تاریخچه پیپ بسیار طولانی و جذاب و خواندنی است و در واقع مثل مثنوی هفتاد من کاغذ است !
در اینجا سعی بر آن داریم که بصورت مختصر و مفید به آن بپردازیم :
به نظر می رسد که همه چیز مدیون John Rolfe است که در سال ۱۶۱۲ میلادی الهام بخش کاشت و پرورش بذرهای توتون در ویرجینیای آمریکا بوده .
اولین محصول وی که بنام Nicotina Tabacum معروف بود به دلیل اینکه نسبت به گونه آمریکای شمالی خود که دارای طعمی بسیار زمخت و تند و تیز بوده ، طعم ملایم تر و در عین حال دلچسب تری داشته ، خیلی زود در انگلستان و دربار بریتانیا مورد استقبال قرار گرفت و بزودی صادرات و انتقال تنباکوی ویرجینیا در تناژ بسیار بالا به انگلستان در حدود سال های ۱۶۱۶_ ۱۶۱۷ بصورت امری عادی و معمول درآمد .
در سال ۱۶۲۰ چیزی در حدود ۴۰۰۰۰ پوند تنباکوی ویرجینیا راه خود را از طریق رودخانه Jame River ویرجینیا و اقیانوس آتلانتیک به سوی اسکله های شهر لندن باز کرد .
بیشتر حجم این توتون به شکل مصرف داخل پیپ مورد استعمال قرار میگرفت و به همین دلیل در حدود ۴۰۰ سال پیش سونامی استفاده از پیپ و توتون انگلستان و در پی آن اروپا را فرا گرفت .
تاریخچه پیپ بعنوان وسیله ای جهت مصرف تنباکو به سال ها پیش از این باز میگردد .
در حدود ۳۰۰۰ سال قبل از اینکه John Rolfe شروع به کشت و پرورش تنباکو در ویرجینیای آمریکا و بسط و گشترش آن به اروپا کند ، قبایل بومی آمریکا اقدام به مصرف توتون در پیپ میکردند .
آثار باستانی بسیاری از پیپ های قدیمی مزین به پوست و یا پر پرندگان و سایر حیوانات و ساخته شده از سنگ های آذرین و سایر سنگ های سخت ، از آن دوران بدست آمده و موجود است .
پیپ های مورد بحث ما متعلق به انگلستان و اروپای معاصر عموما از سفال و خاک رس با استم های باریک و ساده ساخته می شدند که نوع امروزی آن به Clay Tavern Pipe و یا پیپ های میخانه ای معروف و مشهور هستند .
بیشتر پیپ های سفالی در دهه ۱۶۵۰ در انگلستان ساخته می شدند و برای ساخت آنها از منابع غنی خاک رس منطقه Devon در جنوب غربی انگلستان استفاده می شد .
به دلیل تردی و ظرافت این نوع پیپ ها ، احتمال شکستن آنها بسیار بالا بود و به همین دلیل بسیاری از مصرف کنندگان بعد از مدتی استفاده از آن را کنار می گذاشتند .
در اوایل ۱۷۰۰ میلادی جایگزینی بجای خاک رس برای ساخت پیپ های آن زمان پیدا شد و آن چیزی نبود جز سنگ میرشام ! که از ترکیه و یا آفریقا وارد می شد .
میرشام Meerschaum که در زبان آلمانی به معنی کف روی امواج دریا می باشد در حقیقت بقایای اسکلتی موجودات میکروسکوپی ساکن دریاها است که در بستر دریاهای باستانی دفن شده و در طی میلیون ها سال متراکم و فشرده شده و بصورت سنگ امروزی درآمده است .
با کیفیت ترین نوع سنگ میرشام در منطقه اسکیشهیر در نزدیکی استانبول ترکیه یافت می شود .
این ماده گچ مانند سفید و جذاب در ابتدا بافت و تراکمی همانند تکه ای پنیر سفید دارد و همین بافت باعث تسهیل در امر کنده کاری و تزئین این ماده و ساخته شدن پیپ های میرشام زیبا می شود .
با گرم کردن این تکه های سنگ در برابر نور خورشید و یا در گرم خانه های مخصوص به سختی این ماده افزوده میشود و نتیجه آن ، داشتن اسموکی خنک و خشک و لذت بخش می باشد .
به دلیل خاصیت و بافت این ماده که امکان کنده کارهای تزئینی و بسیار زیبا را فراهم میکند ، استفاده از پیپ های میرشام خاص طبقات بالای جامعه آن زمان بود .
همین امر باعث سرخوردگی طبقه عوام آن دوران شد که هنوز مجبور به استفاده از پیپ های سفالی با کیفیت پایین بودند . به همین دلیل پیپ کشیدن شروع به زوال و از بین رفتن در جامعه عامه کرد و با شروع قرن نوزده جای خود را به کشیدن سیگار و سیگارت داد .
در این دوران بود که نیاز به ماده ای جهت ساخت پیپ که هم اقتصادی باشد و هم کارایی لازم را داشته باشد کاملا احساس می شد .
امروزه اکثر پیپ های ساخته شده از جنس برایر هستند . ماده ای بسیار مناسب جهت ساخت پیپ .
علاوه بر داشتن نقش و طرح زیبا ، سختی و مقاومت در برابر گرما و حرارت ، دارای وزنی بسیار کم و سبک و عاری از هر گونه ماده سمی مضر برای سلامت انسان و ظاهری بسیار زیبا و مناسب جهت ساخت یک پیپ می باشد و از همه مهمتر اینکه دوام و ماندگاری آن از هر پیپ میرشام و یا سفالی موجود ، بیشتر است .
به عقیده بسیاری همین ویژگی ها برایر بود که پیپ کشیدن را از خطر فراموشی و دفن شدن در صفحات تاریخ توسط رواج کشیدن سیگار و سیگارت ، نجات داد .
در دهه ۱۸۲۰ بود که هنرمندان و استادکاران فرانسوی در منطقه St.Claude واقع در رشته کوه های Jura که به دلیل تبحر در زمینه کار با چوب ، شهره و زبانزد خاص و عام بودند ، شروع به ساخت و تولید پیپ هایی از جنس ریشه درختی گرمسیری بنام علمی Erica Arborea که در آن زمان Bruyere نامیده میشد و امروزه به آن Briar گفته می شود ، کردند .
مکانیزم و عملکرد پیپ :
The Mechanics of a Pipe
مکانیزم و مهندسی یک پیپ تماما به جایی برمی گردد که در نگاه اول به یک پیپ ، قابل مشاهده نمی باشد:
_آتشگاه Tobacco Chamber
_سوراخ انتهای آتشگاه The Draft Hole
_کانال عبور دود Smoke Channel
_شکاف انتهای استم Slot
همگی مشخصه های تعیین کننده در کیفیت اسموک یک پیپ می باشند .
این مشخصه ها بیش از عواملی مانند اندازه و فرم و متریال به کار رفته در ساخت پیپ ، در داشتن یک اسموک با کیفیت در پیپ ، موثر و تعیین کننده هستند .
همانند یک موتور تقویت شده با کارایی بالا ، عامل تعیین کننده در عملکرد و اسموک با کیفیت در یک پیپ ، جریان هوا می باشد .
وجود یک جریان هوای دائمی و بدون محدودیت در حجم و سطح مورد نظر و نیاز ، تضمین کننده وجود بهترین حالت در سوختن است و همین امر باعث داشتن اسموکی راحت و بی نیاز به فشار غیر ضروری در هنگام کام گرفتن از پیپ ، برای پیپ کش می شود .
جریان هوایی مناسب زمانی بدست می آید که کانال عبور دود Smoke Channel در بهترین ابعاد طراحی شده باشد :
نه زیاد بزرگ و نه زیاد کوچک !
به این صورت که در استم های مخروطی جمع شونده ، جهت هماهنگی و رسیدن به نتیجه مطلوب باید ارتفاع کانال عبور دود کاهش یابد در حالیکه پهنای آن افزایش می یابد تا دود عبوری بطور یکنواخت و آرام از مسیری باز و فراخ در کانال عبور دود به سمت مسیری باریک در قسمت دهانی و سرانجام به شکاف انتهایی استم Slot هدایت شود .
این وسواس و دقت و ظرافت را در پیپ های ماشینی بسیار به ندرت پیدا خواهید کرد و برای داشتن اسموکی با کیفیت بالا و استاندارد باید به سراغ پیپ های دست ساز آنهم از سازندگان مطرح و بنام و استادکارانی ماهر و متخصص که در ساخت پیپ دقت و ظرافت را در اوج کمال به کار میگیرند ، بروید .
منبع : پاسارگادتاباک
