بنیان عملیات حسابداری در هر کسب و کار، جمع آوری، طبقه بندی و ثبت اسناد و مدارک برای کلیه رویدادهای مالی آن است. اسناد، اطلاعات مهم و ضروری هر رویداد را ارائه میدهند و میتوانند در محاکم قانونی مورد استناد قرار گیرند. در این مطلب آموزش حسابداری همراه ما باشید تا شما را با انواع اسناد تجاری و غیرتجاری، نحوه ثبت حسابداری و تفاوت آنها مطلع نماییم.
مطابق ماده 1284 قانون مدنی ایران: “سند عبارت است از هر نوشته که در مقام دعوا یا دفاع قابل استناد باشد.” به بیان دیگر، سند نوشتهای است که ارتباط بین دو چیز (اعم از شخص یا شی) را مشخص نموده و در محاکم قانونی قابل استناد باشد؛ یعنی بتوان با آن درستی قرارداد یا تعهدی را در برابر یک شخص یا شی اثبات نمود.
دو نوع طبقه بندی کلی برای اسناد وجود دارد:
اسناد تجاری اسنادی هستند که در معاملات تجاری و بازرگانی (در حوزه فعالیت اقتصادی یک کسب و کار) به جای پرداخت وجه نقد (پول)، مورد استفاده قرار میگیرند. این اسناد که به دو نوع عام و خاص تقسیم میشوند، از حمایت قانونی جهت نقدشوندگی برخوردار هستند. از انواع اسناد تجاری میتوان به انواع فاکتور، چک، سفته، حواله یا برات، اوراق قرضه، اوراق خزانه، اوراق سهام، بارنامه، اعتبارات اسنادی اشاره نمود.
اسناد غیر تجاری به اسنادی اطلاق میشوند که علیرغم قابلیت جایگزینی وجوه نقد، در حوزههایی غیر از فعالیت تجاری اصلی یک کسب و کار مورد استفاده قرار میگیرند. از جمله اسناد غیرتجاری میتوان به صدور چک جهت خرید ملزومات اداری یا تسویه حساب با رستوران جهت تامین غذای کارکنان اشاره نمود.
شباهتها
تفاوتها
اسناد تجاری برای انجام اصل عملیات در یک فعالیت اقتصادی مورد استفاده قرار میگیرند؛ اما اسناد غیرتجاری مستقیما با فعالیتهای اقتصادی مرتبط نیستند. بلکه در راستای سایر مراودات مالی و پولی کسب و کار مورد استفاده قرار میگیرند.
تصور کنید یک مجموعه تولیدی در تاریخ 8 آبان دو صورتحساب به شرح زیر دریافت نموده است:
در صورتی که تسویه بدهیها با چک انجام شود، ثبت حسابداری این دو فاکتور به شرح زیر است:
سخن پایانی
ثبت صحیح اسناد تجاری و غیرتجاری یکی از اصلیترین ارکان تعیین سود (زیان) یک واحد اقتصادی است. از این رو شناسایی و تشخیص تفاوت این اسناد در حسابداری بسیار حائز اهمیت است. آشنایی با این اسناد و همچنین آموزش سایر مفاهیم پایهای حسابداری به صورت عملی و کاربردی در گرو کسب آموزش حسابداری حرفهای است؛ که علاوهبر آموزش این مفاهیم نحوه استفاده از آنها را در قالب مثالهای عملی به شما بیاموزد.
منبع: پرشین حساب