با اینکه موفقیت در کنکور کار راحتی نیست؛ اما هر کسی می‌تواند در کنکور موفق شود. بسیاری از داوطلبان کنکور فکر می‌کنند رتبه برترها افرادی با توانایی‌های خارق‌العاده هستند یا از امکانات آموزشی درجه یک برخوردارند. چه بسا افرادی را می‌توان دید که در آزمون سرنوشت ساز کنکور رتبه‌های برتر را از آن خود کرده‌اند درحالی‌که از امکانات آموزشی سطح پایینی هم برخوردار بوده‌اند.
طبق تجربیات ما، تعداد زیادی از دانش‌آموزان درس خوان و مستعد فقط به خاطر اینکه راه درست را بلد نیستند، از رسیدن به آنچه که حق آن‌ها است محروم می‌مانند. در این محتوا قصد داریم 12 راز موفقیت در کنکور ویژه رتبه برترها را با شما در میان بگذاریم.
لطفا منتظر یک شرایط عالی و ایده‌آل برای شروع نباشید و با بهانه تراشی‌های مختلف، موفقیت را به تاخیر نیندازید! نمی‌دانم در حال حاضر در کدام پایه تحصیلی مشغول به تحصیل هستید؛ اما اگر تصمیم گرفته‌اید مطالعه برای کنکور را شروع کنید، شک نکنید که این تصمیم درستی است و تا ذوق و شوق آن را دارید استارت کار را بزنید. برای پاسخ به سوال مطالعه برای کنکور را از کی شروع کنیم، داوطلبان را به دو دسته تقسیم کرده‌ایم:
بزرگترین تفاوت بین یک ورزشکار آماتور و تازه‌کار با یک ورزشکار حرفه‌ای در مدت زمانی که به تمرین کردن اختصاص می‌دهند نیست؛ چه بسا ورزشکار آماتور ساعات بیشتری تمرین کند، بلکه تفاوت در روش انجام تمرینات است. در مقوله کنکور هم این قضیه صدق می‌کند؛ یعنی علاوه بر داشتن ساعت مطالعه کافی، باید روش مطالعه صحیح هر درس را هم یاد بگیرید تا از زمان و انرژی‌تان بیشترین استفاده را بکنید.
علاوه بر این لازم است با روش‌هایی برای افزایش تمرکز در زمان مطالعه، روش‌های تست‌زنی و راه‌هایی برای مطالعه بدون فراموشی آشنا شوید.
قبل از هر چیزی هدفتان را دقیقا مشخص کنید، اکثر داوطلبان رشته تجربی به امید قبولی در یکی از رشته‌های پزشکی، دندان‌پزشکی و داروسازی وارد رشته تجربی می‌شوند. اما آیا واقعا به رشته‌های علوم پزشکی علاقه دارید؟ اصلا اطلاعات کامل و کافی از این رشته‌ها دارید؟ اگر ندارید قبل از هر چیزی در مورد انواع رشته‌های گروه آزمایشی تجربی تحقیق کنید.
نکته مهم دیگری که برای موفقیت در کنکور تجربی باید آویزه گوشتان کنید، برقراری تعادل در زمان مطالعه دروس است. برخی از داوطلبان تجربی همه زمانشان را صرف مطالعه زیست و شیمی می‌کنند و از مطالعه بقیه دروس به خصوص ریاضی و فیزیک غافل می‌شوند.
درست است که ضریب زیست و شیمی در کنکور تجربی از سایر دروس بالاتر است؛ اما برای قبولی در رشته‌های پرطرفدار باید در همه درس‌ها درصد معقول و مناسبی کسب کنید؛ پس از همان پایه دهم سعی کنید رابطه خوبی با درس‌های محاسباتی مثل ریاضی و فیزیک برقرار کنید.
همه داوطلبان رشته ریاضی می‌دانند که برای موفقیت در کنکور ریاضی باید تا جایی که می‌توانند تمرین کنند و مسئله و تست حل کنند. اما کمتر داوطلبی به این نکته توجه می‌کند که برای یادگیری درس‌های رشته ریاضی صرفا حفظ کردن فرمول‌های مختلف و تست‌زنی کافی نیست؛ بلکه باید مفاهیم دروس ریاضی و فیزیک را عمیقا درک کنند، تجسم کنند و آن‌ها را یاد بگیرند. از آنجایی که دروس رشته ریاضی سخت و سنگین هستند، تهیه منابع برای داوطلبان این گروه آزمایشی مهم‌تر از سایر داوطلبان است.
اگر در درسی ضعف دارید، قبل از شرکت در کلاس‌های کنکوری، سعی کنید با مطالعه منابع مناسب سطح خودتان، تا حد امکان اشکالاتتان را برطرف کنید.
حجم مطالبی که داوطلبان کنکور انسانی مطالعه می‌کنند از سایر گروه‌های آزمایشی بیشتر است، به علاوه برخی از دروس ماهیت کاملا حفظی دارند و داوطلبان مجبورند مطالب این درس‌ها را بی چون و چرا حفظ کنند. (مثلا مطالب درس‌های تاریخ و جغرافیا) بنابراین برای موفقیت در کنکور انسانی باید روش‌های خلاصه نویسی و اصول مرور کردن را به خوبی یاد بگیرید.
همچنین از کتاب‌ها و منابعی استفاده کنید که کار شما را برای جمع‌بندی و مرور مطالب حفظ کردنی رشته انسانی راحت‌تر کنند؛ برخی از کتاب‌های رشته انسانی این کار را با کمک گرفتن از جداول و نمودارها انجام داده‌اند. با اینکه برخی مطالب رشته انسانی حفظ کردنی هستند اما بسیاری از مطالب کتاب‌های این رشته دشوار و مفهومی‌اند (مثل دروس فلسفه و منطق و ریاضی)؛ پس داوطلبان گروه آزمایشی انسانی نباید از تست‌زنی غافل شوند.
می‌خواهم مختصر و مفید 12 راز موفقیت در کنکور که همه رتبه برترها از آن‌ها پیروی می‌کردند را با شما در میان بگذاریم:
چه داوطلب جدید کنکور هستید و به تازگی پا در این مسیر نهاده‌اید، چه خاک خورده چندین ساله این میدان هستید، اگر درست و اصولی در مسیر آزمون پیش نروید می‌توان گفت به هیچ عنوان موفقیت نصیب شما نخواهد شد. ما در این مطلب سعی داریم تا با ساده‌ترین بیان ممکن راه‌های موفقیت در کنکور را به شما نشان دهیم. به نکات زیر به خوبی توجه کنید.
قبل از هر کاری با خودتان کنار بیایید! مشکلات، نقاط قوت و ضعف شما چه چیزهایی هستند؟ در چه مواقع یا چه اماکنی نمی‌توانید تمرکز کنید؟ در چه دروسی ضعیف هستید؟ تمامی این موارد را برای خود یادداشت کنید و در این زمان باقیمانده برای آن‌ها برنامه‌ای خاص در نظر بگیرید. قرار نیست شما صرفا اجرا کننده برنامه هایی باشید که دیگران به عنوان مشاور تحصیلی به شما می‌گویند.
گاهی خود شما بهتر از هر شخصی می‌توانید بهترین برنامه‌ریزی لازم را برای این بازه زمانی کوتاه اما طلایی ارائه دهید. اگر می‌دانید بعد از یک مسافرت 2 روزه ذهن شما بازتر می‌شود، با وجود اینکه دیگران این مسافرت را برای شما منع کرده‌اند به این سفر کوتاه بروید، چرا که شما بهتر از دیگران به مکانیزم مغز خود واقف هستید.
یک ساعت مطالعه بدون استرس و با رقبت بهتر است از ساعت ها مطالعه اجباری و بی فایده
با شناختن نقاط ضعف و قوت خود، روندی واقعی و به دور از تخیلات را پیش بگیرید. تا دیروز روزانه ۴ ساعت مطالعه داشتید از امروز ۱۴ ساعت؟!! استمرار در درس خواندن بسیار حائز اهمیت است و شما باید این نکته را در نظر داشته باشید که داشتن روندی معقول در برنامه‌ریزی و اجرای آن از بسیاری موارد واجب‌تر است. به قول قدیمی‌ها با یک دست چند هندوانه بر ندار!
دقت داشته باشید که در برنامه‌ریزی های درسی اصولی، یکی از راه های موفقیت در کنکور استمرار و پیوستگی است، شتاب‌زده و عجولانه اقدام نکنید.
یکی از نکات مهم در موفقیت این آزمون بزرگ شناخت شرایط مختص به خودتان است. قرار نیست شما هم عینا مانند فلان شخص پذیرفته شده در کنکور درس بخوانید، تست بزنید و یا حتی بخوابید! تقلید کورکورانه کار بسیار نامناسبی است. شکی نیست که تجربه دیگران بسیار حائزاهمیت بوده و چراغی برای راه شما تا انتهای مسیر خواهد بود ولی این موضوع نباید شائبه ایجاد کند.
کنکور سراسری در سال‌های گذشته و سال پیش‌رو قطعا آزمونی برای سنجش معلومات شما است و هیچ ربطی به تجارب و شنیده‌های شما نخواهد داشت. همچنین این نکته را فراموش نکنید که هیچ منبعی، کتاب درسی شما نخواهد شد و یکی از راه‌های موفقیت در کنکور توجه به کتاب درسی و فهم اصولی آن است.
سوالات کنکور از فضا نیامده‌اند بلکه از همین کتاب‌های درسی با کمی درجه سختی بیشتر طرح شده‌اند. پس ابتدا به کتاب درسی خود مسلط شوید، سپس وارد بحث خرید و تهیه کتاب‌های کمک آموزشی شوید.
انسان است و فراموشی! این موضوع یک امر طبیعی است و در صورت مرور و تکرار (پیشنهاد می‌کنیم نگاهی به مطلب فوق‌العاده تعریف منحنی یادگیری چیست و برای ما چه کاربردی دارد؟ از سایت متمم بیندازید) شما مطالب خوانده شده را فراموش نخواهید کرد. در واقع با مرور شما مطالب را از حافظه کوتاه مدت به بلند مدت انتقال خواهید داد و این کار سرعت یادآوری شما را افزایش می‌دهد. این مرور و تکرار به سه صورت انجام می‌شود:
سریع‌ترین و بهترین شکل مرور مطالب، مطالعه از روی خلاصه‌هایی است که خودتان نوشتید. در این مورد می‌توانید حتی از قوه خیال خود استفاده کرده و در ذهن صفحات و تمامی قسمت‌های درس را تجسم کنید. این کار باعث مرور تمامی مطالب خواهد شد.
مطالب مهم و طلایی را از روی منبع اصلی و کتاب مجددا مرور کنید. درست است این مرحله زمان زیادی را می‌گیرد اما با طی کردن آن متوجه تثبیت شدن و سرعت عمل خود خواهید شد.
با تست زدن، مطالب موجود در حافظه بلندمدت شما مرور می‌شوند. بیان این نکته حائز اهمیت است که در زدن تست دقت داشته باشید تمامی مطالب را پوشش دهید و تنها به یک مطلب و موضوع خاص اکتفا نکنید. در ادامه برای موفقیت روش تست زدن اصولی را به شما می‌گوییم:
در هفته آخر و چند روز مانده به آزمون کنکور به خود استراحت دهید تا بازدهی کافی را در جلسه آزمون داشته باشید. برای خود شعر بخوانید، قصه بگویید، تفریح بروید، غذاهای مورد علاقه خود را میل کنید و … این موارد باعث می‌شوند شما تمرکز بیشتری در جلسه آزمون داشته‌باشید.
نیمی از موفقیت شما به نحوه عملکردتان در جلسه کنکور بستگی دارد. آمادگی برای این چهار ساعت از یکی دو روز قبل آغاز می‌شود. روز قبل از آزمون از درس خواندن دست بکشید و فقط استراحت کنید. شب نیز به‌موقع بخوابید، اما از خوردن داروها خودداری کنید. وسایل و مدارک مورد نیاز برای جلسه را همان روز قبل آماده کنید تا صبح با آرامش به تغذیه و آمادگی روحی بپردازید. صبحانه‌ایی مقوی بخورید و برای جلسه نیز خوراکی‌های شیرینی مانند کشمش، بادام و شکلات نیز می‌توانید با خود ببرید.
کوهنوردی را تصور کنید که برای صعود به یک قله بلند و خطرناک هیچ ابزاری همراه خود ندارد؛ اگرچه این کوهنورد از قبل آموزش دیده است و انگیزه کافی برای صعود به قله را دارد اما بدون داشتن ابزار مخصوص کوهنوردی به احتمال زیاد یا در همان دامنه متوقف می‌شود یا در مسیر صعود به قله کوه آسیب می‌بیند.
دیگر زمان مادر پدرهایمان که تنها با مطالعه کتاب‌های درسی در کنکور موفق می‌شدند سپری شده است! فرقی نمی‌کند داوطلب کدام گروه آزمایشی باشید یا در چه سطح علمی هستید، همیشه برای موفقیت در کنکور در کنار کتاب‌های درسی به منابع کمک درسی مناسب سطح خودتان احتیاج دارید برای تهیه منابع مناسب خود می‌توانید به وب سایت پایتخت کتاب مراجعه کنید.
من چهار بار در کنکور شکست خوردم، فکر می‌کنید بار پنجم چه چیزی تغییر کرده بود؟ همه سال‌هایی که کنکور می‌دادم ساعت مطالعه خوبی داشتم، روش مطالعه دروس را بلد بودم، به اندازه کافی تست می‌زدم، منابع مناسبی داشتم و در آزمون‌های آزمایشی شرکت می‌کردم. تازه همیشه جزو نفرات برتر آزمون‌ها بودم ولی هر سال در یک قدمی هدفم متوقف می‌شدم. تنها دلیل این اتفاق وضعیت روحی من بود.
با اینکه هدف واضحی برای خودم داشتم اما از ته دلم خودم را لایق هدفم نمی‌دانستم! روحیه ضعیفی داشتم و با کوچکترین شکستی حسابی به هم می‌ریختم. در آخرین سال از نظر روحی متحول شدم چون یاد گرفتم که موانع را با صبر و اعتماد به نفس از میان بردارم.
موفقیت در کنکور مثل رشد کردن درخت بامبو است؛ بعد از کاشتن دانه بامبو باید مدت طولانی از آن مراقبت کنید و صبر کنید تا یک جوانه کوچک ظاهر شود؛ اما ناامید نشوید چون در مدت کوتاهی می‌بینید که آن جوانه کوچک قدش از همه درخت‌های اطرافتان بلندتر خواهد شد!
بخش مهمی از نکات طلایی موفقیت رتبه های برتر کنکور این است که مدیریت زمان را برای پاسخگویی به سوالات بخوبی بلدند. در این مورد به زمان استاندارد پیشنهاد شده از سوی سازمان سنجش برای هر تست عمل کنید. اگر احساس کردید که مطالب را فراموش کرده‌اید نگران نباشید، این حالت طبیعی است. خونسرد باشید و اجازه دهید تا ذهن آماده شود. اگر به سوالی برخوردید که برای پاسخگویی به زمان زیادی نیاز داشت، آن را رها کنید و به سراغ ادامه سوالات بروید.
در مورد سوال‌هایی که شک دارید تکنیک درست این است که تا سه سوال مشکوک را می‌توانید جواب دهید. اما اگر تعداد شک‌هایتان زیاد بود، بهتر است از آن‌ها رد شوید.
