پرستاری به عنوان یکی از پایههای اساسی نظام سلامت در سراسر جهان شناخته میشود. نقش پرستاران در ارائه خدمات بهداشتی و درمانی در کشورهای مختلف، متفاوت است و عوامل متعددی از جمله میزان حقوق، ساعات کاری، شرایط کار و وضعیت معوقات پرداختی، بر رضایت شغلی آنها تاثیرگذار است. در این مقاله به بررسی و مقایسه وضعیت پرستاری در ایران، اروپا، آمریکا و کشورهای خلیج فارس پرداخته و به مسائلی همچون رقم پیشنهادی وزارت بهداشت برای اضافه کاری پرستاران و وضعیت پرداخت معوقات پرستاران خواهیم پرداخت.
در ایران، پرستاران یکی از پرکارترین اقشار نظام سلامت هستند، اما چالشهای زیادی پیش روی آنهاست. اضافه کاری در میان پرستاران ایران به امری رایج تبدیل شده است و حتی در برخی بیمارستانها، پرستاران مجبور به انجام اضافه کاری اجباری میشوند. در حالی که رقم پیشنهادی وزارت بهداشت برای اضافه کاری پرستاران اخیراً مطرح شده، این پیشنهاد اغلب نارضایتیهایی به همراه دارد، چرا که بسیاری معتقدند مبلغ اضافه کاری به نسبت فشار کاری و تورم فعلی بسیار کم است.
به عنوان مثال، برخی پرستاران اشاره کردهاند که اضافه کاریهای آنها گاه به اندازه حقوق اصلیشان نیست و شرایط سخت کاری، ساعتهای طولانی و نبود تجهیزات کافی باعث خستگی و فرسودگی زودرس میشود. افزون بر این، وضعیت پرداخت معوقات پرستاران یکی از مسائل اساسی نظام سلامت ایران است. بسیاری از پرستاران ماهها یا حتی سالها معوقات پرداختی دارند و به تعویق افتادن این معوقات به مشکلات مالی فراوانی منجر شده است. لزوم تعیین تکلیف سریع فرمول اضافهکاری پرستاران نیز از دیگر مطالبات مهم این قشر است.
برخی پرستاران ایران از شرایط نامناسب مالی خود گلایه دارند و میگویند که برای تأمین هزینههای زندگی مجبور به انجام کارهای دیگری نظیر رانندگی اسنپ میشوند. این مسئله نشاندهنده عدم تعادل در میزان حقوق و هزینههای زندگی پرستاران است که باعث شده آنها به دنبال درآمدهای جانبی باشند.
در کشورهای اروپایی، پرستاران معمولاً از شرایط کاری بهتر و حقوق بالاتری برخوردارند. در کشورهایی نظیر آلمان، فرانسه و انگلستان، پرستاران نقش حیاتی در نظام سلامت دارند و علاوه بر حقوق مناسب، از مزایای شغلی و بیمههای اجتماعی خوبی بهرهمند میشوند. در اروپا، استانداردهای بهداشت و درمان بالاست و این به پرستاران اجازه میدهد که در محیطهای مدرن و با دسترسی به تجهیزات پیشرفته کار کنند.
در بسیاری از کشورهای اروپایی، پرستاران تحت قوانین سختگیرانهای قرار دارند که از آنها در برابر اضافه کاریهای اجباری محافظت میکند. ساعات کاری معمولاً بر اساس قوانین کار تعیین میشود و اضافه کاری به ندرت رخ میدهد. با این حال، مانند هر جای دیگری، بحران کمبود پرستار در برخی کشورها باعث افزایش نیاز به استخدام نیروهای جدید شده است.
پرستاران در اروپا از مزایای متعددی برخوردارند که شامل دستمزد بالا، بیمه درمانی، بیمه بازنشستگی و مرخصیهای متعدد است. علاوه بر این، معوقات پرداختی به ندرت اتفاق میافتد، زیرا در اکثر کشورهای اروپایی نظام پرداخت حقوق به صورت منظم و دقیق مدیریت میشود.
در ایالات متحده، پرستاری به عنوان یکی از حرفههای پردرآمد در حوزه بهداشت و درمان شناخته میشود. حقوق پرستاران در آمریکا بسته به ایالت و تخصص آنها متغیر است، اما به طور کلی پرستاران از شرایط مالی خوبی برخوردارند. علاوه بر این، آنها از مزایای بیمهای و اجتماعی خوبی بهرهمند هستند.
با این حال، فشار کاری در آمریکا به دلیل کمبود پرستار و افزایش تعداد بیماران، بسیار بالاست. پرستاران آمریکایی با چالشهای مختلفی نظیر اضافه کاریهای اجباری و ساعات طولانی کار روبهرو هستند. اما برخلاف ایران، اضافه کاریها به صورت دقیق و با دستمزد بالا پرداخت میشود.
در آمریکا، پرستاران اغلب از بیمههای درمانی عالی و بستههای حمایتی بهرهمند هستند. معوقات پرداختی به ندرت رخ میدهد و نظام حقوقی به گونهای طراحی شده که پرداختها منظم و بدون تأخیر باشد. پرستاران همچنین فرصتهای زیادی برای پیشرفت در حرفه خود دارند و میتوانند به راحتی به مدارج بالاتری نظیر مدیریت بیمارستانها یا تخصصهای بالینی دست پیدا کنند.
در کشورهای خلیج فارس نظیر عربستان سعودی، امارات متحده عربی و قطر، پرستاران اغلب از شرایط مالی خوبی برخوردارند. این کشورها به دلیل نیاز بالای خود به پرسنل بهداشت و درمان، دستمزدهای بالایی به پرستاران پرداخت میکنند و پرستاران مهاجر زیادی از سراسر دنیا، به ویژه از فیلیپین و هند، به این کشورها جذب میشوند.
در کشورهای خلیج فارس، ساعات کاری به طور معمول زیاد است و بسیاری از پرستاران مجبور به انجام اضافه کاری هستند، اما ساعتهای اضافه کاری با دستمزد بالا محاسبه میشود. برخلاف ایران، معوقات پرداختی در این کشورها کمتر رخ میدهد و نظام پرداخت به گونهای است که حقوق پرستاران به موقع و با دستمزدهای بالا پرداخت میشود.
در کشورهای خلیج فارس، پرستاران معمولاً از بیمههای درمانی عالی، مسکن رایگان یا یارانهای، و بلیطهای هواپیمای رایگان برای بازگشت به وطن خود برخوردارند. معوقات پرداختی به ندرت وجود دارد و دولتهای این کشورها به پرستاران به عنوان نیروی کاری کلیدی توجه ویژهای دارند.
پرستاری در ایران با چالشهای زیادی همراه است، از جمله دستمزدهای پایین، اضافه کاریهای اجباری و معوقات پرداختی. در مقابل، پرستاران در اروپا و آمریکا از حقوق و مزایای بهتری برخوردار هستند و نظامهای حقوقی و کاری بهتر سازماندهی شدهای دارند. همچنین، پرستاران در کشورهای خلیج فارس با وجود ساعات کاری بالا، از حقوق و مزایای بسیار خوبی بهرهمند هستند. با توجه به این مقایسه، بهبود شرایط کاری و پرداختهای منظم در ایران برای افزایش رضایت شغلی و جلوگیری از مهاجرت پرستاران ضروری به نظر میرسد.
4o