به طور کلی از سیم و کابل به عنوان انتقال دهنده جریان الکتریکی و برق رسانی استفاده میشود و میتوان آنها را به عنوان یکی از مهمترین تجهیزات برق رسانی تأسیسات صنعتی و ساختمانها بر شمرد. این محصولات دارای تنوع بسیاری هستند که با توجه به نیاز و کاربردشان از آنها استفاده میشود.
سیمها و کابلها رسانای از جنس مس و آلومینیوم تهیه شدهاند و از عایق PVC و... جهت محافظت و افزایش طول عمر کابل استفاده میشود و هر کدام دارای سطح مقطع و ولتاژ متفاوت میباشند.
این محصولات با توجه به مواردی که اشاره کردیم باید دارای کیفیت مطلوبی باشند و از هادی و عایق مناسب که بتواند در برابر انرژیهای مکانیکی و حرارت مقاومت بالای داشته باشند تهیه و تولید میشود. جهت خرید سیم و کابل برق با کیفیت باید آن را از تولید کننده سیم و کابل افشان خریداری کنید.
در ادامه برخی از انواع و کاربرد سیم و کابلها و همچنین روشهای تشخیص سیم و کابل با کیفیت را برای شما شرح دادهایم.
سیم و کابلها با توجه به نوع کاربردشان با نمونههای مختلفی تهیه و تولید شده است در ادامه با برخی از انواع سیم و کابل و همچنین نوع کاربردشان آشنا خواهید شد.
این محصول از یک رشته تشکیل شده و آن را معمولاً به نام سیم خشک نیز میشناسند. از این محصول بیشتر در تابلوهای برق استفاده میکنند و دارای ولتاژی بین 300-500 ولت و سطح مقطع 1.5 تا 240 میلیمتر است این نوع سیم داری مقاومت بیشتری میباشد و قیمت آن از سیم افشان کمتر است. از این نوع سیم همچنین در توزیع کنندههای برق نیز مورد استفاده قرار میگیرد. این نوع سیم به دلیل ساختار خشک و غیر قابل انعطافش در زیر گچ و داخل لولهها استفاده میشود. از این رو برای کابل کشی ساختمان گزینه مناسبی است.
این نوع سیم نسبت به دیگر سیمهای دیگر بسیار نرمتر و قابل انعطافتر میباشد و برای سیم کشی ساختمان نیز گزینه مناسبی است. این نوع سیم هم دارای سطح مقطعهای متفاوت و ولتاژ بین 300 تا 500 ولت میباشد. با توجه به انعطاف پذیر بودن سیم افشان از این سیم در تأسیسات صنعتی و ساختمانی مانند سیم کشی داخل ساختمان و کلید اتصال شناور داخل چاه استفاده میشود.
این نوع کابل از سیم مفتولی و افشان بسیار منعطفتر است و تمام ویژگیهای سیم افشان و مفتولی که در بالا اشاره شد را دارا میباشد.
این نوع سیم از جنس مس خالص است و دارای دو رنگ خاص است که همه سیم ارت را به این رنگها میشناسند، زرد و سبز. با توجه به اینکه این نوع سیم از جنس مس خالص است دارای مقاومت اهمی پایینی میباشد اما وجود آن برای سیم کشی ساختمانها ضروری شمرده میشود و باعث امنیت سیستم ارتینگ آن مجموعه میگردد.
به طور کلی تمامی تجهیزاتی که دارای جریان الکتریکی و الکتریسیته هستند به سیم ارت نیاز دارند تا از نشتی جریان جلوگیری کند. برای مثال میتوان به سیم ارت ماشین لباسشویی و یخچال اشاره کرد.
گاهی ممکن است در اثر عوامل مختلفی مثل پوسیدگی سطح عایق، لهشدگی، ضربه، لخت بودن قسمتی از رسانا و رطوبت و … نشتی جریان برق به وجود آید و اگر این نشتی به بیرون دستگاه الکتریکی منتقل شود؛ به محض دست زدن به دستگاه دچار برق گرفتگی خواهید شد. تنها راه جلوگیری از این اتفاق استفاده از سیم ارت یا همان سیم اتصال به زمین است.
این نوع سیم از چسبیده شدن دو سیم نازک تولید شده است و بیشترین کاربرد را در ساختمان سازی دارد. این نوع سیم دارای قدرت ضعیفی است و برای صنعت کاربرد ندارد. با توجه به موارد گفته شده در مییابیم که این نوع سیم کاربرد فراوانی دارد از این رو به وفور در دسترس است. بیشترین کاربرد آن در سیم کشی ساختمانهای تجاری، اداری، دولتی و مسکونی میباشد. نکتهای که باید در استفاده از این سیمها بدانیم این است که به دلیل مقاومت پایین نباید فشار مکانیکی به این نوع سیم وارد شود.
این نوع کابل از کنار هم قرار گرفتن یک رشته هادی و یک عایق نازک تشکیل شده است و دارای ضخامت نازکی است از همین رو بیشترین کاربرد این نوع سیم در سیم پیچی های موتور خانهها و یا ترانسفورماتورها میباشد. به همین دلیل به این سیم، سیم ترانس نیز گفته میشود.
این نوع کابل میتواند جریانهای الکتریکی را تا بیش از 30 کیلووات را از خود عبور دهد. این نوع کابل دارای یک عایق و رسانا هستند. ساختار کابل قدرت عمدتاً با توجه به نوع کاربردشان با یکدیگر متفاوت هستند و همچنین این نوع کابل ضمن انتقال انرژی الکتریکی در انتقال دادن ولتاژ بالا در زیرزمین، استفاده از کابل فشار قوی برای اتصال فیبر نوری و روی دکلهای بزرگ و همچنین بین شهری نیز کاربرد دارند.
این نوع کابل میتواند 6 تا 30 کیلو وات جریان را از خود عبور دهد. از جنس مس و یا آلومینیوم هستند و به صورت تک رشته و یا سه رشته تولید میشوند. کاربرد این نوع کابل برای تأمین انرژی الکتریکی ساختمانهای تجاری و مسکونی است. همچنین برای استفاده صنعتی، تابلو برق و نیروگاهها در فضای باز و یا زیر زمین مورد استفاده قرار میگیرد.
کابل فشار ضعیف که با نام LV نیز شناخته میشود ولتاژ کمتر از 3 کیلو وات را از خود عبور میدهد و عایق این نوع کابل معمولاً از جنس PVC است و دارای انعطاف بیشتری نصب به دو نوع قبلی میباشد. از کابلهای فشار ضعیف برای انتقال برق در کاربردهای مختلفی همچون روشنایی، برقکشی تأسیسات، ساختمانهای مسکونی و تجاری تا انتقال نیروی محرکه به الکتروموتورها و غیره با قابلیت نصب داخل کانال و یا به صورت دفن در زمین استفاده میگردد.
برای خرید کابل با کیفیت باید به نکات زیر توجه ویژهای داشته باشید:
سطح بیرونی سیم و کابل باید صاف و یکدست باشد و همچنین بدون برجستگی و تورفتگی باشد این مسئله میتواند به دلیل استفاده نامناسب از مواد باشد.
برخی از تولید کنندگان با کم کردن وزن مس و افزودن به قطر عایق میخواهند به وزن استاندارد برسند که این میتواند بسیار خطر ساز باشد. باید توجه داشته باشید که قطر غلاف یا عایق بیش از اندازه نباشد.
با برش سیم باید حتماً هادی در مرکز عایق قرار گرفته باشد و یا به عبارتی هادی سنتر باشد. همچنین با برش کابل باید ضخامت غلاف در اطراف سیمها یکسان باشد.
بتوان به راحتی عایق سیم را از هادی جدا کرد و حالت کشسانی داشته باشد.
در رابطه با کابل هم باید این نکته را توجه داشت که غلاف به راحتی بدون آسیب به هادی از سیم ها جدا شود.
برای تولید سیم و کابل از مس خالص و آنیل (نرم شده) استفاده شده باشد. سطح مس صاف و براق باشد و قابل انعطاف باشد ینی با خم کردن مس دچار شکستگی نشود. همچنی اکسید نشده باشد و دچار زنگ زدگی نباشد. علاوه بر موارد گفته شده به اندازه کافی و طبق جداول استاندارد برای هر مقطع سیم، مس مصرف شده باشد (کم بودن میزان مس سبب میشود مقاومت هادی به نسبت استاندارد آن مقطع زیاد باشد و استفاده مازاد آن سبب هدر رفتن فلز گران بهای مس میشود و در نتیجه قیمت تمام شده سیم یا کابل افزایش مییابد).