در این وبلاگ همه چیز درباره زبان فارسی قرار می گیرد. از ریشه زبانی بگیرید تا فرهنگ پارسی زبانان. فارسی درست است یا پارسی؟ خلیج فارس یا خلیج پارس؟ پارسایی و پارس و پارسین. همه و همه به زودی در وب لاگ پارسی نام که به نوعی نامه ما خواهد بود به همه پارسی زبانان سراسر دنیا.
در قسمتی هم درباره نامه نویسی صحبت خواهیم کرد. ساختار درست نامه نویسی در زبان فارسی و ...
شما هم اگر مطلبی به نظرتان می آید بفرمایید تا درباره آن بحث نماییم.
مسلما در جریانید که زبان فارسی امروز در طی هزاران سال تغییر یافته زبان های باستانی سرزمین پارس Persia هست. این تغییر همین امروز هم روندش ادامه دارد. واژگان جدید اضافه می شوند. واژگان قدیمی کم رنگ می شوند و تلفظشان حتی عوض می شود و ...
فارسی یا پارسی یک زبان ایرانی غربی از زیرگروه ایرانی شاخهٔ هندوایرانیِ خانوادهٔ زبانهای هندواروپایی است که در کشورهای ایران، افغانستان، تاجیکستان، ازبکستان، پاکستان، عراق، ترکمنستان و آذربایجان به آن سخن میگویند. فارسی یک زبان چندکانونی و زبان رسمی ایران، تاجیکستان و افغانستان بهشمار میرود. این زبان در ایران و افغانستان به الفبای فارسی، که از خط عربی ریشه گرفته، و در تاجیکستان و ازبکستان به الفبای تاجیکی، که از سیریلیک آمده، نوشته میشود. زبان فارسی در افغانستان بهطور رسمی دَری (از ۱۳۴۳ خورشیدی) و در تاجیکستان تاجیکی (از دورهٔ شوروی) خوانده میشود. زبان فارسی از زبان کهنتر پارسی میانه (یا پهلوی) آمده که آن نیز خود از پارسی باستان سرچشمه گرفتهاست. این دو زبان برخاسته از ناحیهٔ باستانی پارس (استان فارس و بوشهر و جنوب یزد امروزی در جنوب ایران) هستند. پارسی باستان زبان رسمی شاهنشاهی هخامنشی بود و نوادهٔ آن، پارسی میانه، بهعنوان زبان رسمی و دینی شاهنشاهی ساسانی درآمد که در این دوران در دیگر سرزمینهای ایرانی گسترش بسیاری یافت؛ به گونهای که در خراسان جایگزین زبانهای پارتی و بلخی شد و بخشهای بزرگی از خوارزمیزبانان و سُغدیزبانان در خوارزم و فرارود نیز فارسیزبان شدند. گویشی از پارسی میانه که با گذشت زمان فارسی دری نام گرفت، پس از اسلام به عنوان گویش معیار نوشتاری در خراسان پا گرفت و در سراسر ایران گسترده شد. گویشهای دیگر پارسی باستان و پارسی میانه مانند مازندرانی در طبرستان، گیلکی در شمال شرقی جبال، بلوچی در مکران جنوب سیستان، آذری در آذربایجان و قفقاز، لری در لرستان، کهگیلویه و بویراحمد و چهارمحال و بختیاری، و خوزی در خوزستان پا گرفتند که همراه با دری نزدیک به یکدیگرند. فارسی دری، در طول تاریخ، زبانِ فرهنگی و ارجمند امپراتوریهای پرشماری در آسیای غربی، میانه و جنوبی بودهاست. این زبان تأثیرات بزرگی را بر زبانهای همسایه خویش، از جمله دیگر زبانهای ایرانی، زبانهای ترکی (به ویژه ازبکی و آذربایجانی)، ارمنی، گرجی و زبانهای هندوآریایی (به ویژه اردو) گذاشتهاست. فارسی بر عربی نیز تأثیر گذاشته و از آن تأثیر پذیرفتهاست. این زبان حتی در میان کسانی که گویشور بومی آن نبودهاند، همانند ترکان عثمانی در امپراتوری عثمانی یا پشتونها در افغانستان، و هند در دوره گورکانیان برای دورانی زبان رسمی دیوانسالاری بودهاست. در سال ۱۸۷۲ در نشست ادیبان و زبانشناسان اروپایی در برلین، زبانهای یونانی، فارسی، لاتین و سانسکریت به عنوان زبانهای کلاسیک جهان برگزیده شدند. بر پایهٔ تعریف، زبانی کلاسیک بهشمار میآید که باستانی و دارای ادبیات پرباری باشد و همچنین در واپسین هزارهٔ زندگانی خود دچار دگرگونیهای اندکی شده باشد. فارسی از نظر آثار ادبی و شمار و گوناگونی واژگان و همچنین ضربالمثلها یکی از غنیترین و پرمایهترین زبانهای جهان است. از شناختهشدهترین آثار ادبیات فارسی میتوان شاهنامه فردوسی، آثار مولوی، رباعیات خیام، پنج گنج نظامی، دیوان حافظ، منطقالطیر عطار نیشابوری و گلستان و بوستان سعدی را نام برد. بر پایهٔ برآوردها، ۷۰ میلیون تن در ایران، ۲۵ میلیون تن در افغانستان، ۹ میلیون تن در تاجیکستان و میان ۱۰ تا ۱۲ میلیون تن در ازبکستان به زبان فارسی دری گفتگو میکنند. فارسی همچنین در بحرین، عراق، پاکستان، کویت، امارات متحده عربی، قطر، روسیه، جمهوری آذربایجان، قرقیزستان، قزاقستان، ترکمنستان، چین و هند نیز دارای گویشور بومی است. با توجه به رسمی بودن فارسی در ایران، افغانستان و تاجیکستان و تسلط گویشوران دیگر زبانها بِدان بهعنوان زبان دوم، رویهمرفته میتوان شمار فارسیگویان جهان را بیش از ۱۲۰ میلیون تن برآورد کرد. فارسی همچنین پنجمین زبان پرکاربرد در محتوای وب است.
زبان فارسی که به آن فارسی نیز میگویند، از شاخه ایرانی خانواده زبانهای هند و ایرانی است. این زبان رسمی ایران است و دو گونه فارسی معروف به دری و تاجیکی به ترتیب در افغانستان و تاجیکستان زبان رسمی هستند. زبان فارسی جدید نزدیکترین زبان فارسی میانه و باستان، زبانهای سابق منطقه فارس در جنوب غربی ایران است. از این رو بومیان زبان آن را فارسی می نامند. فارسی مدرن که با حروف عربی نوشته شده است دارای وام واژه های عربی فراوان و ادبیات گسترده ای است.
پارسی باستان، که تقریباً تا قرن سوم پیش از میلاد صحبت میشد، با کتیبههای متعددی که به خط میخی نوشته شدهاند، گواهی میدهند که برجستهترین آنها بنای یادبود بزرگ داریوش اول در بیسیتون، ایران است. کتیبههای بیسیتون عموماً سه زبانه بودند - به فارسی باستان، ایلامی و اکدی.
منابع این پست: