فشارخون عبارت است از نیرویی که خون در هربار ضربان قلب بر دیواره های سرخرگ ها وارد می آورد.
بسیاری از افراد در سراسر جهان مبتلا به پر فشاری (هیپرتانسیون؛ hypertension) یا افزایش فشار خون هستند که اصطلاحا به آن فشار خون یا فشار خون بالا هم گفته می شود.
در انگلستان حدود ۱۶ میلیون، یعنی بیش از۲۵% افراد و در آمریکا ۵۸.۴ میلیون نفر یعنی ۲۹% حدود بزرگسالان مبتلا به فشار خون بالا هستند از آنجا که فشار خون بالا اغلب با علایم همراه نیست بسیاری از افراد آن را نگران کننده نمی دانند، حال آنکه این گونه نیست. اکثر افراد نمیتوانند افزایش فشار خون خود را احساس کنند زیرا بالارفتن فشار خون معمولا با نشانه ای همراه نیست. فشار خون بالا احتمال بروز نارسایی قلب، حمله قلبی، سکته مغزی و نارسایی کلیه را افزایش می دهد. بنابراین با کنترل مرتب فشار خون می توان موثر بودن داروها و محدودیت های غذایی را تعیین نمود.
فشار سیستولیک کمتر از ۹۰ میلی متر جیوه (یا ۲۵ میلی متر جیوه پایین تر از فشار معمول).
فشار خون سیستولیک ۱۲۰ تا ۱۳۹ میلی متر یا فشار خون دیاستولیک ۸۰ تا ۸۹ میلی متر جیوه.
فشارخون سیستولیک ۱۴۰ تا ۱۵۹ میلی متر جیوه (به طور دایمی) یا فشارخون دیاستولیک ۹۰ تا ۹۹ میلی متر جیوه (به طور دایمی).
فشار خون سیستولیک ۱۶۰ میلی متر جیوه یا بیشتر (به طور دایمی) یا فشارخون سیستولیک ۱۰۰ میلی متر جیوه یا بیشتر (به طور دایمی).
نکته 1 : شرایطی که فشار خون را تحت تاثیر قرار می دهد
فشار خون در شرایط متعدد تحت تأثیر قرار می گیرد و شاهد افزایش فشار خون و یا کاهش فشار خون می شویم که از آن جمله عبارتند از:
نکته 2 : در موارد خاص اندازه گیری فشارخون نباید از بازو انجام شود
اندازه گیری فشار خون با خطری همراه نیست. فقط در صورتی که برای انجام دیالیز کلیوی، با استفاده از عمل جراحی، شنت شریانی وریدی قرار داده شده است نباید از بازوی آن طرف اندازه گیری فشار خون انجام شود.
نکته 3 : با یک بار اندازه گیری فشار خون مبتلا به پرفشاری نیستید
بالا بودن فشار خون در یک بار اندازه گیری آن، الزاما به معنی پر فشاری خون نیست. از سوی دیگر یک بار طبیعی بودن فشار خون به معنی عدم ابتلا به پر فشاری خون نیست.
نکته 4 : فشار خون را مرتب در منزل اندازه گیری کنید.
در صورتی که امکان اندازه گیری مرتب فشارخون در منزل برایتان وجود دارد، ارقام به دست آمده را با ذکر تاریخ و ساعت بر روی کاغذ یادداشت کنید و چنان چه این ارقام به طور دایم از محدوده های طبیعی بالاتر یا پایین تر هستند به پزشک مراجعه نمایید.
نکته 5 : چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
چنانچه در زمان بالا یا پایین بودن فشارخون های اندازه گیری شده دچارعلایمی می شوید به پزشک مراجعه کنید.
نکته 6 : علائم فشار خون بالا
اگر چه علائم فشار خون بالا معمولا مواردی چون سردرد، گیجی، درد قفس سینه، وزوز گوش، نامنظم شدن ضربان قلب، خونریزی بینی، خستگی و مشکلات بینایی است ولی در اکثر موارد بدون علامت است.
نکته 7 : عوامل موثر بر فشار خون
عوامل بسیاری شامل مقدار آب و نمک موجود در بدن، وضیعت کلیه ها، سیستم عصبی یا رگهای خونی و سطوح هورمون های مختلف بدن بر فشار خون تأثیر می گذارند.
نکته 8 : سابقه خانوادگی فشار خون بالا
احتمال افزایش فشار خون در صورت وجود سابقه خانوادگی و فامیلی بیشتر است. داشتن فشار خون بالا در آمریکایی های آفریقایی تبار بیشتر از سفید پوست ها دیده می شود.
نکته 9 : فشار خون بدخیم
اگر دچار سر درد شدید شده اید فورا به پزشک مراجعه کنید زیرا ممکن است این سردرد نشان دهنده عارضه ای خطرناک و یا نوعی فشار خون خیلی بالا، موسوم به از فشار خون بدخیم) باشد.
نکته 10 : پرفشاری خون اولیه
در ۹۰٪ موارد علت مشخصی برای افزایش فشار خون وجود ندارد ولی بیماری در بعضی از افراد فامیل دیده می شود. این نوع ازدیاد فشار خون، (پرفشاری اولیه خون)، نام دارد.
نکته 11 : پرفشاری خون ثانویه
تقریبا در ۱۰٪ موارد، بیماری های کلیه، غدد درون ریز (مثل کم کاری تیرویید) و مصرف داروها (مثل قرص های ضد بارداری) عامل ایجاد فشار خون بالا هستند. به این نوع ازدیاد فشار خون (پرفشاری ثانویه خون) گفته می شود. پرفشاری خون ثانویه، یعنی مواردی از افزایش فشار خون که علت آنها قابل شناسایی است ممکن است در موارد زیر ایجاد شود:
نوبت دهی اینترنتی از پزشکان کلینیک مجازی از طریق لینک زیر قابل انجام است.
کلینیک مجازی، کلیدی به دنیای پزشکی نوین شامل :
منبع : وبلاگ پزشکی سلامت ویکلینیک
