وقتی شبکه از کار میافتد، چه میماند؟
در فضای بحرانی امروزاز جنگ سایبری گرفته تا اختلالات گسترده اینترنت در ایران، وابستگی زیرساختهای فناوری اطلاعات به ارتباطات شبکهای به یک خطر بالقوه بدل شده است. در سناریوهایی که شبکه WAN، اینترنت یا حتی لینکهای داخلی به هر دلیلی قطع میشوند، تنها سیستمهایی که قابلیت ذخیرهسازی آفلاین (Offline Storage) دارند، میتوانند عملکرد سازمان را حفظ کنند.

Offline Storage چیست و چرا اهمیت دارد؟
Offline Storage به زیرساختی اطلاق میشود که برای کارکرد و دسترسی به دادهها، نیاز به اتصال دائمی شبکه یا اینترنت ندارد. این سیستمها حتی در شرایط قطع کامل لینکهای ارتباطی، همچنان داده را نگهداری، پردازش و ارائه میکنند.
ویژگیهای کلیدی:
مستقل از کلود یا SAN/WAN
امنیت بالا به دلیل جداسازی فیزیکی
مناسب برای بازیابی اضطراری در مکانهای بدون اتصال
سناریوهایی که Offline Storage را حیاتی میکنند

مؤلفههای اصلی در طراحی Offline Storage

معماریهای پیشنهادی برای Offline Storage
معماری A: استوریج محلی در مراکز بحرانی
سرور HPE DL380 با Open-E JovianDSS
Volume داخلی بر پایه ZFS با RAID-Z2
Snapshot داخلی زمانبندیشده
Export Volume از طریق SMB به کاربران LAN
بدون نیاز به اینترنت یا شبکه خارجی
معماری B: Offline Replication + حمل فیزیکی
Snapshot از سایت اصلی روی RDX (مثلاً هر ۲۴ ساعت)
انتقال RDX به محل آفلاین
Mount شدن Volume در نقطه بازیابی
معماری C: NAS مستقل در دفاتر محلی
دستگاه NAS (QNAP / Synology) با RAID داخلی
قابلیت دسترسی از LAN حتی در قطع اینترنت
مدیریت دستی یا خودکار Sync زمانی
Offline Storage برای دیتای حیاتی
چه نوع دادههایی باید همیشه آفلاین در دسترس باشند؟
دیتابیسهای هویتی یا مالی که بازیابی آنها حیاتی است
لاگهای امنیتی و دوربینهای نظارتی
Credential و Secret Stores برای Authentication داخلی
مستندات رسمی و بایگانی دیجیتال حقوقی
بستههای نرمافزاری برای Restore آفلاین سیستمها
ابزارها و فناوریهای مناسب برای پیادهسازی

چکلیست طراحی Offline Storage در محیط حساس
آیا تمام دادههای حیاتی شناسایی شدهاند؟
آیا حداقل یک نسخه داده در محل آفلاین نگهداری میشود؟
آیا Media قابل حمل رمزنگاری شدهاند؟
آیا فرآیند بازیابی بدون اتصال شبکه تست شده است؟
آیا سختافزارهای محلی با UPS و Redundancy پشتیبانی میشوند؟
ملاحظات امنیتی در Offline Storage
رمزنگاری در سطح Block یا File
کاهش دسترسی کاربران عادی به Volume اصلی
ثبت و لاگ آفلاین فعالیتها در صورت عدم اتصال به SIEM
استفاده از HSM یا Key Management داخلی برای احراز هویت
نتیجهگیری: بازیابی واقعی، یعنی مستقل بودن از اینترنت
هرچند Cloud و Replication ابزارهای فوقالعادهای هستند، اما در شرایط بحرانی خاص، مانند سناریوهای ایران در سالهای اخیرهیچ چیز جایگزین یک زیرساخت ذخیرهسازی آفلاین، امن و قابل اتکا نمیشود.
سازمانهایی که برای روزهای بیارتباطی آماده نیستند، در لحظه بحران، اطلاعات را از دست میدهند و با آن، اعتماد کاربران، امنیت و ادامه حیات را.