اگر در ۱۰ سال گذشته اخبار دنیای ارز های دیجیتال و سرمایه گذاری را خوانده باشید حتما با کلمه "بلاک چین" در انگلیسی Blockchain، نیروی محرکه Bitcoin آشنا هستید در این صورت احتمالا با این مفهوم آشنا هستید که بلاک چین یک شبکه غیر متمرکز است که اطلاعات را در خود نگه می دارد. بیت کوین به انگلیسی Bitcoin که حتما تا الان نام آن را بار ها و بارها شنیده اید برای انجام تراکنش های خود از تکنولوژی بلاک چین استفاده می کند اما این بدین معنا نیست که Blockchain را با Bitcoin بکی بدانیم.
بلاک چین چیست؟
اگر این فناوری بسیار پیچیده است، چرا باید آن را "بلاک چین" نامید؟ در پایه ای ترین مفهوم آن، بلاکچین در لغت فقط یک زنجیره ای از بلوک ها است. وقتی در این زمینه از کلمات "بلوک" و "زنجیره"استفاده می کنیم، در واقع در مورد اطلاعات دیجیتالی (بلوک) ذخیره شده در یک پایگاه داده عمومی (زنجیره) صحبت می کنیم.
"بلوک" ها در بلاک چین از اطلاعات دیجیتالی بخصوص سه بخش زیر تشکیل شده اند:
اطلاعات تاریخ، زمان و قیمت تراکنش شما را ذخیره می کنند.
اطلاعات مربوط به طرفین تراکنش (خریدار و فروشنده) را ذخیره می کنند. برای مثال اگر شما از فروشگاه دیجیکالا خرید می کنید بلاک چین هویت شما که یک امضای دیجیتال است را به همراه امضای دیجیتال فروشگاه ذخیره می کند.
یک بلوک اطلاعاتی را ذخیره می کند که آن را از سایر بلوک ها متمایز می کند. دقیقا شبیه ما آدم ها که هر کدام نام خاص خودمان را داریم بلوک ها نیز کدی که ما به آن "Hash" می گوییم را ذخیره می کنند که ما به واسطه آن می توانیم بلوک ها را از هم تشخیص دهیم. Hash ها کد های رمزنگاری شده ای هستند که با استفاده از الگوریتم های خاص ایجاد شده اند. فرض کنید در حال پرداخت مبلغ سبد خرید خود در دیجیکالا هستید اما تصمیم می گیرید که تعداد محصولات در سبد را اضافه کنید، بر میگردید و تراکنش جدیدی ایجاد می کنید که تنها در تعداد محصولات با تراکنش قبل متفاوت است با این حال به دلیل وجود hash ها ما به راحتی می توانیم این دو تراکنش را از هم تشخیص دهیم.
در مثال بالا بلوک ما فقط اطلاعات یک خرید از دیجیکالا را در خود نگهداری می کند اما در واقعیت هر بلوک می تواند تا 1 مگابایت اطلاعات را در خود ذخیره کند یعنی می تواند حدود هزاران تراکنش را در خود ذخیره کند.
بلاک چین چگونه کار می کند؟
وقتی که یک بلاک اطلاعات جدیدی را ذخیره می کند این اطلاعات به بلاک چین اضافه می شوند. بلاک چین(زنجیره بلوک ها)، همانطور که نام آن نشان می دهد از بلوک های متصل به هم ایجاد شده است. برای اینکه یک بلاک جدید به بلاک چین اضافه شود باید ۴ شرط زیر را داشته باشیم:
باید یک تراکنش داشته باشیم. برگردیم به مثال خرید از دیجیکالا همانطور که پیشتر به آن اشاره کردیم یک بلوک هزاران تراکنش را در خود دارد پس بعد از اینکه سبد خرید خود را پر کردید این خرید شما از دیجیکالا به همراه خرید هزاران کاربر دیگر در یک بلوک ذخیره می شود.
تراکنش شما باید تایید شود. حتما تا الان دیده اید که وقتی از فروشگاه فیزیکی خرید می کنید شخصی رسید خرید شما را بررسی و در واقع مهر تایید را بر آن می زند در بلاک چین نیز همچین اتفاقی به واسطه شبکه ای از کامپیوتر ها رخ می دهد. وقتی خرید خود را از فروشگاه اینترنتی دیجیکالا انجام می دهید جزئیات خرید شما مانند قیمت، زمان خرید و طرفین خرید و فروش مورد تایید قرار می گیرند.
تراکنش باید در یک بلوک ذخیره شود. بعد از اینکه شبکه بلاک چین چراغ سبز را به شما نشان داد اطلاعات تراکنش انجام شده مانند امضای دیجیتال شما، امضای دیجیتال فروشنده (در این مثال فروشنده ما دیجیکالا است)، مبلغ خرید در یک بلاک ذخیره می شوند و این تراکنش به صدها یا حتی هزاران تراکنش دیگر می پیوندد.
این بلاک باید یک Hash داشته باشد. وقتی تمام تراکنش های یک بلاک تایید شدند این بلاک باید یک کد یکتا که آن را هش(Hash) می نامیم دریافت کند و همچنین هش آخرین بلاک را نیز در خود نگه دارد سپس می تواند به چرخه بلاک چین وارد شود.
وقتی یک بلاک جدید به بلاک چین اضافه می شود برای عموم قابل مشاهده خواهد بود. اگر به بلاک چین بیت کوین نگاهی بیاندازید خواهید دید که اطلاعات هر تراکنش شامل زمان(Time)، مکان (Height)، و همچنین شخص انجام دهنده تراکنش (Miner) قابل مشاهده خواهد بود.
همینطور که رفته رفته به دهه سوم زندگی بلاک چین وارد می شویم، اینکه آیا شرکت ها وارد بلاک چین خواهند شد یا نه مورد بحث ما نیست بلکه سوال مهم این است که چه زمانی شروع به راه اندازی شبکه غیر متمرکز بلاک چین خواهند کرد.
فروشگاه اینترنتی دیجیکالا در زمان نوشتن این مقاله از تکنولوژی بلاک چین استفاده نمی کند و فقط برای درک واضح تر مطالب به عنوان مثال از نام آن استفاده شده است.
مایل به اکتشاف دنیای بلاک چین هستید و می خواهید وارد زنجیره بلوک ها شوید؟ برای مشاوره رایگان با پرواتک تماس بگیرید.