دو دسته عمده از مدل های بازاریابی وجود دارد: از بالا به پایین و از پایین به بالا. مدل‌های بالا به پایین بر جمعیت و انتظارات مخاطب متمرکز هستند. آنها بازار را به بخش‌هایی تقسیم می‌کنند تا پیش‌بینی کنند که گروه‌ها و بخش‌های مختلف مخاطب چگونه خرید می‌کنند. به‌جای استفاده از گروه‌های مشخص برای پیش‌بینی تقاضا، درآمد بستگی به فروش‌هایی دارد که یک محصول یا واحد پایه ایجاد می‌کند. تنوع و مدل های زیادی در این دو دسته وجود دارد. در اینجا 5 مدل بازاریابی محبوب وجود دارد که می توانید از آنها برای پیش بینی رفتار مشتری، رشد شرکت و انتظارات درآمد استفاده کنید:
ماتریس آنسوف
ماتریس Ansoff که شبکه توسعه محصول یا بازار نیز نامیده می‌شود، یک شبکه ۲×۲ است که چهار استراتژی را که می‌توانید برای رشد کسب‌وکارتان و تجزیه و تحلیل ریسک‌های احتمالی استفاده کنید، ترسیم می‌کند. شبکه های Ansoff بازارهایی در محور y دارند. انتهای پایینی محور بازارهای جدید و انتهای بالایی بازارهای موجود را نشان می دهد. محصولات و خدمات در محور x قرار دارند. یک طرف محصولات و خدمات موجود را نشان می دهد و طرف دیگر آنهایی را نشان می دهد که جدید هستند.
ربع پایین سمت چپ یک محصول موجود در حال ورود به بازار موجود را نشان می دهد. سمت راست پایین محصول جدید و بازار موجود را نشان می دهد. سمت چپ بالا یک محصول جدید را در یک بازار موجود نشان می دهد و سمت راست بالا محصولات جدید و بازارهای جدید را نشان می دهد. در این ماتریس، با حرکت افقی یا عمودی به یک ربع جدید، ریسک افزایش می‌یابد.
ایمن ترین گزینه از میان چهار گزینه، نفوذ به بازار، ربع پایین سمت چپ است. نفوذ به بازار زمانی اتفاق می افتد که شما فروش محصول موجود خود را به بازار موجود خود گسترش دهید. ایمن‌ترین مورد بعدی توسعه محصول است که شامل افزودن یک محصول جدید به بازار موجود است و در ربع پایین سمت راست رخ می‌دهد. توسعه بازار، که با معرفی یک محصول موجود در بازار جدید رخ می دهد، کمی ریسک بیشتری دارد. با توجه به ماتریس آنسوف، پرخطرترین گزینه ربع بالا سمت راست است: تنوع. تنوع به معنای معرفی یک محصول آزمایش نشده در بازار جدیدی است که ممکن است متوجه آن نشوید.
ماتریس رشد-سهم
ماتریس رشد-سهم از چهار ربع برای کمک به کسب‌وکارها استفاده می‌کند تا تصمیم بگیرند که چگونه سرمایه‌گذاری‌های مختلف خود را اولویت‌بندی کنند. در این مدل بازاریابی، محور y رشد کم تا زیاد و محور x سهم بازار بالا و پایین را نشان می دهد. ماتریس هر یک از چهار ربع را با نمادهای زیر نشان می دهد:
ستاره ها: ماتریس رشد-سهم فرصت هایی را شناسایی می کند که هم رشد بالایی دارند و هم سهم بازار بالایی با نماد ستاره دارند. ستاره ها که اغلب در ربع بالا سمت راست نشان داده می شوند، هوشمندانه ترین فرصت های سرمایه گذاری را با فرصت بالایی برای موفقیت و ثبات نشان می دهند.
گاو: نماد گاو نشان دهنده ربع پایین سمت راست است که فرصت هایی با رشد کم و سهم بازار بالا را نشان می دهد. گاوها معمولاً در ابتدا بازده زیادی از درآمد ایجاد می کنند، اما ممکن است برای توسعه بیشتر ایده آل نباشند.
علامت سوال: ربع بالا سمت راست از علامت سوال استفاده می کند و سهم بازار پایین اما رشد بالا را نشان می دهد. علامت سوال نشان می دهد که فرصت در بازار فعلی پتانسیل غیرقابل پیش بینی دارد.
حیوانات خانگی: ربع پایین سمت راست فرصت هایی را نشان می دهد که هم رشد کم دارند و هم سهم بازار پایینی دارند که به عنوان حیوانات خانگی نیز شناخته می شوند. می‌توانید از نماد حیوانی، معمولاً یک سگ، برای نشان دادن فرصت‌هایی استفاده کنید که شرکت باید آنها را دور انداخته یا تغییر موقعیت دهد.
مدل SOSTAC
مدل SOSTAC یک مدل برنامه ریزی همه کاره است که برای ایجاد استراتژی های بازاریابی استفاده می شود. SOSTAC مخفف موقعیت، اهداف، استراتژی، تاکتیک، اقدام و کنترل است. این می تواند ابزار مناسبی برای بررسی روند شما و کشف نقاط ضعف باشد.
هر مرحله در SOSTAC نشان دهنده بخش مهمی از فرآیند توسعه است: شناسایی شرایط فعلی، تعریف اهداف، تدوین استراتژی، تشریح نحوه برنامه ریزی برای اجرای استراتژی، اجرای برنامه و بررسی این مراحل برای اطمینان از رسیدن به اهداف خود. . استفاده از این طرح کلی می تواند برای یافتن حفره های بالقوه در برنامه بازاریابی شما مفید باشد.
مدل McKinsey 7-S
مدل McKinsey 7-S هفت عنصر اصلی را تشریح می کند که برای موفقیت یک تجارت باید هماهنگ باشند. نمودار حوضه آبخیز با هفت دایره رایج ترین نمایش مدل McKinsey 7-S است. هفت دایره وجود دارد: استراتژی، ساختار، سیستم ها، سبک ها، کارکنان، مهارت ها و ارزش های مشترک. دایره ارزش های مشترک در مرکز حلقه های دیگر را به هم متصل می کند تا نشان دهد که هر یک از عناصر برای تضمین موفقیت و سازگاری یک سازمان مهم هستند. هنگام کار با این مدل، در نظر بگیرید که چگونه تلاش‌های بازاریابی شما در هر دسته می‌تواند بر سایرین تأثیر بگذارد.
چرخه عمر محصول
مدل چرخه عمر محصول (Product life cycle) می تواند به شما در توسعه محصولات جدید، اصلاح محصولات موجود و تشخیص زمان توقف محصول کمک کند. دارای چهار مرحله است که می تواند تلاش های بازاریابی شما را در طول توسعه محصول هدایت کند:
مقدمه: پس از تحقیق و توسعه، یک محصول مرحله معرفی را طی می کند که ابتدا آن را به مصرف کنندگان معرفی می کنید. این معمولاً شامل تلاش‌های شدید بازاریابی و تبلیغاتی برای افزایش آگاهی عمومی از نسخه جدید است.
رشد: با افزایش محبوبیت محصول و گسترش شرکت برای حمایت از توزیع، وارد فاز رشد می شود. این زمانی است که محصول محبوبیت پیدا می کند، پایگاه مشتری اختصاصی ایجاد می کند و سهم بازار را در بین رقبا افزایش می دهد.
بلوغ: محصولات بالغ اغلب رقبای زیادی در بازار اشباع دارند. در طول بلوغ، رشد کند می شود و ممکن است لازم باشد استراتژی بازاریابی خود را برای یافتن مخاطبان یا کاربردهای جدید محصول خود تنظیم کنید.
کاهش: در طول کاهش، فروش کاهش می یابد و تلاش های بازاریابی تأثیر کمتری دارند. هنگامی که یک حصول وارد مرحله کاهش می شود، ممکن است تلاش های خود را به جای بازاریابی محصولات موجود به سمت توسعه محصول جدید سوق دهید.
