فروآلیاژچیست؟
قبل از تعریف فروآلیاژ، ابتدا بهتر است به تبیین مفهوم آلیاژ بپردازیم. آلیاژ (Alliage) یک واژهی فرانسوی است و در فارسی معادل است با واژهی «همجوشه». اما تقریبا کسی این ترکیب فلزی را جز با نام آلیاژ نمیشناسد. ماهیت آلیاژ متشکل از مخلوط یک فلز پایه با چند عنصر (فلزی یا غیر فلزی) دیگر است. در فروآلیاژها فلز پایه آهن است. در واقع فروآلیاژترکیب آهن با سایر عناصری چون منگنز، آلومینیوم، کروم، سیلیس و ... است. هر کدام از این عناصر میتوانند با درصدهای متفاوتی در ترکیب نهایی به کار بروند. درصد استفاده از هر یک از این عناصر به نوع کاربرد نهایی آن بستگی دارد.
فروآلیاژ انواع گوناگونی دارد و در نقاط مختلف جهان هر کدام از آنها را بسته به نیاز بازار مصرف و کیفیت مورد نظر، تولید کرده و در صنایع فولاد، چدن و ریختهگری به کار میبرند. در ایران نیز صنعت فولاد یکی از صنایع پر رونق است. بنابراین تولید انواع فروآلیاژها رونق چشمگیری دارد. علاوه بر صنعت فولاد، واحدهای تولیدی و صنعتی فراوان دیگری نیز جزو مشتریان انواع و اقسام فروآلیاژها هستند.
چگونگی تولید فروآلیاژها
فروآلیاژ را به کمک این قبیل مواد میسازند: سنگ آهن، زغال سنگ، کک زغال سنگ و سنگهای معدنی غیر آهنی. در گذشته این ترکیبات را در کورههای بلند میساختند اما امروزه برای ساخت این محصولات غالبا از کورهی قوس الکتریکی استفاده میشود. روش کار کورههای قوس الکتریکی به این صورت است که از طریق ایجاد یک واکنش کربوترمیک، این ماده را به وجود میآورند. در یک بیان جزئیتر باید گفت که در حین این واکنشها، اکسیدهایی که در مواد اولیه وجود دارند در معیت آهن و از طریق مونوکسیدکربن حاصل از کک و کربن، احیا شده و سبب به وجود آمدن محصول مورد نظر میشوند. در تولید هر کدام از انواع مختلف این محصولات لازم است که عنصر مورد نظر به آهن ذوب شده اضافه شود.
انواع مختلف این مواد کدامند و چه کاربردی دارند؟
کاربردهای انواع فروآلیاژ در صنعت را میتوان به شرح زیر بیان کرد:
· افزایش خاصیتهای مکانیکی و فیزیکی فولاد (استحکام، زنگ زدگی، خوردگی و ضربهپذیری)
· دگرگونی نقطهی ذوب فلزات در صنعتهایی مانند ریختهگری
· تولید انواع فولاد با درصدهای کربن متفاوت
· از بین بردن اکسیژن در صنعت فولاد
امروزه انواع زیادی فروآلیاژ تولید شده و از هر کدام در صنایع گوناگون استفاده میشود. متداولترین آنها عبارتند از:
· فرومنگنز (کمکربن، با کربن متوسط و پرکربن)
· فروکروم (کمکربن، با کربن متوسط و پرکربن)
· فروسیلیس
· فروفسفر
· فروسیلیکومنگنز
· فرومولیبدن
· فروتیتانیوم
· فرونیوبیوم
· فرو وانادیوم
· فرو بر
· فروتنگستن
ویژگیها و کاربرد برخی از این انواع فروآلیاژبه شرح زیر میباشد:
فرومنگنز: از فرومنگنز برای از بین بردن گوگرد در تولید انواع چدن و فولاد استفاده میشود. همچنین به وسیلهی آن میتوان در تولید فولاد، حبابهای نیتروژن را حذف کرد و نیز مقدار اکسید آهن را پایین آورد. حمل فرومنگنز بسیار ایمن و عاری از هر گونه خطر است.
فروسیلیس: فروسیلیس اکسید کنندهای است که برای تولید فولاد ضدزنگ به کار گرفته میشود. حمل این ماده باید با احتیاط کامل صورت گیرد. زیرا میتواند هم برای انسان و هم برای محیط زیست بسیار مضر باشد.
فروکروم: از فروکروم در تولید فولاد ضدزنگ و به منظور ایجاد مقاومت در مقابل خوردگی و ساییدگی استفاده میشود. احتمال واکنش این ماده با برخی اسیدهای خاص وجود دارد.
مشتریان صنایع مربوطه میتوانند خرید بهترین فروآلیاژها را از طریق وبسایت معتبر www.parskhorshid.comپیگیری کنند.