بازی سازی، چیزی که اکثر ما از کودکی به آن علاقه‌مند بودیم و دوست داشتیم یک روزی بازی‌های مورد علاقه‌مان را طراحی کنیم، اگر شما هم هنوز به دنبال راهی هستید که به زبان ساده بازیسازی را یاد بگیرید، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید تا با هم تمام پیش‌نیازهای ساخت بازی را مرور کنیم.
امروزه بازیسازی و به خصوص بازی موبایل جزو یکی از پردرآمدترین مشاغل حال حاضر دنیاست، از این رو افراد زیادی علاقه‌مند هستند نحوه‌ی ساخت بازی را یاد گرفته و آن‌ها نیز سهمی در این بازار پر رونق داشته‌باشند، در این آموزش از بازیاتو قصد داریم باهم به بررسی فرایند ساخت بازی‌ها، به خصوص بازی‌های موبایل، بپردازیم، شما در این مقاله به طور کامل با مراحل ساخت یک بازی آشنا شده و در نهایت می‌توانید به سراغ یادگیری مهارت‌ها و تخصص‌های لازم برای ورود به این حرفه بروید.
یک بازی از اجزا و بخش‌های بسیار زیادی تشکیل شده است، گرافیک خوب، داستان سرگرم‌کننده، سناریو جذاب، صداگذاری مناسب، اصول روانشناختی و… بنابراین شما هرگز بدون وجود یک تیم نمی‌توانید موفقیت چشم‌گیری داشته باشید، پس توصیه می‌کنیم در اولین قدم به دنبال تشکیل یک تیم علاقه‌مند باشید!
شما برای بازی‌ساز شدن مسیر پرپیچ و خمی را پیش‌رو دارید، تنها با این تفکر که چون بازی کردن را دوست دارم پس می‌توانم وارد حرفه‌ی بازیسازی شوم، وارد این کار نشوید، چراکه به سرعت خسته شده و دست از تلاش می‌کشید، به عنوان مثال برنامه‌نویسی یکی از فرایندهاییست که برای ساخت یک بازی حرفه‌ای با آن درگیر خواهید شد، در ادامه بیشتر با این موضوع آشنا خواهیم شد، اما تا اینجا بدانید که صرف داشتن علاقه نمی‌تواند شما را در این زمینه به موفقیت برساند و برای اینکه بتوانید یک بازی خوب بسازید، لازم است حسابی در کارتان جدی بوده و تلاش کنید.
پس اگر واقعا به ساخت و طراحی بازی علاقه دارید باید در این مسیر ثابت‌قدم باشید، بازیسازی احتیاج به تلاش و پشتکار فراوانی دارد، باید بتوانید در کنار یک تیم فعالیت کنید، پس در اولین مرحله آستانه‌ی صبر و تحمل خود را افزایش داده و سپس ادامه‌ی این آموزش را مطالعه کنید!
خواسته یا ناخواسته زبان دنیای آی‌تی، زبان انگلیسی است، شما در این مسیر باید با افراد مختلفی تعامل داشته باشید، بسته‌های نرم‌افزاری مورد نیازتان را از وبسایت‌های مرجع دریافت کرده و در مراحل ساخت بازی چالش‌ها و مشکلاتتان را حل کنید، بنابراین برای موفقیت سریع‌تر در این مرحله سعی کنید زبان انگلیسی خود را تقویت کنید تا بتوانید زودتر از هرکس دیگری به منابع جدید و دست اول دسترسی داشته‌باشید.
به عنوان یک مثال واقعی، خیلی از برنامه‌نویسان برای اینکه بتوانند مشکلات خود را حل کنند، سوالاتشان را در سایت‌های مثل StackOverflow می‌پرسند، البته که لازم نیست سطح زبان خیلی بالایی داشته باشید، برای اینکه بتوانید از سوالات و راه‌حل‌های ارائه شده استفاده کنید، کافیست کلیدواژه‌های مهم را بشناسید و بتوانید به خوبی در موتورهای جستجویی مثل گوگل به جستجو بپردازید.
هرچند امروزه با وجود موتورهای بازیسازی مانند یونیتی (Unity) ساخت و ایجاد بازی‌ها خیلی ساده‌تر از قبل شده اما شما همچنان برای ساخت یک بازی مناسب و قابل قبول باید بتوانید بخش‌هایی از بازی را با استفاده از برنامه‌نویسی یا اسکریپت‌نویسی کنترل کنید، در ادامه بیشتر به معرفی موتورهای بازیسازی خواهیم پرداخت، اما در این مرحله لازم است آشنایی مقدماتی با مفاهیم برنامه‌نویسی داشته باشید، هر موتور برنامه‌نویسی زبان مخصوص به خود را دارد، زبان‌هایی مثل ++C یا #C برخی از این زبان‌ها هستند.
حال که تا اینجا آمده‌ایم، بد نیست کمی هم در مورد زبان‌های برنامه‌نویسی که در جدول بالا به آن‌ها اشاره کردیم صحبت کنیم:
این زبان‌ها را اصطلاحا زبان‌های C like می‌نامیم، به این دلیل که دستور سینتکس آن‌ها تقریبا مشابه و مطابق با زبان C است، تمام این زبان‌ها، زبان‌های شی‌گرا بوده و قابلیت برنامه‌نویسی شی‌گرا (Object Oriented) را دارند، بنابراین شما به راحتی می‌توانید تمام ایده‌های خود را برای بازی سازی با آن‌ها اجرا کنید، در ادامه می‌توانید یک نمونه کد بسیار ساده که در زبان #C نوشته شده را ببینید:
namespace BaziatoGameDevelopement { class baziato { static void Main(string[] args) { System.Console.WriteLine("Welcome to Baziato Game Development Article..."); } } }
همانطوری که در نمونه کد بالا مشاهده می‌کنید، زبان‌های برنامه‌نویسی که سینتکس آن‌ها مشابه کدهای زبان C است، از چندین بلاک کد تشکیل می‌شوند که هر بلاک کد میان دو علامت { } قرار می‌گیرد، بنابراین شما اگر هر یک از این زبان‌ها را بشناسید، احتمالا خواهید توانست به راحتی شروع به بازیسازی کنید، البته اگر هم با برنامه‌نویسی آشنا نیستید، در ابتدای کار جای نگرانی نیست، موتورهای بازیسازی مثل Game Maker Studio امکان ساخت بازی به شکل کشیدن و رهاکردن (Drag and Drop) به شما می‌دهند، بنابراین اگر به بازیسازی علاقه‌مندید ولی هنوز در برنامه‌نویسی مسلط نشده‌اید، این موتور بازیسازی می‌تواند برای ساخت بازی به شما کمک کند، البته در ادامه‌ی مقاله با یکی از موتورهای بازیسازی معروف به نام یونیتی (Unity) بیشتر آشنا می‌شویم.
همانگونه که در ابتدای مقاله گفتیم، یک بازی از بخش‌های متنوعی تشکیل شده است، احتمالا شما به تنهایی از پس ایجاد و طراحی تمامی بخش‌ها برنخواهید آمد، پس سعی کنید در اولین فرصت با چند نفر دیگر همراه شوید، کسی که ذوق و سلیقه‌ی هنری داشته و بتواند المان‌های گرافیکی بازی را به خوبی طراحی کند، شخص دیگری داستان و سناریوی بازی را تهیه کند، دیگری برنامه‌نویسی‌ها را انجام دهد، بدین ترتیب شما می‌توانید یک بازی با کیفیت و پرطرفدار ارائه کنید.
به‌طور کلی اکثر بازی‌های محبوب نتیجه‌ی تلاش یک تیم بازی ساز هستند، فرض کنید شما یک شخص هستید و به ساخت بازی علاقه‌مندید، اگر بخواهید تمام فرایند را خودتان به تنهایی انجام دهید، شاید به اندازه‌ی کافی در تمام زمینه‌ها تخصص نداشته باشید، هرچند که تاحدودی با طراحی گرافیک، انیمیشن، کارگردانی و… آشنا باشید، اما اگر می‌خواهید در تمام بخش‌ها کاملا حرفه‌ای ظاهر شوید، باید در هربخش یک متخصص در تیم خود داشته باشید، فردی را برای طراحی انیمیشن انتخاب کنید که به اندازه‌ی کافی در این زمینه حرفه‌ای بوده و قادر باشد به انیمشن‌های جذابی را برای بازی طراحی کند.
پس اگر به ساخت بازی علاقه‌مندید، هرچند که در گام اول، خودتان می‌توانید به تنهایی کار را شروع کنید، اما برای پیشرفت بیشتر، سعی کنید یک تیم خوب را در کنار هم جمع کنید، در ادامه با برخی از مهم‌ترین نقش‌هایی که در یک تیم بازیسازی وجود دارند کمی بیشتر آشنا می‌شویم:
گرافیک، یکی از مهم‌ترین بخش‌های یک بازی محسوب می‌شود، احتیاجی به توضیح نیست که بسیاری از افراد، بازی را از روی گرافیک و طراحی بصری آن قضاوت می‌کنند، اشیای داخل بازی، پترن‌های گرافیکی و پس‌زمینه‌ها، رابط کاربری و… از جمله مواردی هستند که توسط آرتیست بازی خلق می‌شوند، در اغلب موارد طرح‌های ابتدایی به شکل خیلی ساده‌ای توسط طراح بازی روی کاغذ ترسیم می‌شوند و پس از آن، آرتیست‌های بازی به کمک نرم‌افزارهایی مثل فتوشاپ و ایلاستریتور (برای طرح‌های دوبعدی) یا مایا و بلندر (برای طرح‌های سه‌بعدی) آن را به طرح‌های گرافیکی مناسب تبدیل می‌کنند.
طراح بازی در حقیقت مدیر محصول تیم به حساب می‌آید، تمام اتفاقاتی که در بازی رخ می‌دهد توسط طراح بازی انتخاب می‌شوند، این فرد باید بتواند به خوبی با تمام اعضای تیم ارتباط برقرار کرده و نیازهای خود را به آن‌ها منتقل کند، به عنوان مثال ایده‌ای که برای یک کارکتر در نظر دارد را روی کاغذ رسم کرده و آن را در اختیار آرتیست قرار دهد، بنابراین اگر دوست دارید به عنوان یک طراح بازی فعالیت کنید، لازم است به خوبی روی ارتباطات و شبکه‌سازی خود کار کنید، اصطلاحا در کنار مهارت‌های فنی لازم است که روی “مهارت‌های نرم” خود نیز کار کنید.
برنامه‌نویس، همانطور که از نامش پیداست، با کدهای برنامه‌نویسی سروکار دارد و باید بتواند ایده‌های طراح بازی را با کدهایی که می‌نویسد به بخش‌های مختلف بازی تبدیل کند، به عنوان مثال یکی از مهم‌ترین بخش‌هایی که در بازی وجود دارد، هوش مصنوعی است، اگر قصد دارید به عنوان برنامه‌نویس تیم بازیسازی فعالیت کنید، سعی کنید مهارت ریاضی خود را بهبود داده و حتما یکی از زبان‌های برنامه‌نویسی را به خوبی فرا بگیرید!
پس از تیم‌سازی وقت آن است که یک ایده‌ی تازه و خلاقانه برای ساخت بازی پیدا کنید، این روزها مارکت‌های نرم‌افزاری پر شده است از بازی‌های تکراری و بدون خلاقیت، اگر می‌خواهید در این حرفه موفق باشید باید بتوانید ایده‌های خلاقانه و جذابی را به کاربران ارائه کنید، البته به این نکته نیز توجه باشید باشید که بازی شما نباید سرشار از المان‌های پیچیده و گیج‌کننده باشد، این نکته را به یاد داشته باشید که کاربران موبایلی به بازی‌های ساده علاقه‌ی بیشتری نشان می‌دهند.
این روزها افراد زیادی علاقه‌مند به بازی‌های موبایلی هستند، پیر و جوان، پسر و دختر، پس سعی کنید تا حد امکان علایق و سلیقه‌ی تمامی این افراد را در طراحی و ساخت بازی خود در نظر بگیرید، در این مرحله می‌توانید با افراد مختلف مصاحبه کنید، نظرسنجی انجام دهید و بازی‌های پرطرفداری که تا به حال منتشر شده و تعداد نصب‌های بالایی دارد را بررسی کرده و از آن‌ها ایده بگیرید.
با انجام مراحل بالا شما برای تولید یک بازی آماده‌اید، حال وقت آن است که وارد مرحله‌ی هیجان‌انگیز کار شده و شروع به ساخت بازی کنیم!
برای این منظور شما می‌توانید از موتورهای بازیسازی قدرتمندی مانند یونیتی استفاده کنید، شرکت‌های بزرگ بازیسازی مانند یوبی‌سافت و نینتندو نیز بازی‌هایی را با استفاده از این ابزار خلق کرده‌اند، پس شما نیز می‌توانید با خیال راحت به یونیتی اعتماد کرده و از آن استفاده کنید، بیایید کمی بیشتر با این موتور بازیسازی آشنا شویم.
همانطور که از نامش پیداست محیطی را برای شما فراهم می‌کند تا بتوانید تمام موارد مورد نیاز برای ساخت یک بازی را به صورت یکجا در کنار هم داشته باشید، یونیتی قسمتی را برای ایجاد طرح‌ها و کارکترهای بازی در اختیار شما قرار می‌دهد، همچنین بخشی وجود دارد که شما می‌توانید در آن برنامه‌نویسی کرده و جذابیت بیشتری به بازی خود بدهید.
در پاسخ به این سوال می‌توان گفت بله و خیر!
اگر قصد دارید یک بازی بسیار ساده ایجاد کنید احتیاجی به کدنویسی نخواهید داشت (البته با استفاده از سایر موتورهای بازیسازی)، اما برای ساخت یک بازی قابل قبول باید بتوانید در حد نیاز خود برنامه‌نویسی انجام دهید، البته نگران نباشید چراکه این موتور بازیسازی از دو زبان قدرتمند #C و زبان برنامه نویسی جاوا اسکریپت پشتیبانی می‌کند و شما می‌توانید بازی خود را با هردوی این زبان‌ها برنامه‌نویسی کنید.
موتور بازیسازی یونیتی رایگان است، همچنین بازی‌های معروفی چون Super Mario Run و Pokémon Go را در کارنامه‌ی خود دارد، همانطور که گفتیم شرکت‌های بزرگ بازیسازی نیز از این ابزار برای تولید بازی‌های خود استفاده می‌کنند.
در حال حاضر این موتور بازیسازی قادر به ایجاد بازی‌های 2 بعدی و 3 بعدی است، همچنین در اکثر پلتفرم‌ها نیز قابل اجراست، شما می‌توانید بازی‌ها موبایلی متعددی را با این موتور بازیسازی قدرتمند برای خود خلق کنید.
همانطور که گفتیم یونیتی علاوه‌بر ابزارهای از پیش آماده‌ای که برای ساخت بازی‌ها در اختیار شما قرار می‌دهد از برنامه‌نویسی نیز پشتیابی می‌کند و شما قادر به ساخت هرنوع بازی خواهید بود.
از آنجایی که یونیتی بسیار قدرتمند است بنابراین برای ساخت یک بازی به یک تیم حرفه‌ای نیز احتیاج دارد، به همین دلیل در مراحل قبلی به شما گفتیم تیم‌سازی را جدی بگیرید، انجام مدل‌سازی‌های 3 بعدی و گرافیکی، صداگذاری‌ها، برنامه‌نویسی و… به تنهایی کار چندان آسانی نخواهد بود، پس همواره سعی کنید با یک تیم همراه باشید.
برای دانلود و نصب یونیتی می‌توانید به وبسایت رسمی Unity مراجعه کنید.
البته ابزارهای دیگری نیز برای ساخت بازی در دسترس هستند، به عنوان مثال می‌توانید به Game Maker Studio که برای ساخت بازی‌های دوبعدی فوق‌العاده است مراجعه کنید، اما پیشنهاد ما برای ساخت بازی‌های موبایلی خلاقانه همچنان یونیتی است!
حال که با پیش‌نیاز‌ها و ملزومات فنی برای ساخت یک بازی موبایل آشنا شدیم بد نیست به بررسی نکاتی بپردازیم که می‌توانند باعث موفقیت بیشتر بازی شما شوند.
شاید ساخت یک بازی کار چندان دشواری نباشد، اما مطمئنا ساخت یک بازی موفق به این سادگی‌ها نخواهد بود، اما با رعایت این نکات می‌توانید شانس موفقیت بازی خود را شدیدا افزایش دهید:
یکی از دلایلی که باعث می‌شود کاربران به بازی شما علاقه‌مند شوند، داشتن هدف در بازی است، شاید اگر یک هدف و داستان جذاب برای بازی خود در نظر گرفته باشید بتوانید افراد وفادار بیشتری را به بازی خود جذب کنید، بنابراین انتخاب یک داستان مناسب می‌تواند به موفقیت بازی شما کمک کند.
اگر می‌خواهید گیمیرها بازی شما را به صورت مداوم دنبال کنند سعی کنید آن را تا حدودی اعتیاد آور خلق کنید، یک بازی آسان و سرگرم کننده که در آن به مرور سطح دشواری مراحل افزایش می‌یابد یکی از رهکارهاییست که می‌تواند منجر به اعتیاد آور بودن یک بازی شود!
سعی کنید، بازار هدف خود را بسنجید، قصد دارید بازی خود را برای چه پلفرمی ایجاد کنید؟ اندروید یا آی‌او‌اس؟ همواره به این نکته توجه داشته باشید که معمولا طراحی بازی برای همه‌ی پلتفرم‌ها کاری وقت‌گیر و هزینه‌بر است، شما برای صرفه‌جویی در هزینه‌ها و همچنین بررسی بازخوردهای کاربران می‌توانید در مرحله‌ی اول تنها یکی از پلتفرم‌های موبایلی را هدف بگیرید و در صورت موفقیت بازی آن را برای سایر سیستم‌عامل‌ها نیز توسعه دهید.
طراحی یک بازی همیشه سخت‌تر از ساخت یک اپلیکیشن است، بازی شما باید به قدری جذاب و زیبا باشد که بتواند سلایق مختلف را راضی نگه داشته و کاربر را مجاب کند تا به جای رقبا از بازی شما استفاده کند، پس سعی کنید همیشه به طراحی گرافیکی بازی خود اهمیت ویژه‌ای بدهید، البته این به معنای شلوغ بودن محیط بازی نیست.
شما باید بتوانید در نهایت سادگی، زیبایی را برای کاربر فراهم کنید، همواره اصول مرتبط با تجربه‌ی کاربری (UX) را مد نظر داشته و در مورد آن مطالعه کنید، چراکه تنها یک تجربه‌ی خوب می‌تواند بازیکن را به سمت بازی شما جلب کند.
هرچقدر هم که به صنعت بازی و گیم علاقه داشته باشید، اما در نهایت باید بتوانید از حرفه‌ی خود کسب درآمد کنید، پس این مرحله را جدی بگیرید و دقیقا مدل درآمدی بازی خود را مشخص کنید، به عنوان مثال نمونه‌هایی از شیوه‌های درآمدی برای یک بازی عبارتند از:
اینها تنها برخی از مدل‌های درآمدی برای یک بازی موبایل هستند، شما می‌تواند بنابر خلاقیت و سلیقه‌ی خود روش‌های دیگری را نیز انتخاب کنید.
ابزار مناسبی را برای توسعه‌ی بازی خود انتخاب کنید
پیش‌تر موتور بازیسازی یونیتی را برای شما معرفی کردیم، اما باید بدانید تکنولوژی‌های بسیار زیادی برای توسعه‌ی بازی‌ها وجود دارد، همچنین این امکان وجود دارد که بازی شما نیاز به طراحی خاصی داشته و لازم باشد از زبان Native سیستم‌عامل مورد نظرتان استفاده کنید، به عنوان مثال زبان Java برای اندروید و Swift برای iOS، انتخاب ابزار مناسب کمک زیادی به بهینه بودن بازی و همچنین سادگی کار شما خواهد کرد.
اجازه دهید، کل فرایند بازی سازی را در یک پاراگراف برای شما خلاصه کنیم، برای ساخت یک بازی موفق، باید ۳ مرحله‌ی کلی و نهایی را طی کنید، در ابتدا وضعیت بازار را تحلیل کرده و یک ایده‌ی خوب برای ساخت بازی پیدا کنید، شاید این مرحله زمان زیادی از شما بگیرد، اما مطمئن باشید ارزشش را دارد، پس از اینکه ایده‌ی مناسبی برای بازی‌تان پیدا کردید سعی کنید یک تیم خوب را در کنار هم جمع کرده و با کمک هم به مرحله‌ی بعد بروید.
پس از اینکه، پیش‌نیازهای ساخت بازی را تحلیل کردید وقت آن است که با توجه به نیازتان یک موتور بازیسازی را انتخاب کرده و به کمک آن بازی‌تان را پیاده‌سازی کنید، در نهایت نیز پس از ساخت نسخه‌ی اولیه‌ی بازی لازم است که آن را مورد بررسی قرار دهید تا از عدم وجود باگ و مشکلات احتمالی در بازی خود اطمینان حاصل کنید، برای اینکار می‌توانید به کمک اعضای تیم‌تان بازی را بررسی کنید یا از سرویس‌های تست بازی استفاده کنید، همچنین بازیاتو نیز سرویس اتاق تست را ارائه می‌کند که می‌توانید در این خصوص روی کمک ما حساب کنید.
هرچند صنعت بازیسازی و به خصوص بازی‌های موبایلی در ایران از محبوبیت خاصی برخوردار است اما شما باید سعی کنید با دید باز وارد این حرفه شوید، قبل از انتخاب مسیر در مورد آن تحقیق کرده و با آگاهی راهتان را انتخاب کنید، همانطور که در ابتدای مقاله نیز اشاره کردیم، یکی از مهم‌ترین پیش‌نیازهای ساخت بازی، علاقه‌مند بودن است.
هرچند کشور ما نیز در سال‌های اخیر به صورت حرفه‌ای‌تری وارد حوزه‌ی گیم و بازیسازی شده، اما همچنان کمی خلأ در این زمینه به چشم می‌خورد، برخلاف بسیاری از مشاغل حوزه‌ی آی‌تی که شاید بتوانید به صورت پروژه‌ای در آن‌ها فعالیت کنید یا استخدام یک شرکت به‌خصوص شوید، در صنعت بازیسازی کمتر شاهد این موضوع هستیم و اکثر افرادی که به سراغ بازیسازی می‌روند در ابتدای کار به صورت آزادکار (فریلنسر) فعایت خود را شروع می‌کنند.
موضوع بعدی که باید به آن توجه داشته باشید، تشکیل یک تیم است، در بخش قبل نیز به این اصل مهم اشاره کردیم، اما از آنجایی که موضوعی بسیار با اهمیت است مجددا روی آن تاکید می‌کنیم، شاید شما بتوانید به تنهایی نیز یک بازی بسازید، اما برای ساخت یک بازی حرفه‌ای و جذاب لازم است یک تیم بازیسازی داشته باشید تا هر عضو تیم بخشی از کار را برعهده بگیرد، بازیسازی به تنهایی، واقعا فرایندی سخت و طاقت‌فرساست و حضور در یک تیم می‌تواند یک تجربه‌ی لذت‌بخش از ساخت بازی به شما هدیه کند.
از این که تا پایان این آموزش با بازیاتو همراه بودید، از شما سپاسگزاریم، اگر سوالی در این خصوص دارید آن را در بخش دیدگاه‌های این پست بپرسید، کارشناسان بازیاتو پاسخ‌گوی سوالات شما خواهند بود.
