صنعت پتروشیمی و تجهیزات پالایشگاهی نقش مهمی در زندگی انسانها دارد. این صنعت به همان اندازه که کاربردی و مفید است؛ به همان اندازه برای زندگی بشر و کارکنان پالایشگاه خطرناک نیز میباشد. استفاده از مواد شیمیایی و گازها مختلف در مکانهای بسته پالایشگاه، میتواند خطرات جبران ناپذیری از جمله آتش سوزی، انفجار، خفگی ناشی از کمبود اکسیژن یا استشمام گاز سمی، غرق شدن به دلیل افزایش سطح مایعات مخازن و.... را به همراه داشته باشد.
این موضوع موجب شد تا مهندسین صنایع نفت و گاز برای افزایش ایمنی محیط کار و همچنین محافظت از تأسیسات و جان پرسنل، به فکر طراحی و ساخت تجهیزات مناسب بیفتند. تجهیزات صنعت نفت و گاز از نظر عملکرد به چند دسته مختلف از جمله تجهیزات اعلان حریق ضد انفجار، ابزار دقیق، کالیبره و... تقسیم میشوند. در ادامه با هریک از این اتوماسیون صنعتی و ویژگیهای آنها آشنا خواهید شد.
قبل از اینکه به معرفی انواع تجهیزات فرآیند بپردازیم، بهتر است با دو دسته مهم این تجهیزات آشنا شوید. به طور کلی تجهیزات مناسب صنعت نفت گاز و پتروشیمی بر اساس نوع عملکرد به دو دسته تقسیم میشوند که عبارتند از:
تجهیزات ثابت
به دستهای از تجهیزات پالایشگاهی که در طول استفاده حرکتی از خود نشان نمیدهند، تجهیزات ثابت یا استاتیک میگویند. از تجهیزاتی که در این دسته قرار دارند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
· مبدلهای حرارتی
· پایپینگ
· تانکهای ذخیره سازی
· شیر
· دستگاههای کاهنده فشار
· بویلر (دیگهای بخار)
· کوره و هیتر
· خطوط لوله
تجهیزات دوار
برخلاف تجهیزات ثابت، ابزارهایی وجود دارند که دارای حرکت یا چرخش هستند که به آنها تجهیزات دوار میگویند. این دسته از تجهیزات عموما در پردازش مایعات سیستمهای مختلف کاربرد دارند. از مهمترین تجهیزات دوار مورد استفاده در پالایشگاه و پتروشیمی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
· پمپ
· کمپرسور
· موتور
· گیربکس
طراحی این تجهیزات معمولا بر اساس نوع محیط و کاربردی که دارند، انجام میشود. نکته مهمی که هنگام طراحی این تجهیزات باید در نظر گرفته شود، خاصیت ضد خوردگی، مقاومت و سازگاری با محیطهای مختلف است. سازندگان هنگام طراحی تجهیزات، بازرسیهای لازم را از نظر ایمنی و اطمینان انجام میدهند تا تجهیزاتی مناسب با عملکرد بالایی را تولید و عرضه نمایند.
تجهیزات مورد استفاده در صنعت نفت و گازجدای از اینکه دوار یا ثابت هستند، از نظر نوع عملکرد به چند دسته مختلف تقسیم میشوند. هر یک از این تجهیزات در پالایشگاه و صنعت پتروشیمی با اهداف خاصی استفاده میشوند.
· تجهیزات کالیبره
تجهیزات اعلان حریق ضد انفجار در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی، با هدف شناسایی خطر و اعلام آن قبل از وقوع حادثه استفاده میشوند. در واقع این تجهیزات، به محض اینکه احتمال هرگونه خطر آتشسوزی و انفجار را احساس کنند، به پرسنل پالایشگاه اطلاع داده و به صورت خودکار اقدامات حفاظتی را اجرا میکنند.
در ادامه با مهمترین تجهیزات اعلان حریق و ضد انفجار در پالایشگاه آشنا خواهید شد.
آشکارسازهای گاز یا همان (gas detector) این قابلیت را دارند که شرایط را بررسی کنند و در صورت کمبود اکسیژن، وجود احتمال انفجار یا گاز سمی، کلیه تهدیدات را از بین ببرد؛ به همین دلیل است که استفاده و نصب دتکتور گاز در پالایشگاه و صنایع پتروشیمی، الزامی است. به عبارت بهتر، فعالیتهایی که در پالایشگاهها انجام میشوند، منجر به تولید گازهای سمی شده و امکان آتش سوزی یا احتراق را به وجود میآورند؛ بنابراین وجود این سیستم هوشمند برای حفاظت از پالایشگاه و جان پرسنل ضروری است.
آژیر و فلاشر یکی دیگر از تجهیزات مناسب صنعت نفت، گاز و پتروشیمی است. از این تجهیزات برای اعلام حریق استفاده میشود؛ به همین دلیل کیفیت و عملکرد آن از اهمیت بالایی برخوردار است. فلاشرها (FLASHER) از نظر نوع افکت، ولتاژ و تعداد کانال، به انواع مختلفی تقسیم میشوند که هر کدام در شرایط خاصی به کار خواهند رفت.
آژیر SOUNDER در صورت تشخیص علائم آتش سوزی، به صورت صوتی و تصویری اعلام حریق کرده و افراد مشغول در خارج یا داخل پالایشگاه را مطلع میسازد. از مهمترین مزیت این تجهیز میتوان به قابل رویت بودن اعلانهای آن حتی در مکانهای دور و شلوغ مانند فانوس دریایی، برج های دیده بانی و پالایشگاهها اشاره کرد.
در صنعت نفت و گاز و پتروشیمی برای اینکه بتوانند نظارت دقیق و مطمئنی روی شرایط مختلف از جمله دما، فشار، سطوح سیال و… داشته باشند، از ابزار دقیق استفاده میکنند. از مهمترین و رایج ترین کاربردهای ابزار دقیق در پالایشگاههای دنیا میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1. نظارت و کنترل گازهای قابل اشتعال و احتراق موجود در محیطهای تولید و ذخیره سازی
2. نظارت بر گازهای گلخانهای برای جلوگیری از آلودگی هوا
3. نظارت و کنترل جریان سیستمهای تحویل
به طور کلی ابزار دقیقدر این صنعت، در 2 دسته ورودی و خروجی قرار میگیرد. در این صنعت برای اندازه گیری و نظارت پارامترهای مختلفی چون دما، فشار، جریان و …. از ابزار دقیق ورودی و در مقابل، برای نمایش اطلاعات و آگاهی از هشدارهای امنیتی، از ابزار دقیق خروجی استفاده میشود. ابزارهایی مانند آلارم و کنترل عضو ابزارهای خروجی هستند و در واقع اضطراری و خطرناک بکار میروند.
ابزار دقیق مناسب که در پالایشگاه و صنعت پتروشیمی استفاده می شود از 3 بخش مختلف تشکیل میشوند. این بخشهای عبارتند از:
1. سنسور: این بخش وظیفه اندازهگیری خواص فیزیکی جامدات، سیال و گازها را دارد. این سنسور امکان اندازهگیری و نظارت مداوم بر گازها را به وجود آورده است.
2. مبدل: با کمک این قطعات میتوان کلیه تغییرات مربوط به دما، فشار و جریان را، به سیگنالهای الکتریکی تبدیل کرد و در نهایت آن را در اختیار فرستنده قرار داد.
3. فرستنده: فرستنده ابزار دقیق به عنوان رابطه بین سنسورها و ابزارهای اندازهگیری (دبی سنج، سنسور سطح، سنسور فشار و …) عمل کرده و سیگنالهای دیجیتالی را در اختیار سیستم کنترل اصلی قرار میدهد.
پرکاربردترین تجهیزات ابزار دقیق در صنعت نفت و گاز عبارتند از:
اندازهگیری دقیق سطح مایعات و گازهای داخل مخزن، یکی از مهمترین فعالیتهایی است که باید در پالایشگاههای نفت و گاز انجام شوند. لول ترانسمیترها با دقت و عملکرد بالایی که دارند میتوانند به شما در این کار کمک کنند. در واقع با این تجهیزات میتوانید سطح دقیق مخازن را اندازه گیری کنید و نظارت دقیقی بر تانکر یا مخازن صنعتی داشته باشید.
لول ترانسمیتر به عنوان یک تجهیز حیاتی در صنعت پتروشیمی دارای انواع مختلفی است. هر یک از این تجهیزات، کاربرد منحصر به فرد خود را داشته و نقش مهمی در این صنعت ایفا میکنند.
انواع مختلف لول ترانسمیتر عبارتند از:
· لول ترانسمیتر خازنی (Capacitance)
· لول ترانسمیتر هیدرواستاتیک (Hydrostatic)
· لول ترانسمیتر مغناطیسی (Magnetic)
· لول ترانسمیتر راداری (Radar)
· لول ترانسمیتر التراسونیک (Ultrasonic)
لول سوئیچهای دیاپازونی یکی دیگر از تجهیزات مهم در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی هستند. این ابزار در دو مورد زیر، بیشترین کاربرد را در پالاشگاههای نفتی و گاز را دارد.
1. با توجه به اینکه پالایشگاههای نفت و گاز، از حساسیت بسیار بالایی برخوردار است؛ نیاز است که در کنار لول ترانسمیترها، یک لول سوئیچ دیاپازونی نیز نصب گردد. پرسنل پالایشگاه با استفاده از این ابزار میتوانند بیشترین مقدار از مواد موجود در مخزن را تعیین کنند.
2. از این ابزار دقیق میتوانید در مخزنهای مخصوص نگهداری مایعات و سوخت پالایشگاهها نیز استفاده کنید.
لول ترانسمیتر حسگر راداری با استفاده از پسوند پالس شناسایی میشود. این تجهیز از ترانسمیترهای معمولی یا موج آزاد بوده و کاربرد فراوانی در پالایشگاهها و صنعت پتروشیمی دارد. در واقع از این ابزار برای اندازهگیری دقیق و مداوم سطح استفاده میشوند. لازم به ذکر است که در لول ترانسمیتر حسگر راداری، هیچ گونه قطعه متحرک و مکانیکی استفاده نشده و شرایط مختلف محیطی نمیتواند روی عملکرد آن تاثیر بگذارد؛ از این رو این ابزار دقیق، از عمری طولانی بیش از یک دهه برخوردار خواهد بود.
ابزار دقیق لول سوئیچ در پالایشگاههای صنعتی به منظور تشخیص نقطهای سطح استفاده میشود. این تجهیز دارای انواع مختلفی بوده و با قیمتهای مختلفی به فروش میرسد. بهترین لول سوئیچ خازنی، از پروب سیم بکسلی تولید شده و مقاومت بسیار بالایی در برابر دما، فشار و ضربه دارد. این ابزار صنعتی به دلیل کاربرد زیاد و عمر طولانی که دارد، در دسته پرفروشترین محصولات صنعتی قرار گرفته است. از مهمترین کاربردهای لول سوئیچ خازنی میتوان به چاههای نفت و مخزنهای زغال سنگ اشاره کرد.
یکی از امور ضروری در پالایشگاهها، اندازهگیری دقیق فشار و سطح مواد موجود در مخزن است. فشارسنج تفاضلی از کاربردی ترین تجهیزات صنعتی است که برای این منظور استفاده میشود. هر یک از مخزنهای پالایشگاه نفت، نیاز به 2 عدد فشارسنج دارد. یکی از این دو ابزار دقیق را در بالاترین قسمت مخزن، و دیگری را در پایینترین بخش آن نصب میکنند. در این حالت فشار مخزن با دقت بسیار بالا اندازهگیری شده و از طریق تفاضل بین این دو مقدار، سطح مواد نیز به دست میآید.
دستگاههای اندازه گیری که در صنایع مختلف استفاده میشوند، با گذشت زمان، دقت خود را از دست میدهند؛ از این رو نیاز است که در بازههای زمانی مختلف، توسط تجهیزات خاصی، کالیبره شوند. تجهیزات کالیبره در صنعت نفت و گاز میتوانند پارامترهای مختلف از جمله فشار، سطح، دما و.... را کالیبره نمایند. کامیونیکیتور یکی از کاربردی ترین نوع این تجهیزات است که در زیر به معرفی آن خواهیم پرداخت.
کامونیکیتور هارت یکی از تجهیزات کالیبرهدر صنعت نفت و گاز است. این ابزار صنعتی وظیفه خود را با کیفیت و دقت بسیار بالا انجام میدهد؛ به همین دلیل است که پرسنل پالایشگاه توجه بالایی به آن دارند. از بهترین و پرفروشترین مدلهای این محصول میتوان به کامونیکیتور هارت مدل 375 EMERSON اشاره کرد.
کامینیکیتور 375 EMERSON به عنوان یک رابط کالیبراسیون دستی در صنعت پتروشیمی شناخته شده و قابلیت پشتیبانی از دستگاههای HART و FOUNDATION را دارد. پرسنل پالایشگاههای دنیا برای اینکه بتوانند کار خود را به درستی انجام دهند، به یک ارتباط دهنده دستی و یک ارتباط دهنده هارت نیاز خواهند داشت. این ابزار مجهز به یک صفحه نمایش بزرگ بوده و امکان اتصال به اینترنت را برای کاربران به وجود میآورد. از مهمترین کاربردهای کامینیکیتور در صنعت نفت و گاز میتوان به پیکربندی، نگهداری و عیبیابی تجهیزات صنعتی اشاره کرد.
ابزار دقیق مورد استفاده در صنعت پتروشیمی و پالایشگاه، در طول استفاده نیاز به نگهداری و تعمیر خواهند داشت؛ بنابراین هنگام انتخاب این محصولات باید به برند و نحوه ساخت آن دقت داشته باشید. از بهترین برندهایی که در حوزه ابزار دقیق فعالیت میکنند میتوان به :
· ABB
· اندرس هاوزر و ویکا
· روزمونت
· وگا
· و...
اشاره کرد. ابزارهایی که توسط این کمپانیها تولید میشوند معمولا کیفیت خوبی دارند و نگهداری از آنها بسیار آسان هست. با مراجعه به سایت پالاترومارکت میتوانید این قطعات و سایر تجهیزات صنایع نفت٬ گاز و پالایشگاهی و... با ضمانت اصالت کالا و دسته اول تهیه کنید.
استفاده از تجهیزات مناسب در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی از اهمیت بالایی برخوردار است؛ به همین دلیل باید سعی کنید آنها را از یک مرکز خرید مناسب تهیه کنید. چنانچه برای پالایشگاه یا فعالیتهای صنعتی خود نیاز به ابزار دقیق و تجهیزات اعلان حریق دارید، توصیه میکنیم به بخش محصولات سایت پالاترومارکت رفته و انواع محصولات مورد نیاز خود را با برند دلخواه انتخاب کنید. پالاترو مارکت بهترین محصولات را از بهترین برندهای دنیا، با قیمتی مناسب و ضمانت اصالت کالا در اختیار مشتریان عزیز قرار میدهد.
سخن پایانی
تجهیزات صنعت نفت و گاز در شرایط مختلف و کاربردهای خاص استفاده میشوند. با توجه به اهمیت و حساسیت بالای صنعت پتروشیمی و پالایشگاهها، کیفیت و نحوه عملکرد این تجهیزات بسیار مهم بوده و باید به درستی انتخاب شوند. همانطور که پیشتر اشاره شد، وجود هر یک از این ابزارها در این صنعت ضروری بوده و نبود آنها میتواند خسارت و مشکلات جبران ناپذیری را ایجاد نماید. در صورتی که سوال یا پیشنهادی در این زمینه دارید، خوشحال میشویم با کارشناسان فروش ما در پالاترومارکت (palatromarket.com) در تماس باشید.
سوالات متداول
1-بهترین برندهای تجهیزات پالایشگاهی کدامند؟
از بهترین کمپانیهای تولید کننده تجهیزات صنعتی میتوان به سیم ترونیکس، جنرال مانیتور، هانیول، اندرس هاوزر، روزمونت، دتترونیکس، درگر، ABB و یوکو گاوا و... اشاره کرد. برای تهیه محصولات اورجینال این برندها، پیشنهاد میکنیم از سایت پالاترومارکت اقدام کنید.
2-ابزار دقیق در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی چیست؟
به ابزارهایی که برای نظارت و کنترل شرایط پالایشگاه از جمله دما، فشار، جریان و... استفاده میشوند، ابزار دقیق میگویند. این ابزارها از طریق نظارت بر امور پالایشگاه از احتمال احتراق، آلوده شدن هوا، خسارت به تاسیسات کنترل و بهینه سازی تولید محصولات نفت و پتروشیمی جلوگیری میکند.
3-چرا استفاده از آشکارساز گاز در پالایشگاه ضروری است؟
در پالایشگاهها از مواد شیمیایی و گازهای سمی مختلفی استفاده میشود؛ به همین دلیل همواره احتمال خطرات مختلفی از جمله انفجار، آتش سوزی، خفگی و... نیز وجود دارد. آشکارساز گاز و شعله در صنعت پتروشیمی و پالایشگاه میتواند کلیه تهدیدات و احتمالات خطرناک را شناسایی و سپس نابود کند؛ به همین دلیل وجود آن در این صنعت ضروری است.