شاید دیگر وقت آن رسیده که به مناطق مختلف ایران سفر کنیم و سرزمین مان را بهتر بشناسیم. برای بسیاری از افراد، ایرانگردی یک تفریح لذتبخش و جذاب است اما هزینه های مسافرت و اقامت موجب شده است تا از مسافرت منصرف شوند. سفر با اتوبوس در چنین شرایطی، گزینه خوبی است زیرا بخش قابل توجهی از هزینه ها را کاهش می دهد. تجربه سفر با اتوبوس و لذت بردن از جاده برای تمام علاقه مندان به گردش و مسافرت، روشن است. از جمله مناطق مناسب برای لذت از یک سفر ماجراجویانه، شهر سوخته است. خرید بلیط از پایانه سفر با کیفیت و مطمئنی را به شما هدیه می کند.
شهر سوخته در فاصله 56 کیلومتری شهر زابل و 160 کیلومتری شهر زاهدان است. این منطقه بین دو رود هامون و هیرمند قرار گرفته و بر اساس یافته های باستان شناسان، «سرزمین آغاز تمدن بشری» نامیده می شود. شهری با 150 هکتار وسعت که در فهرست میراث جهانی یونسکو نیز به ثبت رسیده است. طبق بررسی و کشفیات قدمت این شهر به 5000 سال می رسد.
برخی از باستان شناسان معتقدند نام اصلی شهر سوخته، ارته است اما هنوز دلیل قطعی برای اثبات آن وجود ندارد.
شهر سوخته فاصله کوتاهی از مرز ایران و افغانستان دارد. فاصله فرودگاه زابل تا این شهر 60 کیلومتر است که حدودا 50 دقیقه طی کردن آن طول می کشد.
آب و هوای مناسب این منطقه در گذشته و قرار گرفتن در شاهراه ارتباطی آسیای مرکزی و شبه قاره هند، دلیل اصلی شکل گیری این تمدن بوده است. مطالعات و تحقیقات صورت گرفته، حکایت از سطح بالای پیشرفت این تمدن در بسیاری از زمینه ها دارد.
از یافته های جالب در مورد شهر سوخته، نقش زنان در مدیریت امور مالی خانواده بوده است. بعلاوه حفاری گورستان ها نشان داد که اولین جراحی جمجمه و اولین چشم مصنوعی در این منطقه بوده است.
برخلاف آب و هوای امروزی این اقلیم، شهر سوخته گذشته بسیار سرسبز و پر آبی داشته است. به طوری که شغل بیشتر مردم صنعتگری و کشاورزی است. این شهر در زمینه معماری و شهرسازی نیز پیشرفته بوده است. فاصله زیاد مناطق مسکونی از مناطق صنعتی، نحوه زهکشی و لوله کشی آب گواه بر این مدعاست. آثار جامانده از این منطقه نشان میدهد که مردمان این ناحیه در زمینه های صنایع دستی نیز توانمند بودند.
از دیگر نمونه های یافته شده در این منطقه، اولین تخته نرد جهان است؛ تخته نردی از جنس آبنوس با مهره هایی که از لاجورد، عقیق و فیروزه ساخته شده. همچنین ساخت اولین خط کش و اولین ظرف با طرح متحرک را به این منطقه نسبت داده اند.
اگر به شهر سوخته سفر کردید بازدید از موزه آن را هم در برنامه های خود بگذارید. این موزه بخش زیادی از لوازم و ابزار های کشف شده در شهر سوخته و تمدن های دیگر مانند کرمان، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان را در خود جای داده است که دیدنش لطف خاص خود را دارد. این موزه در جاده زابل به زاهدان روبه روی محوطه باستانی شهر سوخته قرار دارد.
برای بسیاری از افراد این مسئله مطرح می شود که:
«شهر سوخته، چرا سوخت» و «شهر سوخته چگونه نابود شد»؟
برخی کارشناسان این نظریه را دارند که شهر سوخته دو بار به آتیش کشیده شده است. بار اول آن مربوط به دوران رشد و شکوفایی ست و بار دوم مربوط به زمان نابودی شهر است اما این نظریه نیز توسط برخی کارشناسان دیگر رد شده است.
تحقیقات نشان می دهد که از بین رفتن این تمدن بر اثر آتش سوزی یا فعالیت های آتشفشانی نبوده است. نام «شهر سوخته» به دلیل استفاده های مکرر بر روی این منطقه، نهادینه شده است زیرا تا پیش از تحقیقات کامل، تصور می کردند که نابودی این شهر بر اثر آتش سوزی بوده است. دلیل اصلی فروپاشی شهر سوخته طبق بررسی ها، خشکسالی و محدودیت منابع آبی در مدت زمان تقریباَ طولانی بوده است.
برای دوستداران تاریخ و باستان شناسان غربی، شهر سوخته منطقه ای ارزشمند محسوب می شود اما متاسفانه ایرانیان آشنایی کمتری با این منطقه دارند. شاید این موضوع به این دلیل است که معمولاَ سفر به سیستان و بلوچستان، انتخاب تعداد کمی از مسافران است.
اگر قصد سفر دارید حتما به ما سر بزنید!
