آکادمی پروکسیما با برگزاری دوره کارآموزش تولید محتوا، فرصتی برای علاقهمندان به محتوانویسی فراهم کرده تا با شرکت در این دوره، ضمن افزایش مهارتها و کسب توانمندیهای جدید، با زوایای جدیدی از فنون نویسندگی آشنا شوند. پروکسیما این دوره را با توضیح: «مسیری هموار ولی پرپیچوخم برای تبدیل شدن به کارشناس محتوا» معرفی کرده است. کارآموزش محتوا از چهار اسپرینت یا مرحله تشکیل میشود که در هرکدام از این اسپرینتها، با تمرکز روی یک موضوع خاص، محتوای آموزشی در اختیار شرکتکنندگان قرار میگیرد.
پس از پذیرش در آزمونهای ابتدایی کارآموزش، شروع دوره با یک اسپرینت پنجروزه کلید میخورد که طی آن، کارآموزان با مطالعه محتوای مختلف و همچنین انجام تسکهای گوناگون با فضای کلی دوره آشنا میشوند و افزون بر این آشنایی اولیه، مهارتهای اولیه خود در زمینه تولید محتوا را در بوته آزمایش قرار میدهند. اما شاید یکی از موارد مبهم برای علاقهمندان به حضور در کارآموزش محتوا، جزئیات مراحل مختلف آن باشد، از این رو، در ادامه پنج مورد از تأثیرگذارترین آموزههای اسپرینت اول به زعم نگارنده مطلب مطرح شده است.
شاید برای بسیاری، پرسش «چگونه نویسنده شویم» بسیار گیجکننده باشد و در بررسی نخست، هیچ پاسخ قابلاطمینانی برای آن پیدا نشود، اما با کمی جستجو پیرامون همین پرسش، راهی که در وهله نخست برای تقویت مهارت نویسندگی پیشنهاد میشود از دو تمرین ساده خواندن و نوشتن تشکیل شده است. به عبارت دیگر، با خواندن است که میتوان علاوه بر افزایش آگاهی، با آثار ماندگار و سبکهای مختلف نویسندگی آشنا شد و همچنین به گستردگی دایره لغات افزود.
در سمت مقابل، نوشتن ضعفها را آشکار میکند و یک نویسنده تنها با خواندن نوشتهاش میتواند زشتیهای متن خود را ببیند. به عبارت دیگر، تقویت مهارت نویسندگی مستلزم گامنهادن در همین مسیر است و تنها کافیست با رهاکردن هرگونه ترس یا اضطراب از نوشتن، دست به قلم برد و کلمات را جاری کرد. با این مقدمه از دو روش کلی تقویت مهارت نویسندگی، پنج مورد از مهمترین محتوای آموزشی را که در اسپرینت اول کارآموزش تولید محتوا با آنها روبرو شدم معرفی خواهم کرد.
در بالا گفته شد که خواندن و نوشتن در حالت کلی با تقویت مهارتهای نویسنده کمک خواهد کرد. اما خواندن باید با چه هدفی و چگونه انجام شود؟ اصلاً یک نویسنده در ابتدای راه خود چه چیزهایی را باید بخواند؟ کدام کتابهای به افزایش دایره لغات کمک میکنند؟ از طرف دیگر، کدام مطالب و کتابها فاقد هرگونه ارزش برای وقتگذاشتن هستند؟ همچنین برای نوشتن باید چه مواردی را درنظر گرفت؟ از چه چیزهایی باید نوشت و هنگام نوشتن باید از کدام اصول پیروی کرد؟
در وبلاگ شاهین کلانتری به بهترین شکل ممکن به تمام این ابهامات پاسخ داده شده است. در حقیقت، مقاله 55 نکته کاربردی دربارۀ اصول نویسندگی که خود از سه بخش اصلی تشکیل شده، میتواند در شروع کار هر نویسنده، همانند چراغی برای پیبردن به زوایای تاریک نویسندگی عمل کند. برای مثال، کلانتری از نویسندگان جوان دعوت میکند تا خوابها و رویاهای خود را بنویسند یا سادهتر از هرچیز، از روی متون موردعلاقه خود مشق بنویسند. او همچنین علاقهمندان به نویسندگی را از مطالعه کتابهای زرد برحذر میدارد.
در مقدمه تقویت نویسندگی، اشاره شد که برای شروع کار باید بدون هیچگونه نگرانی دل را به دریا زد و برای تقویت نویسندگی، شروع به نوشتن کنیم. با این وجود، حتی اگر کلیشه کلی «دشوارترین قدم، همان قدم اول است» را نیز کنار بگذاریم، نمیتوان این موضوع را نادیده گرفت که گاهی اوقات شروع نوشتن یک متن بسیار سخت خواهد بود، بهخصوص که اگر هیچ منبعی برای نوشتن وجود نداشته باشد و قرار باشد تألیف یادداشت کاملاً توسط خود نویسنده انجام شود.
دوای این درد که در اصل پرسش یکی از شرکتکنندگان کارآموزش تولید محتوا در زمستان 1400 بود و برای تمام نویسندگان تازهکار هم وجود دارد در وبینار «کجای نوشتن گیر میکنیم؟» مطرح شد. در این وبینار، مدیر مجموعه ویراستاران یعنی محمدمهدی باقری با پیشنهاد طراحی یک نقشه چندشاخه با محوریت عنوان نوشته، کارآموزان را به تقسیم موضوع اصلی به زیرمجموعهها دعوت کرد.
با استفاده از این روش علاوه بر شناخت بهتر موضوع میتوان ایدههای مرتبط با آن را پیدا کرد تا نوشتن بهآسانی آغاز شود. برای مثال، اگر از نویسنده، نگارش یک محتوا درباره ماشین خواسته شود، او قادر است با طرح موضوعات جانبی درباره ماشین مثل قیمت، برند و مدل، سال ساخت، نوع ماشین با توجه به طراحی و حتی رنگ، کار خود برای نوشتن را آغاز کند.
یادگیری بدون استفاده از ابزار ممکن نیست و شاید بتوان گفت یکی از خاصترین و جذابترین ابزارهایی که در اسپرینت اول دیدم، کتاب سئو برای همیشه بود. با توجه به ارتباط تولید محتوا با بهینهسازی مطالب برای موتورهای جستجو، آشنایی و تسلط بر سئو یکی از مهارتهای مهم در محتوانویسی به شمار میآید. مطالعه این کتاب با هدف آشنایی با ادبیات عمومی حوزه سئو انجام شد اما عملکرد آن در حقیقت فراتر از یک کتاب آموزشی بود.
در این کتاب، امین اسماعیلی مفاهیم اولیه سئو را با بیانی ساده مطرح میکند اما این تنها نقطه قوت کتاب نیست. صفحات سئو برای همیشه تنها حاوی مطالب آموزشی نیستند و با دربر گرفتن لینک مطالب مختلف از سایت وبسیما، عمق مباحث مطرحشده افزایش مییابد. به عبارت دیگر، اگر این کتاب را به یک درخت پربار تشبیه کنیم، ریشههای آن، موارد تکمیلی موجود در سایت هستند که به نوبه خود با سایر مطالب آموزشی ارتباط پیدا میکنند.
هر سازمانی روش کار و دستورالعملهای مخصوص به خود را دارد. این تنوع دستورالعملها، قوانین نگارشی و رسمالخط را نیز دربر میگیرد. ارائه دستورالعملهای مختلف راجع به قوانین نگارشی توسط آژانسهای تولید محتوا و همچنین وجود نظرات متنوع از جانب افراد فعال در حوزه، موجب یک سردرگمی برای نگارنده شد. حتی میتوانم بگویم یکی از دلایلی که در آزمون کارآموزش محتوا شرکت کردم، پایان دادن به همین سردرگمی بود.
معرفی سایت ویراستاران و محتوای ارزشمند آنها درباره ویرایش و نگارش در زبان فارسی یک از ارزشمندترین بخشهای اسپرینت پنج روزه کارآموزش بود. ویراستاران تمام قوانین ویرایش و نگارش را با نگاهی تیزبین مورد بررسی قرار میدهد و از نظر من، گنجینهای مهم در وب فارسی محسوب میشود. مطالب ویراستاران در کنار محتوای وبلاگ شاهین کلانتری، از منابعی هستند که حتی پس از پایان حضورم در کارآموزش به آنها رجوع خواهم کرد.
چند ماه قبل و پس از مطالعه مجدد یکی از مطالب قدیمی که چند سال پیش آن را نوشته بودم، بلافاصله از نوع نگارش خود بیزار شدم. از املای اشتباه کلمات گرفته تا نثر عجیبوغریب متن، مواردی بودند که باعث آزارم شدند. اما روی مثبت ماجرا، پیبردن به تغییراتی بود که از آن زمان تا به امروز در نگارشم داشتهام. با وجود آنکه تجربهای آزاردهنده است اما دوست دارم در آینده نیز متوجه ضعف نوشتههایم شوم.
در اسپرینت اول کارآموزش نیز بنا بر آن شد که مطالب منتشرشده در ویرگول، پس از انتشار ویرایش نشوند تا در انتهای دوره متوجه پیشرفت خود شویم. این عهد در واقع میتواند بهعنوان نمایهای از پیشرفت عمل کند و مشابه همان حس آزاردهنده اما شیرین مطالعۀ نوشتههای قدیمی باشد.