سیستم ایمنی بدن بهطورکلی به دو قسمت ذاتی و اکتسابی تقسیم میشود. واکسنها باهدف ایجاد ایمنی اکتسابی در برابر عوامل بیماریزا تولید میشوند. با ظهور و همهگیری کووید 19 بحث واکسیناسیون داغ شده است. یکی از مسائلی که باعث بحث شده است انتخاب واکسن کرونا و همچنین مقاومت بسیاری از افراد در برابر واکسیناسیون است. در این مقاله ما شما را با انواع واکسن کرونا و اساس تولید هرکدام از این واکسنها میپردازیم و این سؤال را پاسخ میدهیم که آیا باید نگران تغییرات ژنتیکی سلولهای بدن بعد از تزریق واکسن باشیم یا خیر.
بهترین گزینه برای تزریق انواع واکسن کرونا، اولین گزینه در دسترس برای شماست. توجه به این موضوع بسیار مهم است که هدف واکسن جلوگیری صددرصدی از ابتلا نیست بلکه جلوگیری از ابتلا و عفونت شدید، بستری شدن و فوت کردن است.
یکی از انواع واکسن کرونا، واکسنهای mRNA هستند. اساس کار این واکسنها استفاده از محتوا ژنتیکی ویروس هست که توسط متخصصان ژنتیک دستکاری شده است. mRNA دستکاری شده ویروس حاوی اطلاعات لازم برای ساختن پروتئین اسپایک ویروس است. تزریق این نوع واکسن باعث میشود که سلولهای بدن این اطلاعات ژنتیکی را بیان کرده و پروتئین سطحی ویروس را بسازد. پروتئین ساخته شده در سطح سلولهای بدن قرار میگیرند و واکنش سیستم ایمنی بدن را به دنبال دارد که باعث ساختهشدن آنتیبادیهایی میشود که بدن را در برابر این ویروس مقاوم میکند. mRNA وارد شده به سلول پس از اینکه پروتئینهای سطحی ساخته شدند از بین میرود. محتوای ژنتیکی تزریقی همچنین وارد هسته سلولهای بدن نشده و DNA فرد را تغییر نمیدهد. واکسنهای فایزر - بیون تک و مدرنا از این نوع واکسن هستند.
یکی دیگر از انواع واکسن کرونا واکسن وکتور است. در این نوع واکسن محتوا ژنتیکی ویروس بهصورت دستنخورده در یک وایرال وکتور (که یک ویروس اصلاح شده است و با بدن انسان تطابق دارد و همچنین باعث بیماری نمیشود) قرار میگیرد. زمانی که این وایرال وکتور به فرد تزریق میشود محتوا ژنتیکی ویروس توسط وایرال وکتور به سلولهای بدن وارد میشود تا باتوجهبه آن پروتئین اسپایک ویروس ساخته شود و در سطح سلولهای بدن قرار گیرد. سپس سیستم ایمنی بدن با ایجاد آنتیبادی علیه این آنتیژن و همچنین گلبولهای سفید پاسخ دفاعی ایجاد میکند.
این نوع واکسن فرد را به ویروس و یا وایرال وکتور آلوده نکرده و باعث بیماری نمیشود. همچنین محتوا ژنتیکی منتقل شده به سلولهای بدن وارد هسته سلول و باعث تغییر در DNA نمیشود. واکسن آسترازنکا و جانسون-جانسون از این نوع واکسن است.
برای تهیه واکسن ویروس غیرفعال شده که یکی از انواع انواع واکسن کرونا است، ویروس در محیط مناسب کشت و تکثیر داده شده و سپس برای جلوگیری از بیمار و آلوده شدن فرد کشته میشود.
واکسنهای غیرفعال شده به دو صورت کامل و جزئی وجود دارد. در نمونه کامل، ویروس غیرفعال شده بهصورت کامل و بدون تغییر به بدن فرد تزریق میشود و در نمونه جزئی، قسمتی از ویروس بهوسیله خالصسازی جدا شده و سپس تزریق میشود. واکسنهای غیرفعال شده کامل نسبت به جزئی ایمنی کمتری در بدن ایجاد میکنند. در این نوع واکسن نیز آنتیژنهای ویروس غیرفعال شده پاسخ سیستم ایمنی را به دنبال خواهند داشت.
واکسن سینوفارم از نوع غیرفعال شده کامل است. نوع دیگری از واکسنهای غیرفعال شده، واکسن غیرفعال شده جزئی است. این نوع از واکسن شامل قسمتهای پروتئینی ویروس است که پاسخ سیستم ایمنی را به دنبال دارد (آنتیژن). در این واکسن قسمتهای از پروتئین اسپایک ویروس که آسیبی به بدن وارد نمیکنند وارد بدن شده و سیستم ایمنی را تحریک میکند تا با ایجاد آنتیبادی و گلبولهای سفید دفاعی ایمنی ایجاد کند. نواواکسین از این نوع واکسن است.
پاندمی کرونا دو سال است زندگی نوع بشر را تحتتأثیر خود قرار داده است و برای پایان یافتن اینهمه گیری نیاز است که حداقل 74 درصد از جامعه نسبت به این بیماری ایمن شده باشند و یکی از مؤثرترین راههای ایجاد ایمنی واکسیناسیون کامل است.
همه انواع واکسن کرونا که به آنها در این مطلب پرداختهایم همه برای حفظ سلامتی افراد است و بحث مهمتر واکسیناسیون است و نه نوع واکسن. روشهای استفاده شده برای تولید این واکسنها متفاوت است اما همه آنها باعث ایجاد ایمنی در فرد میشوند.