از ۶ دسامبر ۲۰۱۸، وردپرس ۵٫۰ بِبو بیرون آمده است! و ویژگیهای جدید وردپرس در این نسخه را میتوانید بررسی کنید.اگر تمام بهروزرسانیهای امسال را نادیده گرفتهاید، زمان آن است که به این مورد توجه کنید چرا که بزرگترین بهروز رسانی سال ۲۰۱۸ است. وردپرس به طور کامل نحوه استفاده کاربران و توسعهدهندگان از CMS را با تدوینگر جدید گوتنبرگ اصلاح کرده است. حال همه چیز به بلاکها مربوط میشود. همچنین یک تم جدید ۲۰۱۹ داریم که به طور پیشفرض بر نصبهای جدید وجود دارد.
مانند هر نسخه جدیدی از وردپرس، آزمایشکردن را پیشنهاد میکنیم. شاید این موضوع تکراری به نظر برسد اما از آنجایی که این نسخه بر همه چیز از تدوینگر گرفته تا افزونههای ثالث و حتی تم تاثیر میگذارد، تست کردن اختیاری نیست! اگر شما تست نکنید، همه چیز ممکن است به سادگی خراب شود. این نسخهای است که در آن نباید تنها دکمه «بهروز رسانی» را بزنید.
با گفتن این نکات، حال به سراغ چیزهای جدید در نسخه وردپرس ۵٫۰ میرویم.
ما همراه با وردپرس ۸٫۴ (Evans)، تودهای از بهبودها و ویجتهای جدید را در کنارپیشرفت مفیدی در خصوص نحوه کار لینکها در تدوینگر بصری داشتیم.
در وردپرس ۹٫۴ (Tipton)، قدم مشخصی به سمت راهی کاربرمحورتر برای سفارشیسازی و مدیریت وبسایتها به همراه بهبودی عالی در سفارشیساز، کارکردهای جدید هیجانانگیز و تدوینگر قدرتمند متن برای تدوین کدها دیده میشد.
غالب بهروز رسانیهای قبلی جزئی بوده و برای بسیار از ما، تاثیر آنچنانی نداشته است. وردپرس ۵٫۰ متفاوت است.
۱-تدوینگر جدید وردپرس به نام گوتنبرگ
۲-تم وردپرس ۲۰۱۹
به جز این موارد، تغییرات جزئی و رفع باگها به صورت مورد به موردی بررسی شده و در واقع نکته اصلی گوتنبرگ است.
با اینکه در ابتدا به نظر میرسد این تغییرات عمده نیستند، اما این اصلا صحیح نیست. تلاش این بوده که گوتنبرگ به عنوان یک CMS، وردپرس را در محلی برای ساخت وبسایت، به سمت جلو پیش ببرد. در واقع تیم وردپرس در تلاش است تا از چرخه قدیمی انتشار نسخهها که تنها بهروزرسانیهای جزئی در آن صورت میگرفت فاصله بگیرد و جایی برود که ما در یک آن تغییرات زیادی را ببینیم. اما آنها همچنین اعلام کردهاند که برنامه دارند تا حالا که وردپرس ۵٫۰ منتشر شده، ماهی دو بار یک نسخه جزئی جدید از وردپرس ارائه دهند. میتوانید برنامه آنها را در مرحله دوم گوتنبرگ مشاهده کنید.
کتاب راهنمای گوتنبرگ به خوبی کار آن را به طور خلاصه شرح میدهد:
«گوتنبرگ به عنوان تغییر حالتی از تدوینگر وردپرس آغاز شد و رابطکاربری جدیدی برای اضافه کردن، تدوین و کنترل محتوا داشت. گوتنبرگ به دنبال آن است که ایجاد طراحیهای محتوای غنی و انعطافپذیر را بر اساس یک رابطکاربری بلاک محور آسان کند. انواع اجزا صفحه به عنوان بلاکهای مدولار نمایش داده میشوند یعنی از طریق یک فهرست بلاک یکپارچه قابل دسترسی هستند، میتوان آنها را در هر نقطه صفحه قرار داد و به طور مستقیم جهت ایجاد نمایش موردنظر کاربر، تدوین کرد.
گوتنبرگ یک مدرنسازی اساسی و تغییر شکلی از نحوه عملکرد تجربه وردپرس است و موقعیتهای جدیدی هم برای توسعهدهندگان و هم برای کاربران ایجاد میکند. گوتنبرگ چارچوبها، الگوهای تعاملی، کارکرد و تجربهکاربری جدیدی برای وردپرس معرفی میکند.»
به عبارت دیگر، در وردپرس ۵٫۰، دیگر تدوینگر کلاسیک وردپرس یا تدوینگر متنی را که در دهه اخیر به استفاده از آن عادت کرده بودید، نخواهید داشت. از این به بعد شکل آن مانند زیر خواهد بود:
در واقع ممکن است تا به حال فراخوانی در این خصوص در داشبورد وردپرس خود دیده باشید. این در نسخه جزئی۸٫۹٫۴ به ویژگیهای جدید وردپرس اضافه شد تا راهی باشد برای پیشآگاهی به کاربران که این اتفاق خواهد افتاد.
گوتنبرگ تنها تدوینگر و تدوینگر پیشفرض در نصبهای جدید وردپرس ۵٫۰ است. نگران نباشید، میتوانید افزونه کلاسیک تدوینگر را نصب کنید. این به شما امکان ادامه استفاده از آن را در کنار تدوینگر جدید گوتنبرگ خواهد داد.
اما یک هشدار منطقی از طرف تیم وردپرس اعلام شده که در آن گفته شده افزونه تدوینگر کلاسیک تنها تا تاریخ ۳۱ دسامبر ۲۰۲۱ به طور رسمی تحت پشتیبانی خواهد بود. پس ما به شدت پیشنهاد میکنیم که زودتر به سمت گوتنبرگ و وردپرس ۵٫۰ بروید.
چرا این اتفاق رخ خواهد داد؟ دلایلی وجود دارند.
دلیل اول این است که با وجود این که نسخه خود هاست شده وردپرس، اتوماتیک، منبع باز است، تیم پشت صحنه wordpress.com همچنان یک کسبوکار است و باید با دیگر وبسایتهایی که راهکار میسازند مانند Wix و Squarespace رقابت کند. اگر نگاهی به سهم بازار وردپرس داشته باشید، رشد سالانه آن از ۲۰۱۷ تا ۲۰۱۸ حدود ۳/۱۷ درصد است. در حالی که این عدد عالی به نظر میرسد باید نگاهی به دیگر رقبا بیندازیم. Squarespace 180 درصد و Wix 233 درصد رشد داشتهاند.
در حالی که پروژه منبعباز و کسبوکار به طور تکنیکی جدا هستند، در کنار هم دیگر حرکت میکنند. به عبارت دیگر، وردپرس باید خود را به بقیه برساند! فکر میکنید چرا تمام افزونههای تجملی صفحهساز با این نرخهای باورنکردنی رشد کردهاند؟ زیرا افراد به راههایی سادهتر برای ساخت وبسایتها و نوشتن محتوا نیاز دارند. اگر تنها به دنبال یک وبلاگ باشید، صادقانه باید گفت که حتی پلتفرمهای انتشارکننده دیگر مانند Medium و Ghost تجربه نوشتاری بهتری دارند.
این لزوما مسئله بدی نیست، با این وجود رقابت چیزی است که محصول و جامعه را با سرعت بیشتری به سمت جلو میراند.
نکته دوم این که گوتنبرگ بر React ساخته شده است. یک چارچوب محبوب در جاوااسکریپت که توسط شرکتهایی مانند فیسبوک و اینستاگرام استفاده شده و نگهداری میشود. در کنار این موضوع، گوتنبرگ از فناوریهای جدیدی مانند REST API، ESnext + JSX، WebPack و … استفاده میکند. ریاض بنگوئلا مقالهای عالی در خصوص نحوه تغییر توسعه وردپرس به وسیله گوتنبرگ دارد.
به خاطر نحوه ساختاربندی، دنیای جدیدی را در خصوص «توسعه بلاکی» به روی توسعهدهندگان باز میکند. به یاد داشته باشید که در گوتنبرگ، همه چیز به بلاکها مربوط میشود پس احتمالا این عبارت را زیاد خواهید شنید.
اما ممکن است مسائل را پیچیده نیز بکند زیرا معمولا توسعهدهندگان باید زبانهای جدید را فرا بگیرند. اما نکته مثبت این که جامعه وردپرس شما را در این زمینه نجات میدهد و پروژههای منبعباز بسیار خوبی مانند create-guten-block وجود دارند. اساسا این یک جعبهابزار توسعه زیروکانف (#۰CJS) است که در تنها چند دقیقه بلاکهای وردپرس گوتنبرگ را بدون پیکربندی React، webpack، ES6/7/8/Next، ESLint، Babel و … توسعه میدهد.
آیا فکر میکنید که با وجود همه اینها، هدف بهبود عملکرد خواهد بود؟ در حالی که امیدواریم این موضوع نیز مدنظر باشد، گزارشهای بسیاری در حال حاضر نشان دهنده عملکرد کندتر هستند.
به یاد داشته باشید: بعضی از این موارد را باید با کمی بدبینی در نظر گرفت چرا که تیم گوتنبرگ بهروز رسانیهای بسیاری ارائه داده است و حالا که وردپرس ۵٫۰ رسما اینجاست، میتوانید انتظار مواردی بیشتر را داشته باشید.
نکته منفی دیگر این است که اکثر افزونهها و تمهای وردپرس (نه همه آنها) باید جهت تطابق با گوتنبرگ مجددا نوشته شوند. غالبا مواردی که با تدوینگر وردپرس در تعامل هستند. سئوی YOAST مثالی عالی از توسعهدهنده افزونه وردپرس است که خیلی سریع آماده شد! آنها اولین بهروز رسانی گوتنبرگ را در ۲۰۱۷ ارائه دادند و از آن زمان دائم نسخههای جدیدی ارائه کردهاند. با این وجود که آنها در ابتدا در خصوص دسترسی نگران بودند. تیم وردپرس حال بیانیهای منتشر کرده که در خصوص قابلیت دسترسی در گوتنبرگ است.
اگر میخواهید سریع به سراغ این ویژگیها در گوتنبرگ بروید و ببینید که واقعا چطور کار میکنند، نگاه عمیق ما به تدوینگر گوتنبرگ وردپرس را بررسی کنید.
اگر هنوز آماده نیستید، میتوانید این تغییر را با غیرفعال کردن تدوینگر گوتنبرگ وردپرس به تعویق بیندازید.
ویژگیهای جدید وردپرس ۵٫۰ همچنین شامل یک تم مینیمال ۲۰۱۹ است که با پشتیبانی کامل از گوتنبرگ در سمت مشتری و توسعهدهنده ارائه شده و در پستی در آینده، این تم را عمیقتر پوشش خواهیم داد.
از آنجایی که ۳۲ درصد تمام وبسایتهای اینترنت با وردپرس کار میکنند، هر تغییر بزرگی مانند این بحثهایی ایجاد میکند. بیایید صادق باشیم، در یک دهه اخیر تدوینگر وردپرس تغییر آنچنانی نکرده بود.
اگر نگاهی داشته باشید به افزونه وردپرس گوتنبرگ، خواهید دید که با ۷۰۰ هزار نصب فعال، نمره ۳/۲ را از ۵ گرفته است و بیش از ۹۰۰ نفر به آن امتیاز ۱ ستاره دادهاند. با این که این مسئله خوب به نظر نمیرسد، مهم است که بدانید این نمرهدهی از زمانی شروع شده که گوتنبرگ در نسخه بتا بود. همچنین مشخص است که با چنین تغییر بزرگی، بعضی کاربران که نسبت به تغییر مقاوم هستند، نقدهایی داشته باشند.
ما در توییتر نظرسنجی داشتیم که ببینیم افراد در حال حاضر چه فکری در خصوص گوتنبرگ میکنند. پس از بیش از ۴۵۰ رای، ۴۲ درصد میگویند که زیاد از آن استفاده نکردهاند و به همین دلیل نظر مثبت یا منفی ندارند. با آغاز به کار سریع گوتنبرگ و وردپرس ۵٫۰، این موضوع کمی ترسناک است. ۲۸ درصد دیگر میگویند که از آن متنفرند، ۱۹ درصد میگویند آن را دوست دارند و ۱۱ درصد هم میگویند که در حال عادت کردن به آن هستند.
ایان از Declious Brains پست بسیار خوبی در این خصوص دارد که در آن نگرانیهای بهجای بسیاری راجع به گوتنبرگ به اشتراک میگذارد. از هر زاویهای که به آن نگاه کنید، به این خاطر که وردپرس تمام این زبانها و فناوریهای جدید را به اجبار به کار گرفته، وقتی سایتها وردپرس را به نسخه ۵٫۰ بهروز کنند، درهم خواهند شکست و نمیتوان از آن جلوگیری کرد. تا زمانی که هر افزونه و تم به طور کامل بهروز رسانی نشده باشد که در اکثر موارد نیز این اتفاق رخ نمیدهد، هنگام رفع اشکالات با دردسرهای بسیاری روبهرو خواهید شد.
این موضوع بیش از همه بر چه افرادی تاثیر خواهد داشت؟ سازمانها، فریلنسرها و توسعهدهندگان. برای همین است که احتمالا این بهروز رسانی عمده شما را نگران کرده است.
اگر ذکر این موارد کافی نیست، باید گفت که ClassicPress ظهور کرده است. این یک هاردفورک از وردپرس (بدون گوتنبرگ) است که به بازار وبسایت کسبوکار CMS محور خدمت میکند. در این مورد نگرانی این است که آیا فروپاشی رخ خواهد داد؟ حتی تیم وردپرس نیز خود نمیداند که سازگارپذیری افزونهها و تمها را چگونه مدیریت خواهد کرد. به هر حال، این پروژه جذابی است که باید آن را تحت نظر داشت.
احتمالا سوالی که حال خواهید داشت این است که وردپرس ۵٫۰ چه زمانی بیرون خواهد آمد و کی میتوان از ویژگیهای جدید وردپرس با خبر شد؟ اولین تاریخی که تیم اصلی وردپرس تعیین کرده ۱۹ نوامبر ۲۰۱۸ است. اما این یک تاریخ آزمایشی بوده است.
در تاریخ ۶ دسامبر ۲۰۱۸، وردپرس ۵٫۰ رسما در دسترس قرار گرفته است.
اگر با مشتریانی کار میکنید که روی وردپرس کار میکنند باید به این موضوع توجه داشته باشید. البته میتوانید تدوینگر کلاسیک را نصب کرده و یا زمان بهروز رسانی را تا زمان آتی به تعویق بیندازید.
شما باید برای تعطیلات از پیش استراتژی داشته باشید. آخرین چیزی که میخواهید این است که مشتری با شما تماس بگیرد و از این شکایت کند که پس از بهروز رسانی وردپرس به نسخه ۵٫۰، سایت دچار خرابی شده است.
نمیتوانیم به اندازه کافی بر میزان اهمیت آزمایش وردپرس ۵٫۰ و گوتنبرگ تاکید کنیم. باید مطمئن شوید که تمام افزونهها و تمهای شما مناسب کار میکنند. اگر یک راهحل سفارشیساخت دارید، حتما با یک توسعهدهنده وردپرس در تماس باشید تا آن را بهروز کنید. این چیزی نیست که هاست وردپرس بتواند برای شما درست کند.
مهم است که توجه داشته باشید که اگر به طور مشخص وردپرس را روی بهروز رسانی خودکار به نسخههای اصلی تنظیم نکردهاید، باید آن را به صورت دستی به وردپرس ۵٫۰ بهروز رسانی کنید. به طور پیشفرض، وردپرس تنها نسخههای کوچک را بهروز میکند. مانند بهروز رسانی از نسخه ۷٫۹٫۴ به ۸٫۹٫۴ و بهروز رسانیهای اصلی مانند ۴٫۹٫۸ به ۵٫۰ را انجام نمیدهد.
پارمیسافت نیز بهروز رسانیهای اصلی را خودکار انجام نمیدهد.
WooCommerce یک بیانیه رسمی در خصوص انتشار وردپرس ۵٫۰ ارائه داده است. اگر از WooCommerce استفاده میکنید، حتما آن را پیش از بهروز رسانی وردپرس به نسخه ۵٫۰، به نسخههای ۱٫۵٫۳ و بالاتر بهروز کنید تا از تغییرات شکننده جلوگیری شود.
تیم شرکت Yoast، دائم ویژگیهای جدید، رفع باگ و بهبودهایی برای سئوی yoast و تطابقپذیری آن با گوتنبرگ ارائه میدهد. ما شدیدا پیشنهاد میکنیم که پیش از بهروز رسانی به وردپرس ۵٫۰، Yoast را به آخرین نسخه (نسخه ۰٫۲٫۹ در تاریخ بیستم نوامبر ارائه شد) بهروز کنید.
ما پیشنهاد میکنیم که وردپرس را روی یک سایت آزمایشی نصب کرده یا از محیط آمادهسازی هاست خود استفاده کنید. در این صورت روی سایت اصلی خود تاثیری نخواهید داشت.
۲-از سایت وردپرس خود بک آپ بگیرید
اگر وردپرس را روی یک سایت در حال توسعه یا محیط مرحلهسازی آزمایش نمیکنید (کاری که باید انجام دهید) حتما از سایت وردپرس خود یک بک آپ بگیرید. افزونههای بک آپ وردپرس بسیار خوبی وجود دارند که میتوانید از آنها استفاده کنید.
اما با توجه به این موضوع که وردپرس ۵٫۰ تغییرات بزرگی در پی داشته، پیشنهاد میکنیم یک بک آپ قابل دانلود نیز از سایت خود بگیرید. این شامل تمام فایلها و پایگاهداده MySQL میشود. هیچگاه نمیدانید، شاید پس از ۱۴ روز که گذشت چیزی را از دست بدهید. داشتن این امکان که همواره بتوانید یک بک آپ ایجاد کنید مفید است.
۳-نحوه بهروز رسانی به وردپرس ۵٫۰ (مرحلهسازی یا تولید)
بسته به هاست شما، ممکن است وبسایت شما پس از انتشار وردپرس ۵٫۰ به طور خودکار به آن بهروز شود. WordPress core به طور پیشفرض چنین کاری انجام نمیدهد و ما نیز پیشنهاد میکنیم سایت خود را به طور خودکار به وردپرس ۵٫۰ بهروز نکنید مگر آنکه در فایل wp-config.php سایت خود، تنظیمات WP_AUTO_UPDATE_CORE را تایید کرده باشید. این تغییر با هدف صورت میگیرد و باید پیش از آن تست شده باشد.
وردپرس ۵٫۰ در داشبورد ادمین در دسترس است. تنها در جعبهابزار روی آیکون بهروز رسانی کلیک کنید. سپس روی دکمه «حالا بهروز رسانی کن» کلیک کنید. وقتی سایت در حال بهروز رسانی است، در حالت نگهداری قرار میگیرد. به محض این که بهروز رسانی کامل شود سایت به حالت نرمال بازمیگردد.
یک پیغام دریافت میکنید که از شما میخواهد پایگاهداده وردپرس خود را بهروز کنید.
تا زمانی که بهروز رسانی شما خوب پیش میرود، باید صفحه «ویژگیهای جدید» را ببینید. همین! ساده و سریع.
با هر بهروز رسانی جدید وردپرس، همیشه عدهای هستند که مشکلاتی را تجربه میکنند و این به دلیل حضور همزمان هزاران افزونه و تم مختلف در بازار است. در ادامه راههایی برای عیبیابی مشکلات رایج آمده است:
تدوینگر جدید گوتنبرگ همراه با وردپرس ۵٫۰ میآید. میتوانید این را پاک کرده و اگر میخواهید تدوینگر کلاسیک را بازیابی کنید. یا ممکن است با باگی روبهرو شوید که چیزی را خراب میکند.
به عنوان بخشی از آزمایش خود با گوتنبرگ، باید مطمئن شوید که تمام تمها و افزونههای ثالث شما با گوتنبرگ کار میکنند. هر چیزی که با تدوینگر وردپرس در تعامل باشد احتمالا تحت تاثیر قرار میگیرد. از آنجا که سئوی Yoast جعبههای سفارشی متا دارد، مثال خوبی در این زمینه است. زمینههای پیشرفته سفارشی یک مثال دیگر هستند.
با توسعهدهندگان افزونهها و تمها بررسی داشته باشید. بسیاری شروع کردهاند به اعلام این که از گوتنبرگ حمایت میکنند یا از تاریخی به بعد حمایت خواهند کرد. بسیاری توسعهدهندگان تم نیز بلاکهای گوتنبرگ خود را منتشر کردهاند.
گزینه «تدوین» پس از نصب وردپرس ۵٫۰ پایین صفحات و پستهای شما به طور خودکار تدوینگر جدید گوتنبرگ باز میشود. اگر افزونه تدوینگر کلاسیک را نصب کردهاید، برای آن نیز گزینهای را خواهید دید.
چه اتفاقی برای محتوای کنونی رخ میدهد؟
وقتی محتوایی را در تدوینگر کلاسیک ایجاد کردهاید و حالا آن را در تدوینگر جدید گوتنبرگ باز میکنید چه اتفاقی رخ میدهد؟ به طور اساسی، تمام پست به صورت یک جعبه تدوین TinyMCE ظهور میکند. این کار به جهت محافظت از فرمت محتوای تمام پستها و صفحات شما انجام شده است. برای استفاده از تدوینگر گوتنبرگ همچنین میتوانید گزینه «تغییر به بلاکها» را انتخاب کنید.
همه چیز به طور خودکار به بلاکهای جدید گوتنبرگ تغییر میکند.
چه اتفاقی برای شورتکدها رخ میدهد؟
همین اتفاق برای شورتکدها نیز رخ میدهد. در این مثال ما یک فرم تماس NinjaForm داشتیم که از قبل روی سایت در حال توسعه وجود داشت و با استفاده از شورتکد در تدوینگر کلاسیک قرار گرفته بود. پس در تدوینگر گوتنبرگ، دوباره «تغییر به بلاکها» را انتخاب میکنیم.
سپس شورتکد به یک بلاک شورتکد گوتنبرگ تغییر مییابد. فرم تماس همچنان به خوبی در سمت کابر نمایش داده میشود.
وردپرس ۵٫۰ و گوتنبرگ بزرگترین بهروز رسانی وردپرس طی زمانی طولانی است و بر همه تاثیر میگذارد. از نحوه تعامل کابران با تدوینگر و نوشتن محتوا گرفته تا نحوه کدنویسی توسعهدهندگان برای افزونهها و تمها. تنها زمان میتواند میزان موفقیت پروژه گوتنبرگ را مشخص کند. به هر حال ما پیشنهاد میکنیم پیش از بهروز رسانی، همه وردپرس ۵٫۰ را در یک محیط آمادهسازی آزمایش کنند.
ایدهای در خصوص ویژگیهای جدید وردپرس ۵٫۰ یا گوتنبرگ دارید؟ خوشحال خواهیم شد که بگویید در خصوص آنها چه فکر میکنید.