فرض کن یه روز صبح بیدار میشی، گوشیتو برمیداری، میری تو مرورگر و آدرس google.com رو تایپ میکنی. دو ثانیه بعد، صفحه گوگل جلومون باز میشه و تو اصلاً به این فکر نمیکنی که چطور این اتفاق افتاد. اما پشت این اتفاق ساده، کلی ماجرای پیچیده داره رخ میده. یه چیزی به اسم DNS اون پشت داره مثل یه مترجم کار میکنه تا تو راحت بتونی از اینترنت استفاده کنی.
اگه هنوز نمیدونی DNS چیه، نگران نباش! تو این مقاله میخوایم خیلی خودمونی توضیح بدیم که DNS چیه، چرا اینقدر مهمه و اگه نباشه چه بلایی سر اینترنت میاد.
خب، DNS یه جورایی مثل دفترچه تلفن اینترنت میمونه. فرض کن دوستت یه رستوران جدید پیشنهاد داده و اسمشو بهت گفته. اما خب، اسم رستوران به تنهایی کمکی بهت نمیکنه، باید آدرسشو هم داشته باشی. حالا اینجا یا باید بپرسی «آدرسش چیه؟» یا تو گوگل دنبالش بگردی.
DNS دقیقاً همین کارو برای اینترنت انجام میده. یعنی وقتی تو اسم یه سایتو (مثل google.com) تایپ میکنی، DNS اون اسم رو برمیداره و تبدیلش میکنه به یه آدرس IP که کامپیوترها بتونن درکش کنن و بدونن باید به کدوم سرور وصل بشن.
پس میشه گفت DNS یه جورایی مترجم بین زبان ما (آدرس سایتها) و زبان کامپیوترها (آدرس IP) هست.
حالا بیا تصور کنیم که DNS وجود نداشت. تو میخواستی بری تو اینستاگرام، ولی به جای اینکه "instagram.com" رو بزنی، باید یه چیزی مثل 157.240.195.35 رو تو مرورگر وارد میکردی. اصلاً چطور میخواستی این همه عدد رو حفظ کنی؟ یا مثلاً وقتی گوگل یه سرور جدید اضافه میکرد و آدرسش عوض میشد، باید میرفتی از یه جایی میپرسیدی که آدرس جدیدش چیه!
بدون DNS، اینترنت این چیزی که امروز هست نمیشد. مجبور بودیم کلی عدد حفظ کنیم، سرچ کردن سخت میشد، و کلی دردسر دیگه داشتیم.
حالا که فهمیدیم DNS چیه، بریم ببینیم چجوری کار میکنه. فرض کن تو میخوای وارد سایت example.com بشی:
همه این پروسه تو کمتر از چند میلیثانیه انجام میشه، پس تو حتی متوجه نمیشی که داره اتفاق میافته!
بعضی از سرویسهای DNS از بقیه سریعتر هستن. اگه از یه DNS خوب استفاده کنی، سایتها سریعتر برات باز میشن. مثلاً DNSهایی مثل Google DNS (8.8.8.8) یا Cloudflare DNS (1.1.1.1) از معروفترین و سریعترین گزینهها هستن.
بعضی از DNSها قابلیت فیلتر کردن سایتهای مخرب رو دارن. یعنی اگه یه سایتی ویروسی باشه، یه DNS امن میتونه جلوتو بگیره که واردش نشی.
بعضی از DNSها میتونن بهت کمک کنن تا بعضی سایتهایی که تو کشورت مسدود شدن رو باز کنی (البته این بستگی به قوانین کشورت داره).
یه DNS خوب میتونه کمک کنه که همیشه به اینترنت وصل باشی و کمتر دچار قطعی بشی.
حالا که فهمیدیم DNS چقدر مهمه، سوال اینه که چجوری یه DNS خوب برای اینترنت خودمون انتخاب کنیم؟
چند تا DNS معروف که میتونی ازشون استفاده کنی:
اگه دوست داری ببینی کدوم DNS برای اینترنتت بهتره، میتونی از ابزارهایی مثل namebench استفاده کنی که برات تست میکنه کدوم یکی سریعتره.
DNS یکی از اون چیزاییه که ما هر روز ازش استفاده میکنیم ولی اصلاً بهش فکر نمیکنیم. بدون DNS اینترنت به شدت سخت و غیرقابل استفاده میشد. یه DNS خوب میتونه اینترنت رو سریعتر، امنتر و پایدارتر کنه.
حالا که این مقاله رو خوندی، اگه یه روز دیدی یه سایتی باز نمیشه، ممکنه مشکل از DNS باشه! و حالا تو میدونی که چجوری یه DNS بهتر انتخاب کنی تا اینترنتت روونتر بشه. 🚀
