نویسنده: پریسا سجادی
سفر به سوباتان مثل قرار گرفتن در قاب عکس‌های کارت پستال است. یک دشت خیلی سبز و خانه‌های روستایی با شیروانی‌های قرمز و نارنجی، تکه‌های سفید و پنبه‌ای ابر که در آسمان می‌چرخند و شیطنت‌شان گل می‌کند.
خیلی پایین می‌آیند. دورت را می‌گیرند و جوری هوا مه‌آلود میشود که از یک متر آن ورتر را هم نمی‌شود دید.
دشت‌هایی از جنس گلپر و پونه و شقایق که با فصل رویش بی هیچ مرز و محدوده‌ای می‌رویند و دشت یکدست سبز را نقاشی می‌کنند.
برای سفر به این بهشت گمشده در ییلاقات گیلان دوست داشتنی با جاجیگا در این نوشتار همراه شوید.
سوباتان روستایی ییلاقی در ارتفاع ۱۹۰۰ تا ۲۵۵۰ متری از سطح دریا است و برفراز ارتفاعات تالش قرار دارد.
در سوباتان از هتل فلان ستاره و مهمانخانه شیک و این چیزها خبری نیست.
اگر اهل طبیعت گردی هستید و بلدید از زندگی در فضای طبیعی و در کنار مردم محلی لذت ببرید کوله پشتی ببندید.
اینجا از سیم و دکل برق و تلفن و انشعاب گاز هم خبری نیست.
طبیعت در سوباتان به شکل بکر و دور از امکانات دنیای مدرن به زندگی بدون خراش خودش ادامه می‌دهد.
اهالی این روستا بهار و تابستان به این منطقه کوچ می‌کنند و در خانه‌های کاهگلی، کلبه‌های چوبی و سیاه چادرها با بخاری چوب‌سوز و آب چشمه و حال خوش، روزگار می‌گذرانند.
خوشبختانه در سوباتان موبایل آنتن نمی‌دهد و خبری از زنگ گوشی و سر و صدای ارتباطات و شبکه‌های اجتماعی نیست.
اما دوربین عکاسی کاربرد زیادی دارد. به هر سمت سوباتان که نگاه کنید یک منظره شگفت‌انگیز می‌بینید که می‌تواند در قاب یک کارت پستال بنشیند.
برای رسیدن به سوباتان دو مسیر وجود دارد. یک مسیر از سمت تالش است که باید ۲۲ کیلومتر از شهر لیسار در تالش در جاده‌ای شیبدار و ناهموار به سمت سوباتان رانندگی کنید.
رانندگان تالشی با خودروهای شاسی بلند یا وانت نیسان مسافران سوباتان را بالا می‌برند.
بعد از گذشتن از این جاده پر پیچ و خم از خلال باغ‌ها و مزرعه‌های تنباکو کم کم رنگ سبز روشن و شاداب سوباتان در مسیر تماشا پخش میشود.
مسیر دیگر، مسیر اردبیل به سمت خلخال است. در این جاده باید در روستای بودالالو پیاده شوید و ۱۳ کیلومتر بقیه راه را با نیسان یا خودرو شاسی بلند ادامه دهید و در میانه راه به دریاچه نئور برسید. این مسیر هم با وجود دریاچه نئور زیبایی خاصی دارد.
سوباتان زیباست و با لوندیِ طبیعت، دم به دم شکل تازه‌ای به خودش می‌گیرد. ابرها در این منطقه سبک بالند.
از پیچ جاده که می‌گذرید و به سوباتان نزدیک می‌شوید، کلبه‌های چوبی وسط چمنزار، گله گوسفندان چاق و چله، گاوهای خوشبخت و گله اسب‌های وحشی با یال‌های رها در باد در این منطقه سرسبز شما را یاد نقاشی‌های خوشرنگ دوران کودکی می‌اندازد.
سرزمینی که بهارش از آخر اریبهشت ماه آغاز میشود و اهالی‌اش از حوالی مهرماه این روستای ییلاقی را به خاطر سرمای نفسگیر و بارش بی امان برف ترک می‌کنند و به لیسار می‌روند.
روی بام سوباتان یا «چمنزار بیدَه پِشت» که بلندترین منطقه سوباتان است بایستید، روستا زیر پایتان قرار می‌گیرد و قدتان به آسمان می‌رسد.
اگر شانس بیاورید می‌توانید منظره بی‌نظیری از پیشروی ابرها از سمت روستا به بام سوباتان را تماشا کنید و در اقیانوس مه غرق شوید.
خیلی از کسانی که به سوباتان می‌روند برای اقامت، کمپ کردن و چادر زدن در طبیعت را انتخاب می‌کنند.
اما اگر اهل چادر زدن نیستید، برای ماندن در سوباتان یک گزینه دیگر هم هست.
شما می‌توانید با اجاره کلبه در سوباتان و یا اقامت در خانه های روستایی از نزدیک زندگی ساده و صمیمی اهالی سوباتان را درک کنید.
برای اقامت در خانه روستایی در سوباتان می‌توانید به سایت رزرو اقامتگاه جاجیگا مراجعه کنید با اجاره ویلا و خانه روستایی در سوباتان، سفر بی‌نظیری را برنامه‌ریزی کنید.
این روستا یک بازارچه مختصر و مفید با چند مغازه، قصابی و کبابی دارد که از آن می‌توان نیازهای روزمره مثل شیر و ماست محلی و گوشت تازه، نان تازه تنوری، میوه و عسل خالص سوباتان و کلاه و جوراب پشمی خرید.
گوشت و دل و جگر تازه گوسفند کبابی از خوردنی‌های این بازار محلی است که هرگز نباید چشیدن‌اش را از دست بدهید.
سفارش بدهید و روی نیمکت و میز ساخته شده از چوب درخت بلوط بنشینید و از عطر کباب لذت ببرید تا حاضر شود.
درباره معنی کلمه سوباتان دو روایت هست. یکی اینکه «سو» در زبان تالشی به معنی «گلپر» و «وتون» به معنی «روییدن» است.
به دلیل وفور گیاه گلپر و رویش آن در سوباتان این اسم روی آن گذاشته شده است.
یک روایت دیگر درباره معنای سوباتان این است که در زبان ترکی «سو» به معنی آب و «باتان» به معنی محل فرو رفتن است.
در سوباتان چشمه‌ای وجود داشته که آب آن پس از جوشیدن از دل خاک، دوباره در زمین فرو می‌رفته و همین، دلیل نامگذاری شده است.
اگر شانس بیاورید و بتوانید با اهالی این روستا که عموما کوچ نشین و عشایرند ارتباط برقرار کنید و همسفره شوید، ذایقه‌تان احساس چشیدنی بی‌نظیری را تجربه خواهد کرد.
غذاهای محلی سوباتان ترکیبی از طعم غذاهای عشایر همراه با سلیقه آشپزی گیلانی است.
کباب بره غذای اصلی محلی سوباتان است که نباید از دست بدهید.
گوسفندهای سوباتان در دشت گل و گیاهان دارویی چرا می‌کنند و به همین دلیل گوشت معطر و خاصی دارند. همین کیفیت عالی گوشت باعث شده که کباب بره سوباتان معروف شود.
سوجا دیله (ساج ایچی) یکی از غذاهای سوباتان است که از گوشت گوسفند سرخ شده در کره به همراه ادویه جات و ماست محلی تهیه میشود.
قورتماج خوراک مقوی سوباتانی است که چوپانان با شیر تازه گوسفند و کمترین امکانات آشپزی درست می‌کنند.
برای پختن قورتماج چند سنگ تمیز چشمه را داخل آتش قرار داده و بعد از اینکه داغ و سرخ شد آنها را داخل ظرف مسی شیر می‌گذارند.
حرارت سنگ، شیر را غلیظ و ژله‌ای می‌کند. این معجون خوشمزه را با نان محلی میل می‌کنند.
سیرجینه، غذایی است که برای وعده صبحانه آماده میشود. روش پختش اینگونه است که آرد برنج یا ذرت را با شیر و تخم مرغ محلی و شکر و زردچوبه مخلوط کرده هم می‌زنند. این مخلوط را در تابه داغ با روغن سرخ کرده و رویش خاک قند می‌‍پاشند.
جزلق یک غذای خوشمزه و مقوی عشایری است که در روند تهیه روغن دنبه آماده میشود.
یعنی عشایر برای اینکه روغن دنبه بگیرند، دنبه را خرد کرده و حرارت می‌دهند. بعد از اینکه روغن دنبه درآمد، تکه‌های دنبه سرخ شده ته ظرف باقی می‌ماند که به آن جزلق می گویند.
جزلق را هم با پلو و هم نان می‌خورند و یا به خمیر نان اضافه و نان روغنی درست می‌کنند.
در سفر به سوباتان مناظر و پدیده‌های طبیعی حوالی سوباتان را از دست ندهید. مثل آبشار، دریاچه، پارک جنگلی و…
دریاچه زیبای نئور با پنج متر عمق، در دل دشتی سبز، که با رویش گلها و گیاهان وحشی به زرد، بنفش و سرخ شقایق تغییر رنگ می‌دهد، یکی از جاذبه‌های طییعی در نزدیکی سوباتان است.
فاصله سوباتان تا نئور، حدود بیست کیلومتر پیاده‌روی است.
کمپ کردن در کنار این دریاچه و ماهیگیری و صید قزل آلای رنگین کمانی مرغوب نئور یکی از علاقمندی‌های طبیعتگردان در سفر به سوباتان است.
ریزش آبشار سی متری خروشان ورزان از دل صخره‌ها، یک منظره تماشایی است که در شمال غربی سوباتان و روستای ورزان واقع شده است.
آلچاق به زبان محلی به معنی آلوچه است. جنگل آلچاق در سوباتان شامل درختچه‌های آلوچه است که به خاطر سردی هوای سوباتان قد نکشیده‌اند.
فصل آلوچه که می‌رسد، چیدن آلوچه‌های خوشمزه، اهالی روستا و گردشگران را به سمت این جنگل زیبا می‌کشاند.
آخر تابستان که می‌رسد و باران‌های پاییزی شروع میشود، چیدن قارچ‌های سفید خوراکی که بعد از بارش باران شبانه و با طلوع آفتاب روی دشت سوباتان ظاهر می‌شوند، جذاب و لذت بخش است.
البته برای چیدن قارچ خوراکی باید از محلی‌ها راهنمایی بگیرید که قارچ سمی در سبدتان نیفتد.
دشت‌های سوباتان محل رویش گیاهان و گلهای متنوع دارویی است. قدم زدن در میان دشت و چمنزارهای سوباتان و چیدن گیاهان دارویی معطر حال و هوای بی‌نظیری دارد.
پونه، گلپر، بومادران، شقایق و گزنه از گیاهان دارویی این روستاست.
سوباتان یک سری آثار باستانی دارد که نشان می‌دهند که این منطقه قدمت طولانی دارد.
قبرهای سنگی بزرگ در منطقه قوری دره قدمت سوباتان را به پنج تا هفت هزار سال می‌رساند.
بقیه مطالب مجله جاجیگا را اینجا بخوانید.
