۱۳۰۰ با «یکی بود، یکی نبود» محمدعلی جمالزاده، پا به عرصه گذاشت.

بدون تردید رابطه داستان­‌نویسان با راهی شدن به فرنگ و آشنایی با ادبیات غرب بی‌تأثیر نبوده است. محمدعلی جمالزاده و صادق هدایت هر دو در فرنگ زندگی کردند و اندیشه و سبک نوشتن را از جهان مدرنیته غرب وام گرفتند و به ایران آوردند.

بنابراین در گرماگرم جنگ دوم جهانی و دهه ۲۰ خورشیدی دوره اوج داستان کوتاه است که بی‌تکراران داستان کوتاه را یک جا در خود جمع کرده است. دهه ۲۰ سال‌هایی است که محمدعلی جمالزاده، صادق هدایت، صادق چوبک، بزرگ علوی، بهرام صادقی، ابراهیم گلستان روند داستان کوتاه‌­نویسی را به‌طورجدی پی گرفتند و اگر چه در کارنامه خود گاها در رمان نیز طبع‌آزمایی کرده­اند، اما به‌طور مشخص در داستان کوتاه قلم زدند و در این دایره شناخته می‌شوند.

دهه ۲۰ سال‌های سرنوشت داستان ‌کوتاه در ایران است تا پیشگامان داستان مدرن در ادبیات ایران بنایی محکم از داستان‌کوتاه به‌جا بگذارند و کارنامه قابل دفاعی برای بازخوانی آیندگان داشته باشند و بدون تردید سرآغاز سبکی نو در داستان­‌نویسی شدند تا پیروان آن‌ها در نسل‌های بعد همچنان در چارچوب داستان کوتاه بنویسند و این نهضت صرفا جنبشی زودگذر در عرصه داستان نباشد.

کمااینکه پیروان صادق هدایت نه تنها داستان کوتاه را هنوز به شیوه او می‌نویسند، بلکه سبک و سیاق و فضا و شخصیت‌های هدایت همچنان سایه سنگینش را بر داستان کوتاه و البته داستان بلند انداخته است تا داستان‌نویسان همچنان در فضاهایی خاکستری و وهم‌آلود و یأس‌آور با سایه خودشان حرف بزنند.

بدون تردید داستان‌ نویسانی چون هدایت با ساخت بنای داستان کوتاه مدرن راهی پرمشقت پیش‌روی داشتند و با ناملایماتی از سوی ناشران ناآشنا و مخاطبانِ عادت کرده به رمان‌های طویل عاشقانه روبه‌رو شدند، اما از این نبرد پیروز برآمدند.

بنابراین بررسی شصت سال داستان‌نویسی در ایران برای تمام کسانی که می­‌خواهند در این عرصه قدم بگذارند، ضرورت دارد. چرا که داستان­‌نویسان امروز باید بر شانه­‌های داستان­‌نویسان گذشته بایستند و با حافظه تاریخی داستان­‌نویسی مدرن در ایران، راه خود را بیابند و طرحی نو دراندازند. از این روی کارگاه «بررسی شصت سال داستا‌‌‌‌‌ن‌­نویسی در ایران» به واکاوی و بررسی داستان­‌نویسان و داستان­‌هایی از پیشگامان این عرصه خواهد پرداخت تا داستان­‌نویسان امروز بتوانند راه خود را بازیابند.

دکتر حمید عبداللهیان مدرس کارگاه داستان کوتاه
دکتر حمید عبداللهیان مدرس کارگاه داستان کوتاه


کارگاه آموزش داستان کوتاه با دکتر حمید عبداللهیان، نویسنده، منتقد و عضو هیأت علمی دانشگاه روزهای شنبه از ساعت 17:30 تا 19 در مؤسسه فرهنگی هنری اوسان برگزار می‌شود.

این کارگاه در سه ترم برگزار می‌شود که ترم نخست شامل این مباحث خواهد بود:

  • برشی از زندگی (تعاریف داستان کوتاه)
  • شکار سایه‌ها (انواع داستان کوتاه)
  • صدای انسان‌های تنها (ریشه‌های داستان کوتاه)
  • مهری ز روزگاران (آثار شبه داستان کوتاه در ادبیات کهن)
  • دیدار نمودن (نخستین داستان‌های کوتاه)
  • ادگار آلن پو و داستان کوتاه
  • نیکلای گوگول و داستان کوتاه
  • موپاسان و داستان کوتاه
  • آکوتاگاوا و داستان کوتاه
  • طلایه داران داستان کوتاه در ایران (یوسف اعتصام و دهخدا)

در هر جلسه کارگاه داستان کوتاه یک نمونه کامل یا چند قسمت از چند نمونه پیشاپیش انتخاب شده و هنرجوها آن را می‌خوانند و در جلسه درباره آن صحبت می‌شود.

موسسه فرهنگی هنری اوسان با هدف شاهنامه‌پژوهی و شناخت حکیم فردوسی توسی، پایه و ریشه‌های زبان فارسی و شعر فارسی فعالیت خود را آغاز کرده است. مؤسسه اوسان شناخت شاهنامه چه از لحاظ زبانی و چه از لحاظ تاریخی و سیاسی و اسطوره‌ شناسی و از لحاظ قدرت شعری را ضرورت امروز ایرانیان می‌داند. در پی این ضرورت، پرداختن به ادبیات فاخر در زمینه رمان ‌نویسی، داستان کوتاه، ترجمه از زبان‌های گوناگون، فیلمنامه ‌نویسی که پایه و قوت سینما به آن وابسته است، نمایشنامه‌نویسی و بررسی تاریخ ادبیات ایران و جهان در دستور کار قرار گرفت تا در این آشفته‌بازار «هر دم از باغ بری می‌رسد»، آن بخش از ادبیات که جریان‌ساز و راهگشاست، جانی دوباره یابد. از این روی موسسه اوسان اقدام به برگزاری دوره‌هایی در این زمینه‌ها با مدرسان و بزرگانی از هر حوزه کرده است تا بتواند گامی مؤثر در بهبود شرایط ادبیات امروز بردارد و از زمان تأسیس تاکنون توانسته فارغ‌التحصیلانی در این رشته‌ها داشته باشد که بلافاصله وارد بدنه اصلی ادبیات شده‌اند و به فعالیت مشغول شده‌اند.

واژه اوسان به معنی افسانه و قصه است؛ قصه‌هایی که ریشه در واقعیت دارند و پایه اصلی شاهنامه را می‌سازند. انتخاب این واژه با تلفظ باستانی آن، نگاهی معطوف به اصالت و ریشه طولانی قصه‌گویی در فرهنگ ایران باستان دارد.

کارگاه داستان نویسیآموزش داستان کوتاهکارگاه نویسندگیداستان نویسیمدرسه ادبیات
موسسه فرهنگی اوسان
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید