آیا تا به حال از خودتان پرسیدهاید که چرا ربات هوشمند خانگیتان سؤالات شما را به درستی متوجه نمیشود؟ یا چرا برنامهکابردی مسیریابیتان به جای اتوبان شما را به خیابانهای فرعی کشانده است؟ گروهی از محققان هوش مصنوعی رباتی به نام Pepper طراحی کردهاند که «با صدای بلند فکر میکند» و بدین ترتیب کاربران میتوانند افکار او را بشنوند و درک بهتری از تصمیمات و انگیزههای او به دست آورند.
شاید اگر بتوانید افکار رباتها را بشنوید، بیشتر به آنها اعتماد کنید. شنیدن افکار رباتها درک آنها را برای انسانهای عادی آسانتر میکند و برای شناخت آنها دیگر نیازی به دانش فنی و مهندسی نیست. به تعبیری، بهتر میتوانیم با رباتها همکاری کنیم و تعامل داشته باشیم.
گفتار درونی در میان انسانها امری رایج و متدوال است و با تکیه بر آن میتوانیم درست فکر کنیم، به رفتار و کردار خود جهت ببخشیم و برای اخذ تصممیات بهتر، موقعیتها را ارزیابی میکنیم. دانشمندان برای بررسی تأثیرات گفتار درونی بر روی اعمال رباتها، رباتی موسوم به Pepper ساختهاند که با خودش حرف میزند. سپس از گروهی از افراد خواستند با رعایت آداب معاشرت، یک قرار شام با Pepper ترتیب دهند تا دانشمندان بتوانند تأثیرات گفتار درونی را بر تعاملات انسان-ربات بررسی و مطالعه کنند.
طی این آزمایشات، دانشمندان متوجه شدند Pepper با اتکا به گفتار درونی بهتر میتواند شرایط دشوار را کنترل و مدیریت کند. در یکی از این آزمایشات، یکی از کاربران از Pepper خواست دستمال سفره را در گوشهی اشتباهی از میز، که مغایر با قوانین آداب معاشرت بود، بگذارد. پس از آن، Pepper شروع به پرسیدن سؤالاتی از خود کرد و اینگونه نتیجه گرفته که کاربر در مورد جای صحیح قرار دادن دستمال اشتباه میکند. Pepper برای اطمینان از این موضوع، به درخواست کاربر عمل کرد که در نهایت موجب شد ربات بیشتر به صحبت کردن با خود بپردازد.
دانشمندان عملکرد Pepper را به هنگام استفاده از گفتار درونی و بدون استفاده از آن با یکدیگر مقایسه کردند و متوجه شدند زمانیکه ربات با خود صحبت میکند، نرخ تکمیل کار بیشتری دارد. Pepper با استفاده از گفتار درونی توانست از الزمات اخلاقی و عملی بینالمللی که برای رباتهای مشارکتی تعیین شده پا را فراتر بگذارد و عملکردی به مراتب بهتر از این رباتها داشته باشد. الزمات اخلاقی و عملی مجموعهای از دستورالعملها و رهنمونها هستند که ماشینها، از هوش مصنوعی انساننما تا بازوهای مکانیکی فعال در خط تولید کارخانه از آنها پیروی میکنند.
توانایی این ربات مردم را به تعجب واداشت. این رویکرد Pepper را از ماشینهای معمولی متمایز میکند، چرا که با تکیه بر آن میتواند دلیل بیاورد و فکر کند. گفتار درونی شرایطی را برای رباتها و انسانها فراهم میآرود تا با یکدیگر همکاری کنند و از موقعیتهای دشوار و حساس عبور کنند.
هرچند شنیدن افکار رباتها به بهبود تعاملات میان انسانها و رباتها کمک میکند، اما به اعتقاد برخی گفتار درونی تأثیر چندانی ندارد، زیرا ربات مدتی را صرف صبحت کردن با خود میکند و در نتیجه تکمیل و انجام کار مدت زمان بیشتری طول میکشد. گذشته از این، گفتار درونی ربات محدود است، زیرا دانش پژوهشگرانی که این قابلیت را در این ربات گنجاندهاند، محدود است.
به عبارت دیگر، این پژوهشگران در حال ساخت رباتی هستند که صحبت کردن را دوست دارد. به گفته این پژوهشگران، برنامههای کاربردی مسیریابی، دوربینهای تعبیهشده در تلفن همراه، رباتهای پزشکی حاضر در اتاق عمل و ماشینها و کامپیوترهایی از این دست میتوانند از مزایای این قابلیت، یعنی صحبت کردن با خود، بهرهمند شوند. علاوه بر این، گفتار درونی در مواقعی که از رباتها و کامپیوترها برای ارزیابیی موقعیت کمک میگیریم، نیز میتواند مفید باشد.
منبع: هوشیو