چه کارآفرین یا صاحب کسب و کار شناخته شده باشید چه یک استارتاپ، تفاوتی ندارد، علم به چگونگی افزایش سرمایه می‌تواند تفاوت بین موفقیت و شکست شما باشد. طبق گزارش‌ها در پایان سال ۲۰۱۸، بانک‌های محلی در آمریکا بیش از ۱.۴ میلیون وام به کسب و کارهای کوچک داده‌اند.
اما نگرانی ندارد، راه‌های بیشتری برای تامین مالی کسب و کار شما وجود دارد. در این مقاله، چندین استراتژی افزایش سرمایه را بررسی و در مورد آمادگی برای افزایش سرمایه توصیه‌هایی ارائه خواهیم کرد و شما را با یکی از مهمترین مراحل جذب سرمایه برای استارتاپ آشنا خواهیم کرد.
استارتاپی قصد دارد تا ایده عالی خود را راه‌اندازی کند. این شرکت از آغاز باید شایستگی مدل و محصولات خود را ثابت کرده و به لطف سخاوت دوستان، خانواده و منابع مالی بنیانگذاران به طور پیوسته در حال رشد است. با گذشت زمان، مشتریان آن افزایش پیدا کرده و کسب و کار شروع به گسترش عملیات و اهداف خود می‌کند.
در حالی که تعداد بسیار کمی از شرکت‌های خوش شانس وجود دارند که طبق این مدل رشد می‌کنند، بیشتر استارتاپ‌ها ترجیح می‌دهند برای جذب سرمایه از دورهای تامین مالی مانند دوره‌های سرمایه‌گذاری سری A، سری B و سری C یا سرمایه‌گذاری بذری، سرمایه‌گذاری فرشته استفاده کنند.
در ادامه این مقاله، نگاهی دقیق‌تر به این خواهیم داشت که این دوره‌های تأمین مالی چیست، چگونه کار می‌کنند و چه چیزی آنها را از یکدیگر متمایز می‌کند. مسیر هر استارتاپ تا حدودی متفاوت است، همانطور که جدول زمانی تامین مالی نیز متفاوت است. بسیاری از کسب‌وکارها ماه‌ها یا حتی سال‌ها به دنبال جذب سرمایه هستند.
هنگامی که تمایز بین این دوره‌ها را درک کردید، تحلیل عناوین مربوط به دنیای استارت‌آپ و سرمایه‌گذاری استارتاپ آسان‌تر خواهد بود و تصمیم بهتری برای استفاده از آنها خواهید گرفت.
سرمایه پیش بذری یعنی سرمایه‌ای که شما برای شروع (گسترش) کسب وکار تخصیص می‌دهید. هر شرکت سرمایه‌گذاری پیش از شروع فرایند سرمایه‌گذاری چند وظیفه اصلی دارد که شامل ارزیابی فرضیه‌های ایده تجاری استارتاپ شما و نحوه تبدیل ایده به محصول شما است.
در یک دور جذب سرمایه معمولی یا پیش بذری (pre-seed round )، شرکت موردنظر، سرمایه‌گذاری کوچکی در استارتاپ کرده و انتظار موفقیت و نتایج مثبت در یک یا چند نقطه عطف دارد، قبل از اینکه وارد سرمایه‌گذاری در مرحله‌ی بذری seed round شود.
در مرحله پیش بذری، سرمایه‌گذاران اغلب به جای خود محصول، روی تیم سرمایه‌گذاری می‌کنند. به عنوان مثال، اگر شما یا هم بنیانگذارانتان در یک شرکت بزرگ در سطح ارشد کار کرده‌اید، یا قبلا در راه اندازی استارت آپ های موفق (نه لزوماً موفقیت آمیز، اما با چشم انداز خوب) تجربه داشته باشید، آنها با رغبت بیشتری روی ایده شما سرمایه گذاری خواهند کرد.
سؤالات اصلی در این مرحله عبارتند از: آیا من برای انتقال سرمایه خود به این شخص اعتماد دارم؟ آیا او درک خوبی از تجارت دارد؟ همچنین ممکن است مفهوم اولیه محصول پس از انتشار MVP، با تغییر جهت در مرحله پیش بذری کاملاً تغییر کند.
سرمایه‌گذار در ازای پولی که هزینه‌ی ایده و طرح شما می‌کند، درصدی از سهام کسب‌وکار را به خود اختصاص می‌دهد؛ اگرچه معمولا درصد سهام درخواستی در این مرحله، چندان زیاد نیست.
رایج‌ترین سرمایه گذاران پیش بذری خود بنیانگذاران هستند. این فرآیند همچنین بوت استرپ (Bootstrapping) نامیده می‌شود. به معنای تامین مالی یک شرکت با پول خود، بدون جذب سرمایه‌گذاری خارجی. وام گرفتن از دوستان و خانواده، وام‌های کسب‌وکارهای کوچک، تأمین مالی جمعی و گاهی برنامه‌های شتاب دهنده می‌توانند از دیگر کانال‌های سرمایه‌گذاری در مرحله پیش‌بذری باشد.
در مرحله pre-seed یا همان پیش‌بذری استارت آپ‌ها بر اساس نوعی چک لیست یا برگه امتیازی ارزیابی می‌شوند. بیایید به عوامل کلیدی که بر فرآیند تصمیم‌گیری تاثیر می‌گذارد نگاهی بیندازیم:
تیم ایجاد یک استارتاپ فرآیندی پرانرژی که موانع دیگری مانند کمبود پول و فشار مداوم همراه خود دارد. اما داشتن یک تیم خوب و قابل اعتماد به شما شانس بیشتری برای اجرای ایده‌تان می‌دهد.
ایده قابل فروش «فروش» ایده شما برای یک محصول یا کسب و کار جدید به نحوه ارائه آن، توجیه و به روز بودن کسب‌وکار با داده های تجاری معتبر و قابل اعتماد بستگی دارد.
MVP حداقل محصولی است که مشتری حاضر است بابت آن پول پرداخت کند.
سرمایه‌گذاری خطرپذیر روی استارتاپ‌ها استارت‌آپ‌ها سرمایه‌گذاری‌های پرریسکی هستند و گاهی اوقات حتی پس از دریافت پول شکست می‌خورند. این در صورتی اتفاق می‌افتد که سودی که یک استارت‌آپ می‌تواند به دست آورد بسیار کم باشد
شناخت نیاز مشتری و دوام در بازار محبوب‌ترین دلیلی که در بازار دوام زیادی ندارند این است که محصول قابل ارائه آن نیازی را از مردم رفع نمی‌کند. به یاد داشته باشید که هر چه تیم زودتر متوجه شود که افراد مایل به پرداخت برای ارزش ارائه شده هستند یا خیر، شما زودتر به نتیجه خواهد رسید.
در مرحله بذری، یک استارتاپ از قبل نه تنها یک تیم و یک محصول، بلکه یک یا چند کانال فروش هم دارد. وظیفه یک استارت‌آپ در این مرحله این است که با کمک سرمایه‌گذاری‌های جدید، کسب و کار را هم از نظر تیم و هم توسعه محصول گسترش دهد، اما وظیفه اصلی رصد فعالیت‌های کسب و کار از نظر تعداد مشتریان و نیاز آنها و جغرافیا آنها است.
در واقع جذب سرمایه در مرحله بذری برای زمانی است که یک تیم حجم فروش خود را چند برابر می‌کند، در حالی که باعث هزینه‌های کل شرکت نمی‌شود. با کمک سرمایه‌گذاری در این مرحله استارتاپ موردنظر می‌تواند در کمترین زمان ممکن بیشترین سهم از بازار را به خود اختصاص دهد.
فراتر از دوستان و خانواده، یک منبع اصلی جذب سرمایه، سرمایه‌گذار فرشته است. سرمایه‌گذاران فرشته که به عنوان فرشتگان تجاری نیز شناخته می‌شوند. یکی دیگر از کانال‌های سرمایه‌گذاری که در استارتاپ‌ها در مرحله بذری می‌توانند سراغ آن بروند، شتاب دهنده‌ها هستند. شتاب دهنده‌ها دانش و مخاطبینی را برای کمک به توسعه کسب و کار لازم است را در اختیار آنها قرار می‌دهد.
جذب سرمایه در مرحله بذری یکی از دستاوردهای مهم یک استارتاپ است. در مرحله بذری، یک محصول و استراتژی به بازار عرضه شده و توسعه یافته است. در این مرحله، برای سرمایه‌گذاران مهم است که مطمئن شوند که این یک موفقیت تصادفی نیست، بلکه نتیجه عملکرد تجاری موثر است.
برای متقاعد کردن سرمایه‌گذار، استارت‌آپ‌ها باید یک نمونه اولیه محصول ایجاد کرده، بازار را آزمایش کرده و علایق سرمایه‌گذار مورد نیاز برای دورهای تامین مالی آینده را آماده کرده باشند. چنین مراحلی نیاز به تحقیق و برنامه‌ریزی دارد. به طور خلاصه، جذب سرمایه در مرحله‌ی بذری باید ارزش منحصر به فرد محصول، دستاوردهای استارت‌آپ و دلایلی را که بنیانگذاران تمایل دارند مفهوم خود را بیشتر به بازار عرضه کنند، نشان دهد.
در این مرحله شما می‌توانید نه تنها سرمایه، بلکه تخصص و ارتباطات که به اصطلاح «پول هوشمند» هم نامیده می‌شود را جذب کنید. معمولا استارت‌آپ‌های خوب در این مرحله می‌توانند از قبل انتخاب کنند که دوست دارند چه کسانی را در فهرست سرمایه‌گذاران خود ببینند.
از نظر آمار و ارقام زمانی یک استارتاپ وارد مرحله سرمایه‌گذاری سری A می‌شود که حجم جذب سرمایه روی آن به عددی بین 2 تا 10 میلیون دلار باشد و در ایران این عدد بین 500 تا 5 میلیارد تومان است. برای این رقم از سرمایه‌گذاری استارتاپ باید 20 تا 30 درصد از سهم خود را به سرمایه‌گذار واگذار کند. البته این سهم تا 50 درصد هم افزایش پیدا می‌کند.
به طور کلی، سرمایه‌گذاری سری A به یک استارت‌آپ فرصت می‌دهد تا محصولات و تیم خود را توسعه دهد و راهبرد ورود به بازار را آغاز کند.
برای شروع و تعیین اهداف مشخص برای تیم خود مانند افزایش 5 برابری درآمد یا کانالی برای جذب مشتریان جدید می‌توانید به یک شتاب دهنده بپیوندید. در این در مورد فرآیندهایی است که بدون کمک از شتاب دهنده بسیار طولانی‌تر می‌شوند.
ایجاد روابط تجاری پایدار یک شبه اتفاق نمی‌افتد، زیرا باید نشان دهید که تجارت شما قابل اعتماد و تواناست. در حالت ایده‌آل، ملاقات با سرمایه‌گذاران بالقوه در اسرع وقت صورت می‌گیرد تا به آنها ایده‌ای از اهداف تجاری آینده شما بدهد.
همانطور که ثابت می‌کنید قابل اعتماد هستید و کسب و کار شما به نقاط عطف مهمی دست می‌یابد، متوجه می‌شوید که جذب سرمایه مورد نیاز کسب و کارتان آسان‌تر است.
در این مرحله، مدتی است که یک پروژه استارتاپی وارد بازار و درآمدزایی شده است. جذب سرمایه دور سری B برای افزایش رقابت‌پذیری با رقبا و تصاحب سهم بیشتری از بازار مورد نیاز است. هدف این مرحله از تامین مالی استارتاپ تبدیل شدن به یک پروژه سودآور است. ریسک سرمایه‌گذاری کمتر است، بنابراین میزان تامین مالی بیشتر از سری A است.
معمولاً، قبل از اینکه دورهای سرمایه‌گذاری سری B رخ دهد، یک شرکت باید دستاوردهای بزرگی را در دور سری A خود نشان دهد. در اینجا ارزش یک استارتاپ بر اساس موارد زیر برآورد می‌شود:
· مقایسه عملکرد شرکت با سایر رقبا؛
· پیش‌بینی درآمد؛
· دارایی‌ها (به عنوان مثال، از نظر مالکیت معنوی و غیره).
· پیشرفت توسعه با سرمایه اولیه؛
· کیفیت کار مدیران پروژه؛
در مورد این نوع تامین مالی، سرمایه‌گذاران خطرپذیر معمولا زمانی در تامین مالی شرکت می‌کنند که پروژه پایداری و موفقیت خود را در بازار ثابت کرده باشد. یک استارتاپ زمانی در سری C شرکت می‌کند که قصد دارد سهم بیشتری از بازار را به خود اختصاص دهد. ممکن است بخواهد محصولات/خدمات بیشتری بخرد یا توسعه دهد (که ممکن است شامل خرید یک رقیب باشد). در دور C، یک شرکت سهام خود را در تجارت افزایش داده و شروع به کسب سود قابل توجهی می‌کند. در این دور است که یک شرکت سودآور می‌شود و قادر به توسعه مستقل بدون حمایت بیشتر می‌شود. مبلغ این سرمایه‌گذاری در رده‌ی ۱۰+ میلیون دلار قرار می‌گیرد.
در صورتی که رشد کسب‌وکار به صورت قابل توجهی ادامه پیدا کند، جذب سرمایه در دورهای بعدی نیز امکان‌پذیر است. بسیاری از شرکت‌ها در مرحله سری C باقی می‌مانند و تنها تعداد کمی از آنها به دور D می‌رسند که شامل آماده‌سازی یک شرکت برای عرضه اولیه عمومی (IPO ) یا فروش به یک سرمایه‌گذار استراتژیک است.
برخی از رایج‌ترین سرمایه‌گذاران در سرمایه‌گذاری سری C عبارتند از سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر در مرحله آخر (VC)، صندوق‌های تامینی و بانک‌های سرمایه‌گذاری. همچنین می‌تواند شرکت‌های سهام خصوصی باشند که از طریق سهام یا مالکیت در آن شرکت در استارت‌آپ‌ها یا کسب‌وکارها سرمایه‌گذاری می‌کنند.
اگر استارتاپ شرایط خوبی برای تضمین داشته باشد، وام‌های بانکی سنتی می‌توانند یک گزینه تامین مالی ارزشمند در این مرحله رشد باشند. بانک‌ها معمولا وام‌های استارت‌آپی را با کمترین نرخ بهره ارائه می‌کنند. همچنین سهامی از شرکت را دریافت نمی‌کنند. با این حال، برای یک فرآیند درخواست عمیق که نیاز به سابقه اعتباری قوی دارد، آماده باشید.
هنگامی که به سری C نزدیک می‌شوید، استراتژی در اینجا احتمالاً متفاوت از دورهای قبلی خواهد بود. همانطور که اشاره کردیم، میانگین بودجه حدود 50 میلیون دلار است. این بدان معناست که چنین استارتاپ‌هایی معمولاً شرکت های مستقر و موفقی در مراحل بعدی توسعه خود هستند.
سرمایه‌گذاران قبلی ممکن است مایل به سرمایه‌گذاری بیشتر در سری C باشند، اما بقیه باید توسط سرمایه‌گذاران دیگر پر شود. ارزیابی در این مرحله بر اساس انتظارات نیست، بلکه بر اساس داده های دقیق است. سرمایه گذاران تخمین می‌زنند که چنین شرکتی چند مشتری دارد، چه درآمدی دارد و نرخ رشد فعلی و مورد انتظار چقدر است.
در این مقاله به تشریح مراحل جذب سرمایه و انواع سرمایه‌گذاری‌ها در استارتاپ ها پرداخته‌ایم. تقسیم استارت آپ‌ها بر دورهای سرمایه گذاری به ما این ایده را می‌دهد که در چرخه تجاری ما به عنوان استارتاپ و آنها به عنوان سرمایه‌گذار در کجا قرار داریم و استارت‌آپ‌ها با چه پویایی در حال توسعه هستند. همه استارت‌آپ‌ها از هر یک از دورها عبور نمی‌کنند و اغلب دورها ترکیبی یا میانی هستند.
همانطور که می بینید، هنگام توسعه یک استارتاپ، هیچ کمبودی در گزینه‌های تامین مالی وجود ندارد. تحقیقات دقیق در هر مرحله از توسعه مورد نیاز است. اطمینان حاصل کنید که تصمیمات بر اساس نیازهای خاص شرکت شما گفته شود، با اهداف شما به عنوان یک کارآفرین هماهنگ است و بهترین شانس را برای موفقیت در آینده فراهم می‌کند. هر نوع تامین مالی را که برای خود انتخاب می‌کنید، مطمئن شوید که برنامه‌ای برای بازگشت وجوه سرمایه‌گذاری شده دارید و انتخاب کنید که چه چیزی برای شرکت شما مناسب است.
برای آشنا شدن با مراحل جذب سرمایه از پرشیا فاند می‌توانید مقاله زیر را مطالعه کنید.
با توجه به اینکه کسب و کار شما در کدام مرحله از رشد استارتاپ قرار دارد، برنامه شما بعد از جذب سرمایه متفاوت خواهد بود. شرکت سرمایه‌گذاری پرشیا با در اختیار داشتن منتورهای حرفه‌ای می‌تواند شما را در فرایندهای بعد از جذب سرمایه کمک کند. برای کسب اطلاعات بیشتر و جذب سرمایه هوشمند برای استارتاپ خود می‌توانید به وبسایت وی سی پرشیا مراجعه کنید یا با شماره 02126411410 تماس بگیرید.
