چگونه میتوان مهار دیوارهای غیر سازهای داخلی و پیرامونی را بدون اضافه بار و با بیشترین راندمان انجام داد؟ وال مش پاسخ واضح و دقیقی برای این سوال است که دغدغه متخصصان و مهندسان را برای مهار دیوارهای غیر سازهای داخلی و پیرامونی پس از زلزله کرمانشاه به حداقل رساند.
وال مش روشی جدید با ترکیب مش فایبرگلاس و پلاستر است که میتواند به صورت کاملا اقتصادی و بدون نیاز به پرداخت هزینههای گزاف برای خرید وادار قائم و افقی در پروژههای مختلف اجرا شود و نتیجه مثبتی را بههمراه داشته باشد. مهار لرزهای دیوارها با توری فایبرگلاس، به عنوان راهکاری جدید و اقتصادی و جایگزین شده با وال پست شناخته میشود.
وال مش روش نوین مهار لرزهای دیوارهاست که با ترکیب مش فایبرگلاس، پلاستر سیمانی یا گچی و نبشیها برای مهار لبههای دیوار، اجرا میشود. این سیستم پس از دیوارچینی و بدون نیاز به وادارهای قائم و افقی قابلیت اجرا دارد و میتواند برای ساختمانهای بازسازی یا در حال ساخت جهت مهار لرزهای دیوارها استفاده شود. سیستم وال مش مورد تایید نظام مهندسی است و در آیین نامههای مرتبط، توضیحاتی در مورد آن داده شده است.

به منظور اجرای وال مش و مهار لرزهای دیوارها با وجود آن باید از 3 دسته مصالح استفاده نمود که در مقایسه با مصالح وال پست فلزی هم هزینه کمتری دارند، هم اینکه بار کمتری را به ساختمان وارد میکنند. 3 گروه از این مصالح شامل:
توری یا مش فایبرگلاس، محصولی مقاوم است که با ترکیب پلاستر روی دیوار اجرا میشود. این محصولات نیز دارای دو نوع توریهای فایبرگلاس معمولی و توریهای فایبرگلاس مقاوم به قلیا هستند.
پلاستر وظیفه مدفون کردن توری فایبرگلاس و اتصال آن روی دیوار را دارد که در دو نوع پلاستر گچی و سیمانی میتوان آن را انتخاب نمود.
نبشیها و ناودانیها تنها عضو فولادی در وال مش هستند که باید برای مهار لرزهای لبههای دیوار با بیشترین امنیت استفاده شوند.
مش و توری فایبرگلاس کاربردهای بسیاری زیادی در صنایع و ساختمان سازی دارد. یکی از اصلیترین کاربردهای آن، مهار دیوار بدون نیاز به وادار قائم و افقی است.
با توجه به مشخصات متفاوت این محصولات، لازم است که برای خرید آنها حتما به متناسب بودن توری با سیستم وال مش توجه گردد و مطابق با آیین نامهها، محصولاتی را تهیه کرد که مجاز به اجرا برای مهار دیوارها هستند.
در مراکز فروش مش فایبرگلاس به صورت تخصصی به آیین نامههای اجرایی توری فایبرگلاس برای مهار دیوار توجه میشود و مطابق با آن، توریهایی به مشتریان ارائه میگردند که کاملا متناسب با قوانین هستند.
مهار دیوار با مش فایبرگلاس، نه تنها میتواند به مقاومت دیوارها در برابر لرزش ناشی از زلزله کمک کند؛ بلکه به نوعی برتری نسبت به وال پست از نظر روش مهار لرزهای نیز خواهد داشت. توری فایبرگلاس نسبت به فولاد مقاومت بسیار بالاتری دارد و همین موضوع باعث شده تا اجرای آن به یک گزینه قدرتمند برای مهار لرزهای تبدیل شود.
خرید وال مش و اجرای صحیح آن در همه ساختمانهای قدیمی، در حال ساخت و بازسازی شده امکانپذیر است. مزایای این سیستم نسبت به وال پست فلزی در سالهای اخیر بسیار مورد توجه مهندسان و کارفرمایان بوده تا بتوانند با اجرای توری فایبرگلاس برای مهار لرزهای دیوارها، شاهد افزایش مقاومت دیوارها بدون نیاز به پرداخت هزینههای بالا باشند. وال مش نه تنها در هزینه، بلکه در زمان پروژه نیز صرفه جویی میکند. از جمله مهمترین مزایای وال مش نسبت به وال پست فلزی شامل:
وال مش دارای یک دستورالعمل اختصاصی برای اجرا است که در سال 1403 با نام "دستورالعمل طراحی و اجرای ملات مسلح شده با مش الیاف شیشه برای مهار دیوارهای بلوکی" منتشر شد. با وجود این آیین نامه، اجرای آن سادهتر شده و مهندسان میتوانند بدون نگرانی شاهد اجرای وال مش به صورت صحیح باشند.
سرعت اجرای وال مش بسیار بالاتر از وال پست است. از این جهت میتوان در متراژهای بالا با صرف زمان محدود آن را اجرا نمود و در زمان کل پروژه صرفه جویی کرد. افزایش سرعت با این سیستم به دلیل حذف فرآیندهای اجرایی پیچیده مانند قرار دادن میلگرد بستر در هر رج دیوار و یا نصب وادارهای قائم و افقی است.
سهولت اجرایی وال مش نسبت به وال پستهای فلزی بسیار بالاتر است. میتوان با حداقل هزینه، بدون نیاز به تجهیزات پیچیده و فقط با ترکیب توری فایبرگلاس و پلاستر روی دیوار، شاهد اجرای صحیح وال مش روی دیوار بود. این موضوع نیاز به استخدام نیروهای متخصص را به حداقل رسانده و امکان اجرای مش فایبرگلاس را با نیروهای نیمه متخصص که روی فرآیند پلاسترکشی مسلط هستند را فراهم میکند.
هزینه اجرایی وال مش نسبت به وال پست به دلیل عدم نیاز به نیروهای متخصص، پایینتر است. علاوه بر این، مصالح فلزی برای اجرای این سیستم حذف شدهاند و جایگزین آنها توری فایبرگلاس و پلاستر که به مراتب قیمت بالاتری دارند، هستند. قیمت مش فایبرگلاس، پلاستر و نبشیها در مجموع نسبت به قیمت کل مصالح استفاده شده در سیستم وال پست فلزی پایینتر هستند.
قابلیت اجرای توری فایبرگلاس روی دیوار باعث شده تا بتوان آن را برای دیوارهای بدون وال پست و بدون نیاز به تخریب استفاده کرد. این موضوع مهار لرزهای دیوارها را با هزینه کمتر امکان پذیر میکند. ضمن اینکه در پروژههای بازسازی که دیوارها بدون وال پست اجرا شدهاند، دیگر محدودیتی از بابت اجرای وال مش با توری فایبرگلاس وجود ندارد.

هزینه مربوط به اجرای وال مش از دو بعد متریال و دستمزد اجرایی تشکیل شده است. متریال این سیستم شامل توری فایبرگلاس و پلاستر و نبشیهای فلزی است که هر کدام با قیمت بسیار پایینتر از اجزایی مانند وال پست قابلیت اجرا دارند.
بعد دوم هزینههای این سیستم مربوط به دستمزد اجرایی است که از سوی کارگران اجرایی مشخص میشود. دستمزد اجرایی این سیستم با توری فایبرگلاس به دلیل حذف وادار قائم و افقی و مراحلی که حین دیوارچینی انجام میشوند، بسیار پایینتر و به صرفهتر است.
بنابراین، در هر دو بعد که شامل متریال و دستمزد اجرایی هستند، میتوان هزینه اجرای وال مش را به حداقل رساند. به ویژه اینکه قیمت توری فایبرگلاس و پلاستر نسبت به وادار قائم و افقی و میلگرد بستر که در وال پست استفاده میشوند، پایینتر است.
صرفه جویی در زمان و هزینه با وجود این سیستم نوین به قدری حائز اهمیت است که حتی در آیین نامهها نیز روی آن تاکید شده است.
پس از خرید مش فایبرگلاس، پلاستر و نبشی، باید مطابق با قوانین و آیین نامهها، وال مش را به صورت صحیح روی دیوارها اجرا نمود.
وال مش باید برای دستیابی به امنیت بالا به صورت دو طرفه روی دیوار اجرا شود؛ مگر اینکه محدودیتی برای اجرای دو طرفه مانند زمانی که نیاز به مهار لرزهای دیوارهای همسایه است، وجود داشته باشد.
در این صورت وال مش باید به صورت یک طرفه و فول مش اجرا شود و پلاسترها نیز مطابق با آیین نامه با فاصله مشخصی از یکدیگر به صورت ستارهای روی مش فایبرگلاس پخش شوند. مقاومت مش فایبرگلاسی که در روش فول مش اجرا میشود باید بالاتر و در حد 1500 مگاپاسکال در نظر گرفته شود.
در شرایطی که نیاز به اجرای وال مش به صورت نرمال و دو طرفه باشد، لازم است که این سیستم در 5 گام زیر اجرا شود. بدیهی است که این گامها برای زمانی هستند که امکان دسترسی دو طرفه به دیوار وجود داشته باشد.
قدم اول برای اجرای وال مش، دیوارچینی است. لازم است که دیوارچینی بدون تغییر و مطابق با قوانین اجرا شود. روی تمامی دیوارها از جمله آجری، هبلکس، سیمانی و ...، امکان اجرای وال مش وجود دارد. بنابراین، نیازی به ایجاد تغییرات هنگام دیوارچینی نیست.
اگر دیوارچینی نیز به طور کامل انجام شده باشد، امکان اجرای مش فایبرگلاس روی آن وجود دارد و نیازی به تخریب نخواهد بود.
لایه اول پلاستر سیمانی و گچی قبل از اجرای مش فایبرگلاس روی دیوار، اجرا میشود. لازم است که مطابق با جانمایی نقشههای وال مش، هر لایه پلاستر را به صورت نواری روی دیوار قرار دهید تا امکان نصب توری فایبرگلاس فراهم شود.
توری فایبرگلاس روی پلاسترهای اجرا شده روی دیوار، قرار میگیرد. هنگام نصب باید به جانمایی توری فایبرگلاس در نقشه توجه شود و مطابق با آن، بهترین محل نصب را در نظر بگیرید.
لایه دوم پلاستر پس از قرارگیری توری فایبرگلاس اجرا میشود، به طوری که کاملا توری فایبرگلاس را مدفون کرده و روی دیوار محکم میکند. ضخامت این لایه از پلاستر بسیار مهم بوده و باید مطابق با قوانین آن را رعایت کرد.
برای مهار لبههای دیوار و جلوگیری از حرکت خارج از صفحه، میتوان نبشی را روی دیوارها اجرا نمود. نصب نبشی روی دیوار بعد از اجرای مش فایبرگلاس و پلاستر، انجام میشود.
آن چیزی که امکان اجرای وال مش را به صورت صحیح فراهم میکند، خرید مصالح مناسب است. وال مش از ترکیب توری فایبرگلاس، پلاستر و نبشیها اجرا میشود.
هر یک از این مصالح باید مطابق با دستورالعمل و با مشخصات فنی مناسبی انتخاب شوند. در غیر این صورت امکان مهار لرزهای دیوارها با مش فایبرگلاس وجود نداشته و سیستم اجرا شده مورد تایید سازمان نظام مهندسی نخواهد بود. در نظر گرفتن یک سری نکات برای خرید وال مش میتواند به شما برای دستیابی به یک گزینه مناسب کمک کند.
توری فایبرگلاس به عنوان اصلی ترین عضو در وال مش محسوب میشود. این توریها که دارای دو نوع مقاوم به قلیا و معمولی هستند، در گرماژ و ابعاد چشمههای مختلفی تولید میشوند.
بنابراین، باید این تصور که هر نوع مش فایبرگلاس قابلیت اجرا روی دیوار دارد را کنار گذاشت و حتما مطابق با آیین نامهها و قوانین اجرایی، مش فایبرگلاس را خریداری کرد. قبل از خرید توری فایبرگلاس جهت مهار لرزهای دیوارهای داخلی و خارجی لازم است که به نکات زیر توجه کنید:
پلاستر وظیفه مدفون کردن مش فایبرگلاس را برعهده دارد. نه تنها امکان اجرای مش فایبرگلاس بدون پلاستر وجود ندارد، بلکه پلاستر به تنهایی نیز نمیتواند باعث افزایش مقاومت دیوارها در برابر زمین لرزه شود. در واقع این کامپوزیت تشکیل شده با پلاستر و مش فایبرگلاس است که باعث ایجاد دوام بسیار بالا در برابر زمین لرزه روی دیوارها میشود. پلاستر سیمانی و گچی باید به صورت همزمان با ترکیب مش فایبرگلاس خریداری شوند. از جمله مهمترین نکات برای خرید پلاستر سیمانی و گچی شامل:
نبشی گالوانیزه محصولی است که برای هنگام خرید وال مش، تهیه شده و در ترکیب با توری فایبرگلاس و پلاسترهای سیمانی و گچی اجرا میگردد. قبل از خرید نبشی گالوانیزه ضروری است که به نکات زیر توجه داشته باشید:
فروش مش و توری فایبرگلاس برای مهار دیوار با وال مش، نیازمند بررسی دقیق نوع توری مورد نیاز و در نظر گرفتن اصول اجرایی است. در واقع مراکز فروش نقش بسیار مهمی را در تضمین کیفیت اجرای وال مش ایفا میکنند و لازم است که به تمامی قوانین اجرایی توری فایبرگلاس متعهد باشند. برای مهار دیوار با وال مش میتوان از دو نوع مش فایبرگلاس که شامل مش فایبرگلاس مقاوم به قلیا (AR-glass) و مش فایبرگلاس معمولی (E-glass) هستند، استفاده نمود.
مطابق با آیین نامهها، ضروری است که در مرکز فروش مش و توری فایبرگلاس حتما به میزان مقاومت تسلیم این توریها توجه شود. در صورت نیاز به اجرا به صورت نرمال و نواری، باید توری فایبرگلاس مقاوم به قلیا دارای بیش از 1000 مگاپاسکال مقاومت تسلیم و توری فایبرگلاس معمولی دارای 12000 مگاپاسکال مقاومت تسلیم باشد. همچنین فاصله الیاف به کار رفته در توری فایبرگلاس باید مطابق با قوانین بین 5 تا 10 میلی متر باشد.
با پیشرفت وال مش و مورد تایید بودن آن در سازمان نظام مهندسی، بسیاری از کارفرمایان و پیمانکاران برای کاهش هزینههای اجرایی ساختمانها هم که شده، علاقه مند به اجرای توری و مش فایبرگلاس و مهار لرزهای دیوارها با وجود آنها هستند. از این جهت تقاضا برای خرید وال مش در نقاط مختلف کشور از جمله تهران، تبریز، کرج، اصفهان و مشهد افزایش پیدا کرده است. این موضوع ضرورت ارسال سریع مش و توری فایبرگلاس به سراسر کشور را افزایش داده و نیاز است که مراکز فروش مش فایبرگلاس و سایر اجزای این سیستم، امکان ارسال سریع و فوری به تمامی شهرهای کشور را داشته باشند.
اجرای صحیح وال مش نیازمند خرید مصالح اولیه به صورت صحیح و مطابق با قوانین است. وال مش با ترکیب توری فایبرگلاس و پلاستر در محیطهای مختلف اجرا میشود و میتواند تاثیر بسیار زیادی روی مقاومت نهایی دیوار داشته باشد. برای خرید مش فایبرگلاس و پلاستر باید حتما به قوانین اجرایی توجه شود تا محصولی که تهیه میشود، قابلیت اجرای ایمن را داشته باشد. اجرای وال مش با وجود هزینه بسیار پایین و صرفه جویی در زمان، مزایا و برتریهای زیادی دارد.