در دنیای امروز که ارتباطات بینالمللی به سرعت در حال گسترش است، ترجمه رسمی مدارک هویتی مانند شناسنامه و پاسپورت به یکی از مهمترین نیازهای شهروندان تبدیل شده است. چه برای دریافت ویزا، ادامه تحصیل در خارج از کشور، مهاجرت، ثبت ازدواج یا حتی انجام امور حقوقی در داخل و خارج از ایران، لازم است مدارک هویتی به زبان رسمی کشور مقصد ترجمه شوند.
اما ترجمه صرف شناسنامه و پاسپورت کافی نیست؛ در بسیاری از موارد، باید مدارک تکمیلی همراه آنها ارائه شود تا اعتبار و صحت اطلاعات شخص تأیید گردد. در این مقاله از دارالترجمه رسمی پارسیس به تفکیک بررسی میکنیم که در هر کاربرد (سفارت، دانشگاه، امور حقوقی، یا استفاده داخلی) چه مدارکی باید همراه ترجمه شناسنامه و پاسپورت ارائه شوند، چرا این مدارک ضروریاند، و چه نکاتی باید رعایت شود تا از بروز خطا، تأخیر یا رد شدن ترجمه جلوگیری گردد.
زمانی که فرد قصد دارد برای دریافت ویزا (تحصیلی، کاری، توریستی یا مهاجرتی) اقدام کند، ترجمه رسمی شناسنامه و پاسپورت نخستین مدارک در لیست سفارت است.
با این حال، برای اینکه ترجمه مورد تأیید سفارت قرار گیرد، لازم است مدارک زیر نیز همراه آن ارائه شوند:
اصل شناسنامه (تمام صفحات، حتی صفحات خالی)
اصل پاسپورت معتبر (صفحه اول شامل عکس و اطلاعات فردی + صفحاتی که مهر ورود و خروج دارند)
ترجمه رسمی بدون رؤیت اصل مدارک توسط دارالترجمه معتبر نیست. دارالترجمه موظف است اصل مدارک را بررسی و پس از تأیید هویت، ترجمه را انجام دهد.
در بیشتر سفارتها لازم است علاوه بر ترجمه، کپی برابر اصل فارسی شناسنامه و پاسپورت نیز ضمیمه شود. این نسخهها باید توسط دفتر اسناد رسمی یا دارالترجمه تأیید شده باشند.
بسته به نوع ویزا، مدارک دیگری نیز باید همراه ترجمه ارائه شود. برای مثال:
ویزای تحصیلی: ترجمه رسمی آخرین مدرک تحصیلی، ریزنمرات، نامه پذیرش دانشگاه، گواهی تمکن مالی.
ویزای کاری: ترجمه سوابق شغلی، رزومه کاری، قرارداد کاری یا دعوتنامه از کارفرما.
ویزای ازدواج یا خانوادگی: ترجمه سند ازدواج، شناسنامه همسر، و در صورت وجود فرزند، ترجمه شناسنامه فرزند.
سفارتها معمولاً ترجمهها را تنها زمانی میپذیرند که دارای مهر رسمی دادگستری و وزارت امور خارجه باشند. بنابراین، متقاضی باید ترجمه شناسنامه و پاسپورت را پس از دارالترجمه، برای تأیید نهایی دو وزارتخانه ارسال کند.
دانشجویان و متقاضیان ادامه تحصیل در خارج از کشور یکی از بزرگترین گروههای درخواستکننده ترجمه رسمی مدارک هستند.
ترجمه رسمی پاسپورت و شناسنامه معمولاً در پروندهی اولیه پذیرش یا ثبتنام الزامی است، اما همراه آن باید مدارک زیر نیز ترجمه و ارسال شوند:
دیپلم و پیشدانشگاهی همراه ریزنمرات
مدرک کارشناسی یا کارشناسی ارشد به همراه ریزنمرات رسمی
گواهی اشتغال به تحصیل یا فراغت از تحصیل
تمام این مدارک باید از دانشگاه یا آموزشوپرورش صادر شده و توسط سازمان مربوطه (وزارت علوم، آموزش و پرورش یا دانشگاه آزاد) مهر و امضا شده باشند تا قابلیت ترجمه رسمی پیدا کنند.
برای جلوگیری از هرگونه مغایرت در مشخصات فردی (مثل تفاوت در املای نام یا تاریخ تولد)، دانشگاهها معمولاً درخواست میکنند که همراه مدارک تحصیلی، ترجمه شناسنامه و پاسپورت نیز ارسال شود. در صورت وجود تفاوت جزئی در اطلاعات، بهتر است نامهای از ثبتاحوال یا دانشگاه برای توضیح تفاوت ضمیمه گردد.
مدرک زبان بینالمللی (IELTS, TOEFL, etc.)
رزومه تحصیلی (CV) یا انگیزهنامه (SOP)
توصیهنامههای ترجمهشده از اساتید یا کارفرماها
هرچند برخی از این مدارک رسمی نیستند، اما برای اطمینان از پذیرش، بهتر است ترجمه آنها نیز توسط دارالترجمه معتبر انجام شود.
در مواردی نظیر مهاجرت دائم، ثبت ازدواج یا طلاق بینالمللی، دعویهای مالی یا ارث در خارج از کشور، یا حتی در پروندههای داخلی، ترجمه رسمی شناسنامه و پاسپورت نقش کلیدی دارد.
در این حالت، مدارک همراه به نوع پرونده بستگی دارد:
ترجمه سند ازدواج یا طلاقنامه رسمی
ترجمه شناسنامه و پاسپورت هر دو طرف
در صورت داشتن فرزند، ترجمه شناسنامه فرزندان
گواهی تجرد یا فوت همسر سابق (در صورت نیاز)
این مدارک برای ثبت ازدواج یا طلاق در کشور مقصد ضروری است و معمولاً باید تأیید وزارت امور خارجه را نیز داشته باشند.
ترجمه گواهی فوت
ترجمه شناسنامه وراث
ترجمه وکالتنامه یا گواهی انحصار وراثت
کپی برابر اصل مدارک متوفی و وراث
بدون این ترجمهها، هیچ دادگاه خارجی حاضر به پذیرش پروندههای ارث نخواهد بود.
گر شخص یا شرکت ایرانی در خارج از کشور بخواهد اقامه دعوی کند یا قراردادی تنظیم نماید، باید هویت خود را از طریق ترجمه رسمی شناسنامه، پاسپورت و مدارک ثبتی شرکت اثبات کند.
در چنین مواردی، ترجمه کارت ملی، اساسنامه شرکت، روزنامه رسمی، و وکالتنامهها نیز الزامی است.
برخی نهادهای داخلی نیز گاهی ترجمه شناسنامه و پاسپورت را برای بررسی سوابق یا پروندههای بینالمللی درخواست میکنند.
در این حالت، نیاز به تأییدات دادگستری و وزارت خارجه نیست، اما مدارک زیر باید همراه ترجمه ارائه شوند:
حتی برای ترجمه داخلی، دارالترجمه موظف است اصل مدارک را رؤیت کند تا صحت اطلاعات را تأیید نماید.
کپی کارت ملی برای تطبیق شماره ملی با اطلاعات شناسنامه ضروری است و معمولاً به ترجمه ضمیمه میشود.
برای بانکها: ترجمه گواهی اشتغال، فیش حقوقی یا حساب بانکی بینالمللی
برای شرکتها: ترجمه مدارک ثبتی شرکت یا کارت بازرگانی
برای ادارات دولتی: ترجمه گواهی عدم سوءپیشینه، گواهی تولد یا سوابق شغلی
ترجمههای رسمی معمولاً تا شش ماه الی یک سال از تاریخ صدور معتبر هستند، مگر اینکه در پاسپورت اطلاعات جدیدی (مثل تمدید یا تغییر محل اقامت) درج شود.
در پایین هر ترجمه رسمی باید مهر دارالترجمه رسمی قوه قضاییه و شماره پروانه مترجم رسمی درج شود. ترجمه بدون این موارد از نظر سفارت یا دادگستری معتبر نیست.
کوچکترین تفاوت در نوشتار نام، نام پدر یا تاریخ تولد میتواند باعث رد شدن ترجمه توسط سفارت یا دانشگاه شود. بنابراین پیش از تحویل مدارک، تطابق اطلاعات فارسی و انگلیسی باید دقیقاً بررسی شود.
برای استفاده خارجی، تمامی ترجمهها باید به ترتیب زیر تأیید شوند:
1. دارالترجمه رسمی
2. دادگستری جمهوری اسلامی ایران
3. وزارت امور خارجه
بدون این تأییدات، مدارک در کشور مقصد فاقد ارزش قانونی خواهند بود.
اگر شناسنامه مخدوش، ناقص، یا دارای قلمخوردگی باشد، دارالترجمه از ترجمه آن خودداری میکند. در چنین شرایطی باید ابتدا تعویض شناسنامه از ثبتاحوال انجام شود.
هزینه ترجمه رسمی بسته به تعداد صفحات، زبان مقصد، و نیاز به تأیید دادگستری یا وزارت خارجه متفاوت است.
به طور میانگین (تا سال ۱۴۰۴):
ترجمه رسمی شناسنامه: بین ۸۰ تا ۱۵۰ هزار تومان
ترجمه رسمی پاسپورت: حدود ۶۰ تا ۱۰۰ هزار تومان
تأیید دادگستری و وزارت خارجه: هر کدام بین ۳۰ تا ۷۰ هزار تومان
مدت زمان آمادهسازی ترجمه نیز معمولاً بین ۱ تا ۳ روز کاری است، اما در فصلهای پرتقاضا (مانند تابستان یا زمانهای ثبتنام دانشگاهها) ممکن است بیشتر شود.
۱. تحویل کپی بدون اصل مدرک – دارالترجمه نمیتواند صرفاً با کپی اقدام به ترجمه کند.
۲. عدم مهر یا امضای رسمی در مدارک تحصیلی یا ازدواج – مدارک بدون مهر، غیرقابل ترجمه رسمیاند.
۳. اختلاف در نام و نام خانوادگی – باید با ثبتاحوال هماهنگ شود و گواهی تطبیق نام دریافت گردد.
۴. ترجمه توسط مراکز غیرمجاز – فقط دارالترجمههای دارای پروانه از قوه قضاییه مجاز به انجام ترجمه رسمی هستند.
۵. فراموشی مهر دادگستری و وزارت خارجه – بسیاری از متقاضیان تصور میکنند ترجمه مهرشده توسط دارالترجمه کافی است، در حالیکه برای استفاده بینالمللی نیاز به سه مهر رسمی دارد.
ترجمه رسمی شناسنامه و پاسپورت تنها زمانی معتبر و قابل استفاده است که بههمراه مدارک مکمل و تأییدات رسمی ارائه شود.
برای سفارتها، دانشگاهها و مراجع قضایی، ارائه مدارکی نظیر اصل شناسنامه و پاسپورت، کپی برابر اصل، مدارک تحصیلی، سند ازدواج، گواهی تمکن مالی و سایر مستندات مرتبط الزامی است.
در موارد داخلی نیز، هرچند الزامات سادهترند، اما صحت و تطابق اطلاعات همچنان از اهمیت بالایی برخوردار است.
رعایت دقیق این اصول موجب میشود روند اخذ ویزا، پذیرش تحصیلی، یا انجام امور قانونی بدون تأخیر و مشکل انجام شود. در نهایت، همکاری با یک دارالترجمه رسمی و باتجربه بهترین راه برای اطمینان از صحت، اعتبار و پذیرش ترجمهها در تمام نهادهای داخلی و بینالمللی است.
