در جهان نرم‌افزارها و ابزارهای طراحی، احتمالاً نام‌های "فتوشاپ Photoshop" که به طور عمومی برای بهبود تصاویر به کار می‌رود یا "این دیزاین InDesign" که به دلیل تخصص در طراحی چیدمان شناخته می‌شود را شنیده‌اید و یا با آنها آشنا هستید. اما در این میان ممکن است نام "ایلاستریتور Illustrator" به گوشتان خورده باشد؛ اما آن را به‌درستی درک نکرده باشید. اگر در حال حاضر جزو این دسته از افراد هستید نگران نباشید چرا که قصد داریم در این مقاله درباره یک کلمه مهمی که در واژگان هر طراح گرافیک قرار دارد یعنی "ایلاستریتور" صحبت کنیم.
به‌عنوان یک طراح گرافیک یا همان گرافیست، شناخت امکانات و توانایی‌هایی که ابزار ایلاستریتور به شما ارائه می‌دهد به شما اجازه می‌دهد تا وارد دنیای دقت و خلاقیت به‌صورت عمیق‌تری شوید که این کار باعث می‌شود آثار و طرح‌های شما از رقبایتان متمایزتر و برجسته‌تر شود؛ بنابراین، بیایید در کنار هم به سفری برویم تا بیشتر در مورد این ابزار اساسی و اهمیت آن را در دنیای هنر تجسمی بیاموزیم.
بر اساس تعریف وب‌سایت ادوبی Adobe، ایلاستریتور " برنامه گرافیکی وکتور استاندارد صنعتی است که به شما امکان ایجاد لوگوها، نمادها، طراحی‌ها، تایپوگرافی و تصاویر پیچیده را برای هر رسانه می‌دهد" است.
به بیان ساده‌تر، شما با نرم‌افزار ایلاستریتور می‌توانید هر آن چیزی که در ذهن دارید را با استفاده از رنگ‌ها، اشکال گوناگون، افکت‌ها و تایپوگرافی به واقعیت تبدیل کنید و آنها را برای مقاصد مختلفی استفاده کنید. همچنین می‌توانید از طراحی‌هایی که با Illustrator ایجاد می‌کنید در هر اندازه دیجیتال یا چاپی استفاده کنید و مطمئن باشید که دقیقاً به همان شکلی که شما طراحی کرده‌اید به نظر می‌رسند.
اولین نسخه این نرم‌افزار در سال 1987 منتشر شد و تا اکنون نسخه‌های مختلفی از آن روانه بازار شده است. جدیدترین نسخه از Adobe Illustrator نسخه27.5 منتشر شده در تاریخ 21 آوریل سال 2023 است.
ادوبی ایلاستریتور یک برنامه قوی با طیف گسترده‌ای از ویژگی‌ها و ابزار برای طراحان است. برخی از قابلیت‌های اصلی Adobe Illustrator عبارتند از:
همان‌طور که تا کنون متوجه شده‌اید، ایلاستریتور یک ابزار قدرتمند طراحی است که برای ایجاد تصاویر برداری (وکتوری) با استفاده از شکل‌ها، خطوط و... به کار می‌رود. این برنامه به دلیل قابلیت‌های منحصر به فردش در تولید تصاویر ویژه، در صنایع گوناگونی مورداستفاده قرار می‌گیرد. در ادامه، برخی از کاربردهای مهم ادوبی ایلاستریتور ذکر شده است:
ساخت لوگو و بنر: یکی از مهم‌ترین کاربردهای برنامه ایلاستریتور ساخت لوگو و بنر شرکت و مؤسسات است. این نرم‌افزار به طراحان امکان می‌دهد اشکال و نمادهای خاصی را بادقت و کیفیت بالا ایجاد کنند.
ساخت کارت ویزیت: ازآنجاکه نرم‌افزار ایلاستریتور برای ساخت تصاویر گرافیکی چاپی نیز عملکرد عالی ای دارد، گزینه مناسبی برای ساخت کارت ویزیت به شمار می‌رود؛ زیرا به شما امکان می‌دهد کارت‌هایتان را در هر اندازه یا شکلی که دوست دارید بسازید.
ایجاد تصاویر گرافیکی مناسب برای شبکه‌های اجتماعی گوناگون: شما با استفاده از این نرم‌افزار می‌توانید تصاویر گرافیکی در اندازه‌های مختلفی ایجاد کنید. به همین دلیل تولید ورژن‌های مختلف از یک تصویر برای قراردادن در شبکه‌های متنوع اجتماعی بسیار راحت و آسان است.
ساخت تایپوگرافی: یکی دیگر از کاربردی‌ترین قابلیت‌های ایلاستریتور ایجاد و تولید تایپوگرافی است. تایپوگرافی به طرح‌ها و طرز نمایش متن در طراحی‌های گرافیکی گفته می‌شود و می‌تواند تأثیر زیبایی و شناختی زیادی بر روی طراحی داشته باشد؛ خصوصاً نیاز به وجود این قابلیت برای ساخت پوستر و کارت‌پستال بیشتر احساس می‌شود.
طراحی وب و واسط‌های کاربری: طراحان وب‌سایت‌ها و طراحان تجربه کاربری (UX) نیز از ادوبی ایلاستریتور برای ایجاد طرح‌ها و آیکون‌هایی استفاده می‌کنند تا در پروژه‌های خود به نمایش بگذارند.
تولید وکتورها: ایلاستریتور به دلیل خاصیت وکتوری که دارد، برای ساخت تصاویر وکتوری و تولید نمودارها و نقشه‌ها باکیفیت بالا نیز استفاده می‌شود. شما می‌توانید اندازه این تصاویر را به‌دلخواه تغییر دهید بدون اینکه کیفیت آنها دچار افت شود.
درواقع ایلاستریتور یک برنامه چند‌منظوره است که امکان ایجاد طرح‌ها و تصاویر خلاقانه و زیبا در زمینه و حوزه‌های مختلف را به کاربران ارائه می‌دهد.
سؤالی که برای تعداد زیادی از افراد، حتی شما، ممکن است به وجود آمده باشد این است: فوتوشاپ یا ایلاستریتور؟
فوتوشاپ همان‌طور که از نامش پیداست برای عکس‌ها بسیار کاربردی است و در کل یک راه‌حل جامع برای ایجاد، ویرایش و روتوش هر نوع تصویر شطرنجی است. همچنین می‌توان از آن برای طراحی و حتی رنگ‌آمیزی دیجیتالی، روتوش رنگ‌ها و نورپردازی عکس‌ها یا ایجاد تصاویر دیجیتالی استفاده کرد.
در عوض، ایلاستریتور بیشتر برای تصاویر برداری و وکتوری به کار گرفته می‌شود. هر چیزی که با Illustrator ایجاد می‌کنید را می‌توان بدون از دست‌دادن کیفیت یا یافتن هیچ پیکسلی به کوچک‌ترین موارد مانند یک فاویکون (favicon) یا بزرگ‌ترین موارد مثل بیلبوردهای غول‌پیکر تغییر داد. به همین دلیل است که برای ساخت لوگو استفاده از ایلاستریتور بسیار توصیه می‌شود.
در ادامه به برخی از تفاوت‌های این دو ابزار محبوب اشاره می‌کنیم:
هدف :
- فوتوشاپ: فتوشاپ در درجه اول بر روی ویرایش عکس، تصویر و نقاشی دیجیتال متمرکز است و برای بهبود، روتوش و اصلاح تصاویر شطرنجی (تصاویر ساخته شده از پیکسل) استفاده می‌شود.
- ایلاستریتور: ایلاستریتور برای ایجاد گرافیک‌های برداری طراحی شده است که بر اساس معادلات ریاضی ساخته شده‌اند و بدون افت کیفیت قابل‌تغییر اندازه هستند. برای ایجاد آرم، نمادها، تصاویر، تایپوگرافی و سایر گرافیک‌های مقیاس‌پذیر استفاده می‌شود.
انواع تصاویر گوناگون:
- فوتوشاپ: بیشتر برای کار روی تصاویر شطرنجی یا بیت مپ (Bitmap)، که از پیکسل‌های جداگانه تشکیل شده‌اند، است. اگر روی عکس‌ها و تصاویری کار می‌کنید که جزئیات پیچیده‌ای دارند بهتر است از فوتوشاپ استفاده کنید.
- ایلاستریتور: با گرافیک‌های برداری یا وکتوری متشکل از مسیرها، اشکال و منحنی‌های تعریف شده توسط معادلات ریاضی کار می‌کند. اگر طرح شما نیاز به تغییر اندازه یا مقیاس‌بندی بدون افت کیفیت دارند پیشنهاد می‌شود که از ایلاستریتور استفاده کنید.
قابلیت ویرایش:
- فوتوشاپ: ابزارهای پیشرفته‌ای برای ویرایش تصویر، فیلترها و تنظیمات را برای روتوش عکس‌ها، دست‌کاری رنگ‌ها و اعمال افکت‌های مختلف ارائه می‌دهد.
- ایلاستریتور: کنترل دقیقی بر روی اشکال، خطوط و مسیرها فراهم می‌کند و آن را برای ایجاد و ویرایش طرح‌های هندسی، لوگوها و تصاویر مناسب می‌کند.
تایپوگرافی:
- فوتوشاپ: از دست‌کاری متن و افکت‌ها پشتیبانی می‌کند، اما در مقایسه با ایلاستریتور از نظر کار با متن به‌عنوان عناصر برداری محدودتر است.
- ایلاستریتور: ابزارهای تایپوگرافی گسترده‌ای را برای ایجاد و دست‌کاری متن به‌عنوان گرافیک برداری ارائه می‌دهد که به انعطاف‌پذیری بیشتر در طراحی و چیدمان اجازه می‌دهد.
مقیاس پذیری:
- فوتوشاپ: تصاویر شطرنجی در صورت تغییر اندازه بیشتر از ابعاد اصلی، کیفیت خود را از دست می‌دهند.
- ایلاستریتور: گرافیک‌های برداری را می‌توان به طور نامحدود و بدون افت کیفیت تغییر اندازه داد. این مقیاس‌پذیری Illustrator را برای ایجاد طرح‌هایی مناسب می‌کند که باید در رسانه‌ها و اندازه‌های مختلف اعمال شوند
موارد استفاده:
- فوتوشاپ: بهترین برای ویرایش عکس، روتوش، نقاشی دیجیتال، طراحی وب (هنگام کار با عناصر شطرنجی)، و ایجاد جلوه‌های بصری.
- ایلاستریتور: بهترین برای طراحی لوگو، ایجاد آیکون، تایپوگرافی، تصویرسازی، طراحی بسته‌بندی و هر پروژه‌ای که نیاز به گرافیک مقیاس‌پذیر دارد.
فرمت فایل‌های پشتیبانی شده:
- فوتوشاپ: فرمت‌های رایج مورداستفاده شامل PSD (سند فتوشاپ) برای فایل‌های بومی و JPEG، PNG، GIFبرای تصاویر است.
- ایلاستریتور: فرمت‌های رایج شامل AI (Adobe Illustrator)، PDF و SVG(گرافیک برداری مقیاس‌پذیر) برای آثار هنری مبتنی بر برداری است.
همان‌طور که اشاره کردیم، ایلاستریتور قابلیت‌ها و توانایی‌های زیادی را برای کاربران فراهم می‌کند؛ اما بااین‌وجود مانند هر نرم‌افزار دیگری چالش‌هایی را نیز به همراه دارد. از جمله:
بر اساس اطلاعات موجود در سایت ادوبی، برای نصب Adobe Illustrator بر روی سیستم‌عامل ویندوز و مک، کامپیوتر شما باید حداقل شرایط زیر را داشته باشد:
سیستم‌عامل ویندوز:
سیستم‌عامل مک:
به‌عنوان نتیجه‌گیری، همان‌طور که مشاهده کردید نرم‌افزار ایلاستریتور ابزاری قوی و حرفه‌ای در زمینه طراحی و ویرایش است که توسط شرکت Adobe ارائه شده است. قابلیت‌های ایلاستریتور به طراحان و گرافیست‌ها این امکان را می‌دهد که با استفاده از فرمت‌های وکتوری، تصاویر و لوگوهایی باکیفیت بالا ایجاد کنند و در صورت لزوم آنها را ویرایش کنند. با بهره‌گیری از ویژگی‌های وکتوری و پنجره‌های تصویری، ایلاستریتور به طراحان این اجازه را می‌دهد تا ترکیب‌ها و آثار گرافیکی متنوعی را ایجاد نمایند. به‌طورکلی، ایلاستریتور به‌عنوان یک ابزار اساسی در حوزه طراحی شناخته می‌شود و نقش حیاتی ای در خلق طرح‌های برداری و ایجاد خلاقیت‌های گرافیکی دارد.
