یخچال ها از مهمترین لوازم خانگی هستند و وظیفه اصلی آنها خنک و سالم نگه داشتن مواد غذایی است. اما برای اینکه یک یخچال عملکرد خوب و قابل قبولی داشته باشد، باید قطعات یخچال از کیفیت مناسب برخوردار باشند و به خوبی نیز کار کنند. مهمترین بخش هر یخچال که در واقع قلب یخچال می باشد، موتور یا کمپرسور یخچال است. اگرچه در یخچال های امروزی همه چیز در یخچال توسط برد الکترونیکی یخچال کنترل می شود اما همچنان کیفیت موتور از اهمیت بالایی برخوردار است. در واقع، یکی از مهمترین نکات برای خرید یخچال فریزر توجه به کیفیت موتور آن است. در این نوشتار قصد داریم تا در مورد کمپرسور یخچال و انواع آن صحبت کنیم.
ساختمان یخچال از قسمت‌های مختلفی مانند کمپرسور، رادیاتور خنک کننده، لوله مویین، ترموستات و رله راه انداز و غیره تشکیل شده است. اما مهمترین بخش یا قسمت یخچال دستگاه همان موتور یخچال است. یخچال بدون موتور به راحتی نمی تواند عملکرد خوبی داشته باشد یا حتی کار کند. کمپرسور یک قطعه مشکی رنگ است که اصولاً پشت یخچال و پایین آن قرار گرفته است.
کمپرسورها مسئولیت به گردش درآوردن گاز درون کانال‌های اپراتور را بر عهده دارند. همچنین وظیفه فشرده سازی گازها هم به عهده کمپرسور‌هاست. گازها در کندانسور خنک می شوند و به مایع تبدیل می‌گردند. بر روی بدنه‌های کمپرسورها سه لوله وجود دارد که شامل لوله ای برای شارژ کردن گاز، لوله رفت یا فشار، لوله برگشت یا مکش می‌باشند.
کمپرسورها مجموعه ای مکانیکی می‌باشند که شامل سوپاپ، میلنگ و پیستون هستند. میلنگ‌ها توسط موتور آسنکرون داخل محفظه کمپرسور قرار داده شده‌اند. چرخش آن باعث می‌شود که پیستون‌ها مانند یک تلمبه عمل کنند. با باز و بسته شدن سوپاپ، گازها در لوله‌ها و سیلندرها به گردش در می‌آیند. گازها از لوله برگشت مکیده می‌شوند و با فشار به لوله‌های رفت وارد می‌شوند. در آخر گاز سرماساز مدام در حال حرکت است و عمل سرماسازی را به نحو احسن انجام می‌دهد.
موتورهایی که امروزه طراحان و تولیدکنندگان مورد استفاده قرار می‌دهند در انواع گوناگون و متفاوتی یافت می‌شوند. شاید موتورها از نظر ظاهری شبیه به هم باشند، اما از نظر عملکردی تفاوت قابل ملاحظه‌ای با هم دارند. موتورهایی که در ساخت یخچال‌ها مورد استفاده هستند به دو دسته تقسیم می‌شوند:
موتور خطی یکی از جدیدترین نوع کمپرسور در یخچال‌ها می باشد. در این مدل میزان برق مصرفی و میزان سروصدای آن نسبت به بقیه مدل‌های قدیمی‌تر به شدت کمتر است. همین ویژگی بارز در این نوع موتور آن را به بهترین نوع موتور در یخچال‌ها تبدیل کرده است. اما نکته حائز اهمیت این است که هزینه و قیمت موتورهای خطی در مقایسه با دیگر موتورها خیلی بالاتر است. اما در مقایسه با کیفیت و کارایی فوق‌العاده‌ای که ارائه می‌دهد هزینه زیادی نیست و منعی برای فروش آن به حساب نمی‌آید.
موتورهای معمولی همان موتورهایی هستند که پشت بیشتر یخچال فریزر‌ها وجود دارند. این موتورها به رنگ مشکی هستند و ابعاد بسیار بزرگتری نسبت به بقیه موتورها دارند.
حالا که تا اینجا با کمپرسور یخچال و وظایف آن آشنا شدید و متوجه شدید که کمپرسور به دو صورت معمولی و خطی تولید می‌شود، لازم است که با انواع پرکاربرد آن هم آشنا شوید.
این کمپرسور که تحت عنوان موتور روتاری معروف و شناخته شده است، گردش ۳۶۰ درجه‌ای در تیغه‌‌های خود دارد. با این گردش عمل فشرده کردن گاز سرماساز را خیلی به راحتی انجام می‌دهد. مزیت این مدل کمپرسور نسبت به نوع پیستونی حرارت و صدای بسیار کم آن می‌باشد. این نوع کمپرسور به دلیل میزان برق مصرفی در بخش‌های شمالی کشور بسیار مورد استقبال قرار می‌گیرد.
یکی دیگر از انواع موتورهایی که در بسیاری از یخچال‌ها مورد استفاده است. موتور اسکرول است. عملیات فشرده سازی گازهای سرماساز در این نوع کمپرسور بدون هیچ گونه نشتی انجام می‌شود. این موتور از کارایی بسیار بالایی برخوردار است. از این نوع کمپرسور علاوه بر یخچال در کولر گازی هم استفاده می‌شود.
